Rozliczenia VAT

Podatnik, który w ramach jednej działalności gospodarczej dokonuje sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej prowadzi działalność mieszaną. O czym pamiętać przy takim rozliczeniu VAT? Na co podatnik powinien zwrócić szczególną uwagę?

Branża budowlana jest jedną z branż najbardziej narażonych na negatywne konsekwencje związane z dynamiką zmian w podatku VAT. Pomimo tak istotnej roli, jaką przedsiębiorcy budowlani odgrywają w gospodarce narodowej, nie sposób oprzeć się wrażeniu, że ustawodawca podatkowy wciąż rzuca im kłody pod nogi. Są jednak sposoby na zoptymalizowanie VAT przez przedsiębiorcę budowlanego.

Zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie o podatku od towarów i usług miejscem opodatkowania VAT usług świadczonych na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę działalności gospodarczej. Natomiast miejscem świadczenia na rzecz podmiotu niebędącego podatnikiem jest miejsce w którym podmiot świadczący usługę posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Od tych zasad przewidziano szereg wyjątków.

Perspektywa kontroli celno-skarbowej dla podatników „wkręconych” w karuzele podatkowe, jest przerażająca. Organy skarbowe i sądy administracyjne nie wierzą we wspólnotowe „wynalazki ochronne”, a przede wszystkim w znaczenie faktu, że „podatnik nie wiedział i przy dołożeniu należytej staranności nie mógł wiedzieć”, że uczestniczy w oszustwie podatkowym.

Ministerstwo Finansów wskazuje na przesłanki, które mogą uchronić podatnika przed skutkami uczestnictwa w oszustwach VAT. Dzieli przesłanki dochowania należytej staranności na podstawowe i dodatkowe. Jedne i drugie mają uchronić uczciwego przedsiębiorcę przed tym, aby nie stał się uczestnikiem oszukańczego procederu w VAT.

Czy nielojalny pracownik działający na szkodę podatnika powinien być przyczyną powstania zaległości podatkowych? Wyjaśnia profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych.

Świadczenie usług turystyki powoduje na gruncie ustawy o VAT zastosowanie szczególnej procedury. Od ogólnych zasad różni się ona ustaleniem podstawy opodatkowania, która to nie jest wysokością obrotu, ale wysokością marży u danego podatnika. Kiedy podatnik VAT jest obowiązany stosować tę szczególną procedurę?

Przypadkowym uczestnikom karuzeli podatkowej trudno jest przekonać organy administracji skarbowej, że są ofiarami, a nie świadomymi beneficjentami przestępczego procederu. Zdarza się nawet, że wysoki poziom ostrożności podatnika jest uznawany za okoliczność uprawdopodobniającą jego udziału w oszustwie. Niektóre z ostatnich orzeczeń sądowych pokazują jednak, że można skutecznie obronić się przed zarzutami fiskusa.

Ministerstwo Finansów informuje, że monitorując handel internetowy stwierdziło (zwłaszcza na popularnych platformach aukcyjnych) rozpowszechnioną praktykę stosowania procedury VAT-marża, przy obrocie nowymi towarami. Dotyczy to przede wszystkim towarów z kategorii elektroniki, a zwłaszcza telefonów komórkowych oraz tabletów. Ministerstwo ostrzega przed konsekwencjami tej praktyki, bowiem procedura VAT-marża nie może być stosowana do dostaw towarów nowych. Podatnicy, u których stwierdzono tą praktykę mogą się spodziewać specjalnych powiadomień z MF drogą mailową lub SMS-em.

Termin rozliczenia faktury korygującej przez sprzedawcę jest uzależniony od tego, kiedy uzyska potwierdzenie jej odbioru przez nabywcę. Jest to zasada, od której istnieją liczne wyjątki. Gdy potwierdzenie nie jest konieczne, termin rozliczenia jest uzależniony od tego, kiedy powstała przyczyna wystawienia takiej faktury.

