Tematy - Umowa o pracę, Kodeks pracy - INFOR.PL

Przed wybuchem pandemii COVID-19 zasady rozwiązywania umów o pracę i zmiany ich istotnych elementów takich jak: wymiar czasu pracy czy wysokość wynagrodzenia opierały się na ściśle określonej zasadzie, były zwięzłe i klarowne. Potrzeba minimalizowania negatywnych skutków pandemii wymusiła wprowadzenie kolejnych wersji tak zwanej Tarczy antykryzysowej, czyli ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej: Tarcza). Przepisy tego aktu zdecydowanie urozmaiciły regulacje pracownicze, zwłaszcza te w zakresie dopuszczalności zmiany warunków zatrudnienia, a także przypomniały o innych rozwiązaniach, już dotychczas dopuszczalnych, ale nie tak popularnych.

Godziny nadliczbowe z przekroczenia normy dobowej rozlicza się na koniec miesiąca, w którym powstały, nawet w przypadku gdy okres rozliczeniowy obejmuje kilka miesięcy. Natomiast godziny nadliczbowe średniotygodniowe pracodawca powinien rozliczyć po zamknięciu okresu rozliczeniowego. Prawne i praktyczne aspekty rozliczania godzin nadliczbowych, a zwłaszcza kwestię terminu wypłaty wynagrodzenia za godziny nadliczbowe – wyjaśnia Katarzyna Adamczyk, ekspert z Impel Business Solutions.

Praca zdalna w księgowości jest jak najbardziej możliwa. Można nawet powiedzieć więcej – postęp technologiczny prowadzi do rosnącej popularności wykonywania tego zawodu z domu. Jakie warunki należy spełnić, aby księgowy mógł pracować w systemie home office?

Określenie maksymalnej liczby godzin, którą może przepracować dany pracownik, zgodnie z obowiązującymi go przepisami, uznawane jest za normę czasu pracy. Nie uwzględnia ona wpływu świąt na czas wolny, dlatego niedziele i święta są dniami wolnymi od pracy.

Zgodnie z definicją wynikającą z przepisów prawa pracy, istotą stosunku pracy jest wykonywanie określonego rodzaju pracy na rzecz pracodawcy oraz pod jego nadzorem i kierownictwem, w miejscu i w czasie wyznaczonym przez niego, za odpowiednim wynagrodzeniem. Czy wobec tego wystarczające przesłanki w tym względzie spełnia umowa o pracę zawarta przez spółkę z jej większościowym udziałowcem? Czy tego typu postępowanie jest dopuszczalne w kontekście prawa pracy, jak i prawa spółek handlowych?

Kodeks pracy oprócz standardowych form zatrudnienia, przewiduje również inne formy angażowania pracowników, do których można zaliczyć np. staże, praktyki czy zatrudnianie młodocianych. Charakteryzują się one szeregiem dwustronnych obowiązków, ale niosą również wiele korzyści, zarówno dla zatrudnianego, jak i zatrudniającego.

Wprowadzenie możliwości stosowania mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników ma na celu pomoc pracodawcy w przezwyciężeniu trudności finansowych spowodowanych wystąpieniem COVID-19. Na mocy ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zwanej popularnie Tarczą antykryzysową, pracodawca może zawrzeć porozumienie z zakładową organizacją związkową, które pozwoli mu na przykład czasowo zrezygnować z wypłaty pracownikom niektórych świadczeń lub ograniczyć ich wysokość.

W trakcie trwa stosunku pracy lub po jego zakończeniu, pracownikowi przysługuje szereg opisanych w Kodeksie pracy świadczeń, odszkodowań czy rekompensat. Można je podzielić na cztery podstawowe grupy: z tytułu utraty pracy, rentowe, emerytalne oraz pośmiertne.

Telepraca to rodzaj zatrudnienia charakteryzujący się regularnym wykonywaniem powierzonych obowiązków poza zakładem pracy przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Definicja oraz charakterystyka tej formy zatrudnienia opisana jest w przepisach Kodeksu pracy. Jako środek komunikacji elektronicznej rozumie się według przepisów np. Internet. Osoba wykonująca pracę o takiej charakterystyce nazywana jest telepracownikiem.

