Tematy - Wyłudzanie podatków, Unia Europejska - INFOR.PL

Według raportu Instytutu Studiów Podatkowych w latach 2008-2015 administracja skarbowa ewidentnie przymykała oko na gigantyczny rabunek dochodów podatkowych, który łącznie możemy oszacować co najmniej 400 mld zł - mówił w poniedziałek wiceprzewodniczący sejmowej Komisji Finansów Publicznych Janusz Szewczak. 400 mld zł straty na podatkach w latach 2008-15 to bardzo ostrożny szacunek (bez uwzględnienia CIT) - powiedział PAP prof. Witold Modzelewski, szef Instytutu Studiów Podatkowych.

27 września 2018 r. Rada przyjęła rozporządzenie w sprawie utworzenia jednolitego portalu cyfrowego. Portal da osobom prywatnym i firmom dostęp do elektronicznych informacji, procedur oraz usług wsparcia i rozwiązywania problemów. 14 kluczowych procedur administracyjnych w każdym państwie członkowskim UE ma być dostępnych on-line zarówno dla użytkowników krajowych, jak i dla użytkowników transgranicznych. Chodzi m.in. rejestrację przedsiębiorstwa, rejestrację pracodawców lub pracowników w obowiązkowych systemach emerytalno-rentowych i ubezpieczeniowych, ubieganie się o stypendia i kredyty studenckie, uznawanie tytułów naukowych, składanie wniosku o europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego czy rejestrację pojazdów silnikowych.

Ministerstwo Finansów zapowiedziało, że wkrótce przedstawi propozycje dotyczące obniżenia stawek VAT na publikacje elektroniczne. Chodzi o zrównanie stawki podatku stosowanego do książek, gazet i czasopism w wersji elektronicznej ze stawkami stosowanymi do publikacji w formie tradycyjnej (papierowej). Nowe regulacje miałby obowiązywać już od 2019 r.

Przepisy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (SENT) skutecznie uderzyły w oszustów podatkowych m.in. z rynku paliw, czy oleju rzepakowego - ocenił Edward Komorowski z Ministerstwa Finansów. Od 1 października wchodzi w życie kolejna nowelizacja przepisów o monitoringu przewozów - SENT GEO. Oprócz zgłoszenia przewozu towarów wrażliwych KAS będzie otrzymywał dane z GPS o tym, jak ten transport się odbywa.

Państwa Unii Europejskiej wciąż borykają się z problemem luki w podatku VAT. Komisja Europejska wyliczyła, że kraje UE w 2016 r. straciły prawie 150 mld euro dochodów z tytułu podatku VAT. I choć sytuacja poprawia się, to kraje członkowskie nadal tracą ogromne sumy z tego tytułu.

Wyjście Wielkiej Brytanii ze struktur Unii Europejskiej zaplanowane jest na 30 marca 2019 r. Anglia jest trzecim największym partnerem handlowym Polski, co oznacza, że skutki Brexitu dotkną wielu rodzimych przedsiębiorców. W związku z powyższym Ministerstwo Spraw Zagranicznych przygotowało specjalny poradnik dla polskich przedsiębiorców.

Umowy o popieraniu i wzajemnej ochronie inwestycji (Bilateral Investment Treaties - BIT) zawarte między państwami UE mogą stracić swoje praktyczne znaczenie. Zgodnie bowiem z wyrokiem TSUE z 6 marca 2018 r. jeden z najważniejszych mechanizmów umowy, czyli zapis na sąd polubowny, jest niezgodny z prawem unijnym. W związku z tym dochodzenie roszczeń przez przedsiębiorców może być znacznie trudniejsze.

Parlament Europejski przyjął kontrowersyjną dyrektywę o prawie autorskim dotyczącym internetu (ACTA 2). Czy nowa dyrektywa podwyższy podatki polskim przedsiębiorcom poprzez tzw. podatek od linków?

Ministerstwo Finansów planuje wprowadzenie podatku od wyprowadzki z Polski, tzw. exit tax. Chodzi o opodatkowanie niezrealizowanych jeszcze zysków kapitałowych, w związku z przeniesieniem przez podatnika aktywów jego przedsiębiorstwa. Rada Podatkowa Konfederacji Lewiatan uważa, że exit tax może naruszyć unijne zasady swobody osiedlania się i przepływu kapitału. Wątpliwości wzbudza także ekspresowe tempo prac nad tym nowym podatkiem.

