Tematy - Koszty uzyskania przychodu, Leasing - INFOR.PL

Zapisz się na newsletter

Wpisz poprawny e-mail

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 17 stycznia br. niezwykle ważny dla całej branży leasingowej wyrok, w którym stwierdził m.in., że w kontekście podatku VAT usługa ubezpieczenia przedmiotu leasingu i usługa leasingu co do zasady stanowią usługi odrębne i niezależne. Jakie są praktyczne skutki tego wyroku – zapytaliśmy o to Marcina Chomiuka, partnera oraz Tomasza Rolewicza, starszego menedżera w PwC, którzy reprezentowali podatnika przed Trybunałem.

Po latach sporów z organami podatkowymi w końcu branża leasingowa triumfuje. 17 stycznia 2013 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że w świetle przepisów dotyczących VAT usługa ubezpieczenia przedmiotu leasingu i usługa leasingu są, co do zasady, usługami odrębnymi. Ma to ten zasadniczy skutek, że usługa ubezpieczenia traktowana samodzielnie jest zwolniona z VAT. Natomiast traktowana, jako część złożonego świadczenia (usługi) leasingu, jak uważały organy podatkowe - jest opodatkowana stawką podstawową VAT (aktualnie 23%).

Od 1 stycznia 2013 r. zmieniły się zasady opodatkowania umów leasingu podatkiem dochodowym (analogiczne zmiany w CIT i PIT). Zmiany te są korzystne dla podatników. Znoszą kilka uciążliwych utrudnień oraz umożliwiają objęcie umową leasingu nowego przedmiotu – prawa użytkowania wieczystego gruntów.

Właściciele leasingowanych samochodów osobowych będą mogli od transakcji wykupu dokonywanej po zakończeniu umowy leasingu odliczyć VAT tylko częściowo. Odliczenie całościowe przysługuje posiadaczom pojazdów ciężarowych.

Przedsiębiorcy rozliczający podatek dochodowy na zasadach ogólnych lub liniowo dążą do generowania jak najwyższych kosztów, aby uzyskać jak najniższą kwotę podatku. Takie działania mogą jednak prowadzić do ujmowania w kosztach wydatków, które nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodu. Jakie są tego konsekwencje?

Dealerowi samochodowemu (podatnikowi VAT) nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego w pełnej wysokości przy nabyciu samochodów osobowych dla celów służbowych (samochody zastępcze lub do jazd próbnych). Tym samym podatnikowi nie przysługuje także prawo do odliczenia VAT naliczonego z tytułu zakupu paliwa do napędu tych pojazdów.

Jeżeli przedsiębiorca (podatnik VAT) sprzeda rzeczy, które używał przez co najmniej 6 miesięcy – transakcja nie będzie opodatkowana podatkiem VAT. Zwolnienie to będzie możliwe, jeżeli w momencie nabycia tej rzeczy przedsiębiorcy nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego.

Ministerstwo Finansów, na skutek orzecznictwa sądów administracyjnych uznało, że wstępna opłata leasingowa powinna być zaliczana do kosztów podatkowych jednorazowo w momencie poniesienia, a nie proporcjonalnie do czasu trwania umowy leasingu.

Jeżeli w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnik zakupi pojazd samochodowy będący pojazdem specjalnym w rozumieniu przepisów prawa o ruchu drogowym, to będzie mu przysługiwało prawo odliczenia całego podatku naliczonego z faktury dokumentującej jego nabycie.

Zakup bądź leasing samochodu osobowego w 2011 roku nie musi wcale oznaczać ograniczonego prawa do odliczenia podatku VAT. Jest bowiem tak, że przeznaczenie pojazdu oraz przedmiot prowadzonej działalności determinuje kwestie zakresu prawa do odliczenia podatku naliczonego. Konsekwencją jest również prawo bądź brak prawa do odliczenia VAT od paliwa zakupionego do napędu samochodów.

Rodzaj prowadzonej działalności determinuje wybór samochodu, który najlepiej sprawdzi się przy realizowanych dostawach czy świadczonych usługach. Względy ekonomiczne zdecydować mogą nie tylko o tym na jaką markę samochodu zdecyduje się podatnik. Z punktu widzenia rachunku ekonomicznego korzystne się może bowiem wydać skorzystanie z możliwości leasingu pojazdu.

Trwa spór podatników z organami podatkowymi odnośnie podatkowych skutków przenoszenia praw do umów leasingowych. Organy podatkowe twierdzą, że cesja umowy leasingu oznacza na gruncie przepisów podatkowych, że nabywca rozpoczyna nową umowę leasingu. Natomiast sądy coraz częściej przyznają rację podatnikom, że w takim przypadku umowa jest kontynuowana przez podmiot, który nabył do niej prawa.

Firma z siedzibą w Polsce leasinguje maszynę od zagranicznego przedsiębiorcy, którą wykorzystuje w ramach prowadzonej działalności. Czy na korzystającym spoczywają obowiązki płatnika podatku u źródła oraz jak należy ustalić podstawę opodatkowania uwzględniając charakter umowy leasingu?

Całą kwotę z pierwszej faktury wystawionej przez firmę leasingową tytułem spłaty pierwszej raty leasingowej spółka może zaliczyć jednorazowo w koszty uzyskania przychodów w dacie jej poniesienia.

Opłata wstępna dotycząca przedmiotu leasingu zaliczana w koszty jednorazowo czy rozliczana przez okres trwania umowy leasingu – ujęcie bilansowe i podatkowe.

