Paragon, Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP)

Trzy tysiące złotych - tyle miała zapłacić sprzedawczyni w jednej z lodziarni w Polsce, którą urząd skarbowy ukarał mandatem za położenie paragonu na ladzie sklepu. Kara została ostatecznie uchylona przez Krajową Administrację Skarbową. Jednak przepisy nie regulują sposobu wręczania paragonów konsumentom, co prowadzi do kuriozalnych sytuacji.

Rząd chce zmienić rozporządzenie w sprawie sposobu i metodologii prowadzenia i aktualizacji rejestru REGON. Założenia projektu tego rozporządzenia zostały 6 września 2023 r. opublikowane w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. A 18 września br został już opublikowany sam projekt. Co się ma zmienić i od kiedy?

Ministerstwo Finansów w cyklicznej akcji "Weź paragon" zachęca do brania paragonów a jednocześnie wyjaśnia gdzie można zgłosić fakt niewydania paragonu konsumentowi przez sprzedawcę i jaką treść powinien zawierać prawidłowo wystawiony paragon fiskalny. Czy jest kara za niewzięcie paragonu? Czy wystarczy pargon elektroniczny, czy musi być papierowy?

Minister Finansów udzielił wyjaśnień odnośnie przechowywania i utylizacji paragonów fiskalnych z kas rejestrujących (kas fiskalnych).

Kasy fiskalne przechodzą w ostatnich latach prawdziwą rewolucję, która zmierza do raportowania transakcji do urzędu skarbowego w czasie rzeczywistym. Jednocześnie rynek odchodzi już od kas w postaci dużego sprzętu, obsługiwanego przez kasjera. Coraz bardziej popularne są kasy samoobsługowe, w różnych postaciach i o różnych funkcjonalnościach. Ostatnio przedsiębiorcy coraz większą uwagę przykładają do kas wirtualnych, które mają postać oprogramowania instalowanego na dowolnym urządzeniu. Niestety nie wszystkie branże mogą korzystać z tego rozwiązania.

Prowadzimy sklep internetowy. Do każdej sprzedaży ewidencjonowanej na kasie z elektronicznym zapisem kopii wystawiamy fakturę elektroniczną. Do tych faktur musimy przechowywać paragony klienta. Czy możemy je zeskanować i przechowywać w formie elektronicznej? A co z raportami fiskalnymi?

Co czwarty sprzedający nie wystawił prawidłowego paragonu – to wynik kontroli przeprowadzonych przez Krajową Administrację Skarbową (KAS) w wakacje 2022 r. Ministerstwo Finansów podkreśla, że paragon to większe bezpieczeństwo klienta oraz dowód uczciwości ze strony przedsiębiorcy i poszanowania zasad uczciwej konkurencji. KAS prowadzi bieżące kontrole mające na celu uszczelnianie systemu podatkowego i walki z tzw. „szarą strefą”, jednak w przypadku oszustw paragonowych ogromne znaczenie ma postawa kupujących, czyli nas wszystkich. Czy każdy sprzedawca musi wystawić paragon? Czym są prawidłowo wystawione paragony, do czego mogą posłużyć i gdzie zgłaszać nieprawidłowości?

W ciągu czterech pierwszych miesięcy br. KAS przeprowadziła ponad 3 tys. nabyć sprawdzających. Część ekspertów przekonuje, że obowiązujące od tego roku przepisy budzą wątpliwości, a fiskus chętnie wykorzystuje nowe narzędzie. Z danych wynika, że nałożono ponad 800 mandatów karnych na łączną kwotę blisko 800 tys. zł. Ponadto w pierwszym kwartale organy KAS dokonały 89 tymczasowych zajęć ruchomości.

Ministerstwo Finansów przypomina o obowiązku wpisywania przez płatnika prawidłowego identyfikatora podatkowego (NIP lub PESEL) podatnika (pracownika) w formularzach podatkowych PIT, np. w informacji PIT-11. Błędem jest np. wpisywanie ciągu takich samych cyfr (jak np. 1111111111 czy 9999999999). Zdaniem MF rzetelne wpisanie danych w informacjach przekazywanych do urzędu skarbowego pozwala na jednoznaczną identyfikację pracownika. Ministerstwo Finansów informuje, że nieprawidłowe informacje od płatników za rok 2022 nie są przyjmowane.