Obowiązująca od tego roku nowelizacja przepisów w zakresie podatku VAT oraz nowe sankcje karnoskarbowe mają za zadanie ukrócić proceder wyłudzania tego podatku. Jednakże wprowadzona została m.in. sankcja w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego w przypadku nierzetelnego rozliczenia VAT, która obejmuje swoim zakresem nie tylko nieuczciwych przedsiębiorców, ale również takich, którzy popełniają niezamierzone błędy w rozliczeniach.

Ministerstwo Finansów rozpoczęło konsultacje podatkowe w sprawie plików JPK_VAT. Do 7 sierpnia 2017 r. przedsiębiorcy mogą zgłaszać propozycje zmian technicznych i merytorycznych w schemie JPK_VAT, jakie ich zdaniem resort powinien wprowadzić.

Ministerstwo Finansów rozpoczęło prace nad przygotowaniem listy przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych. Ich spełnienie w momencie zawierania transakcji skutkowałoby brakiem podstaw do kwestionowania prawa do odliczenia VAT. Tymczasem skutecznym narzędziem do eliminowania niebezpiecznych transakcji są dobrowolne wewnętrzne kontrole biznesowe.

Ministerstwo Finansów rozpoczęło konsultacje podatkowe na temat ulepszenia i możliwej rozbudowy schemy JPK_VAT. Wszystkie zainteresowane tym podmioty, a w szczególności przedsiębiorcy i podatnicy VAT mogą zgłaszać swoje uwagi (z uzasadnieniem) do 7 sierpnia 2017 roku. MF sugeruje jednocześnie możliwość zastąpienia obowiązku przesyłania deklaracji VAT-7 przez obowiązek wysyłania plików JPK_VAT.

Gdy nasza deklaracja VAT zawiera błędy możemy dokonać jej korekty. Należy wówczas złożyć deklaracje korygującą do urzędu skarbowego. Nie we wszystkich przypadkach jest jednak taka możliwość. W niektórych sytuacjach nie mamy prawa do złożenia korekty.

Czasami może się zdarzyć, że nasza deklaracja VAT posiada błędy. Podatnik sam może poprawić swoją deklarację VAT składając korektę, także naczelnik urzędu skarbowego może dokonać korekty deklaracji.

Jeszcze do końca 2016 r. wszyscy podatnicy VAT mieli możliwość składania deklaracji kwartalnych. Na początku 2017 r. uległy jednak zmianie przepisy ustawy o VAT w tym zakresie, co spowodowało, że obecnie jedynie mali podatnicy mogą składać deklaracje kwartalne.

Podatnicy podatku VAT obowiązani są do składania deklaracji VAT do właściwego urzędu skarbowego w ściśle określonych terminach. Jakie terminy obowiązują w przypadku poszczególnych deklaracji VAT oraz jak prawidłowo obliczać te terminy?

Po otrzymaniu zapłaty, podatnik, który korzystał z ulgi na złe długi musi ją oddać, czyli dopłacić należny VAT do urzędu skarbowego. Ulgę należy zwrócić nawet w przypadku gdy zobowiązanie podatkowe z tytułu przeprowadzonej transakcji dawno się już przedawniło.

Podatnik VAT, który rozlicza swoją sprzedaż w formie odwrotnego obciążenia, ciągle ma prawo odliczać VAT od firmowych zakupów. Dotyczą go też standardowe zasady otrzymywania zwrotów różnicy VAT.

Obowiązujące od 1 stycznia 2017 r. przepisy ustawy o VAT rozszerzające zakres stosowania mechanizmu odwróconego obciążenia o transakcje, których przedmiotem są usługi budowlane wymienione w załączniku nr 14 do ustawy o VAT od początku budzą wątpliwości podatników. W efekcie firmy z branży budowlanej składały liczne wnioski o wydanie indywidualnych interpretacji prawa podatkowego w tym zakresie.

