Tematy - Odwrotne obciążenie VAT (reverse charge), Unikanie opodatkowania

BEPS 2.0 to kolejna faza projektu OECD i G20, zapoczątkowanego w 2013 r. Celem tego nowego etapu jest skuteczniejsze opodatkowanie największych firm, poprzez oparcie się na dwóch filarach, które mają zapewnić bardziej uczciwy udział poszczególnych państw w łącznym podatku uiszczanym przez korporacje działające na ich terenie.

W ramach nowelizacji ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji z 9 marca 2023 r. do ustawy o podatku od towarów i usług wprowadzony został czasowy obowiązek rozliczania VAT w mechanizmie odwrotnego obciążenia dla dostaw gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i świadczenia usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych.

Jak wyglądają statystyki stosowania klauzuli GAAR przez Szefa KAS, i co zrobić by nie zostać „podejrzanym” o próbę obejścia prawa podatkowego?

Ministerstwo Finansów informuje, że odwrotne obciążenie VAT będzie stosowane do giełdowych transakcji dotyczących gazu, energii i uprawnień do emisji CO2. Nowe przepisy w tym zakresie mają charakter przepisów epizodycznych i będą obowiązywać od 1 kwietnia 2023 r. do 28 lutego 2025 r.

Głównym celem przekształcenia pewnej spółki były korzyści podatkowe. Jednak Szef KAS (w jednej z opinii zabezpieczających) uznał, że nie ma tu do czynienia z unikaniem opodatkowania, bowiem korzyść podatkowa nie jest sprzeczna z przedmiotem ani celem ustawy podatkowej lub jej przepisu.

Klauzula GAAR to ogólna klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania. Jej celem miało być zwalczanie sztucznych konstrukcji podatkowych. Jednak wydaje się, że fiskus chciałby ją wykorzystywać w odniesieniu do relacji biznesowych członków zarządu/wspólników ze spółkami.

Parlament Europejski chce, aby technologia blockchain służyła państwom UE do zautomatyzowania poboru podatków oraz do większej koordynacji przy opodatkowaniu kryptowalut. „To kolejny krok w skutecznej walce z uchylaniem się od opodatkowania w UE” – powiedziała PAP europosłanka Andżelika Możdżanowska (PiS).

Ostatnie siedem lat przyniosło znaczące przyspieszenie wzrostu dochodów z tytułu CIT – wynika z raportu Polityki Insight. Choć podatek ten odpowiada za niecałe 6 proc. wpływów do budżetu państwa, to już na poziomie samorządów jego udział może sięgać nawet 50 proc. To dlatego tak istotne są działania, które ograniczają agresywną optymalizację podatkową, czyli chociażby możliwość uciekania z zyskami do rajów podatkowych. W czołówce największych rzetelnych płatników CIT ostatniej dekady najwięcej jest banków, ale znalazły się w niej także firmy z branży handlowej, telekomunikacyjnej, tytoniowej czy energetycznej.

Wniesienie do spółki celowej akcji spółki akcyjnej, po którym nastąpiło umorzenie akcji tej spółki i przekształcenie spółki celowej w spółkę jawną, rozwiązaną następnie bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego było ukierunkowane na uniknięcie opodatkowania zysków zatrzymanych spółki akcyjnej. Tak uznała Rada ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania (Rada PUO) w uchwale z 21 stycznia 2022 r.

Raje podatkowe. Wiele państw zwalcza raje podatkowe. Te jednak istnieją. Takim rajem może okazać się konto założone w małym banku w USA. Czy optymalizacja podatkowa w raju podatkowym jest legalna?

Zwalczanie nielegalnego zatrudnienia i płacenia pod stołem. Polski Ład to również przepisy mające ograniczyć pracę „na czarno” oraz wypłacanie wynagrodzeń „pod stołem”. Od 2022 roku konsekwencje podatkowo-składkowe z tych tytułów ponosić będą nieuczciwi pracodawcy, a nie ich pracownicy. Nowe przepisy przewidują również korzystne warunki legalizacji zatrudnienia.

