REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

REKLAMA

Kodeks karny skarbowy, Cło

Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail

Unia celna UE-Turcja: przewodnik dla polskich firm transportowych. Dokumentacja, najczęstsze problemy, regulacje techniczne i VAT

Turcja funkcjonuje w ramach unii celnej z Unią Europejską, co stwarza szczególne możliwości handlowe. Polscy przewoźnicy muszą jednak pamiętać o specyficznych wymaganiach dokumentacyjnych i procedurach celnych.

Wzmożone kontrole upoważnionych i zarejestrowanych eksporterów w UE

Od czerwca 2025 r. unijne służby celne rozpoczęły skoordynowane i intensywne kontrole firm posiadających status upoważnionego eksportera (UE) oraz zarejestrowanego eksportera (REX). Działania te są odpowiedzią na narastające nieprawidłowości w dokumentowaniu preferencyjnego pochodzenia towarów i mają na celu uszczelnienie systemu celnego w ramach umów o wolnym handlu.

Taryfa celna UE: kod, który decyduje o losie Twojej przesyłki

Niepozorny ciąg cyfr może przesądzić o powodzeniu lub porażce międzynarodowej transakcji. W świecie handlu zagranicznego poprawna klasyfikacja taryfowa towarów to nie wybór – to konieczność.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Dlaczego dokumentacja pochodzenia towarów to filar bezpiecznego handlu międzynarodowego?

Brak odpowiedniej dokumentacji pochodzenia towarów może kosztować firmę czas, pieniądze i reputację. Dowiedz się, jak poprawnie i skutecznie prowadzić dokumentację, by uniknąć kar, ułatwić odprawy celne i zabezpieczyć interesy swojej firmy w handlu międzynarodowym.

Wojna celna USA - Chiny. Jak może się bronić Państwo Środka: 2 scenariusze. Świat (też Stany Zjednoczone) nie może się obejść bez chińskiej produkcji

Chiny mogą przekierować towary nadal objęte nowymi, wysokimi cłami USA przez gospodarki i porty azjatyckie lub (a raczej równolegle) przekierować sprzedaż dotychczas kierowaną do USA na inne rynki - prognozują eksperci Allianz Trade. Bardziej prawdopodobna jest przewaga drugiego scenariusza – tak było podczas pierwszej wojny handlowej prezydenta Trumpa, co obecnie oznaczać będzie m.in. 6% rokroczny wzrost importu z Chin do UE (ale też do innych krajów) w ciągu trzech najbliższych lat. Branża, która nie korzysta z żadnych wyłączeń w wojnie celnej – odzież i tekstylia może odczuć ją w największym stopniu na swoich marżach.

Jak zachować orientację w taryfach D.Trumpa? Wzrośnie inflacja i ryzyko recesji? Co inwestorzy i przedsiębiorcy powinni wiedzieć

W ostatnich dniach globalne rynki pogrążyły się w chaosie w następstwie historycznych ceł ogłoszonych przez prezydenta USA Donalda Trumpa – to najpoważniejsza perturbacja od czasu załamania wywołanego pandemią COVID-19. Nagły wzrost zmienności wywołał niepokój wśród inwestorów, którzy poszukują teraz jasnych wskazówek. Jacob Falkencrone, główny strateg inwestycyjny w Saxo, poniżej odpowiada na najistotniejsze pytania, z którymi mierzą się inwestorzy.

REKLAMA

Import alkoholu do Polski. Z UE i państw trzecich. Akcyza, cło, transport. Największy problem to kwestia formalności celnych

Jednym z głównych wyzwań przy imporcie alkoholu jest kwestia dokumentacji i formalności celnych. – Import towarów akcyzowych wymaga kompleksowego podejścia i znajomości wielu systemów. Kluczowe jest właściwe przygotowanie dokumentacji już na etapie jego planowania – podkreśla Joanna Porath, prezeska agencji celnej AC Porath. Akcyza wymaga rejestracji w innych systemach niż standardowe zgłoszenia celne. Konieczny warunek to dostarczenie alkoholu bezpiecznie zapakowanego w skrzynie lub palety. Kluczowym aktem prawnym regulującym zasady opodatkowania napojów alkoholowych jest ustawa z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym.

Z dużej chmury mały deszcz – system do obsługi zgłoszeń celnych wywozowych AES działa

Z dniem 31 października 2024 odłączono działający do tej pory system do obsługi zgłoszeń celnych wywozowych AES/ECS i zastąpiono go systemem AES Plus. Jest to ogólnounijny program do walidacji i weryfikacji zgłoszeń celnych w procedurze wywozu.

