PIT - koszty, Ulga podatkowa na badania i rozwój (B+R)

Jak rozliczać koszty podatkowe na przełomie roku? Jak co roku, kwestia rozpoznawania odpowiednich kosztów zamykanym roku podatkowym, versus rozpoznanie tych kosztów w nowym, bieżącym roku, budzi wiele wątpliwości. Warto przypomnieć zasady rozpoznawania kosztów na przełomie lat, którymi powinni kierować się podatnicy.

Ulga B+R - ulga na działalność badawczo-rozwojową. Odliczenia kosztów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową dokonuje się w zeznaniu podatkowym PIT-36, PIT-36S lub PIT-36L, PIT-36LS oraz w załączniku do tych zeznań PIT/BR. Jak rozliczyć ulgę B+R w PIT za 2020 r.?

Możliwość uwzględnienia w ramach ulgi badawczo-rozwojowej (ulga B+R) kosztów kwalifikowanych, które zostały uwzględnione w kalkulacji dochodu osiąganego w ramach działalności podejmowanej w obrębie Specjalnej Strefy Ekonomicznej (SSE) lub Polskiej Strefy Inwestycji (PSI) rozważył Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu (WSA). Wyrokiem z dnia 22 października 2020 r. (sygn. I SA/Wr 325/20) sąd ustosunkował się negatywnie do stanowiska podatnika.

Ulga B+R, czyli ulga badawczo-rozwojowa jest obecnie najatrakcyjniejszą formą wsparcia przedsiębiorców, którzy zajmują się badaniami naukowymi i działaniami rozwojowymi. Z całą pewnością może być doskonałą zachętą do rozwijania swojej firmy, szukania rozwiązań i realizowania następnych projektów. Czym jest działalność badawczo-rozwojowa? Kto może korzystać z ulgi? Czym są koszty kwalifikowane? Jak skorzystać z ulgi?

Praca zdalna z domu w czasie pandemii nie pozbawia pracownika mieszkającego w innej miejscowości niż siedziba firmy prawa do podwyższonych kosztów uzyskania przychodów w PIT. Takiej informacji udzieliło Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie Dziennika Gazety Prawnej. To dobra wiadomość dla pracodawców, którzy jako płatnicy odpowiadają za prawidłowe naliczenie i pobór zaliczek na PIT, bowiem nie muszą zmieniać swojej dotychczasowej praktyki i unikną dodatkowej, żmudnej pracy. Co istotne MF wyjaśnia, że podwyższone koszty przysługują „niezależnie od faktycznego miejsca wykonywania pracy na polecenie pracodawcy”. To dobra informacja również dla samych pracowników.

Jeżeli jeden ze wspólników spółki cywilnej wykonuje usługi w ramach indywidualnej działalności gospodarczej na rzecz tej spółki, to wydatki (spółki) w części przypadającej na tego wspólnika, nie stanowią dla niego kosztów uzyskania przychodów w PIT z tytułu działalności prowadzonej w formie spółki cywilnej. Zapłatę za usługę w tej części należy uznać za świadczenie wspólnika spółki cywilnej na rzecz „samego siebie”.

Wydatki ponoszone przez kancelarię prawną na najem mieszkania mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na podatniku ciąży jednak obowiązek wykazania związku ponoszonych kosztów najmu z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie będzie mieć wpływ na wysokość osiąganych przychodów (lub na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów).

15 września 2020 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną w sprawie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego. Celem tej interpretacji jest wskazanie warunków, których spełnienie umożliwia zastosowanie, w tym przez płatnika podatku dochodowego (np. pracodawcę), 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub rozporządzania przez twórców tymi prawami. Zdaniem Ministra dla potraktowania wynagrodzenia, jako honorarium i dla zastosowania wobec niego 50% kosztów uzyskania przychodów niezbędne jest: (1) powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego, warunkujące korzystanie przez twórcę z praw autorskich i umożliwiające rozporządzanie majątkowym prawem autorskim do utworu, (2) dysponowanie obiektywnymi dowodami potwierdzającymi powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego, (3) wyraźne wyodrębnienie honorarium od innych składników wynagrodzenia - warunek ten nie obejmuje wskazanych w interpretacji przypadków, w których 50% koszty uzyskania przychodów można stosować do całości wynagrodzenia twórcy. Prezentujemy w całości tę interpretację.

Konstrukcja ulgi podatkowej dla przedsiębiorstw na robotyzację będzie taka sama, jak przy uldze na badania i rozwój. Będą jej podlegały zakupy i leasing nowych maszyn, robotów czy linii produkcyjnych. Nowa ulga ma zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2021 r.

Prowadząc działalność gospodarczą, przedsiębiorca stara się jak najbardziej racjonalnie podchodzić do swojego budżetu. Nic więc dziwnego, że poza biznesplanem dotyczącym przychodów, musi również odpowiednio zaplanować koszty. Jednym z nich mogą być opłaty leasingowe, związane z posiadanym pojazdem. W praktyce pojawiły się jednak pewne wątpliwości, czy jednoosobowy przedsiębiorca może uznać za koszty uzyskania przychodu więcej niż jeden pojazd. A dokładniej - czy może rozliczać opłaty leasingowe od zakupu drugiego samochodu osobowego w swojej firmie?

Jeżeli przedsiębiorca ponosi wydatki, które wynikają z obowiązku w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (prowadzenia działalności gospodarczej) albo wytycznych lub zaleceń organów (instytucji) kompetentnych w obszarze bezpieczeństwa sanitarnego, albo własnej decyzji i racjonalnego przeciwdziałania zagrożeniu epidemicznemu (epidemii), to takie wydatki stanowią koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT i art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, o ile zostały właściwie udokumentowane. Przykładami takich wydatków są m.in.: zakup maseczek ochronnych dla pracowników, przyłbic, sfinansowanie pracownikom testów na koronawirusa. To samo dotyczy wydatków poniesionych przez przedsiębiorcę na działania gospodarcze, które wskutek zagrożenia epidemicznego (epidemii) zostały zaniechane (odwołane, przerwane, zawieszone itp.), o ile w momencie ich poniesienia spełniały wymienione wyżej warunki zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów (np. w zakresie szkoleń lub kursów pracowniczych).

Jakie koszty mogą odliczać pracownicy odnośnie dochodów uzyskanych w 2021 i 2022 roku? Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) nie pozwala pracownikom odliczać od przychodów uzyskanych z tytułu umowy o pracę faktycznie poniesionych kosztów. Pracownicy mają jedynie koszty zryczałtowane w zależności od liczby zawartych umów o pracę i tego, czy pracownik mieszka w miejscowości, której znajduje się zakład pracy, czy w innej miejscowości.

Jeżeli umowa leasingu spełnia warunki określone w ustawie o PIT i nie zachodzą wyłączenia, to wydatki wynikające z tej umowy podatnik może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu w pełnej, 100% wysokości. Samochód nie musi być wykorzystywany wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej.

Przepis art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje wybrane kategorie działalności twórczej, w których mamy możliwość zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów. Wśród nich są m.in. działalność twórcza w zakresie programów komputerowych, gier komputerowych oraz działalność badawczo-rozwojowa. Na praktykę stosowania tego rozwiązania mają wpływ nie tylko przepisy wynikające z ustaw, ale też interpretacje wydawane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej oraz wyroki wydawane przez Sądy Administracyjne.

Zasady stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do przychodów z praw autorskich wywołują od lat wątpliwości podatników. Bardzo liczne są interpretacje indywidualne w tej kwestii wydawane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Od ponad roku Ministerstwo Finansów zapowiada wydanie interpretacji ogólnej w tej sprawie, by w tej formie odpowiedzieć kompleksowo na pytania podatników. Ostatnio w udzielonej 23 kwietnia 2020 r. odpowiedzi na interpelacją poselską Jan Sarnowski Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów poinformował, że "w Ministerstwie Finansów na ukończeniu są prace związane z wydaniem ogólnej interpretacji prawa podatkowego w sprawie zasad stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do przychodów z praw autorskich". Minister Finansów już teraz przyznał, że "do całości wynagrodzenia nauczyciela akademickiego mają zastosowanie 50% koszty uzyskania przychodów, zgodnie z treścią art. 22 ust. 9 pkt 3 i ust. 9a ustawy PIT".

W czasie kryzysu gospodarczego wywołanego epidemią COVID-19 przedsiębiorcy mogą ubiegać się o ulgi i odroczenia w zakresie płatności podatku dochodowego. Dzięki przepisom kolejnych wersji Tarczy Antykryzysowej niektóre obowiązki fiskalne uległy przesunięciu, nowe regulacje umożliwiają ponadto przedsiębiorcom zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu wydatków, których nie uwzględniali dotychczas w rozliczeniach CIT i PIT. Niektóre problemy związane z kalkulacją podatku dochodowego pozostają aktualne, inne zaś w obliczu zmieniających się okoliczności gospodarczych wymagają dodatkowej analizy i rewizji dotychczasowego podejścia.

W ramach tzw. tarczy antykryzysowej funkcjonują znane już mechanizmy podatkowe w postaci ulgi B+R i IP Box. Ministerstwo Rozwoju promuje te rozwiązania w szczególności wśród firm, które opracowują i produkują artykuły niezbędne do przeciwdziałania COVID-19. Zaliczymy do nich m.in. płyny dezynfekujące, maski ochronne czy przyłbice drukowane na drukarkach 3D. Przedsiębiorcy nie muszą czekać na rozliczenie tegorocznych kosztów do końca roku podatkowego. Ministerstwo umożliwia im odliczenie zaliczek na podatek dochodowy jeszcze w tym roku.

Podatnicy, którzy korzystają lub dopiero zamierzają korzystać z ulg podatkowych B+R lub IP Box mogą znaleźć korzystne dla siebie rozwiązania zawarte w tarczy antykryzysowej. Właściwe zastosowanie nowych rozwiązań, jak podkreśla ekspert Grant Thornton, może przynieść istotne korzyści podatkowe.

Koronawirus wymusza działania firm takie jak przejście na pracę zdalną, rezygnacja z planowanych inwestycji, a nawet zamknięcie działalności. Wszystkie te zdarzenia mają swoje konsekwencje podatkowe. Co istotne, wydatki związane z wysłaniem pracowników na telepracę, koszt zakupu maseczek czy przejazdy taksówkami - wszystko to można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Co jednak z zaniechanymi inwestycjami i niesprzedanymi towarami?

Nie ma szczególnych ulg podatkowych dla firm zapobiegających rozprzestrzenianiu się koronawirusa, ale mogą one zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki np. na maseczki dla pracowników - informuje Ministerstwo Finansów.

W przypadku zwrotu środków zgromadzonych w pracowniczych planach kapitałowych (PPK) uczestnikowi przed ukończeniem 60 roku życia, przy obliczaniu dochodu w PIT kosztem uzyskania przychodu będzie wartość wpłat dokonanych na rachunek PPK uczestnika w części sfinansowanej ze środków uczestnika. Natomiast wpłaty w części finansowanej przez podmiot zatrudniający stanowią koszty u tego podmiotu.

Aby móc potrącić koszty, podatnik musi zgromadzić odpowiednie dowody ich poniesienia. Co do zasady będą to faktury, podpisane umowy cywilnoprawne czy inne dowody księgowe. W przypadku kosztów, których wpływ na przychody jest trudny do wykazania, podatnik powinien mieć przygotowane, oprócz dowodów księgowych, również inne dowody świadczące o związku danego wydatku z przychodem.

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 13. (trzynastej) emerytury nie wlicza się do dochodu osoby niepełnosprawnej, ustalanego dla potrzeb ulgi rehabilitacyjnej. Podobnie jest z alimentami na dzieci i świadczeniem uzupełniającym, określonymi w ustawie o PIT, a także z zasiłkiem pielęgnacyjnym. Dopiero tak ustalony dochód nie może przekroczyć 13 200 zł za 2019 r.

4 lutego 2020 r. Rada Ministrów przyjęła przygotowany przez ministra finansów projekt zmian w podatkach dochodowych, podatku od towarów i usług i Ordynacji podatkowej. Projekt ten zawiera liczne zmiany, których celem jest ułatwienie podatnikom wywiązywania się z obowiązków oraz zapobieganie potencjalnym sporom na linii podatnik - organ podatkowy. Większość nowych przepisów zacznie obowiązywać od 1 kwietnia 2020 r.

Od 1 stycznia 2020 r. w przypadku wydatków poniesionych na zakup towarów/usług objętych obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatnoścu (split payment), gdy zapłata zostanie dokonana na rachunek bankowy podmiotu trzeciego (tj. innego niż dostawca) przy zastosowaniu mechanizmu podzielonej płatności, to wydatki te mogą stanowić koszt uzyskania przychodów.