Tematy - Klauzula obejścia prawa podatkowego (klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania), Organ podatkowy - INFOR.PL

Czas trwania terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego może zostać wydłużony na skutek zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia. Przy czym, różnicą są nie tylko przesłanki powodujące powstanie tych sytuacji, ale także sposób liczenia terminu po ich ustąpieniu.

Organy podatkowe dopuszczają się urzędniczego bezprawia - tak wynika z faktów zgromadzonych w raporcie Najwyższej Izby Kontroli. Wobec czego trudno jest przedsiębiorcom dać wiarę w bezstronność działań organów skarbowych. Nastawienia tego nie jest w stanie zmienić Konstytucja biznesu czy tworzenie instytucji rzeczników.

Odnośnie do PIT klauzulę przeciw unikaniu opodatkowania można stosować również za okres sprzed jej obowiązywania – tak wynika z opinii Rady ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania. Według ekspertów, podejście to jest sprzeczne z zasadami.

Prawie co trzeci (31%) polski przedsiębiorca jest niezadowolony z działalności organów podatkowych, a ponad połowa odwołuje się od decyzji pokontrolnych skarbówki - wynika z badań PwC przeprowadzonych wśród firm w Europie Środkowo-Wschodniej.

Szef Krajowej Administracji Skarbowej odmówił wydania opinii zabezpieczającej, ponieważ przedsiębiorcy działali zgodnie z prawem, ale podważali jego cel.

Weryfikacja kontrahentów w kontekście dochowania należytej staranności na potrzeby VAT budzi liczne kontrowersje i spory pomiędzy urzędami a podatnikami. Granica pomiędzy dochowaniem należytej staranności a jej brakiem jest bardzo cienka, a analiza stanowiska organów i sądów administracyjnych pokazuje, że wręcz jest ona bardzo subiektywna i zależy od okoliczności.

Zastosowanie instytucji klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania przez organy Krajowej Administracji Skarbowej to coś, czego bardzo boją się podatnicy. Warto jednak mieć na uwadze, że Ordynacja podatkowa uwzględnia również pewne wyłączenia w tym zakresie.

Czasem podatnicy mają wątpliwości, w którym urzędzie skarbowym mają załatwić swoją sprawę podatkową. Właściwość miejscową organów podatkowych ustala się według miejsca zamieszkania (dla przedsiębiorców wpisanych do CEIDG) lub adresu siedziby firmy (dla spółek zarejestrowanych w KRS). To zasada ogólna, od której jest kilka wyjątków.

Regulacje zawarte w Ordynacji podatkowej dają możliwość prowadzenia specyficznego postępowania podatkowego przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Chodzi o postępowanie związane jest z zastosowaniem tzw. klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

Organ podatkowy nie może podważać wysokości poniesionej przez podatnika straty, w sytuacji gdy termin przedawnienia zobowiązania podatkowego już minął.

W przypadku gdy organ podatkowy stwierdził, że transakcja była pozorna albo dokonano jej w celu obejścia prawa, powinien to wskazać oraz wykazać w uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia. Tak uznał sąd administracyjny.

Na gruncie prawa podatkowego zasadą jest, że o rodzaju czynności decyduje nie nazwa nadana przez strony, lecz rzeczywisty charakter czynności. W rezultacie o zakwalifikowaniu do konkretnego rodzaju usług decyduje treść czynności.

Wstrzymanie wykonania decyzji ostatecznej to dość często stosowana instytucja na gruncie Ordynacji podatkowej. W dalszym ciągu jednak wielu podatników nie docenia jej mocy. Na czym polega i jak poprawnie ją stosować?

Okazuje się, że przez trzy lata skarbówka ani razu nie użyła tzw. klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania, czyli nie stwierdziła agresywnej optymalizacji podatkowej. Ministerstwo finansów cieszy się z efektu prewencji.