Odprawa celna fiskalna a odprawa z zastosowaniem art. 33a – różnice, dokumenty. Co trzeba wiedzieć?

Zarówno odprawa fiskalna, jak i ta z zastosowaniem art. 33a, dotyczą wprowadzenia towaru do wolnego obrotu na terenie Unii Europejskiej. Obie usprawniają ten proces importerom. Ale firmy mylą te dwie procedury celne, nazywając je wspólnie „odprawą z odroczonym VATem”. Importerzy powinni jednak pamiętać, w jakim przypadku i jakie dokumenty są niezbędne, by nie popełnić kosztownych błędów. 

Coraz więcej kontroli celno-skarbowych. Jakie błędy zdarzają się najczęściej? Co urzędnicy sprawdzają najchętniej?

Z danych przedstawionych w raporcie PwC wynika, że w ciągu ostatnich sześciu lat liczba kontroli celno-skarbowych wzrosła czterokrotnie, a liczba wskazanych nieprawidłowości trzykrotnie. Co urzędnicy kontrolują najchętniej? Jakie błędy wyłapują najczęściej?

Zarządzanie ryzykiem celnym to konieczność. O czym trzeba pamiętać?

Eksperci Krajowej Izby Gospodarczej szacują, że polski eksport w 2024 r. może zwiększyć się do 346,3 mld EUR tj. o 3,6 proc., a w roku 2025 - 383,8 mld EUR i może być wyższy niż rok wcześniej o 10,8 proc. Dla firm działających na rynkach międzynarodowych jednym z priorytetów powinno być zarządzanie ryzykiem celnym.  

Unijna Odprawa Scentralizowana w Imporcie (CCI), Faza 1. Kurs e-learningowy Komisji Europejskiej

Departament Ceł Ministerstwa Finansów poinformował, że Komisja Europejska przygotowała moduł e-learningowy opisujący założenia "Unijnej Odprawy Scentralizowanej w Imporcie (CCI), Faza 1" w ramach Unijnego Kodeksu Celnego. 

Kontyngent możliwym lekarstwem na cła

Każdy towar o statusie celnym nieunijnym w momencie wjazdu na terytorium UE obciążony jest długiem celnym. Dług ten wynika z unijnych przepisów prawa. Uzależniony jest od kodu taryfy celnej, wartości celnej towaru, pochodzenia oraz zastosowanej waluty dla danej transakcji. Unia Europejska stoi na straży konkurencyjności swoich rodzimych przedsiębiorstw, a to oznacza, że ma wielorakie narzędzia do swojej dyspozycji, aby zapewnić bezpieczne funkcjonowanie naszym przedsiębiorcom. Jednym z takich narzędzi jest cło ochronne (odwetowe), którego celem jest ochrona produkcji unijnej przed konkurencją z krajów trzecich. Często cło to występuje z cłem antydumpingowym, którego z kolei celem jest wyrównanie cen rynkowych towaru sprowadzanego z krajów trzecich z towarem produkowanym w UE.

System do obsługi zgłoszeń celnych wywozowych AES po nowemu w Polsce od 31.10.2024

Wprowadzenie nowych systemów celnych do funkcjonowania obrotu towarowego z krajami trzecimi w Polsce nastąpi 31 października 2024 bez okresu przejściowego. Oznacza to, że z dniem 30 października tracą ważność wszystkie pozwolenia na procedurę uproszczoną w miejscu przez zgłaszającego do procedury wywozu.

Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

Unijny Import Control System 2 - nowe zasady związane z taryfą celną towarów

Unijny Import Control System 2 to nowe zasady związane z taryfą celną towarów. Przewoźnicy muszą uważać, by nie zapłacić kary.

Czy to, co myślisz, że jest próbką, nią jest? Próbki i ich prawidłowe wykorzystanie

Próbka definiowana w rozporządzeniu UE o wspólnotowym systemie zwolnień celnych jest jako towar o ilości niehandlowej przywożony w celu promocji handlu. Musi być trwale oznaczona, że jest to towar niehandlowy, a jeszcze lepiej by było gdyby oddawała cechy towaru niehandlowego, a była np. w zminimalizowanym opakowaniu.

Czas na reformę Unijnego Kodeksu Celnego

Reforma (projektu) nowego Unijnego Kodeksu Celnego po konsultacjach społecznych. Od 2027 roku przewidywane jest wejście w życie nowego UKC. Będą to zmiany rewolucyjne w wielu aspektach, dziś obowiązujących przepisów prawa celnego. Wiarygodni przedsiębiorcy mają mieć znaczne uproszczenia oraz mamy przejść na „inteligentne” odprawy celne ze zwiększonym monitoringiem systemów informatycznych.