Wielu przedsiębiorców wykorzystuje w prowadzonej działalności samochody oraz maszyny na podstawie zawartych umów najmu lub leasingu. W związku z tym mają oni wątpliwości, kiedy mogą odliczać VAT od nabywanych usług oraz w jakiej wysokości przysługuje im to prawo. Zdarza się, że niektórzy z nich wynajmują np. środki transportu również poza granicami Polski. Wtedy pojawia się pytanie, jak rozliczyć fakturę otrzymaną od zagranicznego usługodawcy. Czy trzeba z tego tytułu rozpoznać import usług? Część podatników decyduje się na wynajmowanie należących do nich samochodów swoim pracownikom. Czy w takim przypadku mogą odliczać VAT od eksploatacji tych samochodów? Przedstawiamy odpowiedzi na te i inne pytania zgłoszone w tej tematyce naszej redakcji.

Najnowszym pomysłem resortu finansów na uszczelnienie luki w VAT jest wprowadzenie w Polsce mechanizmu podzielonej płatności (split payment). Zaproponowane rozwiązanie, które najprawdopodobniej zacznie funkcjonować od początku 2018 r., ma być skutecznym narzędziem w walce z oszustami podatkowymi.

W interpretacji z 5 kwietnia 2017 r. (znak 1061-IPTPP2.4512.64.2017.2.KW) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że nie można z kompleksowej usługi budowlanej podlegającej odwrotnemu obciążeniu wyodrębniać poszczególnych elementów (kosztów robocizny, materiałów art.). Całe to świadczenie powinno bowiem zostać opodatkowane przez nabywcę (podwykonawcę) będącego podatnikiem z tytułu kompleksowej usługi objętej mechanizmem reverse charge,

Zgodnie z nowelizacją przepisów Ustawy o VAT, które weszły z początkiem tego roku, przedsiębiorcy którzy zobowiązani są do składania informacji podsumowujących VAT-27 oraz VAT-UE muszą je składać wyłącznie drogą elektroniczną. Ta grupa przedsiębiorców również deklaracje VAT-7 musi składać w postaci elektronicznej. Wcześniej ustawodawca dopuszczał możliwość skorzystania z poczty tradycyjnej, środków komunikacji elektronicznej lub też osobistego złożenia dokumentów w urzędzie. Obowiązek składania deklaracji VAT-7 w formie elektronicznej obejmie wszystkich podatników od 1 stycznia 2018.

Rząd podkreśla, że mamy do czynienia ze wzrastającą liczbą wyłudzeń podatkowych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą – szczególnie w odniesieniu do podatku VAT. W związku z czym wyłudzanie VAT ma być bezwzględnie ścigane i surowo karane. Od 1 marca 2017 r. za fałszowanie faktur o wartości ponad 10 milionów złotych przedsiębiorcy grozi nawet 25 lat więzienia.

Pobieranie odpłatności od pracownika za prywatny użytek (wynajem) samochodu służbowego, nie daje przedsiębiorcy prawa do odliczenia 100% kwoty podatku VAT.

Od 1 stycznia 2017 r. nowe grupy towarów i usług zostały objęte odwrotnym obciążeniem. Często podatnicy mają problem z korektą tych świadczeń. Ustawodawca nie ułatwia zadania, gdyż wiele kwestii nadal nie jest wprost określone w ustawie. Pomocne mogą być wyjaśnienia MF dotyczące rozliczenia transakcji objętych odwrotnym obciążeniem.

W przypadkach gdy zleceniobiorcy, wykonując na rzecz dewelopera usługi budowlane, nie działają w charakterze podwykonawcy, mechanizm odwrotnego obciążenia nie ma zastosowania. W takiej sytuacji usługodawca rozlicza podatek VAT na zasadach ogólnych.

Samochód został kupiony na fakturę VAT marża, więc nie został naliczony VAT. Pojazd był kilkakrotnie naprawiany i od tych zakupów odliczaliśmy VAT. Z faktur tych wynika, że nabyliśmy usługi naprawy (wartość wymienianych części została wliczona w wartość usługi). Teraz wycofujemy samochód z działalności i przekazujemy go na cele osobiste. Czy to przekazanie podlega VAT? Czy należy opodatkować VAT późniejszą sprzedaż samochodu?

