Cło, Podatek akcyzowy

Turcja funkcjonuje w ramach unii celnej z Unią Europejską, co stwarza szczególne możliwości handlowe. Polscy przewoźnicy muszą jednak pamiętać o specyficznych wymaganiach dokumentacyjnych i procedurach celnych.

Niepozorny ciąg cyfr może przesądzić o powodzeniu lub porażce międzynarodowej transakcji. W świecie handlu zagranicznego poprawna klasyfikacja taryfowa towarów to nie wybór – to konieczność.

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Chiny mogą przekierować towary nadal objęte nowymi, wysokimi cłami USA przez gospodarki i porty azjatyckie lub (a raczej równolegle) przekierować sprzedaż dotychczas kierowaną do USA na inne rynki - prognozują eksperci Allianz Trade. Bardziej prawdopodobna jest przewaga drugiego scenariusza – tak było podczas pierwszej wojny handlowej prezydenta Trumpa, co obecnie oznaczać będzie m.in. 6% rokroczny wzrost importu z Chin do UE (ale też do innych krajów) w ciągu trzech najbliższych lat. Branża, która nie korzysta z żadnych wyłączeń w wojnie celnej – odzież i tekstylia może odczuć ją w największym stopniu na swoich marżach.

Jednym z głównych wyzwań przy imporcie alkoholu jest kwestia dokumentacji i formalności celnych. – Import towarów akcyzowych wymaga kompleksowego podejścia i znajomości wielu systemów. Kluczowe jest właściwe przygotowanie dokumentacji już na etapie jego planowania – podkreśla Joanna Porath, prezeska agencji celnej AC Porath. Akcyza wymaga rejestracji w innych systemach niż standardowe zgłoszenia celne. Konieczny warunek to dostarczenie alkoholu bezpiecznie zapakowanego w skrzynie lub palety. Kluczowym aktem prawnym regulującym zasady opodatkowania napojów alkoholowych jest ustawa z 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym.

Z dniem 31 października 2024 odłączono działający do tej pory system do obsługi zgłoszeń celnych wywozowych AES/ECS i zastąpiono go systemem AES Plus. Jest to ogólnounijny program do walidacji i weryfikacji zgłoszeń celnych w procedurze wywozu.

Ministerstwo Finansów planuje rekordowe podwyżki akcyzy od marca 2025 roku: papierosy +25%, tytoń +38%, e-papierosy +50-75%. MF chce w ten sposób walczyć z nałogiem tytoniowym a także zmniejszyć różnicę cen w porównaniu do innych państw UE. Bo polskie wyroby tytoniowe są jednymi z najtańszych w Europie. Więcej osób uwolni się od nałogu trzymając się za kieszeń?

Eksperci Krajowej Izby Gospodarczej szacują, że polski eksport w 2024 r. może zwiększyć się do 346,3 mld EUR tj. o 3,6 proc., a w roku 2025 - 383,8 mld EUR i może być wyższy niż rok wcześniej o 10,8 proc. Dla firm działających na rynkach międzynarodowych jednym z priorytetów powinno być zarządzanie ryzykiem celnym.  

Minister Finansów planuje przedłużyć o 1 rok (czyli do końca 2025 roku) okres ważności znaków akcyzy (banderol) naniesionych na opakowania jednostkowe win i wyrobów winiarskich, które są obecnie na rynku. Chodzi o wina wprowadzone do obrotu przed 2022 rokiem, które są oznaczone tzw. „starymi” znakami akcyzy. Ważność banderol akcyzowych tych win była już wcześniej dwukrotnie przedłużana. Ta zmiana, dokonywana w interesie firm z branży winiarskiej – by dać im więcej czasu na sprzedaż zapasów tych win – nie powinna skutkować podwyżką cen win.

Każdy towar o statusie celnym nieunijnym w momencie wjazdu na terytorium UE obciążony jest długiem celnym. Dług ten wynika z unijnych przepisów prawa. Uzależniony jest od kodu taryfy celnej, wartości celnej towaru, pochodzenia oraz zastosowanej waluty dla danej transakcji. Unia Europejska stoi na straży konkurencyjności swoich rodzimych przedsiębiorstw, a to oznacza, że ma wielorakie narzędzia do swojej dyspozycji, aby zapewnić bezpieczne funkcjonowanie naszym przedsiębiorcom. Jednym z takich narzędzi jest cło ochronne (odwetowe), którego celem jest ochrona produkcji unijnej przed konkurencją z krajów trzecich. Często cło to występuje z cłem antydumpingowym, którego z kolei celem jest wyrównanie cen rynkowych towaru sprowadzanego z krajów trzecich z towarem produkowanym w UE.

Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

Unijny Import Control System 2 to nowe zasady związane z taryfą celną towarów. Przewoźnicy muszą uważać, by nie zapłacić kary.

Reforma (projektu) nowego Unijnego Kodeksu Celnego po konsultacjach społecznych. Od 2027 roku przewidywane jest wejście w życie nowego UKC. Będą to zmiany rewolucyjne w wielu aspektach, dziś obowiązujących przepisów prawa celnego. Wiarygodni przedsiębiorcy mają mieć znaczne uproszczenia oraz mamy przejść na „inteligentne” odprawy celne ze zwiększonym monitoringiem systemów informatycznych.

Procedury celne stanowią kluczowy element zapewniający bezpieczeństwo i prawidłowy obrót towarem. Niestety, skomplikowana natura tych procedur czasami prowadzi do powstania sytuacji, które wymagają dogłębnej analizy i działań naprawczych. Przedstawiony poniżej przypadek dotyczy producenta busów, który w celu przeprowadzenia testów wywiózł swoje auto z terytorium UE do Szwajcarii.

Departament Ceł Ministerstwa Finansów poinformował, że 1 grudnia 2023 r. na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC) zostanie wdrożona nowa usługa „AEO – uzyskaj status upoważnionego przedsiębiorcy”. Usługa ta zastąpi dotychczasową usługę AEO realizowaną na unijnym portalu przedsiębiorcy STP i e-AEO.

Ruszył proces legislacyjny w Radzie UE, który ma doprowadzić do planowanej od dawna reformy Unii Celnej. Zakłada ona usprawnienie pracy nie tylko organów celnych, ale i importerów.  – Uproszczenie procedur, cyfryzacja, wdrożenie nowych programów, w tym „Trust & Check” mają wzmocnić bezpieczeństwo procesów celnych, a jednocześnie ułatwić przepływ towarów – wyjaśnia Joanna Porath, właścicielka agencji celnej AC Porath.

Wdrażając unijne przepisy dotyczące VAT-u i akcyzy do polskiego prawa podatkowego nie podjęto jakichkolwiek prób wprowadzenia rozwiązań zabezpieczających interes publiczny, mimo że prawo UE dawało i daje tu pewne możliwości państwom członkowskim – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

W zakresie form ewidencji akcyzowych ustawa o podatku akcyzowym przewiduje dwie – papierową lub elektroniczną. W dobie postępującej cyfryzacji nadal wiele podmiotów decyduje się na papierową formę prowadzenia ewidencji w celu uniknięcia wydatków na zakup oprogramowania potrzebnego do prowadzenia ewidencji w formie elektronicznej. Działanie takie może być racjonalne, gdy ilość dokonywanych wpisów nie jest zbyt duża. Przepisy ściśle określają w jaki sposób taka ewidencja powinna być zakładana i prowadzona. Uwaga! od dnia 1 lutego 2024 r., ewidencje akcyzowe będą mogły być prowadzone wyłączenie w formie elektronicznej.

W dniu 27 czerwca 2023 r. opublikowano w Dzienniku Ustaw (pod poz. 1203) rozporządzenie Ministra Finansów z 9 czerwca 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie przedłużenia okresu ważności znaków akcyzy naniesionych na opakowania jednostkowe wyrobów winiarskich.

Procedura wywozu towaru z Unii Europejskiej może różnić się w zależności od kraju, oraz od rodzaju towaru. Przedsiębiorca musi także zwrócić baczną uwagę na przeniesienie prawa własności oraz na transport, bowiem to te elementy wpływają na opodatkowania towaru w sprzedaży poza UE.

Jakie zmiany przepisów weszły w życie w 2023 roku w zakresie półprofesjonalnego przywozu wyrobów akcyzowych do Polski z innych państw Unii Europejskiej? Co wynika z tych zmian dla praktyki obrotu towarowego? Wyjaśnia Mirosław Siwiński, radca prawny i doradca podatkowy, partner w Advicero Nexia.

W wyroku z 17 maja 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) uznał, że Polska nie musi zwracać akcyzy, gdy samochód po czasowej rejestracji w Polsce zostanie następnie wywieziony do innego kraju. Ten wyrok potwierdził, że polski system opodatkowania samochodów osobowych nie utrudnia swobody przemieszczania tych wyrobów.

W dniu 17 kwietnia 2023 r. Komisja Europejska zwolniła z VAT i ceł towary przeznaczone dla uchodźców wojennych z Ukrainy i dla osób dotkniętych tą wojną. Te zwolnienia obowiązują w całym 2023 roku w 10 państwach UE, także w Polsce. Kto może skorzystać z tych zwolnień? Jakie kody, których dokumentów trzeba stosować w zgłoszeniach celnych składanych do systemu AIS/IMPORT przy sprowadzaniu z zagranicy tych towarów? Wyjaśnia Departament Ceł Ministerstwa Finansów.

Od 13 lutego 2023 r. nowa kategoria podmiotów ma obowiązek dokonania zgłoszenia rejestracyjnego do CRPA jako wysyłający podmiot zagraniczny.