Czy CIT jest podatkiem dobrowolnym? W raporcie „Księga wstydu Ministerstwa Finansów – dyskryminacja podatkowa polskich firm” Związek Przedsiębiorców i Pracodawców wskazuje jak wielka jest skala niepłacenia podatku dochodowego od osób prawnych (CIT). ZPP ocenia, że CIT jest de facto podatkiem dobrowolnym. Jak wynika ze statystyk, płacą go jedynie ci, którzy chcą to robić. Przykładowo spółka T-Mobile Polska zapłaciła w ciągu ostatnich 5 lat łącznie niecałe 31 tys. zł podatku (przy przychodach w tym okresie ponad 43 mld zł) . Natomiast spółka Volkswagen Motor Polska zapłaciła w ciągu ostatnich 5 lat łącznie niecałe ok. 535 tys. zł podatku (przy przychodach w tym okresie prawie 32 mld zł i otrzymanej pomocy publicznej ponad 924 mln zł). Zdaniem ZPP remedium na obecną patologię byłoby wprowadzenie powszechnego i prostego podatku przychodowego.

Unijny wykaz jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych został przyjęty przez Radę Unii Europejskiej w dniu 5 października 2021 r. Resort finansów wydał obwieszczenie uzupełniające listę (rajów podatkowych) na gruncie prawa krajowego.

Międzynarodowy system podatkowy. Polska i 135 krajów wydały wspólne oświadczenie o kontynuowaniu współpracy nad wzmocnieniem międzynarodowego systemu podatkowego - poinformował resort finansów. Deklaracja ma być m.in. podstawą do stworzenia regulacji prawnych dotyczących opodatkowania cyfrowych gigantów i kolejnym krokiem w walce z rajami podatkowymi.

Unikanie opodatkowania. Komisja Europejska przedstawi do końca roku nowe propozycje przepisów w sprawie walki z unikaniem i uchylaniem się od opodatkowania - powiedział w Parlamencie Europejskim unijny komisarz ds. gospodarczych Paolo Gentiloni.

Pandora Papers to wyciek niemal 12 mln dokumentów dotyczących ukrytych majątków, unikania opodatkowania oraz prania brudnych pieniędzy przez bogate i wpływowe osoby na świecie. Wśród ujawnionych nazwisk znalazł się m.in. premier Czech Andrej Babisz czy król Jordanii Abdullah II. Dane uzyskało i opracowało Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych (ICIJ). 3 października 2021 r. został opublikowany pakiet tajnych dokumentów dowodzących, że politycy i urzędnicy z różnych krajów wykorzystywali spółki offshore do zakupu nieruchomości i unikania podatków.

Grupy VAT. W projekcie obszernej ustawy nowelizacyjnej, wprowadzającej Polski Ład podatkowy, pojawiły się również zmiany w podatku od towarów i usług, które dotyczą tzw. grupy VAT, czyli podatnika grupowego. Zdaniem prof. dr hab. Witolda Modzelewskiego konstrukcja grup VAT może posłużyć nieuczciwym podatnikom jako jeden ze sposobów unikania opodatkowania VAT i wyłudzania zwrotów tego podatku.

Unikanie opodatkowania przez holdingi zagraniczne a polskie spółki. W dniu 25 maja 2021 r. Szef KAS wydał opinię zabezpieczającą potwierdzającą że wniesienie przez nierezydentów, w drodze wkładu niepieniężnego, polskiej spółki do kontrolowanej przez nich spółki zagranicznej, ukierunkowane na utworzenie za granicą holdingu rodzinnego nie stanowi unikania opodatkowania. Będzie tak mimo tego, iż wypłacane przez polską spółkę do holdingu dywidendy będą mogły korzystać ze zwolnienia z opodatkowania. Fragmenty opinii wydają się wskazywać, że zarówno wybór jurysdykcji w której lokalizowany jest holding jak i moment w którym następuje wypłata dywidenda, mogą być analizowane przez pryzmat zaistnienia przesłanek zastosowania GAAR (General Anti‑Avoidance Rule – czyli ogólna klauzula obejścia prawa /podatkowego/).

Pakiet uszczelniający podatki CIT, PIT, VAT. Ministerstwo finansów chce rozbić solidarność pracodawców i pracowników, która ma miejsce w związku w wypłatą wynagrodzeń "pod stołem". W pakiecie uszczelniającym proponuje m.in., by po ujawnieniu takiej wypłaty to pracodawca, a nie pracownik musiał zapłacić zaległe podatki - dowiedziała się PAP.

Transakcje z rajami podatkowymi a ceny transferowe. Od pewnego czasu polski ustawodawca wyjątkowo chętnie wykorzystuje przepisy z zakresu cen transferowych do pobierania informacji o transakcjach realizowanych z podmiotami zarejestrowanymi w rajach podatkowych. Obowiązki nakładane na polskich podatników w tym zakresie są coraz szersze i wymagają coraz większych nakładów administracyjnych. Jednocześnie, wprowadzane przepisy często są tworzone w sposób chaotyczny i nie zawsze uzasadniony.