Od 1 stycznia 2019 r. podatnicy mają prawo dobrowolnego wycofania się ze stosowanych schematów podatkowych i cofnięcia skutków unikania opodatkowania. W tym celu powinni złożyć stosowny wniosek do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej zgodnie z przepisami art. 119zfa-119zfn Ordynacji podatkowej. Na skutek złożonego wniosku Szef KAS może (to wyłącznie jego decyzja uznaniowa) wydać decyzję określającą warunki cofnięcia skutków unikania opodatkowania. Jeżeli Szef KAS uwzględni wniosek, a podatnik skoryguje odpowiednio deklarację podatkową, to nie można wobec tego podatnika (w zakresie objętym wnioskiem) zastosować ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania z art. 119a Ordynacji podatkowej.

Klauzula nadużycie prawa w ustawie o VAT to instytucja, która od dłuższego czasu budzi wiele kontrowersji i żywych dyskusji. Brak jest bowiem jasnej i precyzyjnej regulacji, która stwierdzałaby, jaki jest dokładny zakres tej regulacji. W związku z czym niezwykle trudno odróżnić ją od legalnego planowania podatkowego albo w drugą stronę – od oszustwa podatkowego.

To na organie podatkowym spoczywa obowiązek dochowania wszelkiej staranności w zawiadomieniu obywatela o toczącym się postępowaniu, zaś brak takiego działania nie może obciążać nikogo poza organem.

Przepisy dopuszczają możliwość uchylenia lub zmiany ostatecznej decyzji podatkowej, od której nie przysługuje żaden zwyczajny środek odwoławczy. W niektórych przypadkach zastosowanie takiego rozwiązania może okazać się jedynym skutecznym sposobem zmiany niekorzystnego dla podatnika rozstrzygnięcia.

Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę, że ustawodawca nałożył na organy obowiązek bardzo starannego wyboru metody szacowania podstawy opodatkowania. Niedopełnienie tego obowiązku nie pozwoli zrealizować celu szacowania, czyli określenia podstawy opodatkowania w wysokości zbliżonej do rzeczywistej podstawy opodatkowania.

Okazuje się, że organy podatkowe domagają się od przedsiębiorców działających w branży gastronomicznej dopłaty do 8% VAT za sprzedawane przed dniem wydania przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej, dania i posiłki na wynos z „niesłuszną” 5% stawką VAT.

Zajęcie nieprawidłowych, wzajemnie sprzecznych stanowisk, w sytuacji dokonania korzystnej i niekorzystnej dla przedsiębiorcy oceny prawnej stanu faktycznego, umożliwiło organom podatkowym wybranie tej niekorzystnej oceny. Fiskus musiał doprowadzić do takiego kuriozum. Taki był jego pomysł na uzasadnienie odmowy zwrotu VAT.

„Doradcy podatkowi nie pytają, czy uszczelniać system podatkowy, ale w jaki sposób go uszczelniać. Nie będziemy dyskutować czy wdrażać przepisy uszczelniające, tylko czy one są adekwatne do zakładanych celów. Trzeba znaleźć złoty środek między zabezpieczeniem interesów Skarbu Państwa i podatników” – podkreślił prof. Adam Mariański, przewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych podczas konferencji „Uszczelnianie systemu podatkowego – dokąd zmierzamy?”, zorganizowanej przez KRDP w Pałacu Lubomirskich w Warszawie. „Krajowa Rada Doradców Podatkowych chce być partnerem w tworzeniu dobrego, precyzyjnego prawa podatkowego” – deklarował prof. Adam Mariański.

Organ podatkowy nie musi wykazywać istnienia dowodów uzasadniających nienależność zwrotu VAT. Przy czym, wydając postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu, organ musi wykazać, że istnieją okoliczności determinujące potrzebę dalszej jego weryfikacji. Uprawnienie do przedłużania zwrotu VAT nie może bowiem być traktowane jako prewencyjne upoważnienie do opóźniania realizacji praw podatnika.

Jak wynika z ogólnej zasady zawartej w Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Zasada ta skutkuje tym, że po upływie terminu przedawnienia organ podatkowy nie może dochodzić zapłaty podatku.

Zgodnie z przepisami pisma w sprawie podatkowej doręcza się stronie postępowania, a jeśli został ustanowiony pełnomocnik, to temu pełnomocnikowi. Jeżeli więc podatnik ustanowi w swej sprawie pełnomocnika, to o wszystkich pismach i czynnościach organu dowie się on od swojego pełnomocnika, bowiem w takiej sytuacji organ podatkowy nie doręcza już pism jemu, ale pełnomocnikowi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny wydał korzystny dla podatników wyrok w zakresie interpretacji podatkowych. Uznał, że organy podatkowe, nie uwzględniając głosu orzecznictwa, łamią zasady prawa i postępowania podatkowego.