Wprowadzenie unijnych przepisów w zakresie ochrony danych osobowych miało być obopólną korzyścią dla przedsiębiorców i ich klientów. Jedni widzieli w RODO receptę na bolączki obywateli umęczonych nagminnym wykorzystywaniem danych osobowych, inni dopatrywali się w rozporządzeniu uregulowania zasad współpracy z obecnymi i potencjalnymi kontrahentami. Czy nowe regulacje wniosły do polskiego biznesu coś więcej niż setki nonsensownych sytuacji, których firmy doświadczają obecnie na co dzień?

Polski rząd zamierza do końca roku wprowadzić nowy podatek dla przedsiębiorców przenoszących swoje aktywa za granicę, tzw. exit tax. Ministerstwo Finansów na razie nie ujawnia projektu nowej ustawy, wiadomo jednak, że ma przybrać formę podatku zniechęcającego przedsiębiorców do przenoszenia majątku za granicę.

24 lipca 2018 r. odbyło się pierwsze posiedzenie sejmowej komisji śledczej ds. nieprawidłowości w VAT. Podczas tego inauguracyjnego posiedzenia m.in. złożono pierwsze wnioski dowodowe oraz przyjęto roboczą definicję luki podatkowej w VAT. Przewodniczący komisji, Marcin Horała z PiS poinformował, że następne posiedzenie zaplanowano na drugą połowę sierpnia.

Komisja Europejska prowadzi konsultacje publiczne dotyczące oceny przepisów regulujących zasady fakturowania wprowadzonych w tzw. drugiej dyrektywie w sprawie fakturowania (dyrektywa Rady 2010/45/UE z 13 lipca 2010 r.). Konsultacje kładą nacisk na regulacje dot. fakturowania elektronicznego (e-fakturowanie), a informacje zgromadzone w ramach konsultacji mają pozwolić na analizę i lepsze zrozumienie problemów związanych ze stosowaniem e-fakturowania w UE. Nie jest wykluczone, że efektem konsultacji będą konkretne propozycje legislacyjne KE zmian w dyrektywach. Konsultacje są dostępne dla wszystkich i trwają do 20 września 2018 r. Kwestionariusz można wypełnić on-line na stronie Komisji Europejskiej.

Według oficjalnych enuncjacji w latach 2007-2015 luka w podatku od towarów i usług wynosiła 262 mld zł. Jeżeli dobrze rozumiem ten szacunek, to o tyle powinniśmy być bogatsi, bo państwo polskie nie otrzymało tych pieniędzy. Przypomnę, że według oficjalnych danych dochody w budżecie w tym okresie wynosiły łącznie około 1000 mld zł, czyli straty wynosiły ponad jedną piątą potencjalnych dochodów. Jeżeli to prawda, to ktoś ma te pieniądze i ma dużo większą władzę niż wszystkie formalne struktury administracyjne i sądowe razem wzięte.

Ministrowie finansów Unii Europejskiej rozmawiali o zmianach systemu VAT, dotyczących m.in. możliwości wprowadzenia mechanizmu zwalczania oszustw karuzelowych (tzw. ogólnego mechanizmu odwrotnego obciążenia, General Reverse Charge Mechanism, GRCM). Podnoszona została również kwestia ujednolicenia stawek VAT w przypadku publikacji elektronicznych i papierowych.

W marcu bieżącego roku prokuratorzy otrzymali wytyczne: żądać surowych kar za przestępstwa gospodarcze i finansowe. Następnie Ministerstwo Sprawiedliwości ogłosiło program reform, który jeszcze bardziej zaostrza sankcje grożące za przestępstwa gospodarcze. Fałszerze faktur narażający budżet państwa na uszczuplenie znacznej wartości mają być karani podobnie jak gwałciciele i zabójcy.

