Koszty uzyskania przychodu, Odpowiedzialność członków zarządu

W świadomości wielu przedsiębiorców panuje przekonanie, że założenie spółki z o.o. jest swoistym „bezpiecznikiem” – że prowadząc działalność w tej formie, nie odpowiadają oni osobiście za zobowiązania. I rzeczywiście – to spółka, jako osoba prawna, ponosi odpowiedzialność za swoje długi. Jednak ta zasada ma wyjątki. Najważniejszym z nich jest art. 299 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), który otwiera drogę do pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności osobistej za zobowiązania spółki.

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą w swoim domu lub mieszkaniu mają wątpliwości, czy wydatki na utrzymanie psa stróżującego mogą zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Powstaje też pytanie, czy można odliczyć VAT od wydatków na utrzymanie psa stróżującego, który pilnuje biura, czy innych miejsc, w których jest prowadzona działalność gospodarcza? Sprawdźmy jak na te pytania odpowiada Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnych interpretacjach podatkowych.

Czy przedsiębiorca może zaliczyć różnoraki wydatki edukacyjne i szkoleniowe do kosztów uzyskania przychodów? Przedsiębiorca może bowiem podjąć naukę w celu rozpoczęcia wykonywania określonej działalności gospodarczej lub zdobycia przewagi konkurencyjnej w ramach już wykonywanej. Nierzadko również dochodzi do otwierania nowej gałęzi prowadzonej działalności. Idąc tym samym tropem można spotkać się ze szkoleniami dla pracowników oraz współpracowników, które mogą okazać się korzystniejszym rozwiązaniem niż poszukiwanie nowych specjalistów. Co na ten temat sądzą organy podatkowe?

Jakie koszty mogą odliczać pracownicy w 2023 roku? Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) nie pozwala (co do zasady) pracownikom odliczać od przychodów uzyskanych z tytułu umowy o pracę faktycznie poniesionych kosztów. Pracownicy mają jedynie koszty zryczałtowane w zależności od liczby zawartych umów o pracę i tego, czy pracownik mieszka w miejscowości, której znajduje się zakład pracy, czy w innej miejscowości. Jednak w rozliczeniu rocznym pracownicy mogą uwzględnić faktyczne wydatki na dojazdy do pracy udokumentowane wyłącznie imiennymi biletami okresowymi.

Wydatki związane z założeniem firmy mogą być poniesione przed rozpoczęciem działalności. Czy takie wydatki można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu? Czy można odliczyć VAT?

Firma może odliczyć wydatki na spotkania szkoleniowo-integracyjne, w których biorą udział jej kontrahenci prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 8 grudnia 2022 r. (sygn. akt. II FSK 1130/20).

Kierowca (indywidualny przedsiębiorca) świadczący w ramach działalności gospodarczej usługi transportowe ma prawo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wartość diet krajowych i zagranicznych (z tytułu podróży służbowych). Koszty te są ograniczone limitem diet przysługujących pracownikom.

Nowelizacja Kodeksu Spółek Handlowych, wchodząca w życie 13 października 2022 r., jest omawiana i analizowana od miesięcy. Wiele zmian ocenianych jest jako potrzebne i pożądane. Przykładem są nowe zapisy dotyczące odpowiedzialności członków zarządu spółki (z o.o. i akcyjnej), dzięki którym wszystkie spółki kapitałowe obowiązywać będą te same, spójne zasady.

Aby przedsiębiorca mógł zaliczyć do koszów uzyskania przychodów straty (np. odszkodowanie wypłacone kontrahentowi) z tytułu skradzionego towaru musi wykazać, że miały miejsce niespodziewane okoliczności, których nie miał możliwości przewidzieć. Niedochowanie należytej staranności przy prowadzeniu działalności gospodarczej wyklucza możliwość uznania poniesionych strat za koszty. Takie stanowisko po raz kolejny potwierdziły organy podatkowe (zob. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 września 2022 roku, sygn. 0114-KDIP3-1.4011.680.2022.1.AK).