Za naruszenie przepisów dotyczących zaleceń służb sanitarnych i rządu w zakresie bezpieczeństwa pracy w związku z COVID-19 firmom grożą kary finansowe do 30 tys. zł. W określonych przypadkach, kiedy ich zaniechania mogą doprowadzić do rozprzestrzeniania się epidemii koronawirusa, muszą liczyć się także z odpowiedzialnością karną – do ośmiu lat pozbawienia wolności.

Aktualne badania lekarskie powinien mieć każdy z pracowników. Dopuszczenie do pracy osoby bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku jest niezgodne z prawem. W tym artykule zostną omówione najważniejsze kwestie związane z badaniami lekarskimi i Medycyną Pracy.

W specustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 znalazły się zapisy o możliwości polecenia pracownikowi wykonywania tzw. pracy zdalnej. Eksperci wyjaśniają, na czym polegają nowe zmiany oraz jakie prawa i obowiązki mają pracownik i pracodawca.

Upadłość lub likwidacja firmy oznacza koniec działalności podmiotu zatrudniającego pracowników, czyli pracodawcy. Nie oznacza to jednak automatycznego rozwiązania stosunków pracy podmiotów zatrudnianych, ani braku konieczności rozliczenia się z nimi. Rozwiązanie stosunku pracy musi być zgodne z Kodeksem pracy. Wynika z nich wiele praw i obowiązków pracodawcy, jak i uprawnień pracowników zlikwidowanego pracodawcy.

W obecnej sytuacji wielu przedsiębiorców zadaje sobie pytanie, które wydatki na profilaktykę w walce z koronawirusem mogą stanowić koszty uzyskania przychodów. Wątpliwości w tym zakresie wyjaśnia ekspert Grant Thornton.

Przepisy wskazują, że to pracodawca ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez pracowników osobom trzecim, pod warunkiem że szkoda została wyrządzona w związku z wykonywaniem obowiązków pracowniczych. Nie oznacza to jednak, że ponosi odpowiedzialność za każdą szkodę.

Czas pracy osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nie powinien przekraczać 8 godzin w ciągu doby i 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. Dochodzi jednak do sytuacji, w których pracodawcy zlecają pracownikom pracę ponad wymiar. Jak zatem obliczać wynagrodzenie za godziny nadliczbowe?

Zawarcie stosunku pracy niesie ze sobą wiele obowiązków dla pracodawcy wobec osoby nowo zatrudnianej, można je podzielić na czynności jednorazowe, jak i te wykonywane przez cały okres zawarcia stosunku pracy. Obowiązki wszystkich pracodawców z zasady są takie same, mogą się one jednak nieco różnić ze względu na wielkość przedsiębiorstwa.

Samozatrudnienie, inaczej własna działalność gospodarcza czy działalność B2B (business to business) jest jedną z najpowszechniejszych form świadczenia usług na rzecz innej firmy obok tradycyjnej umowy o pracę, umowy zlecenia czy o dzieło. Niestety sama definicja samozatrudnienia nie została nigdzie w przepisach opisana i w dużym uproszczeniu można przyjąć, że jest to zastąpienie zatrudnienia na podstawie np. umowy o pracę inną umową cywilnoprawną z osobą prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą.

Płaca minimalna to prawnie ustalony najniższy dopuszczalny poziom wynagrodzenia, określający stawkę za pracę godzinową oraz stawkę za pracę w określonym wymiarze czasu - najczęściej pensja miesięczna. W Polsce minimalne wynagrodzenie ustalane jest corocznie na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.

Od 1 października 2019 r. zaczną obowiązywać istotne zmiany w podatku dochodowym od osób fizycznych. Stawka PIT z 18 proc. zostanie obniżona do 17 proc. oraz podwyższone zostaną ponad dwukrotnie koszty uzyskania przychodów.

Istotą zakazu konkurencji jest powstrzymywanie się przez pracownika od działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy, to znaczy od działalności, która narusza interes pracodawcy. Zakaz taki można ustanowić zarówno w czasie trwania stosunku pracy jak i po jego zakończeniu.

Oprócz ujętych w umowie stosunku pracy zasiłków z ubezpieczenia społecznego czy wynagrodzenia, pracownikom przysługują również pozapłacowe świadczenia, które obejmują m.in. należności wynikające z użytkowania pojazdu niebędącego własnością pracownika, należności z tytułu delegacji pracowniczych, czy te związane z bezpieczeństwem i higieną pracy.