W marcu bieżącego roku Komisja Europejska zaproponowała nowe rozwiązania mające na celu opodatkowanie działalności cyfrowej w sprawiedliwy i zrównoważony sposób na terenie całej Unii Europejskiej. Zauważono bowiem, że rozwój przedsiębiorstw opartych na działalności cyfrowej, takich jak media społecznościowe czy dostarczanie treści za pomocą internetu, ma ogromny wpływ na gospodarkę unijną.

Niezbędne jest byśmy w ramach Unii Europejskiej bardzo ściśle współpracowali w obszarze unikania podatków, w tym digital tax i rajów podatkowych - powiedział premier Mateusz Morawiecki w przemówieniu wygłoszonym w Parlamencie Europejskim.

Dotacja podlega opodatkowaniu VAT, jeżeli ma bezpośredni związek z ceną dostarczonego towaru lub usługi świadczonej przez otrzymującego dotację. W takiej sytuacji stanowi bowiem wynagrodzenie płatne od osoby trzeciej w zamian za dostarczony towar lub usługę świadczoną przez otrzymującego dofinansowanie.

Organy podatkowe żądają VAT od zagranicznych firm, dopatrując się u nich coraz częściej tzw. stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce. Pytanie - co na to inne kraje.

Państwa Unii Europejskiej osiągnęły porozumienie w sprawie uszczelnienia unijnego systemu podatku VAT. W ramach walki z oszustwami w większym stopniu wykorzystywane będą systemy informatyczne. Ma być zapewniona także lepsza koordynacja między administracjami podatkowymi i organami ścigania na szczeblu krajowym i unijnym.

Proponowana przez Komisję Europejską zmiana w VAT dotycząca dostaw transgranicznych jest warta pogłębionej analizy, może być metodą na ograniczenie liczby oszustw, z którymi obecnie zmagają się państwa Unii Europejskiej - uważa Ministerstwo Finansów.

Polski rząd jest krytyczny wobec tzw. podatku od linków i obowiązku filtrowania treści - poinformowało PAP Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Zaproponowane przez Komisję Europejską zmiany w unijnym systemie VAT pozwolą na zasadnicze ograniczenie oszustw, choć przestępcy zawsze znajdą jakiś sposób na wyłudzenie podatku - mówi Jerzy Martini z kancelarii Martini i Wspólnicy.

Komisja Europejska pod koniec maja br. zaproponowała szczegółowe techniczne zmiany unijnych przepisów dotyczących podatku od wartości dodanej (VAT), które uzupełniają niedawną reformę systemu mającą na celu uczynienie go bardziej odpornym na oszustwa. Zmiany mają wprowadzić docelowy model tego podatku w Unii Europejskiej.

W ramach nowego budżetu Komisja Europejska proponuje pogłębienie współpracy organów podatkowych i celnych państw członkowskich. Na unijny program "Cła" chce przeznaczyć 950 mln euro, a na program "Fiscalis2027" - 270 mln euro.

Ministerstwo Finansów przygotowało objaśnienia podatkowe dotyczące zasad stosowania ustawy o STIR, czyli przepisów wprowadzonych ustawą z dnia 24 listopada 2017 roku o zmianie niektórych przepisów ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych. Ustawa o STIR ma na celu ograniczenie luki w podatku VAT spowodowanej wyłudzeniami. Prezentujemy drugą część treści tych objaśnień.

Firma powinna mieć prawo rozliczyć podatek VAT naliczony w tym samym okresie co należny. Tym samym nie powinna płacić odsetek, jeśli z winy dostawcy dopiero po trzech miesiącach wykaże VAT należny od wewnątrzwspólnotowego nabycia lub importu usług.

Jak wynika z orzeczeń sądów, w przypadku spraw dotyczących wyłudzeń w VAT organ podatkowy ma obowiązek dokładnego ustalenia stanu faktycznego oraz udowodnienia podatnikowi wzięcia udziału w oszustwie podatkowym. Brak obiektywnych przesłanek skutkuje niemożliwością ukarania podatnika.

Komisja Europejska przedstawiła propozycję zmiany przepisów dotyczących akcyzy od alkoholu w Unii Europejskiej. Drobni producenci i producenci alkoholi rzemieślniczych będą mieli dostęp do nowego, ogólnounijnego systemu certyfikacji i niższych stawek celnych w całej Unii.