Przychody uzyskane z pracy są pomniejszane o tak zwane pracownicze koszty uzyskania przychodu. Są to wydatki poniesione w celu otrzymania przychodu z konkretnego źródła (np. umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło). Od dochodu pomniejszonego o koszty uzyskania przychodu liczymy zaliczkę na podatek, która następnie jest przekazywana do urzędu skarbowego.

Możliwość zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodu w ramach m.in. umowy o pracę i umów cywilnoprawnych to sposób na obniżenie należności podatkowych.

Polskie prawo przewiduje możliwość zastosowania preferencyjnych (50%) kosztów uzyskania przychodów przez specjalistów z branży IT, którzy w ramach realizowanych zadań działają w sposób twórczy. Jest to więc związane m.in. z grami komputerowymi i tworzeniem programów. Aby skorzystać z podwyższonych KUP, trzeba jednak spełnić konkretne przesłanki. Przedstawiamy działania po stronie pracodawcy, które pozwolą uniknąć powstania wątpliwości w razie kontroli ze strony Urzędu Skarbowego.

Jakie metody amortyzacji mają zastosowanie do samochodów osobowych? Jakie limity obowiązują przy amortyzacji samochodów osobowych? Jak rozliczać w kosztach opłaty związane z leasingiem, najmem lub dzierżawą samochodów osobowych? Jakie zasady obowiązują przy zaliczaniu do kosztów podatkowych wydatków związanych z eksploatacją samochodów osobowych? Jakie zasady obowiązują przy zaliczaniu do kosztów wydatków związanych z ubezpieczeniem AC samochodów osobowych? Jak rozliczyć podatkowo sprzedaż samochodu osobowego będącego środkiem trwałym? Wyjaśniamy.

Projekt dotyczący minimalnego CIT jest już gotowy; chcemy, by Sejm zajął się nim na początku września - poinformował wiceminister finansów Artur Soboń. Wiceszef resortu finansów na spotkaniu z dziennikarzami poinformował, że ministerstwo przygotowało projekt dotyczący tzw. minimalnego CIT-u.

Z uwagi na problemy związane z wejściem w życie Polskiego Ładu, w tym planowanych zmian podatkowych od lipca ze skutkiem wstecz od stycznia 2022 r., wśród wielu przedsiębiorców coraz częściej pojawia się pytanie: kto poniesie za to odpowiedzialność. Jak odpowiadają członkowie zarządów spółek za podatki?

Zmiana formy prowadzenia działalności gospodarczej jest często połączona z rozwojem firmy. Na pewnym etapie przedsiębiorcy decydują się na przejście na strukturę ograniczającą ich odpowiedzialność osobistą oraz umożliwiającą dalszą ekspansję. Zmiany formy organizacyjno-prawnej są niejednokrotnie problematyczne od strony podatkowej, czego przykładem jest sprawa zawisła przed Naczelnym Sądem Administracyjnym (sygn. II FSK 1543/19).

Korekta zmian w PIT jakie weszły w życie od początku 2022 roku w ramach rządowego programu Polski Ład, zakłada obniżkę stawki PIT z 17 do 12 proc., ale zarazem likwidację ulgi dla klasy średniej. Obie te zmiany przełożą się na kwotę wynagrodzenia netto twórców zatrudnionych na etatach, którzy uzyskują część pensji w postaci honorarium autorskiego, do którego stosujemy 50-proc. koszty uzyskania przychodu. W tabelach pokazujemy, jak kwota brutto (przed opodatkowaniem i oskładkowaniem) przedkłada się na kwotę netto (do ręki) w zależności od przyjętych zasad, tj. obowiązujących: do końca 2021 r., od początku 2022 r. (czyli według Polskiego Ładu), a także jak będzie to wyglądać po korekcie Polskiego Ładu (za 2022 r.).