Tradycyjna transakcja w podatku od towarów i usług obliguje sprzedawcę do rozliczenia podatku VAT. Zdarza się jednak, że obowiązanym do rozliczenia VAT jest usługobiorca. Powyższe ma miejsce m.in. w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia, którym obejmowany jest coraz większy zakres usług.

Konieczność wprowadzenia ustawy o zmianie ustawy o VAT, obowiązującej od 1 stycznia 2017 r., uzasadniona została potrzebą ograniczenia nadużyć w rozliczaniu VAT. Nowe regulacje powinny więc zwiększyć wpływy do budżetu państwa i wyeliminować nieuczciwe zachowania w obrocie gospodarczym. Ustawa zawiera jednak szereg nieścisłości, znacznie zwiększając ryzyko rozliczeń podatkowych dla uczciwych przedsiębiorców i obsługujących biznes księgowych.

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego w przypadku tzw. „odwrotnego obciążenia” w VAT mamy do czynienia z największą mistyfikacją legislacyjno-propagandową w podatkach.

Spółka A zawarła w styczniu 2017 r. umowę, na podstawie której zobowiązała się dostarczyć podatnikowi B 20 laptopów o wartości 2000 zł netto za sztukę, przy czym laptopy te zostaną dostarczane spółce B w dwóch transzach (po 10 sztuk). Zarówno spółka A, jak i B są zarejestrowane jako podatnicy VAT czynni. Który podmiot jest podatnikiem obowiązanym do rozliczenia tej transakcji w VAT? W jaki sposób transakcja ta powinna zostać ujęta w deklaracji VAT-7?

Wiemy, że nie wiadomo dlaczego i po co zlikwidowano od tego roku opodatkowanie VAT-em usług budowlanych świadczonych przez ich podwykonawców. Ma to postać tzw. odwrotnego obciążenia, czyli inaczej nazwanej stawki 0%. Dlaczego rozszerzono ten przywilej na kolejne dziesiątki tysięcy podatników? Nie wiadomo. Dotychczas załatwienie tego przywileju odbywało się przecież zupełnie inaczej.

Usługa hotelowa jest usługą turystyczną, a to oznacza, że dla opodatkowania sprzedawanych usług hotelowych w systemie VAT marża nie ma znaczenia, czy usługa hotelowa stanowi element usługi złożonej (imprezy turystycznej), czy też stanowi samodzielną usługę (usługę noclegową).

Otrzymanie zaliczki na rzecz usług turystycznych rodzi obowiązek podatkowy w VAT. Podatnik musi zatem wstępnie ustalić wysokość marży, która będzie w tym przypadku stanowiła podstawę opodatkowania. Nie ma znaczenia fakt, że w momencie wpłaty zaliczki, usługodawca nie zna dokładnie ani wysokości marży ani poniesionych przez niego na rzecz turysty kosztów.

Doczekaliśmy się wreszcie pierwszych „objaśnień” urzędowych dotyczących podatku od towarów i usług, które nie wiadomo po co wprowadza znowelizowana w tym roku Ordynacja podatkowa - pisze profesor Witold Modzelewski.

Jeżeli podatnicy wykonują towary częściowo z materiału powierzonego, częściowo zaś z materiału własnego, to sposób kwalifikacji czynności wykonywanych w takich przypadkach zdaniem organów podatkowych zależy od wartości wykorzystanych przez wykonawcę materiałów własnych. Sądy nie zgadzają się z tym stanowiskiem. Rozróżnienie, czy wytworzenie towaru z materiału powierzonego jest usługą czy dostawą towarów, jest szczególnie istotne w przypadku czynności dokonywanych na rzecz zagranicznych kontrahentów.

Rozszerzony został zakres odwrotnego obciążenia VAT na kolejne towary i na niektóre usługi budowlane. Wprowadzone na początku tego roku rozwiązania sprawiły, że przedsiębiorcy świadczący usługi budowlane muszą się liczyć z kolejnymi problemami związanymi z rozliczeniem VAT. Aby ustrzec się przykrych konsekwencji, przedsiębiorcy powinni zachować należytą staranność w doborze kontrahentów.