Komisja Europejska przedstawiła propozycje, które mają pomóc Unii Europejskiej stworzyć system VAT odporny na oszustwa. Zmiany zrywają ze stosowaną praktyką, która pozwalała na to, by transakcja w państwie pochodzenia nie była opodatkowana.

Podczas Konferencji „Dwa lata uszczelniania podatku od towarów i usług – doświadczenia i refleksje”, która odbyła się 17 maja 2018 r. na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego dr Andrzej Dmowski dokonał analizy dotyczącej rozszerzenia grona podmiotów odpowiedzialnych za zobowiązania podatkowe w przypadku podatku VAT.

Sejmowa komisja ds. wyłudzeń VAT rozpocznie prace w czerwcu 2018 roku - zapowiedział 8 maja br. poseł Marcin Horała, rekomendowany przez PiS na szefa tej komisji. Na środę (9 maja br.) wieczór zaplanowano w Sejmie pierwsze czytanie dwóch projektów uchwał ws. powołania komisji ds. VAT.

Wprowadzony w tym roku system STIR pozwolił administracji skarbowej namierzyć około 5 tys. podmiotów wysokiego ryzyka - powiedział dyrektor Departamentu Nadzoru nad Kontrolami w Ministerstwie Finansów Przemysław Krawczyk. Niewykluczone, że część z nich powołano do wyłudzenia VAT.

Komisji śledczej do spraw wyłudzeń podatku VAT powinna wyjaśnić, kto odpowiada za przepisy prawne, umożliwiające wyłudzanie, czy można było wcześniej lukę VAT ograniczyć, a jeśli tak, dlaczego tego nie zrobiono - takie m.in. zadania eksperci i politycy, stawiają przed komisją śledczą.

RODO, czyli rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE zacznie obowiązywać już 25 maja 2018 r. Nowe regulacje znacząco wpłyną na komfort życia polskich przedsiębiorców, bo to na nich spocznie odpowiedzialność za ich wdrożenie. Z jakim zagrożeniami muszą się zmierzyć przedsiębiorcy?

Niewykluczone, że wyrok Sądu Najwyższego USA wpłynie na sposób opodatkowania technologicznych firm w Unii Europejskiej. Przypomnijmy, że w marcu tego roku Komisja Europejska zaproponowała przejściowe rozwiązanie, by firmy technologiczne płaciły 3 proc. od przychodów brutto osiągniętych w unijnym państwie, w którym działają.

Prokuratura Krajowa poinformowała 19 kwietnia 2018 r. o zatrzymaniu 13 osób podejrzanych o udział międzynarodowej grupie przestępczej osiągającej korzyści z przestępstw związanych z importem folii stretch. Wśród zatrzymanych jest m.in. właściciel biura rachunkowego, biegły sądowy i policjant. Ujawnione przestępstwa polegały na wprowadzaniu do obrotu w Polsce folii stretch bez uiszczenia VAT, co następowało za pośrednictwem zorganizowanej sieci spółek, tzw. „znikających podatników”.

Nowe wymogi sprawozdawcze państw Unii Europejskiej nakładają na określone podmioty (osoby prawne) obowiązek legitymowania się podczas dokonywania transakcji na rynku kapitałowym kodem Legal Entity Identifier (LEI), czyli światowym Identyfikatorem Podmiotu Prawnego. Brak ważnego kodu LEI od 3 stycznia 2018 r. skutkuje wstrzymaniem możliwości realizacji transakcji.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że polskie przepisy, które wymagają dla transgranicznego przekształcenia spółki jej uprzedniej likwidacji na terenie RP, naruszają unijną zasadę swobody przedsiębiorczości. Wyrok ma istotne znaczenie dla polskich przedsiębiorców, którzy przenosząc siedzibę – czy to statutową, czy rzeczywistą – za granicę, chcą utrzymać zdolność prawną podmiotu i kontynuować jego działalność.