Projekt CPK - potrzebne będą zmiany w prawie celno-podatkowym

Żeby projekt CPK miał szanse powodzenia, niezbędne będą zmian w prawie celno-podatkowym. Powstanie hubu lotniczo-kolejowego powinno się zacząć od przygotowań do prawno-celnej jego obsługi.

Skomplikowane procedury celne. Jak sobie z nimi radzić? [przykład]

Procedury celne stanowią kluczowy element zapewniający bezpieczeństwo i prawidłowy obrót towarem. Niestety, skomplikowana natura tych procedur czasami prowadzi do powstania sytuacji, które wymagają dogłębnej analizy i działań naprawczych. Przedstawiony poniżej przypadek dotyczy producenta busów, który w celu przeprowadzenia testów wywiózł swoje auto z terytorium UE do Szwajcarii.

CBAM (graniczny podatek węglowy) 2024. Rejestr przejściowy CBAM – uprawnienia i dostęp przez PUESC od 1 stycznia

Od początku października 2023 r. do końca grudnia 2025 r. trwa okres przejściowy stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/956 z 10 maja 2023 r. ustanawiającego mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (2023/956). Mechanizm ten znany jest najbardziej pod swoim angielskim skrótem CBAM (ang. Carbon Border Adjustment Mechanism), a potocznie znany jest jako tzw. graniczny podatek węglowy. Departament Ceł Ministerstwa Finansów informuje, że dostęp do Rejestru przejściowego CBAM mogą uzyskać osoby fizyczne posiadające uprawnienie rozszerzone „Dostęp do rejestru CBAM” oraz powiązane ze Zgłaszającym CBAM zarejestrowanym na PUESC w obszarze „cło”.

AEO – uzyskaj status upoważnionego przedsiębiorcy. Nowa usługa na PUESC od 1 grudnia 2023 r.

Departament Ceł Ministerstwa Finansów poinformował, że 1 grudnia 2023 r. na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC) zostanie wdrożona nowa usługa „AEO – uzyskaj status upoważnionego przedsiębiorcy”. Usługa ta zastąpi dotychczasową usługę AEO realizowaną na unijnym portalu przedsiębiorcy STP i e-AEO.

Reforma Unii Celnej UE. Jakie zmiany czekają branżę TSL?

Ruszył proces legislacyjny w Radzie UE, który ma doprowadzić do planowanej od dawna reformy Unii Celnej. Zakłada ona usprawnienie pracy nie tylko organów celnych, ale i importerów.  – Uproszczenie procedur, cyfryzacja, wdrożenie nowych programów, w tym „Trust & Check” mają wzmocnić bezpieczeństwo procesów celnych, a jednocześnie ułatwić przepływ towarów – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.

Prowadzenie działalności gospodarczej pod cudzym nazwiskiem (firmanctwo) - skutki prawne i podatkowe

Na czym polega przestępstwo firmanctwa? Jakie skutki prawne i podatkowe wywołuje ten proceder dla firmanta, firmującego i ich kontrahentów?

Korekta zgłoszenia celnego wywozowego w przypadku obniżki/podwyżki cen towaru po wywozie towaru

Korekta zgłoszenia wywozowego będzie miała wpływ na rozliczenie VATu w przedsiębiorstwie, więc warto dochować należytej staranności i mylić się jak najmniej. W przypadku pomyłki w trakcie wywozu może się tak zdarzyć, że towaru umieścimy za dużo, za mało lub w ogóle pomylimy towar i wyślemy nie to co było zamówione. Zdarza się również tak, że odprawimy towar zamówiony przez klienta, ale nie na tych dokumentach co powinniśmy. Ścieżki postępowania w takich sytuacjach są podobne i niestety długotrwałe.

Komunikat MF: PUESC nie będzie dostępny 25-26 sierpnia 2023 roku

Ministerstwo Finansów poinformowało, że Platforma Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC) nie będzie dostępna od godz. 20.00 w dniu 25 sierpnia 2023 r. do (prawdopodobnie) godz. 18.00 w dniu 26 sierpnia 2023 r. W tym czasie należy stosować procedury awaryjne.

Czynny żal od 2023 roku: gdzie go skutecznie złożyć?

Od bieżącego 2023 roku prowadzenie postępowań przygotowawczych oraz występowanie przed sądem w sprawach karnych skarbowych oraz z ustawy o rachunkowości powierzono 16 naczelnikom urzędów skarbowych – po jednym dla każdego z województw. Czy ta zmiana ma jakiś wpływ na określenie organu, do którego należy złożyć czynny żal?

