Wynagrodzenie, Płaca minimalna

W dniu 12 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2026 r.

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

Do 15 listopada 2024 kraje członkowskie Unii Europejskiej zobowiązane były do implementacji do porządku krajowego, przepisów kolejnej dyrektywy. Mowa tu o dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2041 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej, która wprowadza szereg regulacji dotyczących sposobu i częstotliwości określania przez Rząd minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Rząd chce, by w 2025 roku najniższa krajowa wyniosła 4626 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa 30,20 zł. Jeszcze w 2024 roku ma zostać wdrożona do polskiego prawa unijna dyrektywa o minimalnym wynagrodzeniu.

W 2024 roku mamy dwukrotną podwyżkę minimalnego wynagrodzenia za pracę (zwanego też najniższą krajową lub płacą minimalną) - od 1 stycznia do kwoty 4242 zł i od 1 lipca do kwoty 4300 zł. Także dwukrotnie rośnie minimalna stawka godzinowa. Ile wynosi płaca minimalna netto i brutto? Ile można potrącić z wynagrodzenia?

- Dwie podwyżki płacy minimalnej w tym samym roku nigdy więcej nie powinny mieć miejsca – przekonują przedsiębiorcy zrzeszeni w Północnej Izbie Gospodarczej w Szczecinie. Podwyżka, która ma miejsce w lipcu 2024 jest symboliczna, bo to zaledwie 56 złotych brutto i dopełnienie do kwoty 4300 złotych brutto. Eksperci przekonują jednak, że taka zmiana w firmach oznacza sporo problemów. – To kwestia księgowa. Wiele umów trzeba aneksować, a to w wielu przedsiębiorstwach zajmuje dużo czasu. Inna sprawa to niestety pewien aspekt psychologiczny. Kiedy dochodzi do zmiany w siatce płac, nie tylko pracownicy zarabiający płace minimalną oczekują podwyżek – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie. 

Zdaniem przedsiębiorców nowa pensja minimalna zabije sektor MŚP. "Stanowczo sprzeciwiamy się podniesieniu kwoty pensji minimalnej do ponad 4600 zł brutto od początku 2025 roku. Na negatywny wpływ znaczących wzrostów wysokości pensji minimalnej na działanie sektora MŚP zwracaliśmy uwagę już w 10 postulatach handlu dla nowego rządu" - piszą w komunikacie.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rozpoczęło prace nad wdrożeniem przez Polskę unijnej dyrektywy w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w UE. Ministerstwo skłania się, aby orientacyjna wartość referencyjna określona była jako 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia - poinformowało PAP Biznes biuro prasowe resortu. Jednocześnie MRPiPS zastrzegło, że wybór danej wartości referencyjnej i jej poziomu nie oznacza, że minimalne wynagrodzenie musi być jej równe.

W 2024 roku rośnie dwukrotnie (od 1 stycznia i od 1 lipca) kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę (tzw. najniższej krajowej, płacy minimalnej) i minimalnej stawki godzinowej. Pracownicy i pracodawcy mają w takich przypadkach często wątpliwości, czy z uwagi na wzrost płacy minimalnej trzeba zmienić postanowienia wszystkich umów o pracę, które obecnie opiewają na kwoty niższe niż określone w rozporządzeniu minimalne wynagrodzenie? Czy można nie zmieniać umów a np. uzupełniać wynagrodzenie za pracę, premią do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę? Co może zrobić pracownik, jeżeli pracodawca nie wypłaca mu minimalnego wynagrodzenia? Wyjaśnień w tym zakresie udzieliła Państwowa Inspekcja Pracy.

Wprowadzenie jednolitego podatku od funduszu płac pozwoliłoby pracownikom uzyskać zdecydowanie wyższe wynagrodzenie przy zachowaniu tych samych kosztów zatrudnienia pracownika po stronie pracodawcy - tak uważają autorzy projektu "Agenda Polska 2030. Polska reforma podatkowa".