Wiosna przynosi zupełnie nowe propozycje dofinansowania, jak również kilka istotnych zmian w konkursach dobrze już znanych. Przedsiębiorcy, którzy planują inwestycje finansowane z funduszy unijnych mogą się starać o otrzymanie dofinansowania m.in. na rozwój działalności badawczo-rozwojowej czy wdrożenie innowacyjnych rozwiązań. Nabory są przeznaczone dla przedsiębiorstw z sektora MŚP, ale również dla dużych firm czy konsorcjów.

Wyrok Wielkiej Izby Trybunału Sprawiedliwości UE z 6 marca 2018 r., uznający za sprzeczne z prawem unijnym klauzule arbitrażowe zawarte w 196 umowach o wzajemnej ochronie inwestycji – tzw. BIT-ach zawartych przez państwa UE, jest historyczny i będzie miał liczne konsekwencje, w szczególności może z korzyścią dla Polski wpłynąć na 90 proc. sporów prowadzonych aktualnie przez Prokuratorię Generalną z inwestorami z państw członkowskich UE - powiedział PAP prezes Prokuratorii Generalnej prof. Leszek Bosek.

Komisja Europejska przedstawiła propozycje przepisów, które mają na celu opodatkowanie aktywności firm w intrenecie. Bruksela ma nadzieję, że w ten sposób zapewni państwom członkowskim dodatkowe miliardy euro z działalności, która teraz nie jest w ogóle opodatkowana.

Zdaniem Ministra Finansów priorytetem polskiej polityki gospodarczej jest obecnie zwiększenie potencjału i konkurencyjności gospodarki, a wejście Polski do strefy euro mogłoby stanowić źródło zaburzeń w gospodarce. Poza tym zdaniem Ministra sytuacja w strefie euro jest aktualnie niestabilna a struktura instytucjonalna tej strefy wciąż pozostaje niekompletna

Przed zawarciem umowy z nieznanym podmiotem sprawdza się jego wiarygodność i nie trzeba o tym podatnikom przypominać w sposób urzędowy – pisze profesor Witold Modzelewski. Rzeczywistym niebezpieczeństwem dla tych podmiotów jest działanie prawdziwych oszustów, którzy umieją „przekręcić” każdego. Zdaniem profesora Modzelewskiego przede wszystkim należy przyjąć inną definicję dobrej wiary: jeżeli właściciel lub zarząd zostali oszukani przez działających w złej wierze podwładnych, to podatnik nie może być uznany – tak jak teraz – za „świadomie uczestniczącego w oszustwie”.

Kryterium związane z ilością wody w waflach nie jest kryterium odróżniającym te towary (tj. wafle o zawartości wody nieprzekraczającej 10% masy produktu oraz wafle o zawartości wody przekraczającej 10%). Zawartość wody w waflu może się zmieniać, ze skutkami podatkowymi, niezależnie od woli ani producenta ani konsumenta. Ponadto istnieją poważne wątpliwości, jak należy badać zawartość wody w waflu oraz czy świadomy, przeciętny konsument jest w stanie odróżnić wafel nasączony wodą w 9% od wafla nasączonego w 11%.

Bahamy, Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych oraz Saint Kitts i Nevis zostały we wtorek 13 marca 2018 r. dodane przez ministrów finansów krajów członkowskich Unii Europejskie do unijnej czarnej listy rajów podatkowych.

1 marca 2018 r. Sąd Unii Europejskiej orzekł, że adidas może sprzeciwić się rejestracji jako unijnego znaku towarowego dwóch równoległych pasków na bucie. Zgłoszone w tej sprawie znaki towarowe stwarzają ryzyko czerpania nienależnej korzyści z wcześniejszego znaku towarowego przedstawiającego trzy równoległe paski na bucie.

Rada UE przyjęła 28 lutego 2018 r. rozporządzenie zakazujące nieuzasadnionej geoblokady (geo-blocking) na rynku wewnętrznym Unii Europejskiej. Sprzedający nie będzie mógł m.in. blokować ani ograniczać klientom dostępu do interfejsów internetowych z powodu obywatelstwa lub miejsca zamieszkania. Jeżeli blokuje lub ogranicza dostęp bądź przekierowuje na inną wersję interfejsu, będzie musiał podać wyjaśnienie. Nowe przepisy wejdą w życie pod koniec 2018 roku.