Przekazywana od 24 lutego 2022 r. pomoc humanitarna na rzecz m.in. organizacji pożytku publicznego, samorządów, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych w związku z wojną na Ukrainie jest uznana za koszt uzyskania przychodu w podatkach dochodowych PIT i CIT - wynika ze specustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa projektu ustawy. Ponadto zwolnione z podatku dochodowego są pomoc humanitarna i świadczenia dla osób zapewniających zakwaterowanie uchodźcom z Ukrainy.

Kiedy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odpisy aktualizujące i wierzytelności, odpisane jako nieściągalne? Jak na możliwość ujęcia takich kosztów podatkowych wpływa upadłość zagranicznego dłużnika?

Jakie koszty uzyskania przychodów można uwzględnić rozliczając PIT od kryptowalut? Czy za koszty podatkowe dot. „wykopywania” walut wirtualnych można uznać zakup komputera, dostęp do internetu i koszty energii elektrycznej?

Nadzwyczajna w ostatnim czasie aktywność Rady Polityki Pieniężnej oraz związany z nią wzrost stóp procentowych z pewnością przyprawiają o ból głowy wielu podatników, którzy w związku z tym będą ponosili większe koszty finansowania dłużnego. Nie wszyscy mają jednak świadomość, że od 2019 roku w ustawie o CIT znajduje się regulacja, która umożliwia uzyskanie oszczędności podatkowej w kwocie nawet do 47,5 tys. zł w roku podatkowym, a wzrastające stopy procentowe pozwolą na szybsze dojście do tej granicy.

Ukryta dywidenda a koszty podatkowe. Jednym z rozwiązań w ramach Polskiego Ładu mającym wpłynąć na uszczelnienie systemu podatkowego, jest wykluczenie możliwości rozliczania kosztów uzyskania przychodu z określonych tytułów w przypadku transakcji dotyczących podmiotów powiązanych. Twórcy nowych przepisów nazwali takie świadczenia „ukrytymi dywidendami” i uwzględnili jako nową kategorię podatkową. Wprowadzone zmiany znalazły także swoje odzwierciedlenie w rozszerzonym katalogu kosztów niestanowiących kosztów podatkowych zawartym w art. 16 ustawy o PDOP.

Wydatki na członków zarządu w kosztach podatkowych spółki. Zdaniem organów podatkowych, aby wydatki na rzecz prezesa lub innego członka zarządu spółki można było zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów spółki, powinien łączyć go ze spółką stosunek pracy lub inny równorzędny. W przypadku, gdy prezes lub członek zarządu nie jest pracownikiem spółki, konieczność ponoszenia przez spółkę wydatków na jego rzecz powinna wynikać z prawidłowo zawartych umów (np. cywilnoprawnych), a w przypadku ich braku z uchwał wspólników podjętych zgodnie z prawem albo mieć podstawę w umowie spółki, czy też wynikać z postanowień regulaminów lub statutu spółki, przewidujących zwrot należności z tytułu wydatków na rzecz osób niebędących pracownikami spółki. Tak argumentował np. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 8 listopada 2021 r.

Spółka komandytowa. Organy podatkowe nie kwestionują zakupu usług doradczych od komplementariusza, o ile spełnione będą warunki uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu.

Wydatki na ubranie, a koszty uzyskania przychodu. Istnieje wiele profesji w których wymagane jest korzystanie z określonego rodzaju garderoby. Mogą to być ubrania wskazane jako konieczne dla bezpieczeństwa pracowników – np. specjalny stój na budowie - zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, lub też ze względu na inne regulacje prawne – jak na przykład obowiązkowa toga dla adwokata podczas rozprawy na sali sądowej. Poza ścisłymi regulacjami wynikającymi z przepisów istnieją również reguły wyznaczane przez tradycje czy zwyczaje – chociażby konieczność dostosowania stroju do oficjalnych wystąpień publicznych, czy na wysokiej rangi spotkaniach biznesowych. W wielu sytuacjach zakup stroju staje się więc obowiązkiem pracodawcy lub przedsiębiorcy. Powstaje więc pytanie - jakie wydatki związane z garderobą stanowić mogą koszty uzyskania przychodu? Na jakich zasadach oceniać konieczność, prawidłowość oraz wysokość zakupu?