Księgowość

W 2017 r. firmy jednoosobowe i mikrofirmy mogą liczyć na korzystne dla nich zmiany w podatkach. Jedna z propozycji (przewidziana w tzw. konstytucji dla biznesu) zakłada, że w przypadku osób, których przychody nie przekraczają połowy minimalnego wynagrodzenia, ich działalność nie będzie uznawana za działalność gospodarczą. Uproszczenia w podatkach obejmą również firmy, których przychody nie przekraczają 5 tys. zł.

W oparciu o kurs euro na pierwszy dzień roboczy października ustala się wiele limitów podatkowych istotnych dla prowadzących działalność gospodarczą w 2017 rok. Są to wartości określające m.in wysokość przychodów uprawniający do ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, limit prowadzenia ksiąg rachunkowych czy też limit uprawniający do zwolnienia z VAT.

ZUS sam nie może kontrolować osób decydujących się na przeniesienie swojego ubezpieczenia poza granice Polski. Zawsze jednak ma prawo zwrócić się o to do swojego odpowiednika w innym kraju Unii Europejskiej.

Czy w wyniku zastosowania przez organy podatkowe klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania nie będzie już możliwe prowadzenie optymalizacji podatkowej? Paradoksalnie regulacje dotyczące klauzuli mogą zostać „uśmiercone” przez wprowadzenie do przepisów (w ramach tzw. konstytucji dla biznesu) innej zasady, czyli zasady wolności gospodarczej, tj. „co nie jest zabronione, to jest dozwolone”.

Propozycję przekształcenia kapitałowej części powszechnego systemu emerytalnego w dobrowolne ubezpieczenie dodatkowe, należy uznać za racjonalną. Natomiast przekazanie środków z OFE do Funduszu Rezerwy Demograficznej wpłynęłoby negatywnie na wielkość i efektywność inwestycji w naszym kraju - napisała Konfederacja Lewiatan, w ocenie informacji rządu dla Sejmu o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych.

Trwają konsultacje społeczne projektu ustawy Kodeks urbanistyczno - budowlany, który zastąpi m.in. ustawę Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 290). Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy wprowadzenie Kodeksu motywowane jest koniecznością kompleksowego uregulowania zagadnień związanych z szeroko rozumianym gospodarowaniem przestrzenią, w tym przede wszystkim z uwzględnieniem powiązań planowania przestrzennego z strategiami rozwoju tworzącego ramy dla przyszłych procesów inwestycyjnych.

Zasadą jest, że co roku podatnicy, którzy zamierzają dobrowolnie prowadzić księgi rachunkowe od następnego roku, muszą do 31 grudnia zawiadomić o tym fakcie właściwy w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym urząd skarbowy. W związku z pracami nad podniesieniem kwoty granicznej wyznaczającej obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych z 1 200 000 euro na 2 000 000 euro – planuje się, że termin ten wyjątkowo zostanie wydłużony do 31 stycznia 2017 r.

W 2017 r. odpisu na zfśs należy dokonywać od podstawy wynoszącej 3161,77 zł (przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w II półroczu 2012 r.). Jest to maksymalna podstawa wymiaru odpisu, którą określa ustawa o zfśs. Pracodawcy prywatni mają możliwość dokonywania odpisu na niższym poziomie.

Od 1 stycznia 2017 roku wchodzi w życie nowelizacja ustawy o PIT i ustawy o CIT, która wprowadza istotne zmiany w zakresie opodatkowania aportów do spółek kapitałowych. Nowością jest też klauzula obejścia prawa podatkowego odnośnie tzw. wymiany udziałów.

Od 3 do 15 lat pozbawienia wolności będzie groziło za wystawienie fałszywej faktury o wartości powyżej 5 mln zł, a od 5 do 15 lub 25 lat więzienia – jeżeli ta suma przekracza 10 mln zł. Wiceminister sprawiedliwości Michał Wójcik uspokaja jednak, że te wysokie kary za wystawienie fałszywych faktur nie dotkną drobnych firm.

