Spadkobiercy

Na czym polega zwolnienie z podatku od spadków i darowizn dla członków najbliższej rodziny? Kto, kiedy i jak może skorzystać z tego zwolnienia podatkowego? Wyjaśniają eksperci Ministerstwa Finansów.

W odpowiedzi z 27 lipca 2022 r. na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich, Minister Finansów zgodził się z wykładnią przepisów prawa podatkowego, zgodnie z którą prawo do ulgi termomodernizacyjnej w PIT ma wymiar majątkowy. A zatem prawo do ulgi termomodernizacyjnej co do zasady może (zdaniem MF) podlegać przejęciu przez spadkobiorców uprawnionego do tej ulgi podatnika na podstawie art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej.

Odpowiedzialność podatkowa spadkobiercy. Spadkobierca przejmuje zobowiązania podatkowe spadkodawcy. Jednak aby taka sytuacja mogła mieć miejsce musi zostać ustalone zobowiązanie podatkowe dla spadkodawcy.

Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zwaną dalej spółką z o.o., podlegają dziedziczeniu. Uprawnienie to nie oznacza jednak, że spadkobierca zmarłego wspólnika zawsze staje się udziałowcem takiej spółki. O tym, czy znajdzie się on w gronie wspólników mogą zadecydować udziałowcy, którzy niekoniecznie muszą akceptować przystąpienie do spółki określonych osób. Decyzja ta powinna przyjąć formę odpowiedniej treści postanowienia w umowie spółki z o.o. zgodnie z regulacją zawartą w przepisie art. 183 kodeksu spółek handlowych (zwanego dalej: ksh). Już na etapie rozpoczęcia współpracy ze wspólnikami, ważne, aby poświęcić chwilę na refleksję - co się stanie, gdy mnie zabraknie?

27 października 2020 r. w życie weszła nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn. Na podstawie znowelizowanych przepisów, zwiększeniu uległ krąg osób uprawnionych do zwolnienia z tej daniny.

Polak, który nabył spadek po zmarłym obywatelu Austrii nie musi płacić podatku spadkowego ani w Austrii (bo tam podatek spadkowy został zniesiony w 2008 roku), ani w Polsce. Zgodnie bowiem z Konwencją zawartą między Polską i Austrią o zapobieżeniu dwukrotnemu pobieraniu podatku spadkowego, odziedziczony majątek podlega podatkowi spadkowemu w tym państwie, którego obywatelem był w chwili śmierci spadkodawca. Dlatego obywatel Polski, który nabył spadek po obywatelu Austrii nie musi składać deklaracji SD-3 oraz płacić podatku w Polsce. Bez znaczenia jest tu fakt, że w Austrii nie ma podatku od spadku.

Przepisy Konwencji zawartej między Rzeczpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania nie dotyczą podatku od spadków i darowizn. Zatem zapłacenie w Wielkiej Brytanii określonej kwoty podatku od spadku zgodnie z prawem tam obowiązującym, nie zwalnia od uiszczenia należnego podatku według prawa polskiego. W ten sposób Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 31 grudnia 2019 r. potwierdził faktyczne podwójne opodatkowanie zagranicznych spadków, które otrzymują polscy obywatele (niezaliczający się do najbliższej rodziny spadkodawców).

Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Dotyczy to również prawa do zwolnienia podatkowego przy sprzedaży nieruchomości.

Dobra wiadomość dla dziedziczących, wdowców i rozwodników. Koniec z liczeniem okresu, po którym wolno im zbyć nieruchomość bez PIT, od daty śmierci spadkodawcy, męża lub rozwodu. Pięcioletni okres, po upływie którego wolno sprzedawać nieruchomości bez PIT, ma być liczony od daty ich nabycia lub wybudowania przez spadkodawców. Dziś co do zasady termin ten liczy się od ich śmierci. Taka korzystna dla podatników zmiana znalazła się w projekcie nowelizacji ustawy o PIT, CIT, ordynacji podatkowej i innych ustaw dopiero co opublikowanym przez Ministerstwo Finansów. Przepisy mają wejść w życie w 2019 r.

Śmierć podatnika nie skutkuje wygaśnięciem ciążących na nim należności podatkowych. Przepisy polskiego prawa podatkowego stanowią, iż zarówno jego prawa, jak i obowiązki przechodzą na jego spadkobierców. Jakie konsekwencje podatkowe mogą grozić następcom prawnym podatnika?

Prezentujemy pierwszą część tematu dotyczącego problematyki nabycia przez spadkobierców zmarłego wspólnika roszczenia o wypłatę kwoty (ekwiwalentu) odpowiadającej wartości udziału tego wspólnika w sp. z o.o. w trakcie procesu przekształcenia.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-Z2 składają osoby, które otrzymały spadek lub darowiznę od osoby z kręgu najbliższej rodziny. Złożenie wypełnionego formularza SD-Z2 jest warunkiem zwolnienia z podatku od spadków i darowizn w takich sytuacjach. Aktualny wzór formularza SD-Z2 (wersja 6) obowiązuje od 1 stycznia 2016 r.

