Problem opodatkowania podatkiem dochodowym umów dożywocia zaprzątał głowy specjalistów prawa podatkowego od wielu lat. Skupiano się jednak przede wszystkim na sytuacji dożywotnika, który oddając nieruchomość otrzymywał przecież świadczenia wzajemne, wynikające z umowy dożywocia. Potencjalnie więc otrzymywał przychód. Kwestie te rozwiązał Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 17 listopada 2014 r., sygn. akt II FPS 4/14. Nie analizowano jednak sytuacji drugiej strony, którą co raz częściej, wobec rozwoju życia gospodarczego, są nie tylko najbliższe osoby fizyczne, ale także przedsiębiorcy, w tym spółki. Po ich stronie umowa dożywocia rodzi szereg praktycznych problemów podatkowych.
Przedsiębiorcy, którzy wypłacają wynagrodzenie kontrahentom zagranicznym, nieposiadającym polskiej rezydencji podatkowej, zobowiązani są, jako płatnicy od tak wypłaconego wynagrodzenia potrącić i odprowadzić tzw. podatek u źródła. W praktyce bywa jednak, że w wyniku umowy między kontrahentami, kwota podatku u źródła nie zostaje odjęta od wynagrodzenia. Ciężar podatku u źródła ponosi wówczas polski przedsiębiorca. Wypłacone w ten sposób ubruttowione wynagrodzenie można jednak w całości zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.
Wydatki z tytułu kaucji gwarancyjnych mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów, ponieważ zostały poniesione na rzecz kontrahenta w celu zabezpieczenia uzyskania przychodów ze świadczenia usług pośrednictwa w sprzedaży lotów czarterowych, a także nie można uznać tych wydatków za wydatki, które podlegałyby wyłączeniu z tych kosztów. O ile co do zasady kaucje gwarancyjne mają charakter zwrotny, o tyle wydatki te mają charakter definitywny, jeśli wobec zakończenia postępowania upadłościowego prowadzonego wobec kontrahenta wiadome jest, że spółka nie odzyska już wpłaconych kaucji.
Skoro podatnik w ramach obowiązków wnikających ze stosunku pracy wykonywać będzie pracę twórczą, w efekcie której powstaną dzieła stanowiące utwory w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim, do których prawa autorskie następnie będą przekazywane na rzecz pracodawcy, a ponadto na podstawie prowadzonej u pracodawcy ewidencji czasu pracy pracowników, można będzie określić ile godzin pracy w ciągu każdego miesiąca pracownik będzie poświęcał na działalność twórczą, to do tej części wynagrodzenia dotyczącej działalności twórczej będzie można zastosować 50 % koszty uzyskania przychodów.
Od 1 stycznia 2018 roku 50% koszty uzyskania przychodu będą mogli stosować podatnicy PIT do dochodów ze ściśle określonych rodzajów działalności twórczej. Chodzi m.in. o działalność w zakresie architektury, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, dziennikarstwa, sztuki aktorskiej i estradowej, publicystyki. Limit 50-proc. kosztów uzyskania przychodów zostanie podwyższony z obecnych 42 764 zł do 85 528 zł.
Co decyduje o tym, czy wynagrodzenie stanowi koszt kwalifikowany, a więc taki, który dodatkowo, w ramach ulgi na badania i rozwój, można odliczyć od przychodu. Zdaniem dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o odliczeniu kosztów pracowniczych nie decydują zapisy w umowie o pracę, a liczy się faktyczna realizacja zadań badawczo-rozwojowych.
Bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć wydatki poniesione na remont nieruchomości, jeżeli w istocie wydatki te będą mieć wyłącznie charakter wydatków remontowych. Natomiast wydatki o charakterze ulepszeniowym, a więc wydatki poniesione na adaptację nieruchomości, w celu dostosowania jej do potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, wykraczające poza zakres definicji „remontu”, stanowić będą inwestycję w „obcym środku trwałym”.
Treść art. 59a ustawy o kredycie konsumenckim świadczy o tym, że ustawa ta jest odrębną ustawą regulującą zasady funkcjonowania jednostek organizacyjnych uprawnionych do udzielania pożyczek. A zatem, spółka akcyjna będąca instytucją pożyczkową, prowadzącą działalność w oparciu o ustawę o kredycie konsumenckim, spełnia przesłanki uznania jej za jednostkę organizacyjną uprawnioną, na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady jej funkcjonowania, do udzielania kredytów (pożyczek), o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 25 lit. b ustawy o CIT.
Wszyscy niemal przedsiębiorcy ponoszą rozłożone w czasie (np. na rok – nie zawsze pokrywający się z rokiem podatkowym lub dłuższy okres) wydatki abonamentowe. Chodzi np. o koszty prenumeraty czasopism, koszty programu antywirusowego, koszty aktualizacji i obsługi komputerowych programów finansowo-księgowych, kadrowych, czy antywirusowych, kosztów podpisu elektronicznego, kosztów ubezpieczeń itd. Są to tzw, koszty pośrednie. Powstaje pytanie kiedy można zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał w maju 2017 r. interpretację indywidualną, w której uznał za prawidłowe stanowisko spółki, zgodnie z którym koszty bezpośrednie zostaną rozliczone w momencie zawarcia aktów końcowych sprzedaży poszczególnych lokali, a koszty pośrednie, takie jak reklama, koszty aktów notarialnych, pośrednictwo w sprzedaży, oraz koszty zarządu firmą (koszty utrzymania biura, obsługi księgowej i prawnej itp.) zostaną rozliczone w dacie poniesienia.