Refakturowanie ubezpieczenia, to temat kontrowersyjny. W uchwale 7 sędziów z 8 listopada 2010 r. (sygn. I FPS 3/10) NSA uznał, że podmiot świadczący usługi leasingu powinien włączyć do podstawy opodatkowania VAT tych usług koszty ubezpieczenia przedmiotu leasingu. Ale okazuje się, że NSA ma nadal wątpliwości.

7 kwietnia 2011 r. NSA postanowił zadać Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytanie prejudycjalne czy w świetle prawa UE usługę ubezpieczenia przedmiotu leasingu oraz usługę leasingu należy traktować jako usługi odrębne, czy jako jedną kompleksową usługę złożoną leasingu. Nie czekając na rozstrzygnięcie TSUE Urząd Kontroli Skarbowej w Warszawie poinformował 11 kwietnia 2011 r. o kontynuowaniu kontroli w firmach leasingowych w tej kwestii kierując się niekorzystną dla podatników wykładnią zaprezentowaną w uchwale NSA z 8 listopada 2010 r. (sygn. I FPS 3/10).

Czy wydatki poniesione na zapłatę rat leasingowych z tytułu zawartej umowy leasingu, jeśli przedmiot umowy leasingu jest odpłatnie odnajmowany na terytorium kraju trzeciego, można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?

W uchwale 7 sędziów z 8 listopada 2010 r. (sygn. I FPS 3/10) Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że podmiot świadczący usługi leasingu powinien włączyć do podstawy opodatkowania VAT tych usług koszty ubezpieczenia przedmiotu leasingu. Znaczenie tej uchwały komentuje Marcin Chomiuk, dyrektor w dziale prawno - podatkowym PricewaterhouseCoopers.

Okres użytkowania samochodu na podstawie umowy leasingu nie może być liczony do limitu półrocznego, o którym mowa ww. art. 43 ust. 2 ustawy o VAT (zwolnienie z VAT dla towarów używanych). Leasingobiorca użytkując samochód na podstawie umowy leasingu nie nabył w tym czasie prawa do rozporządzania nim jak właściciel. Samochód wykupiony po zakończeniu umowy leasingu przez leasingobiorcę nie spełnia definicji towaru używanego. Dopiero po upływie 6 miesięcy jego użytkowania od momentu jego wykupu będzie go można sprzedać bez VAT, jako towar używany.

W przypadku osoby, która uzyskuje przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy o dzieło, przysługują zgodnie z przepisem art. 22 ust. 9 pkt 4 ustawy o PIT koszty uzyskania przychodów w wysokości 20% uzyskanego przychodu. Inaczej jest traktowana sprawa kosztów uzyskania przychodów twórców i autorów w przypadku uzyskiwania przychodów z tytułu wykonywania usług na podstawie umów o dzieło.

Kosztem uzyskania przychodów leasingobiorcy są opłaty ponoszone z tytułu umowy leasingu operacyjnego z wyjątkiem kaucji gwarancyjnej , która jest świadczeniem zwrotnym.

Wątpliwości i rozbieżności dotyczą przede wszystkim momentu zaliczania do kosztów uzyskania przychodów wstępnych opłat leasingowych przez podatników ewidencjonujących koszty metodą memoriałową. A więc rozliczających koszty podatkowe w podziale na koszty bezpośrednio związane z przychodami danego roku oraz koszty pośrednie.

Wątpliwości i rozbieżności dotyczą przede wszystkim momentu zaliczania do kosztów podatkowych wstępnych opłat leasingowych przez podatników ewidencjonujących koszty metodą memoriałową, a więc rozliczających koszty podatkowe w podziale na koszty bezpośrednio związane z przychodami danego roku oraz koszty pośrednie.

Ustawy o podatkach dochodowych (od osób fizycznych i osób prawnych) tak samo definiują umowę leasingu. Takie same są również skutki podatkowe umów zarówno wobec podatników podatku dochodowego od osób fizycznych i podatników podatku dochodowego od osób prawnych.

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, za wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych albo art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Podejmując decyzję o rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej, kierujemy się przekonaniem, że realizowane działania doprowadzą do osiągnięcia zysku. Zanim jednak na naszym rachunku bankowym zaobserwujemy kolejne wpłaty, musimy wypłacać, pożyczać, kupować. Już od początku prowadzenia biznesu, pojawiają się więc koszty. Towarzyszą one nam stale, przez cały okres działania firmy.

Ustawa o PIT 2022 - Rozdział 4a: Opodatkowanie stron umowy leasingu. Rozdział 4b: Ceny transferowe. Tekst jednolity - stan prawny na 1 kwietnia 2022 roku.

Ustawa o PIT 2022 - Rozdział 4: Koszty uzyskania przychodu. Tekst jednolity - stan na 1 kwietnia 2022 roku.

Niezgodne z prawem wspólnotowym jest podwójne opodatkowanie wynagrodzenia za usługę leasingu w przypadku, gdy leasingobiorca i leasingodawca mają siedziby w różnych państwach członkowskich.

Leasing operacyjny występuje natomiast wówczas, gdy firma leasingowa zobowiązuje się do różnych dodatkowych świadczeń na rzecz leasingobiorcy w umówionym okresie eksploatacji rzeczy (serwis, konserwacje, remonty) w ramach ustalonego czynszu, bez opcji nabycia przedmiotu umowy. W związku z tym przedmiot umowy leasingowej wraca bezwarunkowo do leasingodawcy.