Odpowiedzialność karna skarbowa za brak połączenia z Centralnym Repozytorium Kas

Organy skarbowe za brak połączenia próbują karać podatników. Nakładane mandaty dotyczą braku ewidencji sprzedaży lub jej wadliwości. Czy słusznie? 

Procedura wywozu towaru z UE może być skomplikowana podatkowo

Procedura wywozu towaru z Unii Europejskiej może różnić się w zależności od kraju, oraz od rodzaju towaru. Przedsiębiorca musi także zwrócić baczną uwagę na przeniesienie prawa własności oraz na transport, bowiem to te elementy wpływają na opodatkowania towaru w sprzedaży poza UE.

Niezłożenie PIT-a w terminie - kary, czynny żal

Termin złożenia PIT-a za rok 2022 r. minął 2 maja 2023 r. Jakie kary grożą za niezłożenie PIT-a w terminie? Czym jest czynny żal? Poprzez czynny żal sprawca zawiadamia fiskusa o popełnieniu wykroczenia lub przestępstwa skarbowego i ew. płaci należny podatek. W przeciwnym razie naraża się na karę (np. grzywnę) z kodeksu karnego skarbowego. 

Nowe systemy obsługujące eksport, import i tranzyt towarów (AES/ECS2 PLUS, NCTS2 PLUS) od września 2023 r.

Departament Ceł Ministerstwa Finansów informuje, że wdrożenie systemów obsługi obrotu towarowego w eksporcie, imporcie i tranzycie towarów (AES/ECS2 PLUS, NCTS2 PLUS) nastąpi najwcześniej we wrześniu 2023 roku. 

Zwolnienie z cła i VAT towarów dla Ukraińców - dla kogo, kody dokumentów w zgłoszeniach celnych

W dniu 17 kwietnia 2023 r. Komisja Europejska zwolniła z VAT i ceł towary przeznaczone dla uchodźców wojennych z Ukrainy i dla osób dotkniętych tą wojną. Te zwolnienia obowiązują w całym 2023 roku w 10 państwach UE, także w Polsce. Kto może skorzystać z tych zwolnień? Jakie kody, których dokumentów trzeba stosować w zgłoszeniach celnych składanych do systemu AIS/IMPORT przy sprowadzaniu z zagranicy tych towarów? Wyjaśnia Departament Ceł Ministerstwa Finansów.

PIT po terminie. Czynny żal jako ratunek

Złożenie PIT-u po terminie może spowodować sankcję finansową. Każdy spóźniony z rozliczeniem ma jednak szansę -  czynny żal. Sporządzenie tego pisma jest bardzo łatwe, usprawiedliwieniem może być zwykłe roztargnienie.

Wysyłka pomocy humanitarnej na Ukrainę - zmiany od 16 stycznia 2023 r.

Krajowa Administracja Skarbowa informuje, ze od 16 stycznia 2023 r. zmieniły się zasady korzystania z formularza upraszczającego procedurę wysyłki pomocy humanitarnej do Ukrainy.

Zgłoszenia celne 2023 - zmiany, instrukcje

Departament Ceł Ministerstwa Finansów poinformował, że od 1 stycznia 2023 roku zaszły zmiany w zakresie deklarowania w zgłoszeniach celnych pochodzenia przywożonych towarów. Wproadzono obowiązek odrębnego deklarowania pochodzenia niepreferencyjnego i preferencyjnego. Ponadto wprowadzono zmiany w Instrukcji wypełniania zgłoszeń celnych (w tym także w zakresie kodu dokumentu dla kontyngentu dla towarów z Rosji).

Taryfa celna na rok 2023, środki taryfowe - nowe przepisy

Departament Ceł Ministerstwa Finansów informuje o nowych przepisach unijnych dotyczących środków taryfowych i taryfy celnej obowiązujących od początku 2023 roku.

Nabycia wewnątrzwspólnotowe preparatów smarowych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy bez e-SAD

Od 13 lutego 2023 r. wprowadzone zostaną doniosłe zmiany polegające na rozpoczęciu stosowania dokumentów e-SAD. Warto wiedzieć, że nowe przepisy i wymogi nie będą obejmować wszystkich wyrobów akcyzowych dostarczanych i nabywanych wewnątrzwspólnotowo. Dokumenty e-SAD stosować należy dla przemieszczeń wewnątrzwspólnotowych wyrobów wymienionych w załączniku nr 2 do ustawy o podatku akcyzowym realizowanych poza procedurą zawieszenia poboru akcyzy.