Identyfikator podatkowy NIP lub PESEL. Resort finansów przypomina o obowiązku wpisywania przez płatnika prawidłowego identyfikatora podatkowego NIP/PESEL podatnika (pracownika) w dokumentach PIT.

NIP to numer identyfikacji podatkowej, przyporządkowany do danego podatnika. Jakie są zasady i tryb nadawania numeru NIP? Jak sprawdzić numer NIP? Jak posługiwać się identyfikatorem podatkowym NIP?

NIP-2, NIP-7, ZAP-3 i NIP-8. Resort finansów przygotował nowe wzory formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i zgłoszeń aktualizacyjnych oraz zgłoszeń w zakresie danych uzupełniających. Rozporządzenie w tej sprawie wchodzi w życie z dniem 1 września 2021 r.

Nowe wzory NIP-2, NIP-7, NIP-8, ZAP-3. W Ministerstwie Finansów przygotowano projekt nowego rozporządzenia w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych i zgłoszeń aktualizacyjnych oraz zgłoszeń w zakresie danych uzupełniających. Rozporządzenie to ma wprowadzić od 1 lipca 2021 r. nowe wzory formularzy NIP-2, NIP-7, NIP-8 i ZAP-3. Dotychczasowe wzory tych formularzy będą mogły być stosowane nie dłużej niż do 31 grudnia 2021 r.

Oczywista pomyłka na paragonie a korekta VAT. Skoro wnioskodawca dokonał zaewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej sprzedaży, która faktycznie nie miała miejsca, to ma prawo do korekty wykazanych w deklaracji VAT-7 za miesiąc lipiec 2017 r. kwot dotyczących podstawy opodatkowania oraz podatku należnego. Takie stanowisko wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 19 stycznia 2021 r.

Ewidencja faktur uproszczonych w nowym JPK_VAT pozostanie bez zmian do 30 czerwca 2021 r. Chodzi o prawo do zbiorczego ewidencjonowania paragonów z NIP kupującego do 450 zł. Oznacza to, że obecnie obowiązujące zasady ewidencjonowania paragonów uznanych za faktury uproszczone nie ulegną zmianie po 1 stycznia 2021 r. Zmiana terminu spowodowana jest m.in. przez COVID-19.

Minister Finansów wyjaśnił, że w przypadku zaistnienia błędu w numerze NIP nabywcy umieszczonym na paragonie fiskalnym dopuszcza się możliwość wystawienia noty korygującej, zgodnie z art. 106k ustawy o VAT do wystawionej do takiego paragonu faktury albo paragonu fiskalnego będącego fakturą uproszczoną. Jednocześnie Minister sprecyzował, że jako błąd w numerze NIP należy rozumieć oczywistą pomyłkę, na przykład brak jednej cyfry, przestawienie cyfr, bądź pomyłkę w jednej cyfrze. W wypadku popełnienia takiej pomyłki należy wystawić fakturę z takim samym błędnym numerem NIP, jaki znalazł się na paragonie i następnie do tej faktury powinna być wystawiona nota korygującą z prawidłowym numerem NIP. Minister Finansów uznał jednak, że nie można wystawić noty korygującej w przypadku, gdy na paragonie fiskalnym nie umieszczono w ogóle numeru NIP lub podano kompletnie błędny numer NIP, np. 9999999999 lub NIP innego podatnika.

Od 1 stycznia 2020 r. fakturę z NIP nabywcy można wystawić do paragonu tylko wtedy, gdy paragon też zawierał NIP nabywcy. Jednocześnie paragony z NIP do 450 zł uznawane są za faktury uproszczone, co zdaniem MF powoduje, że nawet na żądanie nabywcy nie możemy wystawić pełnej faktury. Ostatnio wydana interpretacja sugeruje jednak, że MF zaczyna zmieniać zdanie. Odpowiadając na pytanie podatnika MF uznał, że może on wystawić pełną fakturę do paragonu z NIP nabywcy do 450 zł, pod warunkiem że ten zwróci mu paragon.

Co do zasady podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Kwotę podatku naliczonego w stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi. Zatem podstawowym dokumentem uprawniającym do odliczenia podatku naliczonego są faktury. W niektórych przypadkach, funkcję faktury może jednak zastąpić paragon lub bilet.

Gdy sprzedaż dokumentowana jest paragonem gdzie kwota należności ogółem z danej sprzedaży nie przekracza kwoty 450,- zł lub 100,- euro, a nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej i niebędąca podatnikiem VAT czynnym oraz rolnik ryczałtowy nieposiadający numeru identyfikacji podatkowej (NIP), które dla tej transakcji nie posłużyły się numerem identyfikacji podatkowej (NIP), na żądanie tych podmiotów, Wnioskodawca nie tylko ma prawo, lecz obowiązek wystawienia faktury do paragonu dokumentującego tą sprzedaż. Tak uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji podatkowej z 28 maja 2020 r. Zdaniem ekspertów taka wykładnia tworzy lukę w przepisach, którą wykorzystają oszuści podatkowi.

Do dnia 30 czerwca 2020 r. podatnicy odrębnie od sprzedaży paragonowej wykazują w prowadzonej ewidencji faktury wystawione zgodnie z art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT (tzw. faktury uproszczone). Natomiast w okresie od 1 lipca 2020 r. do dnia 31 grudnia 2020 r. podatnicy nie wykazują w ewidencji odrębnie paragonów fiskalnych uznanych za faktury uproszczone.

Ministerstwo Finansów zaproponowało opóźnienie wprowadzenia obowiązku stosowania kas fiskalnych online, tj. przedłużenie terminu na prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii. Dla pierwszej grupy podatników (świadczących m.in. usługi związane z wyżywieniem, krótkotrwałym zakwaterowaniem) w terminie do 31 grudnia 2020 r., natomiast dla drugiej grupy podatników (świadczących m.in. usługi fryzjerskie, kosmetyczne, budowlane) do 30 czerwca 2021 r.

Od 25 kwietnia 2020 r. podatnicy, prowadząc ewidencję przy użyciu kasy fiskalnej online, mogą wystawiać i wydawać nabywcy, za jego zgodą i w sposób z nim uzgodniony, paragon fiskalny lub fakturę w postaci elektronicznej. A w przypadku gdy rozpoczęta sprzedaż nie zostanie dokonana, podatnik może wystawić e-paragon fiskalny anulowany lub fakturę anulowaną w postaci elektronicznej.

Wprowadzona zostanie możliwość przesyłania paragonów fiskalnych w postaci elektronicznej (e-paragonów) do klienta, za jego zgodą i w uzgodniony z nim sposób. Zmiana wynika z przygotowanej przez rząd specustawy antykryzysowej, wprowadzającej szczególne rozwiązania związane z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem koronawirusa.

Od 1 stycznia 2020 r. obowiązują nowe reguły dotyczące wystawiania faktur do paragonów. Przed tą datą nie istniały uregulowania, które ograniczały prawo do wystawiania faktur na rzecz polskiego lub unijnego podatnika VAT tylko do przypadków, w których paragon zawiera numer, za pomocą którego nabywca jest zidentyfikowany na potrzeby VAT.

W ocenie mikroprzedsiębiorców obowiązkowy split payment to najgorsza zmiana w prawie wprowadzona w 2019 roku. Z kolei z regulacji, które weszły lub wejdą w życie w 2020 roku, najwięcej zastrzeżeń budzi konieczność wystawiania faktur tylko do paragonów z wprowadzonym NIP. Ponadto przedstawiciele małego biznesu uważają, że polityka rządu względem nich jest źle prowadzona.