Przedstawiamy podsumowanie najważniejszych zmian w polskich przepisach prawnych, które miały miejsce w listopadzie 2016 r. Zmiany dotyczą regulacji z zakresu usług turystycznych oraz ochrony zabytków. Ponadto prezentujemy wyrok Trybunału Konstytucyjnego dotyczący kwoty wolnej od podatku, którego postanowienia weszły w życie z końcem miesiąca, a także istotny wyrok Sądu Apelacyjnego dotyczący wysokości wynagrodzenia w kontekście ubezpieczenia społecznego.

Inwentaryzacja należności, mimo że przeprowadzana co roku i, wydawałoby się, jasno określona w przepisach, w praktyce wciąż rodzi problemy. Ze względu na ogólność zapisów ustawy lub ich niewłaściwą interpretację księgowi popełniają różne błędy przy inwentaryzowaniu tej właśnie kategorii majątku.

Nowa sankcja, która może być wymierzona podatnikowi w wysokości aż 100% stwierdzonej nieprawidłowości, to tylko przykład uprawnień jakie otrzymały organy podatkowe do walki z oszustwami w VAT. Cel jest słuszny. Jednak jak zwykle w takich sytuacjach powstaje pytanie czy uczciwi podatnicy mogą spać spokojnie?

Od 1 stycznia 2017 r. zaczną obowiązywać nowe przepisy gwarantujące zleceniobiorcom oraz samozatrudnionym minimalną stawkę wynagrodzenia w wysokości 13 zł za każdą godzinę pracy. W związku z tym będzie istniała konieczność ewidencjonowania liczby godzin poświęconych na wykonanie zlecenia lub świadczenie usług. Taka ewidencja będzie mogła być prowadzona w formie papierowej, elektronicznej lub dokumentowej.

Przy obliczaniu współczynnika urlopowego za 2017 r. dopuszczalne jest stosowanie zarówno metody z uwzględnieniem 10 dni świątecznych, jak i metody uwzględniającej 13 dni świątecznych. Przy ustalaniu w 2017 r. ekwiwalentu za zaległy urlop z poprzednich lat należy zastosować współczynnik obowiązujący w 2017 r.

Już od pięciu miesięcy duże przedsiębiorstwa co miesiąc, obligatoryjnie, przekazują do urzędów skarbowych Jednolity Plik Kontrolny zawierający ewidencję sprzedaży i zakupu VAT (JPK_VAT). Ten elektroniczny dokument generują przy użyciu systemów IT i odpowiednio przygotowane przesyłają na bramkę Ministerstwa Finansów. Wraz z wprowadzeniem w połowie roku Jednolitego Pliku Kontrolnego, resort finansów zapowiadał, że zmiany w strukturach JPK będą aktualizowane na bieżąco. Pierwsze z nich zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2017. Na co przedsiębiorcy muszą być przygotowani?

Przygotowując na rok 2017 r. nowelizację ustawy o VAT, która ma uszczelnić system poboru tego podatku (przynosząc budżetowi zyski rzędu 3,4 mld zł rocznie), zapomniano, że system ten należałoby nie tylko uszczelnić, ale także uprościć. W przeciwnym wypadku nawet najkorzystniejsze plany poprawy kondycji stanu finansów państwa mogą spalić na panewce.

Zbyt duża liczba przepisów prawa, które dodatkowo często się zmieniają, nie sprzyja prowadzeniu biznesu. Obniża się bowiem ich jakość, pojawiają się sprzeczności, coraz trudniej jest się w nich zorientować i właściwie je interpretować. Funkcjonowanie w takiej rzeczywistości jest szczególnie uciążliwe dla kogoś prowadzącego własną działalność gospodarczą.

Udział pracowników i współpracowników w spotkaniu wigilijnym zorganizowanym przez pracodawcę oraz skorzystanie z poczęstunku i przygotowanych atrakcji nie powinny obecnie powodować trudności w rozliczeniu. Wartość świadczeń zaoferowanych w czasie takiego spotkania nie oznacza już bowiem powstania przysporzenia majątkowego dla zaproszonych osób. Pracodawca nie dolicza zatem kosztów wigilijnej uroczystości do przychodu tych osób.