Przepisy niedawno wprowadzone do prawa podatkowego pozwalają fiskusowi na blokowanie rachunków bankowych przedsiębiorców. Tym samy pozbawiając ich dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunkach. Wystarczy, że Szef Krajowej Administracji Skarbowej uzna, że istnieje ryzyko ich wykorzystania do wyłudzeń skarbowych.

Do Ordynacji podatkowej z początkiem 2019 roku dodany został nowy rozdział: „Dodatkowe zobowiązanie podatkowe”. Rozdział ten jednak tylko z nazwy brzmi łagodnie, w rzeczywistości jest to dodatkowa „sankcja” podatkowa.

Program Współdziałania to nowa propozycja rozwiązań w projekcie Ordynacji podatkowej. Umowa tego rodzaju, zawierana pomiędzy firmą a organem, ma być oparta na całkowitej transparentności działań podatnika, który informuje organ o wszelkich istotnych i kontrowersyjnych kwestiach, mających wpływ na wysokość płaconych przez niego podatków.

W zakresie opodatkowania podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych powstały liczne spory interpretacyjne na linii podatnicy – fiskus. W jednym z ostatnich wyroków w tej sprawie sąd wskazał, że wydający indywidualną interpretację podatkową organ związany jest przedstawionym we wniosku o jej wydanie stanem faktycznym i nie może go sam modyfikować, a w przypadku negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy zobligowany jest wskazać stanowisko prawidłowe, łącznie z jego prawnym uzasadnieniem.

Rozstrzygnięcie w postępowaniu podatkowym zależy w dużej mierze od zgromadzonego materiału dowodowego. Postępowanie dowodowe nie stanowi jednak obligatoryjnej części postępowania, obowiązek jego przeprowadzenia dotyczy wyłącznie ściśle określonych sytuacji. Kiedy powinno się je przeprowadzić? Jakie są w tym względzie uprawnienia organów?

Szacowanie podstawy opodatkowania przez organy podatkowe jest nadzwyczajną i zastępczą formą wymiaru zobowiązań podatkowych. Obowiązek określenia wymiaru opodatkowania w ten sposób ma zastosowanie w ściśle określonych sytuacjach.

Wydłużenie okresów przedawnienia przestępstw i wykroczeń skarbowych, wzrost najniższej liczby stawek dziennych w przypadku kary grzywny – to część zmian, które przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego skarbowego. Zmiany mają wejść w życie jeszcze w pierwszej połowie 2019 r.

Projekt nowej Ordynacji podatkowej, znajdujący się obecnie na etapie opiniowania, określany jest jako innowacyjny. Nie wszystkie jednak propozycje są rewolucyjne. Część z nich jest jedynie drobną korektą obowiązujących przepisów, dotyczy to m.in. czynności sprawdzających.

Autorzy projektu nowej Ordynacji podatkowej chcą wyeliminować władczą postawę fiskusa wobec przedsiębiorców i zastąpić ją różnorodnymi formami współpracy między tymi podmiotami. Jednym z nowych rozwiązań zawartych w projekcie jest umowa o współdziałanie (ang. cooperative compliance).

Przepisy Ordynacji podatkowej umożliwiają podatnikowi ustanowienie pełnomocnika do spraw podatkowych. Jakie są rodzaje pełnomocnictw i w jaki sposób można je ustanowić?

Sąd uchylił postanowienie organu podatkowego, mimo uchybienia przez spółkę terminu do złożenia odwołania od decyzji dotyczącej nadpłaty podatku. Okazało się bowiem, że organ dokonał doręczenia decyzji, ale do niewłaściwego oddziału spółki.

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) poinformowała o kolejnemu postępowaniu z wykorzystaniem klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Postępowanie klauzulowe zostało zakończone, a kwota żądanej nadpłaty w wysokości prawie 4 mln zł zostanie w budżecie państwa.

