Zaproszenie kontrahenta na obiad, zamówienie cateringu do siedziby przedsiębiorstwa, czy przygotowanie konferencji wraz z wyżywieniem – to wszystko działania, które zdarzają się w praktyce wielu firm. Bardzo często wyżywienie jest jednym z nieodłącznych elementów efektywnej pracy zespołu lub wymaga tego rodzaj relacji z klientem. Zagadnienie zaliczenia tego typu działań do kosztów działalności gospodarczej, w związku ze zmianami dotyczącymi tak zwanych „kosztów reprezentacji”, budzi od kilku lat wiele kontrowersji. Jak w 2018 roku kształtują się zasady dotyczące kosztów posiłków i konferencji oraz na jakim stanowisku stoją organy podatkowe?
W obrocie gospodarczym często dochodzi do sytuacji, w której dana spółka decyduje się na cesję (sprzedaż) swoich wierzytelności do innego podmiotu. Bywa, że na wierzytelności te, oprócz należności głównej, składają się także naliczone lecz nieskapitalizowane odsetki. Zazwyczaj spółki podejmują decyzję o przeniesieniu wierzytelności na rzecz osoby trzeciej w przypadku gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że ich odzyskanie będzie bardzo utrudnione lub wręcz niemożliwe. W konsekwencji zbycie tych wierzytelności następuje poniżej ich wartości nominalnej, co prowadzi do poniesienia przez spółkę straty. W sytuacji gdy wierzytelności odsetkowe nie zostały zarachowane wcześniej do przychodu, strata z ich sprzedaży nie może stanowić kosztu uzyskania przychodu.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu uzyskania przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zgodnie z przywołanym przepisem, kosztami podatkowymi są wszelkie racjonalne ekonomicznie koszty, które wykazują związek
z przychodami, a które jednoczenie nie zostały uwzględnione w katalogu wydatków niestanowiących kosztów podatkowych.
W związku z tym, że wynagrodzenie stanowiące opłatę za udzielenie gwarancji nie wiąże się z przekazaniem spółce żadnych środków finansowych, z których mogłaby ona korzystać, koszty te, jako niezwiązane z uzyskaniem lub korzystaniem z finansowania dłużnego, nie będą stanowiły dla podatnika kosztów finansowania dłużnego.
W przypadku odszkodowań, kar umownych i innych wydatków wynikających z odstąpienia przez podatnika od umowy należy uznać, że wykazują one związek z przychodami, wówczas gdy podatnik ma na uwadze możliwość osiągnięcia, choćby nawet potencjalnie jakiegoś przychodu, czy to z określonej innej transakcji, czy też na skutek redukcji kosztów pośrednich, czyli ogólnych, dotyczących całej działalności.
Okazuje się, że tak. Ale oczywiście nie w każdym przypadku. W dwóch wydanych w kwietniu 2018 r. interpretacjach Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że ponoszone przez spółkę z o.o. wydatki na stosowny ubiór i kosmetyki dla pracowników, którzy kontaktują się z klientami przez internet w formie wideorozmów mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Na korzystną interpretację w tym zakresie mogą liczyć także twórcy filmów i zdjęć reklamowych. Natomiast organy podatkowe nie zgadzają się, by tego typu wydatki do kosztów mogli zaliczać aktorzy, prezenterzy, czy osoby prowadzące blogi internetowe.
Zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2018 r. art. 15e ust. 11 pkt 1 ustawy o CIT ograniczenie w zakresie zaliczania do kosztów podatkowych, o którym mowa w ust. 1, nie ma zastosowania do kosztów usług, opłat i należności, o których mowa w ust. 1, zaliczanych do kosztów uzyskania przychodów bezpośrednio związanych z wytworzeniem lub nabyciem przez podatnika towaru lub świadczeniem usługi. Ministerstwo Finansów wyjaśnia jak rozumieć ten przepis.
Wydatki na karnety sportowe dla pracowników, w części sfinansowanej przez pracodawcę, stanowią koszt uzyskania przychodów dla pracodawcy w podatku dochodowym. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznaje, że tego typu wydatki mogą przyczynić się do poprawy zdrowia pracowników, efektywności i jakości wykonywanej pracy, a także do integracji i poprawy komunikacji między pracownikami oraz zintegrowania pracowników z pracodawcą. Wszystko to może wpłynąć korzystnie na wysokość osiąganych przez pracodawcę przychodów.
Problem opodatkowania podatkiem dochodowym umów dożywocia zaprzątał głowy specjalistów prawa podatkowego od wielu lat. Skupiano się jednak przede wszystkim na sytuacji dożywotnika, który oddając nieruchomość otrzymywał przecież świadczenia wzajemne, wynikające z umowy dożywocia. Potencjalnie więc otrzymywał przychód. Kwestie te rozwiązał Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 17 listopada 2014 r., sygn. akt II FPS 4/14. Nie analizowano jednak sytuacji drugiej strony, którą co raz częściej, wobec rozwoju życia gospodarczego, są nie tylko najbliższe osoby fizyczne, ale także przedsiębiorcy, w tym spółki. Po ich stronie umowa dożywocia rodzi szereg praktycznych problemów podatkowych.
Przedsiębiorcy, którzy wypłacają wynagrodzenie kontrahentom zagranicznym, nieposiadającym polskiej rezydencji podatkowej, zobowiązani są, jako płatnicy od tak wypłaconego wynagrodzenia potrącić i odprowadzić tzw. podatek u źródła. W praktyce bywa jednak, że w wyniku umowy między kontrahentami, kwota podatku u źródła nie zostaje odjęta od wynagrodzenia. Ciężar podatku u źródła ponosi wówczas polski przedsiębiorca. Wypłacone w ten sposób ubruttowione wynagrodzenie można jednak w całości zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
Wydatki z tytułu kaucji gwarancyjnych mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów, ponieważ zostały poniesione na rzecz kontrahenta w celu zabezpieczenia uzyskania przychodów ze świadczenia usług pośrednictwa w sprzedaży lotów czarterowych, a także nie można uznać tych wydatków za wydatki, które podlegałyby wyłączeniu z tych kosztów. O ile co do zasady kaucje gwarancyjne mają charakter zwrotny, o tyle wydatki te mają charakter definitywny, jeśli wobec zakończenia postępowania upadłościowego prowadzonego wobec kontrahenta wiadome jest, że spółka nie odzyska już wpłaconych kaucji.