Katalog dostępnych franczyz na polskim rynku stał się bardzo szeroki. Coraz więcej dużych podmiotów oferuje możliwość rozwijania swoich sieci handlowych. Na naszym rynku po raz pierwszy pojawiła się franczyza usług księgowych.

Tax Care otworzył pierwszą placówkę opartą na systemie franczyzy. Nowatorski sposób na biznes może zamieszać na rynku usług księgowych. Do 2018 r. ma powstań ponad 200 nowych biur.

Zakupiony przez podatnika samochód na podstawie faktury VAT-marża – przy zakupie którego podatnik nosił się z zamiarem jego dalszej odsprzedaży i jednocześnie w międzyczasie wykorzystywał go do wykonywania działalności gospodarczej – może zostać sprzedany w ramach procedury VAT-marża. Tym samym sprzedaż samochodu podatnik może udokumentować fakturą VAT-marża.

W warunkach gospodarki rynkowej sprzedawcy prześcigają się w pomysłach mających na celu pozyskanie nowych klientów oraz zatrzymanie dotychczasowych, czego oczekiwanym rezultatem ma być zwiększenie przychodów ze sprzedaży oraz zysków. Często stosowanym narzędziem marketingowym, służącym temu celowi, jest np. przyznanie rabatu towarowego, rabatu pośredniego, skonta, premii pieniężnej czy nagrody wydanej w ramach sprzedaży premiowej. Rodzaj udzielonego rabatu wpływa na sposób rozliczenia VAT. Faktura korygująca dokumentująca skonto może być rozliczona, mimo że sprzedawca nie ma potwierdzenia odbioru faktury korygującej. Tak samo nie każda wypłacona premia może być rozliczona jak rabat. W niektórych przypadkach to wynagrodzenie za świadczoną usługę.

Ekspert wyjaśnia szczegółowo i na przykładach, jak rozliczać VAT od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (w tym m.in. obowiązek podatkowy, podstawę opodatkowania, zasady odliczania VAT, dokumentowanie zakupu i zwrotu towarów, rabaty), a także jak rozliczać VAT przy imporcie towarów.

W 2016 roku istotnie (ok 40%) wzrosły ceny składek na obowiązkowe ubezpieczenie OC płaconych przez posiadaczy pojazdów mechanicznych. Zdaniem Polskiej Izby Ubezpieczeń powodem tego są rosnące w szybkim tempie wartości odszkodowań za szkody osobowe, uszkodzenie ciała lub śmierć osoby bliskiej. Zagraża to kondycji finansowej ubezpieczycieli, którzy w odpowiedzi na ten trend podnoszą składki. Minister rozwoju i finansów aktualnie prowadzi działania mające na celu ewentualne wprowadzenie systemowych rozwiązań w zakresie kwestii szkód osobowych, które są pokrywane przez zakłady ubezpieczeń w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.

Wytyczne OECD w zakresie cen transferowych a Projekt BEPS (Base Erosion and Profit Shifting – erozja podstawy opodatkowania i przesuwanie zysku). Czy straty zostaną uznane? Jak podejść do nowej dokumentacji? Jakie będą kontrole?

Pracodawca może obdarować pracowników i zleceniobiorców prezentami świątecznymi sfinansowanymi z różnych źródeł, np. ze środków obrotowych, zfśs lub funduszu socjalno-bytowego pracodawców z układem zbiorowym pracy. W zależności od źródła, inaczej będzie wyglądać ustalanie obowiązku składkowego z tytułu przekazanych świadczeń.

Ministerstwo Rozwoju ogłosiło projekt zmian upraszczających proces wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Urzędnicy wsłuchali się w głosy przedsiębiorców i zaproponowali rozwiązania, które są dla nich korzystne, nawet jeśli zwiększają obciążenia po stronie instytucji publicznych. W kilku kwestiach można było jednak pójść jeszcze dalej - uważa Konfederacja Lewiatan.

Krajowi przedsiębiorcy coraz częściej próbują swoich sił na zagranicznych, lepiej opłacanych rynkach. Duża część z nich lokuje swoich pracowników na terenach Unii Europejskiej, zdarzają się jednak firmy, które na swój obszar działania wybrały kraje spoza wspólnoty. Wobec takiego stanu rzeczy coraz częściej spotykamy się ze zjawiskiem delegowania pracowników do pracy w innym kraju. O szczegółach takiej formy zatrudnienia opowiadają specjaliści Cafe Finance.

Podwyżka pensji minimalnej, która nastąpi od nowego roku, nie jest uznawana za uzyskanie dochodu w przypadku osób, którym przyznano świadczenie z funduszu alimentacyjnego. W związku z tym, od stycznia 2017 r. sytuacja tych osób nie ulegnie zmianie i nie utracą prawa do tych świadczeń z uwagi na podwyższenie otrzymywanej pensji minimalnej.

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z nią, do 75 proc. zostanie podwyższona wysokość emerytur i rent zwolnionych z potrąceń i egzekucji komorniczych.

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia dochodzenia wierzytelności. Zaproponowane rozwiązania usprawnią i ułatwią dochodzenie należności. Poprawi to płynność finansową przedsiębiorstw, a tym samym będzie przeciwdziałać zatorom płatniczym, uznawanym za jedną z podstawowych barier rozwoju gospodarczego.

Obowiązkowa stawka godzinowa 13 zł i wzrost minimalnego wynagrodzenia do 2.000 zł wiążą się z obowiązkiem waloryzacji. W przypadku zmiany płacy minimalnej, stawki VAT oraz zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym lub wysokości składki na ZUS, strony umów długoterminowych zobligowane są do renegocjacji zawartych kontraktów - w sytuacji, w której czynniki te mają wpływ na koszty wykonania zamówienia przez wykonawcę - przypomina Konfederacja Lewiatan.

Znowelizowane przepisy ustawy o akcyzie przewidują, że zakłady energochłonne wykorzystujące wyroby węglowe do celów opałowych, jeśli nadal będą chciały korzystać ze zwolnienia od akcyzy, będą musiały mieć systemy związane z ochroną środowiska lub zwiększaniem efektywności energetycznej. Nowe regulacje wejdą w życie 1 lipca 2017 r.

Ministerstwo Finansów udostępniło aplikację mobilną Narodowej Loterii Paragonowej, pozwalającą sczytywać z paragonu dane i tym samym łatwiej rejestrować paragony w Loterii. Aplikację można pobrać ze sklepu Google Play lub Appstore albo ze strony Loterii (loteriaparagonowa.gov.pl)

Przedsiębiorcy, którzy rozliczają się z kontrahentami w formie gotówkowej muszą wiedzieć, że od 1 stycznia 2017 roku limit transakcji, które można przeprowadzać bez korzystania z rachunku płatniczego (np. rachunku bankowego), zostanie zmniejszony z obecnych 15 tys. euro do 15 tys. złotych. Przekroczenie tego limitu skutkuje brakiem możliwości zaliczenia takiego "gotówkowego" wydatku do kosztów uzyskania przychodów. Natomiast nadal będzie możliwe regulowanie zobowiązań, także w kwocie przekraczającej 15 tys. zł w drodze kompensaty, nettingu lub stosowanie transakcji barterowych, albo innych niż płatność form regulowania zobowiązania, bez sankcji w postaci braku możliwości zaliczenia takich wydatków do kosztów uzyskania przychodu.

Wzór formularza PIT-16 skierowany jest do podatników będących osobami fizycznymi, prowadzącymi pozarolniczą działalność gospodarczą, lub zamierzających prowadzić taką działalność, którzy zdecydują się na wybór opodatkowania w formie karty podatkowej. Jak prawidłowo go wypełnić i złożyć?

W orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych utrwalił się jednolity pogląd, zgodnie z którym skarga paulińska uregulowana w art. 527 § 1 Kodeksu cywilnego znajduje analogiczne zastosowanie do dochodzenia należności publicznoprawnych np. przez organy podatkowe. Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że ww. przepis jest niezgodny z art. 2 oraz z art. 84 Konstytucji RP „w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie na zasadzie analogii legis do dochodzenia należności publicznoprawnych na drodze cywilnej w formie skargi paulińskiej”.

Nowelizacja ustawy o podatku dochodowym oraz o podatku od towarów i usług (VAT) – to między innymi czeka podatników w 2017 roku. Zmian będzie jednak dużo więcej i dotyczyć będą zarówno dużego biznesu, jak i prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą.

Faktury są najczęściej wystawiane przez sprzedawców. Przepisy dopuszczają jednak możliwość wystawiania faktur przez nabywców towarów i usług. Nie wszystkie podmioty biorące udział w obrocie towarami i usługami mogą wystawiać akceptowalne przez przepisy faktury w ramach samofakturowania. Z reguły problem tkwi w statusie nabywcy, ale też rodzaju transakcji, którą taka faktura miałaby dokumentować. Warto zapoznać się z tymi zasadami, aby nie popełniać błędów i zawierać umowy o samofakturowanie tylko z podmiotami, którym przepisy prawa umożliwiają taką czynność.

Od 1 maja 2017 r. czas pracy kobiet ciężarnych na stanowiskach z monitorami ekranowymi nie powinien przekraczać 8 godzin na dobę i 45 minut przy obsłudze monitora w każdej godzinie pracy. Takie zmiany przewiduje projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży lub karmiących dziecko piersią.

Od 1 stycznia 2017 r. wszyscy podatnicy prowadzący pkpir muszą to robić na nowym wzorze. Wprowadziło go rozporządzenie Ministra Finansów z 31 marca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Podatnicy nie mogą już korzystać ze wzoru obowiązującego do końca 2016 r.

W wyniku uchwalonej na początku grudnia nowelizacji ustawy o VAT rok 2017 będzie obfitował w liczne zmiany w prawie podatkowym. Głównym celem tych zmian jest poprawa ściągalności podatku VAT, a także dostosowanie zakresu zwolnień (dotyczącego m.in. usług ubezpieczeniowych) do najnowszego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE.

Możliwość zatrudniania przez rodziców niani pojawiła się kilka lat temu. Obecnie rodzice mogą zatrudniać nianię do opieki nad swoim dzieckiem na podstawie umowy uaktywniającej, od której składki na ubezpieczenie społeczne opłaca budżet państwa.

Trybunał Konstytucyjny uznał za konstytucyjne przepisy w zakresie akcyzy, które uzależniają możliwość zastosowania przez dystrybutora niższej stawki akcyzy przy sprzedaży oleju opałowego na cele opałowe od odebrania od nabywcy specjalnego oświadczenia, że rzeczywiście przeznaczy paliwo na cele opałowe.

Na podwyższonej kwocie wolnej od podatku zyska niewielu Polaków. Zmiany są korzystne dla kilku grup społecznych, m.in. studentów lub osób na tzw. umowach śmieciowych, czyli bez stałego zatrudnienia na umowie o pracę. Warunkiem kwoty wolnej od podatku będą dochody nie wyższe, niż 1190 zł brutto miesięcznie. Wyjątki dotyczą osób rozliczających się wspólnie z dziećmi lub z bezrobotnymi małżonkami.

Kancelaria prawna bez doradcy podatkowego nie jest obecnie w stanie zapewnić ochrony przedsiębiorcy, uważa prof. dr hab. Adam Mariański. Zdaniem profesora nadal jest miejsce na rynku dla nowych doradców podatkowych ale wprowadzenie aplikacji doradcy podatkowego z praktykami w sądach lepiej przygotowałoby do wykonywania tego zawodu.

Opodatkowanie przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych normują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Od tego rodzaju przychodów obowiązuje zryczałtowany podatek dochodowy wynosi 75 proc. podstawy opodatkowania.