Podatek od gier – co warto wiedzieć?

Gra w pokera jest formą rozrywki lub zarobku. W zależności od rodzaju gry przewidziane są różne podatki i stawki. Możliwa jest również odpowiedzialność karnoskarbowa.

Odpowiedź na sprostowanie do artykułu pt. „Ekspert celny ostrzega: uważaj na faktury od spedytora!”

Odpowiedź na sprostowanie do artykułu pt. „Ekspert celny ostrzega: uważaj na faktury od spedytora!”

KSeF. Rewolucja w fakturach już niebawem [kompendium]

KSeF, czyli Krajowy System e-Faktur ma zapewnić bezpieczeństwo i ułatwić rozliczenia. Zmiana jest rewolucyjna, przedsiębiorcy muszą się przygotować.

Wystawienie pustej faktury w prawie karnym skarbowym

Puste faktury wystawiane są w dalszym ciągu pomimo wielu narzędzi kontrolnych w posiadaniu organów podatkowych.

Zbrodnia VAT. Proces w Olsztynie

Przed Sądem Okręgowym w Olsztynie 16 listopada 2022 r. rozpoczął się proces dwóch osób oskarżonych m.in. o popełnienie tzw. zbrodni VAT-owskiej. Przestępstwa zarzucane oskarżonym zagrożone są karą do 25 lat pozbawienia wolności.

Fiskus robi coraz więcej kontroli celno-skarbowych.

O ponad 14% wzrosła rdr. liczba wszczętych kontroli celno-skarbowych. W pierwszej połowie 2022 pozytywnie zakończyło się przeszło 92% kontroli. To o ponad 3 p.p. więcej niż w początkowych sześciu miesiącach ub.r. Zdaniem części ekspertów, liczba kontroli celno-skarbowych będzie rosła.

Ekspert celny ostrzega: uważaj na faktury od spedytora!

Każdy importer powinien bacznie przyglądać się fakturom od spedytora, by nie dopuścić do podwójnego opodatkowania, albo wręcz do zanegowania kosztów przez kontrolę podatkową. Spedytorom wydaje się bowiem, że mogą wystawiać faktury za fracht, a to błąd. Innym często spotykanym problemem jest zgłoszenie celne dokonywane na podstawie oświadczenia spedytora o kosztach transportu.

Przesyłka z zagranicy dostarczona bez oclenia lub z błędnymi danymi - korekta VAT

Jak skorygować VAT w przypadku otrzymania przesyłki zagranicznej bez oclenia lub z błędnymi danymi? W przypadku zarówno błędów w odprawie importowej, jak i braku jej dokonania, aby móc skorygować wysokość VAT importowego w deklaracjach podatkowych, należy zwrócić się do urzędu celno-skarbowego. Naczelnik UCS w odpowiedzi na wniosek wyda decyzję celną, którą albo poprawi te pomyłki i ich skutki dla VAT, albo ureguluje status celny towarów wraz z jednoczesnym określeniem podatków importowych we właściwej wysokości. Wszystkie te elementy, tj. cło, akcyza i VAT, zostaną określone w jednej decyzji.

Podwójna nowelizacja przepisów kodeksu karnego skarbowego w 2022 r.

Od 1 stycznia 2022 roku w życie weszło wiele zmian w przepisach, w szczególności w zakresie prawa podatkowego. Zmianami została objęta również ustawa – Kodeks karny skarbowy. Co ciekawe jednak, w trakcie roku doszło do ponownej nowelizacji tej ustawy a kolejne zmiany zaczęły obowiązywać od 1 lipca. Jakich zmian dokonano w kodeksie karnym skarbowym w 2022 roku? Poniżej wskazujemy na najciekawsze i najbardziej istotne zmiany, które warto znać.

Nabycie sprawdzające - czym jest, procedura krok po kroku, prawa, obowiązki, kary

Czym jest nabycie sprawdzające? Kto kogo sprawdza w trakcie nabycia sprawdzającego? Jakie są prawa i obowiązki sprawdzającego? Jakie prawa i obowiązki ma sprawdzany? Jakie kary mogą być nałożone w związku z nabyciem sprawdzającym?

Cło – gdzie szukać kodów i stawek

Każdy zainteresowany importem produktów w różne strony świata jest świadomy, że wszelkie przepisy i regulacje dotyczące eksportu i importu są niezwykle kluczowe w prowadzeniu działalności. W związku z tym, w poniższym artykule chcielibyśmy przedstawić informacje dotyczące stawek celnych, które mogą być pomocne dla początkujących firm na rynkach międzynarodowych.

REKLAMA