Zarobki pracowników socjalnych są zazwyczaj niewiele wyższe od płacy minimalnej. W związku z tym brakuje chętnych do pracy. Polska Federacja Związkowa Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej zwróciła się do Donalda Tuska o zapewnienie środków dla jednostek samorządu terytorialnego na co najmniej 30-proc. wzrost wynagrodzeń dla pracowników tego sektora.

Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 14 września 2023 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2024 r. (Dz. U. z 2023 r. - poz. 1893), kwoty te wzrosną dwukrotnie w ciągu bieżącego roku - od 1 stycznia i od 1 lipca.  Ale rozporządzenie określa tylko kwoty brutto. Ile wynosi minimalne wynagrodzenie netto (do ręki)?

Minimalne wynagrodzenie za pracę, które obecnie wynosi 3600 zł, od 1 stycznia 2024 r. wzrośnie do 4242 zł, a od 1 lipca 2024 r. - o kolejne kilkadziesiąt złotych, do 4300 zł. Łącznie da to wzrost płacy minimalnej o 19,4%. Zaplanowana na przyszły rok podwyżka będzie rekordową w ujęciu kwotowym i bliską rekordowej w ujęciu procentowym. Od 2000 roku tylko dwukrotnie procentowy wzrost płacy minimalnej był wyższy. W 2008 r. jej kwota została ona podniesiona z 936 zł do 1126 zł, a więc o 20,3%. Natomiast w 2023 r. dwie zmiany, obowiązujące od stycznia i od lipca, wywindowały płacę minimalną z 3010 zł do 3600 zł, a więc łącznie o 19,6%. Podwyższenie płacy minimalnej wpłynie również w 2024 roku na szereg wskaźników i świadczeń pracowniczych. 

GUS podał oficjalne dane o przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu brutto w gospodarce narodowej w województwach w 2022 r. W mazowieckim zarobki są najwyższe (7508,56 zł), najniższe zaś w województwie warmińsko-mazurskim (5427,81 zł).

Gdzie obecnie można znaleźć pracę w województwie małopolskim? Na jakich stanowiskach są dostępne wakaty? Czy w sieci pojawiają się ogłoszenia z możliwością pracy zdalnej, czy jednak wracamy do systemu sprzed pandemii i jest więcej ofert pracy stacjonarnej? Przygotowaliśmy zestawienie ogłoszeń i przeanalizowaliśmy, jak wygląda rynek pod kątem zatrudnienia w województwie małopolskim.

Już od blisko dwóch miesięcy obowiązuje ustawa o delegowaniu kierowców i znowelizowana ustawa o czasie pracy kierowców. Ta druga wprowadza istotne zmiany w temacie rozliczania kierowców międzynarodowych. Nowe przepisy są kontynuacją zmian w polskim prawie, zapoczątkowanym przez pakiet mobilności. Ich celem jest chęć zmniejszenia kosztów pracowniczych firm transportowych, dzięki zwiększeniu kwoty ulg, pomniejszającej podstawę opodatkowania i oskładkowania. Nowa ustawa dotyczy również obowiązków delegowania kierowców, zatrudnionych w zagranicznych firmach, które wykonują operacje transportowe w Polsce. Jakie są najważniejsze zmiany w zakresie ustawy o delegowaniu kierowców i jak od tej pory będą rozliczani kierowcy w przewozach międzynarodowych? Na pytania odpowiadają Inelo z Grupy Eurowag – Mateusz Włoch i Bartłomiej Zgudziak.

W przyszłym roku minimalne wynagrodzenie za pracę na pełny etat wyniesie 4242 zł brutto od 1 stycznia 2024 r. i 4300 zł od 1 lipca 2024 r. Jak wskazuje dr Paweł Łuczak z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego, będzie to jednak nadal niższe wynagrodzenie od płacy godziwej, które zgodnie z Europejską Kartą Społeczną, powinno wynieść około 68% przeciętnego wynagrodzenia krajowego, czyli aktualnie ponad 4 700,00 zł brutto.