Pracodawca musi opracować plan urlopów, jeżeli istnieje u niego zakładowa organizacja związkowa, która nie wyraziła zgody na nietworzenie planu. Nie muszą go przygotowywać pracodawcy, u których nie działają związki zawodowe. Jednak nie ma przeszkód, aby plan urlopów sporządzili również pracodawcy, którzy nie mają takiego obowiązku.

Prezydent podpisał ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej. Nowe przepisy pozwolą na usprawnienie działania aparatu podatkowego i zwiększenie bezpieczeństwa finansowego państwa. Reforma ma wejść w życie 1 marca 2017 r.

Uproszczenia w podatkach dla mikrofirm i firm jednoosobowych w 2017 r.

Limity podatkowe dla przedsiębiorców na 2017 rok

Jak legalnie płacić składki ubezpieczeniowe za granicą

Optymalizacja podatkowa a klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania

Zmiany w kapitałowej części systemu emerytalnego

Ryzyko zmiany podstawy opodatkowania w podatku od nieruchomości

Zawiadomienie o dobrowolnym prowadzeniu ksiąg rachunkowych do 31 stycznia 2017 r.

Wyższe odpisy na zfśs w 2017 r.

Opodatkowanie aportów 2017 - zmiany w PIT i CIT

Wysokie kary za fałszywe faktury VAT nie obejmą drobnych firm

Podsumowanie zmian w prawie w listopadzie 2016 r.

Jak przeprowadzić inwentaryzację należności

Nowe sankcje VAT zagrożeniem dla uczciwych podatników?

Konieczna ewidencja godzin pracy na zleceniu od 2017 roku

Współczynnik urlopowy w 2017 roku

Zmiany w JPK dla dużych przedsiębiorców od 2017 roku

Zmiany w VAT w 2017 r. Szczelniej, ale czy prościej?

Nadmiernie rozbudowane prawo utrudnia działalność gospodarczą

Udział w imprezie świątecznej bez podatku

Księgowość we franczyzie pomysłem na biznes

Pierwsze biuro księgowe we franczyzie otwarte

Sprzedaż samochodu zakupionego w procedurze VAT-marża

Rozliczenie VAT akcji promocyjnych - rabaty, skonta, sprzedaż premiowa

Rozliczenie VAT zakupu towarów za granicą - WNT i import

Dlaczego rosną ceny składek na ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych

Nowe podejście do dokumentacji i kontroli cen transferowych

Składki ZUS od świątecznych upominków

Zmiany korzystne dla firm ubiegających się o fundusze unijne

Pracownicy w delegacji poza UE – formalności i rozliczenia

Wyższa płaca minimalna nie spowoduje utraty świadczenia alimentacyjnego w 2017 r.

Większa kwota emerytury wolna od egzekucji

Usprawnienie dochodzenia należności

Konieczne renegocjacje długoterminowych kontraktów w 2017 roku

Warunki zastosowania zwolnienia od akcyzy dla zakładów energochłonnych w 2017 r.

Aplikacja mobilna Narodowej Loterii Paragonowej

Limit transakcji gotówkowych w 2017 roku

Jak wypełnić PIT-16

Czy można stosować skargę pauliańską do podatków i innych należności publicznoprawnych?

Wszystko o podatkach w 2017 roku

Samofakturowanie - kiedy jest dopuszczalne

Czas pracy kobiet w ciąży przy komputerze – zmiany od 2017 roku

Nowy wzór pkpir od 2017 roku

Zmiany w podatku VAT od 1 stycznia 2017 r. Co czeka podatników?

Jakie zasady obowiązują przy zatrudnianiu niani

Niższa stawka akcyzy może być uzależniona od oświadczenia nabywcy

Kto skorzysta na nowej kwocie wolnej od podatku

Doradca podatkowy musi rozumieć biznes swojego klienta

Zasady opodatkowania dochodów nieujawnionych

Plan urlopów na 2017 r. do końca grudnia

Krajowa Administracja Skarbowa od 1 marca 2017 r.