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego co roku Skarb Państwa traci ponad 90 mld zł przez niesłuszne zwroty podatku VAT. I nikt za to nie odpowiada. Były wiceminister finansów ocenia, że ściągalność danin od biznesu jest wystarczająca i nie potrzebuje istotnie wzrastać. Problemem jednak jest to, że fiskus oddaje miliardy złotych tym, którzy tylko udają przedsiębiorców i wykazują fikcyjne transakcje. Aparat skarbowy powinien lepiej odróżniać jednych od drugich.

Od początku 2017 r. opodatkowanie na zasadzie odwrotnego obciążenia ma zastosowanie w przypadku niektórych usług związanych z budownictwem. Wskazane w załączniku nr 14 do ustawy o VAT usługi podlegają procedurze odwrotnego obciążenia, jeżeli ich świadczenie ma miejsce pomiędzy podatnikami VAT czynnymi, a usługodawca świadczy je jako podwykonawca. Problem w tym, że przepisy ustawy o VAT nie definiują terminu „podwykonawca”.

17 marca 2017 r. Ministerstwo Finansów opublikowało objaśnienia podatkowe dotyczące stosowania mechanizmu odwróconego obciążenia w transakcjach dotyczących świadczenia usług budowlanych. Prezentujemy poniżej treść tych objaśnień.

Zakres procedury odwrotowego obciążenia wciąż się powiększa. Ustawodawca corocznie określa nowe towary szczególnie narażone na oszustwa podatkowe i dodaje je do załącznika nr 11 ustawy o podatku od towarów i usług. Rok 2017 nie jest wyjątkiem w tym zakresie. Kolejne transakcje zdefiniowane jako wyjątkowo ryzykowne i dodano do katalogu objętych procedurą odwrotnego obciążenia.

Pracownicy otrzymują od swoich pracodawców różnego rodzaju świadczenia. Na sposób rozliczenia VAT z tego tytułu wpływa m.in. to, czy obowiązek spełnienia danego świadczenia wynika z odrębnych przepisów (głównie prawa pracy), czy też jest to świadczenie wynikające z dobrej woli pracodawcy. Nie bez znaczenia, dla właściwego rozliczenia podatku od świadczeń dokonanych na rzecz pracowników, jest również źródło finansowania wydatków. Mimo że przepisy w tym zakresie od dawna nie uległy zmianie, organy podatkowe często zmieniają swoje stanowiska na temat rozliczenia tych świadczeń.

Mali i średni podatnicy VAT złożyli w lutym 2017 roku pierwsze elektroniczne informacje o ich ewidencjach prowadzonych dla potrzeb tego podatku w formacie JPK_VAT. Nikt nie zna i nie rozumie sensu tych wysiłków: wiadomo jedno – trzeba dać zarobek firmom, które sprzedają „niezbędne” oprogramowanie, bo przecież inaczej nie da się tego zrobić.

Od początku 2017 roku zostało wprowadzone tzw. odwrotne obciążenie w VAT na usługi budowlane. Wyjaśniamy zasadnicze problemy związane z nowym sposobem rozliczeń, w tym istniejące ryzyka i potencjalne działania zabezpieczające.

Nie wiadomo, kto ma płacić VAT w transakcjach objętych odwrotnym obciążeniem, gdy fiskus wykreśli nabywcę z rejestru VAT. Walka z oszustwami staje przez to pod znakiem zapytania.

Od 1 stycznia 2017 r. poszerzony został katalog towarów, których dostawa powoduje powstanie po stronie nabywcy solidarnej odpowiedzialności wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości w VAT. Solidarna odpowiedzialność nabywcy będzie dotyczyć tej części podatku VAT, która proporcjonalnie będzie przypadała na dokonywaną na jego rzecz dostawę.