W przypadku gdy wypłacone świadczenie wynika z zawartego porozumienia zbiorowego, to nie można przyjąć, że miało ono charakter odszkodowania, korzystającego ze zwolnienia przedmiotowego z PIT. Otrzymanie takiego świadczenia, zdanie sądu, stanowiącego rekompensatę z tytułu utraty źródła zarobkowania i w konsekwencji utraty spodziewanych zysków, celu odszkodowawczego nie realizuje, a zatem jego nieopodatkowanie stanowiłoby dodatkową korzyść dla podatnika.

Przed zawarciem umowy o pracę z członkiem zarządu spółki należy dokonać dokładnej analizy zakresu obowiązków członka zarządu. Może okazać się bowiem, że w przypadku nawiązania stosunku prawnego na podstawie takiej umowy, nie będzie on mógł być uznany za stosunek pracy.

Pracownik, który jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę ma prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy za czas urlopu wypoczynkowego przysługuje mu wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował.

Podstawowym założeniem zmiany ustaw o podatku dochodowym, świadczeniach rodzinnych i świadczeniach zdrowotnych jest wprowadzenie nowego zwolnienia podatkowego. Jest ono dedykowane dla osób młodych, a dotyczy zwolnienia z pobierania i opłacania zaliczek PIT od wynagrodzenia, dzięki czemu zatrudnieni dostaną większe wypłaty.

Przedsiębiorcy, którzy zatrudniają osoby na podstawie umowy o świadczenie usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej chcą, by praca była świadczona na podobnych warunkach do umowy o pracę. Trzeba jednak wiedzieć, że zgodnie z art. 281 pkt 1. Kodeksu pracy, każdy kto będąc pracodawcą lub działając w jego imieniu, zawiera umowę cywilnoprawną na warunkach, na których powinna być zawarta umowa o pracę, podlega karze grzywny od 1 000 do 30 000 złotych. Dlatego bardzo ważne jest, aby zawarta umowa nie posiadała cech umowy o pracę.

Członek zarządu związany jest ze spółką tzw. stosunkiem korporacyjnym. Na jego podstawie, w konsekwencji powołania do organu zarządzającego, członek zarządu może wykonywać swoją funkcję. Jednak to nie stosunek korporacyjny jest tym, na podstawie którego najczęściej swoją funkcję pełnią członkowie zarządu. Zdarza się też, że obok stosunku korporacyjnego występuje stosunek pracy lub stosunek cywilnoprawny oparty o umowę zlecenia lub tzw. umowę menadżerską.

6 czerwca 2019 r. została opublikowana w Dzienniku Ustaw nowelizacja Kodeksu pracy z 16 maja 2019 r. Po 3-miesięcznym vacatio legis nowelizacja ta zmieni przepisy Kodeksu pracy w czterech głównych aspektach: w zakresie mobbingu, uprawnień rodzicielskich, wydawania świadectw pracy i przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy.

Każdy pracodawca jest zobowiązany do składania dokumentów rozliczeniowych za pracownika, który przebywa na urlopie wychowawczym. W dokumentach rozliczeniowych wykazywane powinny być między innymi składki oraz podstawy wymiaru składek. Zatem nasuwa się pytanie, jak prawidłowo ustalić podstawę wymiaru składek ZUS?

Czas pracy osób niepełnosprawnych nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Osoby niepełnosprawne nie mogą być zatrudnione w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej. O jakich jeszcze obowiązkach wobec pracowników niepełnosprawnych muszą pamiętać pracodawcy?

Kwestia czy pracownik musi wyrazić zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych przez pracodawcę stała się kanwą rozstrzygnięcia jednego z sądów pracy. Pracownik odmówił podpisania kilku oświadczeń związanych z ochroną danych osobowych, a pracodawca z tego powodu rozwiązał z nim umowę o pracę bez wypowiedzenia.

Od początku 2019 r. obowiązują nowe zasady przechowywania dokumentacji pracowniczej. Okres przechowywania dokumentacji znacznie się skróci. W związku z tymi zmianami, powstał nowy obowiązek – pracodawca wraz ze świadectwem pracy, musi przekazać pracownikowi dodatkowe informacje. Jednak należy pamiętać, że informacje do świadectwa pracy nie wydaje się każdemu pracownikowi, z którym zakończono współpracę.

Zgodnie z przepisami, pracodawca może stosować monitoring wizyjny jeśli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników, ochrony mienia, kontroli produkcji lub zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Wykazanie niezbędności stosowania monitoringu dla co najmniej jednego z wyżej wymienionych celów, jest bezwzględną przesłanką legalności tej formy kontroli.