Ministerstwo Rozwoju chce, aby firma prowadzona jako jednoosobowa działalność gospodarcza trwała nawet po śmierci przedsiębiorcy. I przez jakiś czas używała nadal jego danych oraz konta bankowego. Takie zapisy mają znaleźć się w ustawie o sukcesji przedsiębiorstwa osoby fizycznej, do której założenia zostały opublikowane. Nowe przepisy mają wejść w życie od 2018 roku.

Komornicy pozytywnie przyjęli zmianę prawa wprowadzającą możliwość dziedziczenia długów tylko do wysokości odziedziczonego majątku. Obawiają się, że problemów nastręczy sporządzanie przez spadkobierców wykazu inwentarza majątku. Podobne obawy mają notariusze.

Od 17 sierpnia 2015 r. wszystkie kwestie dotyczące spadku po osobie mającej majątek lub krewnych w różnych państwach UE będą rozstrzygane przez jeden sąd, według przepisów tylko jednego z państw. Tego dnia wchodzą w życie umożliwiające to zmiany w prawie.

Wprowadzenie do polskiego prawa wspólnego Europejskiego Poświadczenia Spadkowego (EPS), mającego ułatwić wykazywanie obywatelom z całej Unii Europejskiej praw do spadku, zakłada rządowy projekt nowelizacji Kpc, Prawa o notariacie oraz niektórych innych ustaw, którym we wtorek 23 czerwca 2015 r. zajął się Sejm. Nowe przepisy mają wejść w życie z dniem 17 sierpnia 2015 r.

Za blisko pół roku wejdą w życie nowe zasady dziedziczenia długów: tylko do wysokości odziedziczonego majątku, a nie - jak do tej pory - w całości. Bronisław Komorowski podpisał 1 kwietnia br. nowelizację prawa cywilnego, która wprowadza te przepisy.

Ułatwienie spadkobiercom dostępu do rachunków bankowych osób zmarłych - taki jest cel projektu nowelizacji Prawa bankowego, ustawy o SKOK i ustawy o ewidencji ludności, który przygotowali senatorowie PO.

Naczelny Sąd Administracyjny, po skardze kasacyjnej wniesionej przez M. Szulikowski i Partnerzy Kancelarię Prawną, wydał precedensowy wyrok z dnia 27 czerwca 2014 r. w sprawie dotyczącej postępowania przed Ministrem Gospodarki o stwierdzenie nieważności orzeczenia z 1949 r. o przejęciu na własność Państwa jednego z warszawskich, funkcjonujących przed II wojną światową renomowanych przedsiębiorstw.

Spadkobierca dziedziczący firmę i kontynuujący jej działalność ma prawo do odliczenia od dochodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej strat z lat ubiegłych wykazanych w zeznaniach podatkowych spadkodawcy.

Instytucja przebaczenia w prawie spadkowym, określona w art. 930 i art. 1010 Kodeksu cywilnego, odnosi się do niegodności dziedziczenia (o którym mowa w art. 928 Kodeksu cywilnego) oraz wydziedziczenia (o którym mowa w art. 1008 Kodeksu cywilnego). Zatem ma ona zastosowanie do wszystkich sytuacji, w których ustawa uznaje, iż względy natury moralnej lub etycznej przemawiają za pozbawieniem korzyści ze spadku pewnych spadkobierców.

Spłaty długu spadkowego nie można uwzględnić w kosztach podatkowych odpłatnego zbycia odziedziczonej nieruchomości - takie stanowisko potwierdziło Ministerstwo Finansów.

Zapłata podatku od spadku i darowizn leży po stronie nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Za pobór i odprowadzenie podatku od spadków i darowizn do urzędu skarbowego czasem jednak odpowiada notariusz.

Gdy spłata jest ekwiwalentna do posiadanego przez podatnika udziału w spadku, to podatnik ten nie otrzymuje w związku z czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego, które przewyższałoby wartością odziedziczoną ułamkową część masy spadkowej. W takiej sytuacji podatnik nie będzie zobowiązany do opodatkowania PIT otrzymanej spłaty. Nie musi jej też wykazywać w żadnej deklaracji podatkowej.

W razie śmierci podatnika na jego spadkobiercach ciąży szereg praw i obowiązków, np. prawo do zwrotu nadpłaty lub zwrotu podatku wraz z oprocentowaniem. W takiej sytuacji określone obowiązki spoczywają także na organach podatkowych.