Fundusze unijne

Przed nami jeszcze tylko 2,5 roku obecnej perspektywy finansowej UE 2014-2020, w ramach której znaczne środki przeznaczono na inwestycje w sferę innowacyjności w polskich przedsiębiorstwach. Warto po nie sięgnąć, ponieważ są formą bezzwrotnego wsparcia i z racji tego stanowią źródło atrakcyjnego kapitału na rozwój przedsiębiorstw. Po ten kapitał polskie firmy sięgały dotychczas dość chętnie. Według danych Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju na koniec 2017r. wsparcie ze środków unijnych otrzymało ponad 8 tys. przedsiębiorców m.in. na realizację ponad 1400 projektów B+R, wdrożenie ponad 800 innowacji produktowych oraz ponad 400 innowacji procesowych. Na projekty, mające na celu wzmocnienie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, do końca lutego br. rozdano ponad 16 mld PLN.

Wiosna przynosi zupełnie nowe propozycje dofinansowania, jak również kilka istotnych zmian w konkursach dobrze już znanych. Przedsiębiorcy, którzy planują inwestycje finansowane z funduszy unijnych mogą się starać o otrzymanie dofinansowania m.in. na rozwój działalności badawczo-rozwojowej czy wdrożenie innowacyjnych rozwiązań. Nabory są przeznaczone dla przedsiębiorstw z sektora MŚP, ale również dla dużych firm czy konsorcjów.

Zmiana zapisów tzw. ustawy wdrożeniowej, obok znowelizowanych wytycznych Ministra Rozwoju i Finansów m.in. w zakresie kwalifikowalności wydatków, które wprowadzają np. zmiany dotyczące zamówień udzielanych w ramach projektów, usprawni procedury związane z wykorzystaniem funduszy UE.

Po ogłoszonych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju ogólnokrajowych naborach w ramach tzw. Szybkiej Ścieżki oraz konkursach prowadzonych przez PARP w ramach poddziałania "Badania na rynek", ciekawą ofertę dofinansowania na rozwój działalności B+R przygotowały instytucje regionalne.

Ministerstwo Rozwoju opublikowało w sierpniu nowe wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków, natomiast wrzesień przyniósł ogłoszenie kolejnych, nieco zmienionych, naborów w ramach konkursów Szybkiej Ścieżki, oferujących dofinansowanie kosztów związanych z prowadzeniem badań przemysłowych i prac rozwojowych.

Dofinansowanie oparte na funduszach unijnych dotyczyć może również rozwoju działań podejmowanych wspólnie przez podmioty gospodarcze i jednostki naukowe. Takie możliwości zostały przewidziane w Programie Operacyjnym Inteligentny Rozwój 2014-2020. Aktualne wymogi formalne oraz kryteria oceny dotyczące wniosków w tym zakresie omawia Mariusz Bujacz, prawnik z kancelarii KG LEGAL Kiełtyka Gładkowski - spółka partnerska - Kancelaria Radców Prawnych.

Nowelizacja tzw. ustawy wdrożeniowej ma na celu ułatwienie korzystania z unijnych dotacji. Nowe przepisy upraszczają proces ubiegania się o dofinansowanie i ograniczają biurokrację. Tworzą też instytucję Rzecznika Funduszy Europejskich, który będzie dbał o interesy beneficjentów środków unijnych. Na zmianach skorzystają głównie samorządy i przedsiębiorcy, którzy w największym stopniu wykorzystują fundusze z UE.

Uruchomienie czy rozbudowa działu badawczo-rozwojowego w firmie to rodzaje projektów, które mogą liczyć na dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej w ramach działania 2.1 Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. Nabór wniosków w ramach tego programu potrwa od 8 maja do 7 lipca 2017 r. Na dofinansowanie przeznaczono aż 900 milionów złotych.

Firmy MŚP uzyskają możliwość finansowania wprowadzania innowacji, dzięki środkom przeznaczonym na zabezpieczenia kredytów. Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) będzie oferował małym i średnim przedsiębiorstwom instrumenty, które umożliwią zabezpieczenie kredytów.