„Projekt nowej Ordynacji podatkowej, pomimo zgłaszanych przez Krajową Radę Doradców Podatkowych uwag w toku konsultacji społecznych, wciąż nie przewiduje dostatecznego wzmocnienia instrumentów ochrony podatnika, a zaproponowane w odniesieniu do projektu z 4 lipca zmiany mają w większości charakter techniczny. Propozycje KRDP miały na celu zwiększenie ochrony praw podatników oraz poczucia ich bezpieczeństwa i zaufania w kontaktach z organami podatkowymi” – stwierdza Krajowa Rada Doradców Podatkowych w specjalnie przyjętym stanowisku w tej sprawie.

Nowa Ordynacja podatkowa, której projekt został zaprezentowany w lipcu ubiegłego roku, zakłada wprowadzenie instytucji „zobowiązanego”, przez którą należy rozumieć podatnika, płatnika, inkasenta, osobę trzecią oraz następcę prawnego. Do obowiązków zobowiązanego będzie należało m.in. rzetelne i niewadliwe prowadzenie ksiąg podatkowych oraz ich przechowywanie w sposób gwarantujący dostęp do nich uprawnionym organom.

Termin zwrotu podatku VAT może skutecznie przedłużyć jedynie postanowienie o przedłużeniu, które zostało doręczone podatnikowi przed upływem terminu zwrotu. Tym samym, jeżeli podatnikowi nie doręczono postanowienia o przedłużeniu przed upływem terminu zwrotu, ma on uprawnione przekonanie, że zwrot nastąpi w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia.

Sądy administracyjne stoją obecnie na stanowisku, że błędne lub nieprecyzyjne określenie terminu zwrotu podatku VAT w postanowieniu o przedłużeniu terminu zwrotu, bądź niedoręczenie podatnikowi takiego postanowienia, choćby z wyznaczoną datą zwrotu, jednakże przed upływem terminu dokonania zwrotu powoduje wadliwość konstrukcji tego przedłużenia.

Organy skarbowe coraz częściej wskazują na konieczność należytej weryfikacji kontrahenta pod kątem VAT. Zaniechanie lub niedokonanie odpowiednich czynności sprawdzających może skutkować sporem z fiskusem i poważnymi stratami finansowymi.

Szef Krajowej Administracji Skarbowej dopiero drugi raz zastosował przepisy klauzuli generalnej przeciwko unikaniu opodatkowania i uznał za niedozwolony schemat optymalizacyjny w podatku od nieruchomości. Schemat ten polegał na przeniesieniu własności nieruchomości ze spółki na inny podmiot z grupy kapitałowej, przez co spółka przestała być podatnikiem podatku od nieruchomości. Nowy właściciel nieruchomości uiszczał niższy podatek, bo od urynkowionej (częściowo zamortyzowanej) wartości budowli. Poprzednik zaś płacił go od historycznej wartości początkowej.

Szef Krajowej Administracji Skarbowej ostrzega podatników, że pewien schemat podatkowy rozliczeń między wspólnikiem spółki kapitałowej a tą spółką (gdy wspólnik jednocześnie prowadzi indywidualną działalność gospodarczą) w formie kompensaty wzajemnych zobowiązań (np. z tytułu pożyczek i sprzedaży majątku) - mogą być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem przepisów klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

Nowelizacja ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, której rozwiązania wejdą w życie w 2019 i 2020 roku, przewiduje między innymi poszerzenia uprawnień do pozyskiwania danych i informacji przez KAS. Zmiany dotyczą także zasad korzystania przez organy KAS z danych i sposobu finansowania tej instytucji.

Od stycznia 2019 r. zostanie zniesiony limit 100 tys. zł korzyści podatkowej, powyżej którego fiskus może stosować klauzulę przeciw unikaniu opodatkowania. Co to oznacza dla podatników?

Wprowadzenie do polskiego porządku prawnego systemów grupowego rozliczania VAT, celem m.in. uproszczenia obowiązków dokumentacyjnych członków grup, proponuje Krajowa Rada Doradców Podatkowych. Państwo członkowskie może uznać za jednego płatnika VAT grupę składającą się z dwóch lub więcej osób mających siedzibę na terytorium tego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym – zauważa Krajowa Rada Doradców Podatkowych.

