VAT, Paragon fiskalny

W 2025 roku wejdą w życie ważne reformy, które mogą wiązać się z koniecznością wprowadzenia istotnych zmian organizacyjnych, zebrania dodatkowych danych oraz dostosowania systemów finansowo-księgowych. Na co muszą przygotować się przedsiębiorcy? Wyjaśnia Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i doradztwie w zakresie zgodności podatkowej w środowisku międzynarodowym.

Od 2016 r. na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT) obowiązuje tzw. klauzula nadużycia prawa. Jej głównym celem jest zwalczanie unikania opodatkowania i uszczelnienie systemu podatkowego. W artykule wyjaśniamy genezę, istotę i przesłanki klauzuli nadużycia prawa w VAT oraz wskazujemy konsekwencje jej naruszenia.

Podatnik omyłkowo zaewidencjonował sprzedaż na kasie fiskalnej i wydał nabywcy paragon bez numeru NIP. Czy sprzedawca jest uprawniony zaewidencjonować tę pomyłkę w rejestrze korekt? Czy będzie mógł wystawić fakturę VAT z numerem NIP kontrahenta? 

Jak zgodnie z prawem dokonać zmiany danych nabywcy na fakturze? Kiedy można wystawić fakturę korygującą, a kiedy notę korygującą? Co z błędną fakturą w JPK_VAT?

Od 1 stycznia 2025 r. będzie obowiązywała (18) wersja formularza VAT-R. Zmiany są spowodowane wprowadzeniem do ustawy o VAT od nowego roku procedury SME, czyli zwolnienia z VAT dla podmiotów zagranicznych w Polsce. Dlatego wprowadzono zmiany umożliwiające rejestrację do VAT przez te pomioty, gdy utracą prawo do stosowania procedury SME lub rezygnację ze statusu podatnika VAT w Polsce w związku z korzystaniem ze zwolnienia.

Przygotowane zostały zmiany projektu ustawy o podatku VAT, zgodnie z wskazanymi przez Ministra Finansów informacjami miałyby one wejść w życie już od 1 stycznia 2025 r. Zmiany te mają mieć szeroki zakres, ponieważ mają dotyczyć między innymi obniżonych stawek VAT, mechanizmu odwrotnego obciążenia, ale również mają wpłynąć na obowiązki dotyczące integracji kas rejestrujących.

W czwartek, 19 września zostało opublikowane i zaczęło obowiązywać rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie przedłużenia niektórych terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego w związku z powodzią we wrześniu 2024 r. 

Minister Finansów przygotował projekt nowelizacji ustawy od VAT, która ma wejść w życie w 2025 roku. Zmiany dotyczą m.in. stawek obniżonych i mechanizmu odwrotnego obciążenia. Nastąpi też zniesienie obowiązku integracji kas rejestrujących z terminalami płatniczymi na rzecz zastępczego raportowania danych dotyczących transakcji płatniczych przez agentów rozliczeniowych.

Jakie zwolnienia z obowiązku stosowania kas fiskalnych (kas rejestrujących) będą obowiązywać w 2025 i 2026 roku? Ministerstwo Finansów planuje pozostawić limit zwolnienia na dotychczasowym poziomie 20.000,- zł wartości sprzedaży. Natomiast pewne zmiany zajdą w katalogu czynności zwolnionych z obowiązku prowadzenia ewidencji w formie kas fiskalnych.

JPK_VAT to obowiązek sprawozdawczy dla podatników rozliczających VAT, który wymaga precyzyjnej weryfikacji danych przed jego złożeniem. Proces ten bywa skomplikowany i czasochłonny, angażując zespoły księgowe. Jak go usprawnić? W artykule przedstawiamy 7 praktycznych wskazówek, które pomogą zoptymalizować pracę przy weryfikacji JPK_VAT, minimalizując ryzyko błędów.

WSA stwierdził, że nie ma czegoś takiego jak samouaktualniające się postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu VAT. A w sytuacji uchylenia decyzji organu I instancji, i w obliczu upływu poprzednio już przedłużonego terminu zwrotu, organ ten nie nabywa ponownie prawa do wydawania dalszych postanowień o przedłużeniu.

W dniu 18 lipca 2024 r. w Ministerstwie Finansów przy ul. Świętokrzyskiej 12 odbyło się kolejne spotkanie konsultacyjne dotyczące Krajowego Systemu e-Faktur zorganizowane przez Ministerstwo Finansów i Krajową Administrację Skarbową. Przedstawiciele MF podsumowali dotychczasowe prekonsultacje zmian w zakresie obowiązkowego KSeF. Eksperci Ministerstwa Finansów zaprezentowali też propozycje rozwiązań biznesowych tj. wymianę środowiska KSeF na docelowe, wdrożenie załączników i aktualizację struktury e-faktury,  a także planowane rozwiązania i nowe funkcjonalności KSeF.

Przedsiębiorcy wynajmujący swoje nieruchomości z reguły przenoszą faktyczne koszty mediów związanych z użytkowanymi lokalami na najemców. Przyjęcie opłat zryczałtowanych, niezależnych od faktycznego zużycia poszczególnych rodzajów mediów, stosowane jest zdecydowanie rzadziej. Pojawiają się wówczas wątpliwości, jak rozliczyć tego typu czynność. Czy koszt zużytych mediów należy uznać za część usługi najmu i opodatkować według zasad dla niej właściwych, czy też rozliczać je odrębnie, przenosząc na najemcę w formie tzw. refakturowania. Zastosowanie właściwej metody rozliczania może mieć duże znaczenie dla prawidłowego opodatkowania VAT.