Moment, w którym ujmuje się w deklaracji transakcje objęte odwrotnym obciążeniem, nie powinien rozstrzygać o tym, kiedy można odliczyć VAT. A zatem nawet w przypadku zadeklarowania transakcji po upływie trzech miesięcy od jej dokonania można odliczyć VAT w okresie, w którym jest on należny. Tak wynika z przepisów unijnych i orzecznictwa TSUE. Podobne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie.

Wyłudzanie podatków, Unia Europejska

Straty podatkowe w latach 2008-2015 w Polsce - co najmniej 400 mld zł

Jednolity portal cyfrowy w UE - dostęp online do informacji i procedur administracyjnych

Obniżona stawka VAT na publikacje elektroniczne od 2019 r.

Przepisy o SENT skutecznie uderzyły w oszustów podatkowych

Luka w podatku VAT w krajach UE

Brexit - skutki dla polskich przedsiębiorców

Dochodzenie roszczeń na podstawie umowy o popieraniu i wzajemnej ochronie inwestycji (BIT)

Podatek od linków - konsekwencją przyjęcia dyrektywy ACTA 2

Exit tax a unijne zasady swobody osiedlania się i przepływu kapitału

Co RODO wniosło do polskiego biznesu?

Exit tax - nowy podatek dla przenoszących się za granicę

Sejmowa komisja śledcza ds. VAT rozpoczęła prace

Faktury VAT, e-faktury – konsultacje Komisji Europejskiej

Ile kosztował lobbing dotyczący przepisów podatku od towarów i usług od roku 2007?

Nowe pomysły na zwalczanie oszustw w VAT w Unii Europejskiej

Jakie sankcje grożą za fałszowanie faktur

Opodatkowanie działalności cyfrowej w Unii Europejskiej

Potrzebna współpraca w UE dotycząca unikania podatków, w tym digital tax i rajów podatkowych

VAT od dotacji unijnych

VAT od zagranicznych firm - spór o stałe miejsca prowadzenia działalności

Kraje UE chcą uszczelnienia unijnego systemu VAT

MF analizuje propozycje KE dotyczące zmian w VAT w UE

Polski rząd krytyczny wobec tzw. podatku od linków i obowiązku filtrowania treści

Unijny system VAT ma być odporny na oszustwa

Docelowy system opodatkowania VAT w Unii Europejskiej

Współpraca służb celnych i podatkowych państw UE będzie ściślejsza

Objaśnienie podatkowe dotyczące stosowania ustawy o STIR (część II)

Firma powinna móc rozliczać VAT naliczony w tym samym okresie co należny

Organ podatkowy musi udowodnić wyłudzenie VAT

Akcyza od alkoholu w UE - potrzebne są nowe regulacje

Unijny system VAT w transakcjach zagranicznych

Odpowiedzialność za zobowiązania w VAT

Komisja sejmowa ds. wyłudzeń VAT od czerwca 2018

Dzięki STIR fiskus namierzył podmioty wyłudzające VAT

Komisja śledcza wyjaśni dlaczego nie ograniczano luki VAT

Zagrożenia dla przedsiębiorstw związane z RODO

Wzór opodatkowania sprzedaży przez internet może przyjść z USA

Karuzela podatkowa z udziałem "znikających podatników"

Które przedsiębiorstwa muszą posiadać kod Legal Entity Identifier (LEI)

Kodeks spółek handlowych nie może ograniczać swobody przedsiębiorczości

Dofinansowanie na działalność badawczo-rozwojową i wdrożenie innowacji

Klauzule arbitrażowe w BIT-ach sprzeczne z prawem unijnym

Komisja Europejska przedstawiła propozycję opodatkowania działalności cyfrowej

MF: członkostwo Polski w strefie euro nie jest aktualnie priorytetem

Ważniejsza jest definicja „dobrej wiary” niż kryteria „dochowania należytej staranności”

Towary podobne wg przepisów unijnych a VAT

Nowe kraje na unijnej czarnej liście rajów podatkowych

Podobieństwo znaków towarowych - dwa równoległe paski mogą się kojarzyć z logo adidasa

Zakaz geoblokady w UE

Odliczenie VAT z faktury otrzymanej z opóźnieniem