Praca w komisji wyborczej a podatek. Państwowa Komisja Wyborcza ogłosiła stawki za pracę w komisjach wyborczych w nadchodzących wyborach parlamentarnych, które odbędą się 15 października. W porównaniu z rokiem 2019 wynagrodzenia wzrosły nawet o 75 proc. Termin zgłoszeń dla członków komisji mija 15 września. Czy od tego wynagrodzenia trzeba płacić podatek?

Osoby obliczające dla pracowników odszkodowanie z tytułu umowy o zakazie  konkurencji powinny zwrócić uwagę na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 maja 2023 r. w sprawie o sygnaturze akt II FSK 1233/22. Zgodnie z nim rozliczając podatek dochodowy od odszkodowania za zakaz konkurencji jako składnik wynagrodzenia należy uwzględnić nagrodę jubileuszową (okolicznościowy bonus). 

W 2024 roku będzie wzrost Małego ZUS dla przedsiębiorców o około 20%. Czyli największa podwyżka w historii. Wynika to z przyjętego projektu ws. minimalnego wynagrodzenia w 2024 r., które ma wzrosnąć dwa razy: od stycznia do kwoty 4242 zł, a od lipca do 4300 zł.

Ulga badawczo-rozwojowa jest coraz częściej wykorzystywaną przez przedsiębiorców preferencją podatkową. Wskazuje na to nie tylko liczba wydawanych interpretacji podatkowych w tym zakresie, która podawana jest już w tysiącach, lecz także dane ministerstwa finansów - kwoty odliczeń mierzone są w miliardach złotych. 

Od początku 2023 r. obowiązuje w Polsce wyższa niż w zeszłym roku płaca minimalna, wynosząca 3490 zł brutto, co „na rękę” (netto) daje 2709 zł. Średnie zadłużenie wynosi obecnie blisko 19 tys. zł. Aby je spłacić trzeba na to przeznaczyć aż 7 minimalnych pensji. Warto wiedzieć, że od 1 lipca 2023 r. najniższa krajowa wzrośnie do 3600 zł brutto (2784 zł netto). 

W dniu 30 marca 2023 r. Parlament Europejski przyjął dyrektywę w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla kobiet i mężczyzn za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania. Nowe przepisy przewidują w szczególności, że pracodawcy będą musieli podawać informacje, które ułatwią pracownikom porównywanie wysokości wynagrodzeń i umożliwią identyfikację różnic płacowych. Pracodawcom, którzy nie będą przestrzegać tych przepisów, będą grozić sankcje, w tym kary finansowe. Firmy, w których luka płacowa przekracza 5%, będą musiały wprowadzić zmiany.

Od 1 stycznia 2023 roku nastąpiła podwyżka minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej. Jak wynika z danych GUS minimalne wynagrodzenie w Polsce otrzymuje 1,5 mln pracowników. Ale nie wszyscy z tych osób otrzymają wyższe wypłaty za styczeń. Obowiązkowa podwyżka dotyczy tylko tych osób, których pensje zasadnicze i wypłacane wraz z nim inne dodatki do wynagrodzeń (np. premie, nagrody) w sumie nie przekroczą minimum określonego w przepisach (3490,- zł lub 22,80 zł/h – są to kwoty brutto). Ilu pracowników zatem faktycznie dotyczy podwyżka? Trzeba też pamiętać, że od 1 lipca 2023 r. nastąpi kolejna podwyżka minimalnego wynagrodzenia – do 3600,- zł miesięczne i do 23,50 zł stawki godzinowej.

23 stycznia 2023 r. Prezydent RP podpisał ustawę z 14 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Nowelizacja ta przewiduje zwiększenie wysokości kwot miesięcznego dofinansowania jakie przysługuje pracodawcom do wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych. Jakie miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników wypłaca PFRON pracodawcom w 2023 roku?