Przepisy prawa przedsiębiorców określają kryteria, kiedy członka rodziny uznaje się za osobę współpracującą. Zawarcie przez przedsiębiorcę współpracy z taką osobą może przybrać formę umowy o pracę, umowy zlecenia, ale może też być bezumowne. Co istotne, od 1 stycznia 2019 r. wynagrodzenie osoby współpracującej stanowi koszt podatkowy.

Zdaniem Ministerstwa Finansów przejście na samozatrudnienie (lub umowę zlecenia), jeżeli faktycznie ma miejsce wykonywanie pracy "w stosunku podporządkowania” jest przykładem schematu podatkowego, który powinien zostać zgłoszony do Szefa KAS.

W ofercie pracy pracodawca będzie musiał zamieścić dokładną kwotę brutto zasadniczego wynagrodzenia (wynagrodzenia podstawowego) lub widełki płacy na danym stanowisku. Takie rozwiązanie zakłada projekt ustawy, który trafił do Sejmu.

Nowe zasady prowadzenia akt pracowniczych na potrzeby ZUS zaczną obowiązywać już na początku 2019 r. Skróceniu ulegnie obowiązkowy czas ich przechowywania. Pracodawcy chcący prowadzić dokumentację za pomocą e-akt będą zobowiązani co miesiąc dostarczać do ZUS nowy zakres danych, uwzględniając przy tym zasady ochrony danych osobowych.

22 listopada 2018 r. to bardzo istotna data, jeżeli chodzi o zmiany w prawie pracy. Tego dnia część umów o pracę zawartych na czas określony ulegnie automatycznemu przekształceniu w umowy stałe, czyli na czas nieokreślony.

Prawo do wypowiedzenia umowy o pracę przysługuje każdej ze stron stosunku pracy, w dowolnym momencie. Przepisy precyzyjnie regulują kwestię zakończenia zatrudnienia. Jakie obowiązki i uprawnienia mają pracodawca i pracownik w tym zakresie?

Przedsiębiorca, który chce zatrudnić cudzoziemca musi zawrzeć z nim pisemną umowę o pracę i przetłumaczyć ją na język zrozumiały dla pracownika. Nowego pracownika należy również zgłosić do ZUS-u, opłacać za niego składki i zaliczki na podatek dochodowy, jak również prowadzić dokumentację pracowniczą.

Niskie koszty pracy zwiększają konkurencyjność danego kraju na rynku międzynarodowym, natomiast wysokie koszty często są poważną barierę dla przyciągania inwestorów i tworzenia nowych miejsc pracy. Przyjrzyjmy się zatem, jak wygląda sytuacja, jeżeli chodzi o wysokość kosztów pracy w Polsce i Unii Europejskiej w ostatnich latach.

12 listopada 2018 r. jest dniem wolnym od pracy. Tak zdecydował Sejm podczas posiedzenia w dniu 23 października. Dodatkowy dzień wolny, jak podkreśla Grant Thornton, powoduje, że zmianie ulega współczynnik do wypłaty ekwiwalentu za urlop oraz zatwierdzony harmonogram czasu pracy.

Każdy przedsiębiorca musi pamiętać o stosowaniu monitoringu w swoim zakładzie pracy zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. Dodatkowo, należy przeprowadzić inwentaryzację kamer oraz analizę ich ustawienia pod kątem zgodności z celami stosowania monitoringu, a także zasadami wynikającymi z przepisów RODO.

Od stycznia 2019 roku w życie wejdą zmiany w Kodeksie Pracy oraz ustawie o emeryturach i rentach, które pozwolą na rezygnację z papierowych archiwów akt pracowniczych. Jakie zmiany czekają pracodawców i czy warto przejść na e-teczki?

Okazuje się, że aż trzy miliony Polaków jest zainteresowanych założeniem własnej firmy – tak wynika z przeprowadzonego w maju tego roku badania „Indeks przedsiębiorczości”. Co czwarty Polak zatrudniony na etacie deklaruje, że w ciągu dwóch lat założy firmę.

Sądy pracy mogą ustalać istnienie stosunku pracy w odniesieniu do osób zatrudnianych na umowach zlecania bądź o dzieło. Niedawne orzeczenie Sądu Najwyższego otwiera furtkę do podobnego przekształcenia umowy w odniesieniu do osób prowadzących działalność gospodarczą tj. samozatrudnionych.