W dniu 25 czerwca 2024 r. skierowano do I czytania na posiedzeniu Sejmu poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Projekt ten przewiduje wprowadzenie przepisów pozwalających na stosowanie kasowej metody rozliczania VAT jako metody podstawowej rozliczania tego podatku. W myśl tego projektu - co do zasady - obowiązek podatkowy będzie powstawał z dniem otrzymania całości lub części zapłaty - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika, który jest przedsiębiorcą. A w przypadku wydania towaru lub wykonania usługi na rzecz podmiotu nie będącego przedsiębiorcą – obowiązek podatkowy ma powstawać z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180 dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Trzeba wciąż bronić systemu prawnego przed destrukcją, ale nie zawsze się to udaje. Teraz najważniejszym zadaniem jest wyrzucenie do kosza nonsensu faktur ustrukturyzowanych, bo katastrofę odroczono tylko o dwa lata – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Dzień 1 lipca 2024 r. (pierwotny termin wejścia w życie obligatoryjnego modelu Krajowego Systemu e-Faktur) będzie – zdaniem Profesora - symbolem spektakularnej porażki tych, którzy psują przepisy podatkowe.

TSUE w wyroku z 21 marca 2024 r. zapadłym w sprawie C‑606/22 orzekł, że wykazanie nadpłaty podatku VAT i dochodzenie jej zwrotu dopuszczalne jest również wtedy, gdy sprzedaż z zawyżoną stawką VATu odbywała się na rzecz konsumentów na podstawie paragonów z kas rejestrujących (fiskalnych), a więc nie wyłącznie wówczas, gdy wystawiano faktury. Naczelny Sąd Administracyjny - w oczekiwaniu na powyższe orzeczenie - zawiesił kilka prowadzonych postępowań. Po wyroku TSUE postępowania te zostały podjęte na nowo i oczekują na rozstrzygnięcia.

W praktyce zdarza się nie tak rzadko, że wystawiony paragon z NIP nabywcy zawiera błędną stawkę VAT. Czy i jak można skorygować taki paragon z błędną stawką VAT?

W oficjalnym raporcie Ministerstwo Finansów twierdzi, że „luka w VAT” wróciła do poziomu sprzed ośmiu lat, czyli ma znów dwucyfrową wysokość (ok. 16%). Oznacza to, że wszystkie działania uszczelniające podjęte w 2016 roku wywołały nietrwały skutek lub po prostu były tyle samo warte, co „uszczelnienia” lat 2011-2015; przypomnę, że wtedy robiono to przez likwidację opodatkowania w postaci tzw. odwrotnego obciążenia – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Zgodnie z obecną praktyką organów podatkowych 8-procentowy VAT może być stosowany wyłącznie przy wznoszeniu budynków mieszkalnych przeznaczonych do stałego zamieszkania, zatem przedsiębiorcy budujące domki letniskowe lub rekreacyjne muszą wystawiać faktury z 23-procentowym VAT. 

W dniu 20 maja 2024 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną dotyczącą opodatkowania podatkiem od towarów i usług (VAT) świadczeń polegających na przekazywaniu wiedzy w ramach procesu kształcenia, przez osoby fizyczne (wykładowców, nauczycieli) będące podatnikami VAT, na podstawie umów zawieranych z uczelniami. W tej interpretacji Minister odniósł się do możliwych zwolnień podatkowych z VAT tych osób i usług przez nich świadczonych.

Pakiety medyczne dla pracowników. Czy wiesz, jak prawidłowo rozliczać VAT przy ich zakupie? Usługi w zakresie opieki medycznej podlegają zwolnieniu z VAT. Ale czy również przy odsprzedaży?

Rządowy projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przesuwającej wdrożenie obowiązkowego dla wszystkich podatników VAT Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) na 1 lutego 2026 r., został po sejmowym pierwszym czytaniu w środę 8 maja 2024 r., przesłany do Komisji Finansów Publicznych. Obowiązujące obecnie przepisy zakładają, że KSeF ma obowiązywać od 1 lipca bieżącego roku. 

Projekt nowelizacji ustawy o VAT, który 2 maja 2024 r. wpłynął do Sejmu przewiduje tylko jedną datę wdrożenia obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) – 1 lutego 2026 r. Od tego dnia obowiązek stosowania KSeF i wystawiania za pomocą tego systemu faktur ustrukturyzowanych będą mieli wszyscy podatnicy VAT (czynni i zwolnieni). W innej nowelizacji ustawy resort finansów zamierza wprowadzić drugi termin wdrożenia obowiązkowego KSeF dla mniejszych firm (1 kwietnia 2026 r.), o czym mówił minister finansów Andrzej Domański w dniu 26 kwietnia 2024 r. na brefingu prasowym w Ministerstwie Finansów.

Obowiązkowy KSeF dla firm wejdzie w życie od 2026 roku. Ukazał się projekt ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, który przewiduje zmiany w Krajowym Systemie e-Faktur. Nową datę wejścia w życie obligatoryjnego KSeF określa się na dzień 1 lutego 2026 r.

KSeF będzie obowiązkowy od 1 lutego 2026 r. dla przedsiębiorców, których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) przekroczyła w 2025 r. 200 mln zł, a dla pozostałych przedsiębiorców od 1 kwietnia 2026 r.