Standardy rachunkowości

Uregulowania prawne rachunkowości w Polsce tworzą, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, ustawa z 29 września 1994 roku o rachunkowości, a także Międzynarodowe i Krajowe Standardy Rachunkowości. Krajowe Standardy Rachunkowości są standardami oraz interpretacjami, które dotyczą rachunkowości. Są stosowane w celu prawidłowego ujęcia operacji gospodarczych w tych obszarach, które nie zostały sprecyzowane w ustawie o rachunkowości. Krajowy Standard Rachunkowości Nr 7 dotyczy " Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawiania błędów, zdarzeń następujących po dacie bilansu – ujęcie i prezentacja ". W niniejszej publikacji prezentujemy treść tego standardu.

Podstawę prawną rachunkowości w Polsce stanowią, zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości, ustawa z 29 września 1994 roku o rachunkowości, a także Międzynarodowe i Krajowe Standardy Rachunkowości. Krajowe Standardy Rachunkowości są to wszelkie standardy oraz interpretacje, które dotyczą rachunkowości. Stosuje się je w celu prawidłowego ujęcia operacji gospodarczych w tych obszarach, które nie zostały sprecyzowane w ustawie o rachunkowości. Krajowy Standard Rachunkowości Nr 9 dotyczy "Sprawozdania z działalności". W niniejszej publikacji prezentujemy treść tego standardu.

Prezentujemy Krajowy standard rachunkowości nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych", zgodnie z uchwałą nr 5/11 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 10 maja 2011 r. w sprawie przyjęcia poprawionego krajowego standardu rachunkowości nr 1 "Rachunek przepływów pieniężnych".

4 listopada 2009 r. Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości opublikowała zaktualizowany Międzynarodowy Standard Rachunkowości 24 – Ujawnianie informacji na temat podmiotów powiązanych. Zaktualizowany MSR 24 został przyjęty w Unii Europejskiej w lipcu 2010 r. i ma zastosowanie do okresów rocznych rozpoczynających się od 1 stycznia 2011 r. i później. Przedstawiamy podsumowanie głównych zmian wprowadzonych przez zaktualizowany MSR 24.

Obowiązek dyskontowania danych sprawozdawczych w Międzynarodowych Standardach Sprawozdawczości Finansowej występuje w bardzo szerokim zakresie. Zasada ta dotyczy w szczególności takich pozycji sprawozdawczych, jak: przychody ze sprzedaży i inne przychody o odroczonym terminie płatności (oraz powstające w związku z tym należności handlowe), zobowiązania handlowe, zobowiązania z tytułu leasingu, rezerwy, a także długoterminowe świadczenia pracownicze.

W Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów ukazała się nowelizacja Krajowego Standardu Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych”.

Spółka ma obowiązek ustalania rezerw na przyszłe świadczenia pracownicze, takie jak: odprawy, nagrody jubileuszowe czy bonifikaty, mimo że mogą powodować występowanie strat bilansowych.

Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (dalej: MSR/MSSF) kojarzą się z dużymi firmami, głównie giełdowymi. Zgodnie bowiem z przepisami ustawy o rachunkowości spółki – emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do publicznego obrotu powinny stosować MSR/MSSF przy sporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Mimo to MSR/MSSF cieszą się coraz większym zainteresowaniem wśród księgowych.

Przepisy Dyrektywy 2002/96/WE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego zostały wprowadzone do polskiego ustawodawstwa przez ustawę o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Celem wymienionych przepisów jest zmniejszenie gwałtownie rosnącej ilości tych odpadów, w szczególności przez ponowne użycie, recykling, kompostowanie i odzyskiwanie energii z odpadów. Koszty związane z tymi czynnościami ponosi producent sprzętu, stąd pytanie, czy powinien tworzyć na nie rezerwę, a jeżeli tak, to w jakiej wysokości.

Nieruchomości w trakcie budowy, które mają przynieść w przyszłości korzyści ekonomiczne ze względu na wzrost wartości lub przepływy pieniężne dla przedsiębiorstwa, należy zaliczyć do inwestycji w nieruchomości.