Minister Rozwoju i Finansów w drodze rozporządzenia określił nowy wzór deklaracji VAT-14, wraz z załącznikiem VAT-14/A. Deklaracja ma zastosowanie w przypadku rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych. Nowy wzór obowiązuje od 1 marca 2017 r.

Sprzedaż mieszana – jak rozliczać VAT?

Jak przedsiębiorca budowlany może zoptymalizować VAT?

Transport osób – miejsce opodatkowania VAT

Potrzebna jest ustawowa restrukturyzacja zaległości podatkowych wykreowanych przez wspólnotowy VAT

Jak uchronić się przed skutkami uczestnictwa w oszustwach VAT

Oszustwa w VAT - nielojalny pracownik a odpowiedzialność podatnika

Jak opodatkować VAT świadczenie usług turystyki?

Można wyjść cało z karuzeli VAT

Sprzedaż nowych telefonów i tabletów w procedurze VAT-marża - ostrzeżenie MF

Faktury korygujące - terminy rozliczeń

Uczciwi podatnicy narażeni na sankcje w VAT

Zmiany w JPK_VAT 2017/2018 – rewolucja, czy ewolucja?

Wewnętrzne kontrole biznesowe jako sposób na wykazanie należytej staranności w VAT

JPK_VAT może zastąpić deklarację VAT-7 – konsultacje MF

Prawo do korekty deklaracji VAT

Jak poradzić sobie z błędami w deklaracji VAT

Kto jest uprawniony do wyboru deklaracji kwartalnej VAT

Kiedy dotrzymany jest termin na złożenie deklaracji VAT

Ulgę na złe długi należy zwrócić nawet po przedawnieniu

Zwrot VAT na zasadach ogólnych także przy odwrotnym obciążeniu

Rozliczanie usług budowlanych objętych odwrotnym obciążeniem - przykłady

Rozliczanie VAT od najmu i leasingu samochodów lub maszyn - pytania i odpowiedzi

Split payment, czyli sposób na uszczelnienie VAT

Robocizna i koszty materiałów budowlanych w kompleksowej usłudze budowlanej a odwrotne obciążenie w VAT

Konsekwencje i kary za nieprawidłowe złożenie deklaracji VAT

Kary za wyłudzanie VAT

Odliczenie VAT w przypadku wynajmu aut firmowych pracownikom

Jak korygować transakcje objęte odwrotnym obciążeniem

Odwrotne obciążenie przy świadczeniu usług budowlanych dla dewelopera

Wycofanie samochodu z działalności gospodarczej a VAT

Nie tylko usługi budowlane podlegają mechanizmowi odwrotnego obciążenia

Rozliczenia VAT – na co muszą uważać księgowi i przedsiębiorcy?

Czym w istocie jest „odwrotne obciążenie” w VAT?

Odwrotne obciążenie w VAT przy dostawie laptopów

Nonsensowne interpretacje dotyczące odwrotnego obciążenia podwykonawców usług budowlanych

Procedura VAT-marża przy opodatkowaniu usługi hotelowej

Zaliczka na usługi turystyczne a podatek VAT

„Objaśnienia” Ministerstwa Finansów dotyczące VAT-u w budownictwie niczego nie wyjaśniają

Wytwarzanie towaru z materiału powierzonego - rozliczenia VAT

Odwrócony VAT na niektóre usługi budowlane. Jak uniknąć problemów?

Niesłuszne zwroty VAT

Odwrotny VAT w budownictwie – usługi świadczone przez podwykonawców

Odwrotne obciążenie przy usługach budowlanych - objaśnienia podatkowe MF

Rozszerzony katalog odwrotnego obciążenia w VAT

Świadczenia pracownicze - rozliczenie VAT

Czy minister finansów wie, co podatnicy sądzą o JPK_VAT?

Odwrotne obciążenie w VAT - usługi budowlane

Nie ma odwrotnego obciążenia gdy podatnik VAT został wykreślony z rejestru

Poszerzony katalog towarów objętych instytucją solidarnej odpowiedzialności

Wzór deklaracji VAT-14