W świetle przepisów kodeksu karnego skarbowego zawieszone postępowanie karne skarbowe wznawia się po ustaniu przyczyn jego uprzedniego zawieszenia. Powstaje pytanie, czy wydanie decyzji podatkowej przez organ pierwszej instancji powoduje taką możliwość, a także czy ponowne pojęcie postępowania jest zaskarżalne?

W celu usprawnienia działania urzędów skarbowych funkcjonują urzędy wyspecjalizowane, zwane potocznie dużymi urzędami skarbowymi. Ich zadanie polega na obsłudze wyszczególnionej grupy podmiotów. Kiedy duży urząd skarbowy staje się właściwym dla podatnika?

Klauzula obejścia prawa podatkowego (klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania), Organ podatkowy

Zawieszenie a przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego

Organy podatkowe dopuszczają się urzędniczego bezprawia

Wsteczne zastosowanie klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania

69% polskich firm jest zadowolonych z pracy organów podatkowych

Odmowa wydania opinii zabezpieczającej

Granice dochowania należytej staranności w VAT

Wyłączenie stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania

Właściwość miejscowa urzędów skarbowych i innych organów podatkowych

Postępowanie podatkowe w ramach klauzuli o unikaniu opodatkowania

Kiedy organ podatkowy może podważać wysokość straty

Organ podatkowy musi udowodnić, że transakcja była pozorna

Co decyduje o tym, czy dana usługa jest kosztem

Jak korzystać z instytucji wstrzymania wykonania decyzji ostatecznej

Fiskus ani razu nie użył klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania

Cofnięcie skutków unikania opodatkowania - informacja Szefa KAS

Zastosowanie klauzuli nadużycia prawa w VAT

Organ podatkowy musi informować o toczącym się postępowaniu

Kiedy można uchylić lub zmienić ostateczną decyzję podatkową

Zasady wyboru metody szacowania podstawy opodatkowania

Gotowe posiłki i dania – problem ze stawką VAT

Odmowa zwrotu VAT – sprzeczne stanowiska organów podatkowych

Doradcy podatkowi zaprosili autorytety do dyskusji o systemie podatkowym

Przedłużanie zwrotu VAT nie może być stosowane prewencyjnie

Po upływie terminu przedawnienia nie można dochodzić zapłaty podatku

Ustanowienie pełnomocnika w sprawie podatkowej – zasady doręczania pism

Organy podatkowe nie uwzględniają wyroków sądów

Kiedy fiskus może zablokować rachunek bankowy przedsiębiorcy

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe

Nowa Ordynacja podatkowa - Program Współdziałania

Podatek od nieruchomości od elektrowni wiatrowych - niedozwolona wykładnia organów podatkowych

Postępowanie dowodowe jako część postępowania podatkowego

Określenie podstawy opodatkowania w drodze oszacowania

Przepisy prawa karnego skarbowego bardziej restrykcyjne

Nowa Ordynacja podatkowa - czynności sprawdzające

Nowa Ordynacja podatkowa - umowa o współdziałanie

Jak ustanowić pełnomocnika do spraw podatkowych

Decyzję podatkową należy doręczyć do właściwego adresata

Kolejne postępowanie KAS z użyciem klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania

Stanowisko doradców podatkowych w sprawie projektu ustawy – Ordynacja podatkowa z dnia 21 grudnia 2018 r.

Nowa Ordynacja podatkowa - prawa i obowiązki zobowiązanego

Warunki skutecznego przedłużenia terminu zwrotu VAT

Przedłużanie terminu zwrotu VAT – korzystne wyroki

Należyta staranność w VAT przy weryfikacji kontrahenta

Przeniesienie własności nieruchomości w celu obniżenia podatku od nieruchomości

Rozliczenia między wspólnikiem a spółką kapitałową - informacja Szefa KAS

Usprawnienie działania Krajowej Administracji Skarbowej 2019/2020

Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania - nie będzie limitu 100 tys. zł

Grupowe rozliczanie VAT – propozycja Krajowej Rady Doradców Podatkowych

Jakie są przesłanki zawieszenia postępowania karnego skarbowego

Właściwość urzędów skarbowych – duże i małe urzędy skarbowe