Sposób stosowania metody praw własności wynika z kilku MSR: MSR 27 Skonsolidowane i jednostkowe sprawozdania finansowe , MSR 28 Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych , MSR 31 Udział we wspólnych przedsięwzięciach . W rozumieniu MSR metoda praw własności jest alternatywą dla konsolidacji proporcjonalnej.

Zasady wyceny i ujęcia w księgach rachunkowych oraz kryteria prezentacji i ujawnień w sprawozdaniu finansowym aktywów i zobowiązań oraz kosztów i przychodów wynikających z umów leasingu, najmu i dzierżawy, o których mowa w art. 3 ust. 4 i 5 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.), określa Krajowy Standard Rachunkowości nr 5 „Leasing, najem i dzierżawa”.

Czy istnieją różnice pomiędzy wyceną nieruchomości inwestycyjnych pomiędzy polską ustawą a MSR?

Jednostki gospodarcze, przechodząc z przepisów ustawy o rachunkowości na MSR, często borykają się z problemem wyceny środków trwałych. Jest to bardzo ważna część procesu dostosowywania ewidencji do potrzeb MSR. Wynika to z tego, że korekty wyceny środków trwałych mogą powodować istotną zmianę wartości majątku i kapitałów własnych, a także wyniku finansowego.

Na koniec roku obrotowego wycenie podlegają wszystkie składniki aktywów. Wartość bilansową niektórych z nich można ustalić różnymi metodami, ponieważ taką możliwość dopuszcza ustawa o rachunkowości. Wybraną metodę należy stosować w sposób ciągły, z roku na rok.

Sposób księgowania odsetek związanych z przygotowaniem lub wytworzeniem aktywów ulegnie zmianie. Będą one zwiększać ich wartość początkową.

Od 1 stycznia 2009 r. będzie obowiązywać doprecyzowana definicja inwestycji w nieruchomości. Obecne określenie tej kategorii aktywów budzi wiele wątpliwości, ponieważ zgodnie z nim do nieruchomości inwestycyjnych można zaliczyć tylko nabyte nieruchomości.

Deweloperzy i spółki budowlane powiększają wynik finansowy dzięki kapitalizowaniu kosztów kredytu.

Konieczność dokonania aktualizacji aktywów może być wywołana spadkiem cen niektórych dóbr. Będzie ona konieczna, gdy fakt ten negatywnie wpłynie na realizację umów zawartych z kontrahentami.

Przychody związane z niezakończonymi usługami budowlanymi o okresie realizacji dłuższym niż sześć miesięcy ustala się proporcjonalnie do stopnia zaawansowania usługi.

Celem MSR nr 8 „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów” jest m.in. podanie odpowiedniego ujęcia księgowego korygowania błędów.

Podatek odroczony w sprawozdaniach jednostek powiązanych może mieć dwojaki aspekt. Po pierwsze, mogą pojawiać się różnice przejściowe w spółce dominującej, dotyczące inwestycji w jednostkach zależnych. Po drugie, może zachodzić konieczność dokonywania korekt konsolidacyjnych z tytułu transakcji powiązanych na pozycjach rezerw i aktywów podatkowych.

Aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego należy tworzyć w związku z pojawiającymi się różnicami przejściowymi między wartością podatkową i bilansową aktywów i pasywów.

Instrumenty finansowe stanowią jeden z fundamentów współczesnego rynku finansowego. Ich nieustanny rozwój i popularyzacja sprawiają, że rachunkowość instrumentów finansowych staje się jedną z najważniejszych gałęzi nowoczesnej rachunkowości finansowej.

Spółka z o.o. użytkuje środek trwały na podstawie umowy leasingu operacyjnego. W umowie określono dodatkowe wpłaty miesięczne na tzw. depozyt gwarancyjny, które nie są fakturowane. W jaki sposób ująć te wpłaty w księgach rachunkowych.