Ministerstwo Rozwoju ogłosiło projekt zmian upraszczających proces wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Urzędnicy wsłuchali się w głosy przedsiębiorców i zaproponowali rozwiązania, które są dla nich korzystne, nawet jeśli zwiększają obciążenia po stronie instytucji publicznych. W kilku kwestiach można było jednak pójść jeszcze dalej - uważa Konfederacja Lewiatan.

W obecnej perspektywie finansowej znacząca część środków przeznaczona jest na realizację projektów badawczo-rozwojowych (B+R), tworzenie i rozbudowę infrastruktury B+R, a także wdrażanie innowacji do przedsiębiorstw z sektora MŚP. Opracowanie przybliża specyfikę projektów B+R oraz wyjaśnia ważne, a pisane nierzadko specjalistycznym językiem, pojęcia dotyczące tychże projektów.

Kolejne kryteria wyboru projektów dotyczące m.in. badań przemysłowych, klastrów, własności przemysłowej i innowacji technologicznych, które będą mogły liczyć na wsparcie UE z programu "Inteligentny Rozwój", są już gotowe - poinformowało 8 września 2015 r. Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.

Polscy przedsiębiorcy będą mogli skorzystać ze wsparcia na innowacje i działalność badawczo-rozwojową. W nowej perspektywie finansowej na ten cel trafi 9 mld euro z programu Inteligentny Rozwój. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju chce im ułatwiać sięganie po unijne środki. Służyć temu ma nie tylko przyspieszanie procedur, lecz także pomoc w nawiązywaniu kontaktów między firmami a naukowcami.

Wielkimi krokami zbliża się moment, kiedy poznamy ostateczne brzmienie dokumentów programowych dla perspektywy finansowej na lata 2014-2020. Jednym z głównych beneficjentów środków będą jednostki samorządu terytorialnego (JST). Nowy okres programowania będzie dla nich nie tylko ogromną szansą rozwoju, ale także wyzwaniem co do identyfikacji problemów, których rozwiązaniu mogą służyć środki pochodzące z UE - w kolejnych latach aż 40% środków skierowanych będzie do JST.

Koniec 2014 r. to okres intensywnych prac w Komisji Europejskiej oraz w polskiej administracji publicznej nad ustaleniem ostatecznego kształtu dokumentów, na podstawie których w kolejnych latach będzie udzielane wsparcie ze środków UE. 5 grudnia 2014 r. został zaakceptowany Program Operacyjny Polska Cyfrowa, który pozwoli na uruchomienie środków dla firm telekomunikacyjnych, organizacji pozarządowych, instytucji kultury, jednostek naukowych oraz jednostek samorządu terytorialnego (JST) na realizację zadań pozwalających na wzmocnienie cyfrowych fundamentów społecznego i gospodarczego rozwoju kraju.

Program Horyzont 2020 oferuje szeroki wachlarz możliwości wsparcia dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Ze względu na znaczenie MŚP w strukturze gospodarki europejskiej program kładzie szczególny nacisk na wsparcie udziału tych podmiotów w projektach badawczych oraz pobudzenie ich innowacyjności i potencjału do komercjalizacji produktów i usług.

Powstała kolejna regionalna grupa do walki z przestępstwami na szkodę interesów finansowych z funduszy Unii Europejskiej. To już szósty zespół w Polsce, który będzie odpowiedzialny za kontrolę wykorzystania unijnych środków.

Osoby, realizujące projekty finansowane ze środków Unii Europejskiej, mogą skorzystać ze zwolnienia z PIT w odniesieniu do dochodów z tego tytułu. Zasada ta wynika wprost z przepisów ustawy o PIT, jednak podatnicy często występują z wnioskiem o interpretację, w celu uzyskania „urzędowego” potwierdzenia prawidłowości swego postępowania.

Raczej nie. I o ile nie ma znaczenia to, że wypłata wynagrodzenia bywa dokonywana faktycznie z innych środków w ramach tzw. prefinansowania, a dopiero potem środki te są prefinansującemu refundowane z bezzwrotnej pomocy UE. To jednak decydująca jest wąska interpretacja przez sądy i fiskusa pojęcia podmiotu, który bezpośrednio realizuje cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy.

Czy urząd kontroli skarbowej może kontrolować firmę, która skorzystała ze środków unijnych w zakresie sposobu wydawania tych środków?