Nowe regulacje w prawie transportowym weszły w życie na początku września tego roku. Teraz należy dołożyć wszelkich starań, aby się do nich dostosować. W celu uniknięcia konsekwencji, należy w pełni zrozumieć co i w jakim stopniu uległo modyfikacjom. Jedną ze zmian jest kara za przekroczenie czasu pracy w porze nocnej.

Pracownicy, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, mają z góry określony system czasu pracy. Może jednak dojść do sytuacji, w której z różnych przyczyn pracodawcy zlecają pracownikom pracę ponad wymiar. Dochodzi wtedy do pracy w godzinach nadliczbowych.

Pracownicy mogą dochodzić odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę w pełnej wysokości na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Przy czym pracownik chcący uzyskać odszkodowanie od pracodawcy musi udowodnić zaistniałą szkodę, winę oraz związek przyczynowy między czynem pracodawcy a szkodą.

Umowa o pracę, Kodeks pracy

Obniżenie wymiaru etatu lub wynagrodzenia za pracę oraz inne zmiany w stosunkach pracy w czasie pandemii

Termin wypłaty wynagrodzenia za godziny nadliczbowe zależy od rodzaju pracy nadliczbowej

Praca zdalna w księgowości

Normy i wymiar czasu pracy

Czy pracownikiem spółki może być wspólnik większościowy

Inne formy zatrudnienia - obopólne korzyści dla pracodawcy i pracownika

Mniej korzystne warunki zatrudnienia pracowników w czasie epidemii koronawirusa

Świadczenia socjalne gwarantowane w Kodeksie pracy

Zdalna forma zatrudnienia - telepraca

Jakie kary grożą firmie za nieprzestrzeganie przepisów o COVID-19

Badania lekarskie pracowników

Praca zdalna - prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika

Ustanie stosunku pracy związane z upadłością lub likwidacją miejsca pracy

Wydatki pracodawcy na profilaktykę w walce z koronawirusem w kosztach

Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez pracowników osobom trzecim

Jak ustalać wynagrodzenie za godziny nadliczbowe

Obowiązki pracodawcy wobec pracowników nowo zatrudnionych

Samozatrudnienie a umowa o pracę – możliwości, korzyści, koszty

Płaca minimalna w 2020 r.

17-proc. stawka PIT od 1 października 2019 r.

Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy

Pozapłacowe świadczenia pracownicze związane z bezpieczeństwem i higieną pracy

Odszkodowanie z tytułu utraty pracy a zwolnienie z PIT

Umowa o pracę z członkiem zarządu

Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy - jak obliczyć?

Zwolnienie z PIT dla młodych – kto i ile skorzysta?

Umowa o świadczenie usług a umowa o pracę

Kiedy członek zarządu spółki nie może być pracownikiem

Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – świadectwa pracy, uprawnienia rodzicielskie, mobbing, przedawnienie roszczeń

Urlop wychowawczy - jak ustalić podstawę wymiaru składek ZUS?

Obowiązki pracodawcy wynikające z zatrudnienia osoby niepełnosprawnej

Czy pracownik musi wyrazić zgodę na przetwarzanie danych osobowych?

Wydawanie informacji do świadectwa pracy od 2019 r.

Monitoring pracowników w firmie a RODO

Kiedy członek rodziny staje się współpracownikiem

Czy samozatrudnienie i umowę zlecenia mozna uznać za "schemat podatkowy"?

Czy wynagrodzenia w Polsce będą jawne?

Dokumentacja ZUS od 2019 r. - e-akta i obowiązki pracodawcy

Rewolucja w umowach o pracę – od 22 listopada 2018 r.

Obowiązki pracodawcy i pracownika przy wypowiedzeniu umowy o pracę

Zatrudnianie cudzoziemców – umowa, składki i zaliczki na podatek

Koszty pracy w Polsce na tle Unii Europejskiej

12 listopada wolny od pracy - co z ekwiwalentem i harmonogramem pracy?

Dostosowanie monitoringu do wymogów RODO

E-teczki pracownicze już od 1 stycznia 2019 r.

Pracujący na etacie chcą zakładać własne firmy

Samozatrudniony może zostać uznany za pracownika

Czas pracy kierowcy w porze nocnej

Nadgodziny pracowników zatrudnionych na umowę o pracę

Odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia