Tematy - Import, Cło - INFOR.PL

Od 1 października 2020 r., gdy zacznie obowiązywać nowy plik JPK_VAT z deklaracją, agencje celne będą miały problem z weryfikacją rozliczeń importerów, za które odpowiadają. A to może je kosztować miliony złotych.

Z uwagi na globalizację ułatwiającą nawiązywanie stosunków gospodarczych istotnie wzrasta znaczenie importu towarów. Prawidłowe rozliczenie VAT takich transakcji jest skomplikowane i wymaga dołożenia licznych starań, aby uniknąć negatywnych konsekwencji oraz umożliwić przeprowadzenie transakcji bez zbędnych problemów i opóźnień na granicy.

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) poparła inicjatywę Komisji Europejskiej (KE) przedłużenia okresu obowiązywania decyzji umożliwiającej stosowanie zwolnienia z należności celnych i VAT. Ma to związek z utrzymującym się zapotrzebowaniem na sprzęt ochronny i medyczny potrzebny do zwalczanie epidemii COVID-19. KE zmieniła swoją wcześniejszą decyzję i wydłużyła okres obowiązywania zwolnienia do 31 października 2020 r.

Opłata od niepoddanych recyklingowi opakowań plastikowych, graniczny podatek węglowy, podatek od transakcji finansowych czy dochody ze sprzedaży uprawień do emisji CO2 - to uzgodnione na szczycie nowe zasoby własne, które mają pomóc UE sfinansować fundusz odbudowy.

Szykują się zmian w podatkach zaplanowane przez Komisję Europejską. Użytkownicy platform internetowych nie ukryją przed fiskusem dochodu z wynajmu czy z przewozów. Deklaracje VAT i inne obowiązki sprawozdawcze zostaną odchudzone, a urzędnicy z poszczególnych krajów zaczną w końcu wymieniać się informacjami o oszustach.

Po interwencji Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy uchylił decyzję Urzędu Celno-Skarbowego w Toruniu w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług importu towarów.

Ministerstwo Finansów przygotowało wyjaśnienia odnośnie wprowadzonych 1 lipca 2020 r. zmian w zakresie rozliczania podatku VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej.

W Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowano zmiany rozporządzeń wykonawczych do unijnego kodeksu celnego.

Zgodnie z zapowiedziami, od 1 lipca 2020 r. wejdą w życie zmiany dotyczące rozliczeń VAT z tytułu importu mające na celu poprawę konkurencyjności polskich portów. Pojawi się możliwość rozliczania podatku z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji.

Prawidłowe rozliczenie VAT z tytułu łańcuchowych dostaw towarów w obrębie UE (WNT/WDT) oraz poza terytorium Wspólnoty (import/eksport towarów) sprawia podatnikom wiele trudności. Ujednolicone na szczeblu unijnym reguły Quick fixes mają pomóc przedsiębiorcom dokonującym wewnątrzwspólnotowych operacji w ustaleniu, które transakcje mogą korzystać ze stawki 0% VAT. Wielu podatników nie zdaje sobie sprawy, jaki wpływ na kalkulację należności podatkowych i celnych mają stosowane w relacjach z kontrahentami warunki dostaw towarów.

Ministerstwo Finansów przygotowało nowy wzór deklaracji importowej dla podatku od towarów i usług (VAT-IM) oraz załącznika do niej, czyli informacji o dokonanym imporcie towarów (VAT-IM/A). Rozporządzenie w tej sprawie wchodzi w życie z dniem 30 maja 2020 r.

Zmiana realiów rynkowych wywołana światową pandemią COVID-19 w wielu przypadkach będzie wiązać się z koniecznością rewizji uzgodnień biznesowych w grupach kapitałowych. Odzwierciedleniem obrotu towarowego i usługowego między powiązanymi jednostkami jest dokumentacja TP sporządzana zgodnie z przepisami CIT. Nie wszyscy przedsiębiorcy są świadomi, że korekta cen transferowych może również wpływać na rozliczenie VAT oraz wymiar należności celnych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił decyzję organu podatkowego, określającą podatnikowi wysokość zobowiązania akcyzowego, bo organ ten nie uwzględnił przy jej wydawaniu dowodów przedstawionych przez podatnika. Uznał tym samym, że organy podatkowe nie mogą opierać niekorzystnych dla podatników decyzji jedynie na urzędowych dokumentach, jednocześnie nie dopuszczając dowodów przeciwnych.

Mimo zamrożenia gospodarki w ramach walki z pandemią koronawirusa, krajowy i międzynarodowy obrót towarami, z wyłączeniem sprzedaży w galeriach handlowych, odbywa się w miarę normalnie. Niektóre nowe obowiązki przewidziane na nadchodzące miesiące zostały przesunięte w czasie, teraz podatnicy liczą też na bardziej elastyczne podejście organów skarbowych. Walcząc z kryzysem gospodarczym nie należy zapominać o przygotowaniu przedsiębiorstwa do zmieniających się przepisów, trzeba także zadbać o dobrą współpracę z urzędnikami i zarządzanie płatnościami z tytułu danin publicznoprawnych w celu zachowania płynności finansowej.

W dniu 3 kwietnia br. Komisja Europejska zatwierdziła wniosek państw członkowskich w sprawie czasowego zniesienia ceł i podatku VAT na sprowadzane do UE maseczki, respiratory i inny sprzęt medyczny do walki z koronawirusem - poinformowała przewodnicząca KE Ursula von der Leyen.

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) uzyskała zgodę Komisji Europejskiej (KE) na stosowanie zwolnienia z cła i VAT produktów potrzebnych w zwalczaniu skutków epidemii COVID-19. Ma to związek z rosnącym zapotrzebowaniem na sprzęt ochronny i medyczny. Zwolnienia te obowiązują od 30 stycznia do 31 lipca 2020 r. i dotyczą towarów przywożonych z krajów spoza Unii Europejskiej.

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) zyskała innowacyjny system identyfikacji towarów na podstawie zdjęć RTG. Automatyczna identyfikacja przedmiotów i maszynowe uczenie z wykorzystaniem sieci neuronowych zwiększą skuteczność kontroli granicznych mają usprawnić pracę KAS. Nowe narzędzie IT to efekt realizacji zwycięskiego rozwiązania w konkursie MinFinTech, ogłoszonego w ramach programu GovTech Polska.

Mimo nadzwyczajnych okoliczności nie spada liczba odpraw celnych (rdr - rok do roku - czyli w porównaniu do analogicznego okresu w poprzednim roku), w imporcie widać nawet niewielki wzrost - poinformowała PAP szefowa KAS Magdalena Rzeczkowska. Zapewniła, że wnioski podatników o przyznanie ulgi lub umorzenie zaległości KAS będzie starać się szybko rozpatrywać.

Brexit staje się faktem. Wielka Brytania przestaje być członkiem Unii Europejskiej 1 lutego 2020 r. Jednak do końca tego roku będą w Wielkiej Brytanii obowiązywały takie same zasady jak w całej Unii Europejskiej. W okresie przejściowym nie zostaną więc wprowadzone nowe cła, nie będzie ograniczeń w transporcie, ani kontroli na granicy Unia Europejska – Wielka Brytania. Zachowany zostanie także swobodny przepływ osób oraz pracowników, nadal dowód osobisty będzie honorowanym dokumentem podróży. To się może zmienić dopiero od 1 stycznia 2021 r.

Działania Krajowej Administracji Skarbowej związane z obsługą elektronicznych zgłoszeń celnych przynoszą efekty w postaci coraz sprawniej dokonywanych odpraw towarów - poinformowała PAP we wtorek Krajowa Administracja Skarbowa. Dodano, że KAS odnotowuje stały wzrost obrotu z krajami spoza UE, a dotyczące tego dane za październik 2019 r. są rekordowo wysokie.

Organ podatkowy określił przedsiębiorcy kwotę należnego podatku z tytułu importu towarów, zwiększając podstawę opodatkowania o nabyte przy tym imporcie usługi pośrednictwa. W wyniku wniesionej przez przedsiębiorcę skargi sąd uchylił tę decyzję organu, stwierdzając, że organ, dokonując tylko częściowej klasyfikacji nabytych przez importera usług na te zwiększające podstawę opodatkowania i te niemające na nią wpływu, wszystkie pozostałe zaklasyfikował bez wyjaśnienia na niekorzyść podatnika.

Naczelnik urzędu celno-skarbowego zanegował zadeklarowaną przez spółkę wartość importowanego towaru. Stwierdził, że jest za niska i po przeprowadzeniu kontroli zwiększył spółce zobowiązanie w należnym podatku z tytułu importu towarów, doliczając do ich wartości celnej koszty pośrednictwa świadczone na rzecz spółki. Jego decyzję uchylił jednak sąd.

Od 1 kwietnia 2020 r. pojawią się istotne zmiany w ustawie o VAT, które wprowadzą przede wszystkim nowe zasady klasyfikacji towarów i usług. Obok tego ustawodawca przygotował modyfikacje również w samych stawkach VAT. Jak nowelizacja wpłynie na firmowe rozliczenia oraz jak dokonywać tych rozliczeń w okresie przejściowym?

Ministerstwo Finansów informuje o zmianach dotyczących składania wniosków dotyczących udzielenia wiążącej informacji taryfowej (WIT). Od 1 października 2019 r. wnioski o udzielenie wiążących informacji taryfowych (WIT) będą mogły być składane wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych – PUESC.

Podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny będzie mógł rozliczyć kwotę podatku należnego z tytułu importu towarów w deklaracji podatkowej składanej za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu tych towarów. Ponadto, będzie można stosować terminy rozliczania podatku VAT podobne do obowiązujących w państwach, w których znajdują się porty konkurujące z portami polskimi. Nowe regulacje w tym zakresie wejdą w życie 1 lipca 2020 r.

Niejednokrotnie firmy transportowe działają także jako agenci celni dla swoich klientów. W ramach wykonywanych usług podmioty te dokonują importu towaru działając jako przedstawiciel pośredni. Towary nabywają we własnym imieniu, ale na rzecz klienta. Niekiedy, w wyniku niedopłenienia formalności, tego rodzaju przedstawiciel pośredni płaci należny podatek VAT z tytułu transakcji. Czy w tym przypadku przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego?

Wydłużenie terminu rozliczania VAT w imporcie to jedna ze zmian zaproponowanych w Pakiecie Przyjazne Prawo (PPP). Wydłużenie będzie możliwe do 25. dnia następnego miesiąca, zamiast obecnych 10 dni od odprawy celnej albo od dnia wydania decyzji celnej. Inne propozycje zawarte w PPP to prawo do popełnienia błędu przez pierwszy rok działalności gospodarczej, ochrona konsumencka dla firm z CEIDG czy rozszerzenie definicji rzemieślnika. Nowe regulacje w większości mają wejść w życie 1 stycznia 2020 r.

Ministerstwo Finansów informuje, że 30 czerwca 2019 r. zostaną usunięte z rejestrów Systemu Informacyjnego Skarbowo-Celnego (SISC) dane osób fizycznych, które po dniu 26 czerwca 2015 r. nie dokonały aktualizacji swoich danych w ramach usługi e-Klient. Usunięciu ulegną także zarejestrowane w PDR powiązania tych osób z podmiotami gospodarczymi.

Ministerstwo Finansów pracuje nad nowelizacją Prawa celnego i kilku innych ustaw (w tym dot. VAT, akcyzy, opłaty paliwowej i opłaty emisyjnej), która ma na celu ujednolicenie trybu wydawania decyzji określających należności celne i podatkowe z tytułu importu towarów. Naczelnik urzędu celno-skarbowego ma prowadzić jedno postępowanie w sprawie wymiaru wszystkich należności importowych, stosując przepisy prawa celnego, uzupełnione jedynie pomocniczo odpowiednimi przepisami ustawy Ordynacja podatkowa.

Ministerstwo Finansów poinformowało 2 kwietnia 2019 r. na Twitterze, że z konta VAT stosowanego w mechanizmie podzielonej płatności (split payment), będzie można opłacić: VAT od importu, akcyzę, cło, podatek dochodowy, ZUS.

Wydłużenie terminu rozliczania VAT w imporcie - to jedna z propozycji zawartych w zestawie ponad 70 ułatwień dla biznesu (Pakiet Przyjazne Prawo) przygotowanych przez resort przedsiębiorczości i technologii. Zmiana dotyczy rozliczania VAT od towarów wpływających do portów i ma wpłynąć pozytywnie na konkurencyjność tego sektora gospodarki.

Anglia nie zawarła umowy kształtującej relacje z Unią Europejską. Oznacza to tzw. twardy Brexit z dniem 30 marca 2019 r. Wielka Brytania przestanie być członkiem Wspólnoty i uzyska status państwa trzeciego. Jakie skutki podatkowe pociąga za sobą taki rozwój wydarzeń?

Ministerstwo Finansów przygotowało nowy wzór deklaracji importowej dla podatku od towarów i usług (VAT-IM) oraz załącznika do niej, czyli informacji o dokonanym imporcie towarów (VAT-IM/A). Rozporządzenie w tej sprawie weszło w życie z dniem 6 marca 2019 r.

Korzystanie z usług serwisów pośredniczących w nabywaniu usług hotelowych staje się coraz bardziej popularne. Podatnicy podatku od towarów i usług (VAT) zastanawiają się, w jaki sposób prawidłowo rozliczyć w VAT importu tego typu usług od unijnych podatników VAT. Poniżej rozważymy jakie ryzyka w VAT mogą się pojawić w związku z importem usługi pośrednictwa w nabyciu usługi hotelowej.

Minister Finansów przygotował projekt rozporządzenia określającego nowy wzór deklaracji importowej dla podatku od towarów i usług (VAT-IM). Będzie to 5. wersja tej deklaracji. Zmianie ulegną jednak tylko objaśnienia, a nie poszczególne pola deklaracji.

Podatnicy dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych obowiązani są wykazyważ, że dochowali należytej staranności w VAT przy weryfikacji kontrahenta. Brak dokonania takiej weryfikacji może skutkować utratą prawa do odliczenia VAT. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdził, że obowiązek ten dotyczy także transakcji importowych.

Ministerstwo Sprawiedliwości wraz z Ministerstwem Finansów i Ministerstwem Przedsiębiorczości i Technologii przygotowało projekt ustawy, która ma za zadanie przeciwdziałać zorganizowanej przestępczości. Nowe regulacje wymierzone są przede wszystkim w przestępców oszukujących na podatkach, cłach czy akcyzie.

Nabywając „towary o niewielkiej wartości” (do 150 euro) spoza UE (import) otrzymujemy je z reguły za pośrednictwem poczty lub firmy kurierskiej. Warto przy tym pamiętać, że obowiązki zapłaty należności publicznoprawnych przy takim imporcie na gruncie przepisów prawa celnego oraz podatkowego ciążą na odbiorcy towarów, a nie kurierze. Wiele osób utożsamia przy tym zwolnienie z cła z całkowitym zwolnieniem należności publicznoprawnych, co nie jest prawdą w świetle ustawy o VAT.

Import (w zakresie VAT) jest rozumiany jako przywóz towarów spoza UE. Nie zawsze oznacza to dla polskiego podatnika obowiązek rozliczenia w kraju VAT od importu. Importer może być zobowiązany do rozliczania VAT od WNT. Także sposób rozliczenia VAT od importu nie jest jednolity. Podatnik może wybrać korzystniejsze rozliczenie w deklaracji. Warto to rozważyć.

Projekt nowelizacji ustawy o VAT z 6 września br. zakłada zmianę tej ustawy w zakresie regulacji dotyczących korzystania przez podatników VAT z tytułu importu z tzw. procedury uproszczonej. Zdaniem eksperta Grant Thornton kierunek zmian jest wprawdzie właściwy, jednak są one niewystarczające.

Kupiliśmy w lipcu w Chinach wzorzec towaru (koszt 35 USD). Towar otrzymaliśmy z końcem września wraz z fakturą bezpośrednio od kuriera. Nie mamy żadnych dokumentów, które wskazywałyby na to, że procedura celna miała miejsce. Czy musimy więc sami zgłosić do UC import? Jak rozliczyć w VAT ten zakup?

Podatnik kupił towar w Chinach. Towar ten, zanim trafił do Polski, został oclony w Hamburgu (przez niemiecką agencję celną, która działa na terenie Niemiec jako przedstawiciel podatkowy podatnika), a następnie na zlecenie podatnika został przetransportowany do kraju. Czy w przedstawionej sytuacji podatnik jest obowiązany rozliczyć w Polsce VAT z tytułu dokonanego zakupu?

1 lipca 2018 r. weszły w życie przepisy wprowadzające mechanizm podzielonej płatności. Czy z rachunku VAT można wpłacać VAT z tytułu importu towarów na rachunek urzędu celno-skarbowego?

Według ustawy o podatku od towarów i usług, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów dotyczy zakupu towarów od przedsiębiorców z Unii Europejskiej. Natomiast import towarów dotyczy przywozu towarów z państwa trzeciego (np. Chin, Indii, Stanów Zjednoczonych) do Unii Europejskiej.

Towary importowane z terytorium państwa trzeciego (czyli spoza UE – np. z Chin) korzystają ze zwolnienia z podatku VAT, jeżeli łączna wartość przesyłki nie przekracza 22 euro (lub 45 euro w przypadku prezentów). Zwolnienie to nie obejmuje jednak towarów importowanych w drodze zamówienia wysyłkowego. Tak stanowią przepisy ustawy o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT). Jednak od 2021 roku zniknie zwolnienie dla przesyłek do 22 euro, a Ministerstwo Finansów pracuje nad rozwiązaniami informatycznymi uszczelniającymi system VAT w zakresie wysyłkowej sprzedaży (także importu) towarów.

Decydując się na import towarów z Chin należy pamiętać, że oprócz sprawnego wyszukania dostawcy w Chinach, weryfikacji chińskiej firmy ważna jest również organizacja transportu towarów z Chin.

Do końca ubiegłego roku podatnicy rozliczający VAT z tytułu WNT i importu usług mogli go odliczyć w tym samym okresie rozliczeniowym, o ile podatek należny został wykazany w prawidłowym okresie. Od początku 2017 r. jest to nadal możliwe, ale tylko jeżeli w ciągu trzech miesięcy od momentu powstania obowiązku podatkowego podatnik rozliczył podatek należny, a w przypadku WNT dodatkowo otrzymał fakturę w tym terminie (po tym czasie podatek naliczony można wykazać wyłącznie na bieżąco). W praktyce - jak zaznacza ekspert Grant Thornton - oznacza to, że otrzymanie od kontrahenta faktury z opóźnieniem powyżej trzech miesięcy może skutkować obowiązkiem zapłaty odsetek za zwłokę.

Podatników czekają zmiany w przepisach dotyczących zasad wykonywania kontroli celno-skarbowej. Ministerstwo Rozwoju i Finansów przygotowało bowiem projekt rozporządzenia w sprawie warunków wykonywania kontroli przestrzegania przepisów prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów.

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) planuje rozszerzenie od 2018 roku stosowania instytucji Centrum Urzędowego Dokonywania Odpraw (CUDO). CUDO – obejmujące wewnętrzne oddziały celne – powstaną w każdym urzędzie celno- skarbowym (UCS). To element prac nad konsolidacją i centralizacją obsługi zgłoszeń celnych oraz nowym modelem kontroli mobilnej. Zmiany mają usprawnić działanie oddziałów celnych i zwiększyć ich skuteczność.

Ministerstwo Finansów informuje, że 2 listopada 2017 r. o godz. 10.00 zostanie wdrożony nowy system do obsługi operacji wywozowych – Automatyczny System Eksportu (AES). W związku z koniecznością dokonania migracji danych z Systemu ECS do Systemu AES, System ECS zostanie wyłączony w dniu 30 października o godz. 20.00. Podczas przerwy w dostępności elektronicznej obsługi zgłoszeń wywozowych będzie obowiązywała procedura awaryjna (zgłoszenie papierowe ESS).

Import, Cło

Nowy JPK_VAT a rozliczenie importu

Import towarów - jak rozliczać VAT?

Zwolnienie z cła i VAT sprzętu ochronnego i medycznego przywożonego do Polski do 31 października 2020 r.

UE planuje nowe daniny: cło węglowe, podatek od plastików i opłata cyfrowa

Unijny pakiet podatkowy - nowoczesny i prostszy VAT

Uchylenie decyzji w zakresie VAT od importu towarów po interwencji Rzecznika MŚP

Rozliczanie VAT od importu towarów - zmiany od 1 lipca 2020 r.

Zmiany rozporządzeń wykonawczych do unijnego kodeksu celnego

Import towarów w deklaracji VAT – zmiany od 1 lipca 2020 r.

Międzynarodowe transakcje towarowe – problemy w rozliczeniu VAT i należności celnych

Deklaracja importowa VAT-IM - nowy wzór od 30 maja 2020 r.

Korekta cen transferowych – uzasadnienie biznesowe, skutki podatkowe i karnoskarbowe

Przeprowadzenie dowodu przeciwnego w postępowaniu podatkowym

Obrót towarowy w dobie pandemii – jakie kwestie podatkowe należy uwzględnić?

Unia Europejska znosi opłaty celne i VAT na import środków medycznych

Zwolnienie z VAT i cła sprzętu medycznego i ochronnego przywożonego do Polski

Krajowa Administracja Skarbowa z innowacyjnym narzędziem IT do walki z przemytem

Nie spada liczba odpraw celnych - w imporcie lekki wzrost

Polscy przedsiębiorcy a brexit - okres przejściowy do 1 stycznia 2021 r.

Elektroniczne zgłoszenia celne skutkują wzrostem obrotu towarowego z zagranicą

Rozliczanie importu towarów - koszty związane z pośrednictwem

Zwiększenie wartości celnej towaru przez urząd celno-skarbowy

Zmiany w stawkach VAT 2019/2020 – rozliczenia w okresie przejściowym

Wiążąca informacja taryfowa - zmiany od 1 października 2019 r.

Rozliczanie podatku VAT w imporcie - zmiany od 1 lipca 2020 r.

Odliczenie VAT naliczonego przez przedstawiciela pośredniego przy imporcie towarów w ramach procedury uproszczonej

Pakiet Przyjazne Prawo od 2020 r. - wydłużenie terminu rozliczenia VAT w imporcie

Usunięcie nieaktywnych numerów z Systemu Informacyjnego Skarbowo-Celnego

Import towarów - ujednolicenie trybu wydawania decyzji dot. ceł i podatków

Z konta VAT zapłacisz ZUS, podatek dochodowy, akcyzę i cło

Wydłużenie terminu rozliczania VAT w imporcie

Jakie będą skutki podatkowe twardego Brexitu?

Deklaracja importowa VAT-IM - nowy wzór od 6 marca 2019 r.

Import usługi pośrednictwa w nabyciu usługi hotelowej a podatek VAT

Nowy wzór deklaracji importowej VAT-IM

Należyta staranność w VAT przy transakcjach importowych

Walka z przestępczością podatkową - nowe regulacje

Import „towarów o niewielkiej wartości” w formie przesyłek pocztowych i kurierskch – VAT i cło

Import towarów – jak rozliczać VAT od towarów sprowadzanych spoza UE

Procedura uproszczona VAT w imporcie

Czy trzeba zapłacić VAT od importu towaru dostarczonego przez kuriera

Jak rozliczyć VAT w przypadku zakupu towarów spoza UE odprawionych w innym państwie unijnym

VAT z tytułu importu towarów - czy można go płacić z rachunku VAT

WNT a import towarów

VAT od importu towarów zamówionych przez internet

Import towarów z Chin – transport, reguły Incoterms

Faktury z tytułu importu usług otrzymane z opóźnieniem - odliczenie VAT

Warunki wykonywania kontroli celno-skarbowej – nowe rozporządzenie

Odprawy i kontrole celne 2018 - CUDO we we wszystkich oddziałach celnych

Wdrożenie usługi e-Export opartej na systemie AES od 2 listopada 2017 r.