Zwalczanie rajów podatkowych - dyrektywa public tax CBCR. Wielkie korporacje powinny płacić podatki tam, gdzie zarabiają pieniądze, a konsumenci powinni mieć dostęp do informacji, czy firmy, których towary kupują nie wyprowadzają pieniędzy do rajów podatkowych - uważa wiceminister finansów Jan Sarnowski.

Unikanie opodatkowania. W UE powstało obserwatorium podatkowe wspierające walkę z unikaniem opodatkowania. Naukowcy będą pochylać się nad zjawiskami uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania i agresywnego planowania podatkowego.

Przepisy ustawy o VAT od 2017 r. obligowały podatników do rozliczania kwot VAT należnego i VAT naliczonego z tytułu WNT w odrębnych okresach rozliczeniowych (w tzw. „szyku rozstawnym”), w przypadku gdy transakcja nie została rozliczona przed upływem 3 miesięcy po upływie miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy. Po ponad czterech latach stosowania niekorzystnych przepisów, zapadł długo wyczekiwany wyrok TSUE (z 18 marca 2021 r. sygn. akt C-895/19), w którym stwierdzono, że wymogi prawa krajowego w tym zakresie są niezgodne z przepisami prawa unijnego. Co szczególnie istotne, orzeczenie europejskiego Trybunału otworzyło podatnikom drogę do składania wniosków o nadpłatę i odzyskanie nienależnie zapłaconych odsetek.

Wymiana udziałów a unikanie opodatkowania. Szef Krajowej Administracji Skarbowej wydał opinię zabezpieczającą dotyczącą kwestii wymiany udziałów i restrukturyzacji transgranicznej.

Umowy upo a unikanie opodatkowania. Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania są (ze względu na skomplikowany charakter i często nieaktualność) wykorzystywane do międzynarodowego unikania opodatkowania - informuje kierownik Centrum Analiz i Studiów Podatkowych (CASP), prof. SGH Dominik Gajewski.

Holandia rajem podatkowym. Holandia zajmuje czwarte miejsce w światowym rankingu krajów i terytoriów pod względem unikania opodatkowania - wynika z raportu Tax Justice Netherlands. Organizacja wystąpiła do partii politycznych o przerwanie tego procederu.

Raje podatkowe wg UE. Rada UE przyjęła 22 lutego 2021 r. konkluzje w sprawie zmienionego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych (potocznie ten wykaz jest nazywany /czarną/ listą rajów podatkowych). Do wykazu dodano Dominikę, a usunięto z niego Barbados. Ponadto Rada zwróciła się do Turcji o rozwiązanie wszystkich nierozstrzygniętych kwestii dotyczących skutecznej wymiany informacji ze wszystkimi państwami członkowskimi UE.

Raje podatkowe. Parlament Europejski uchwalił rezolucję, w której wzywa do zmiany sposobu sporządzania unijnej listy rajów podatkowych. Jest on obecnie zagmatwany i nieefektywny - uważają europosłowie.

Niektórzy podatnicy mają wątpliwości, jak powinni rozliczyć w VAT transakcję z odwrotnym obciążeniem, skoro przepisy dotyczące mechanizmu odwrotnego obciążenia w VAT przestały obowiązywać 1 listopada 2019 r. Obecnie może się zdarzyć, że podatnik otrzymał od kontrahenta fakturę z dopiskiem "odwrotne obciążenie" po 1 listopada 2019 r., podczas gdy przedmiotowa transakcja, do której odnosi się faktura miała miejsce przed 1 listopada 2019 r. Jak w takiej sytuacji podatnik powinien rozliczyć daną transakcję?

Polska popiera przyjęcie zmian w dyrektywie w sprawie współpracy administracyjnej mające na celu uszczelnienie systemu podatkowego - poinformował 1 grudnia 2020 r. na spotkaniu ECOFIN minister finansów, funduszy i polityki regionalnej Tadeusz Kościński.

Minister finansów, funduszy i polityki regionalnej Tadeusz Kościński 28 października 2020 r. powołał Radę ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania 2. kadencji na lata 2020-2024. W jej skład wejdzie 9 ekspertów z różnych środowisk, m.in. z branży doradczej, sądownictwa i administracji. Rada jest niezależnym organem, który wydaje opinie w sprawie zasadności zastosowania ogólnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

Polska liczy na poparcie niemieckiej prezydencji UE propozycji uszczelnienia systemów podatkowych i walki z nieuczciwą konkurencją podatkową - oświadczył wiceminister finansów Jan Sarnowski w czasie polsko-niemieckiej debaty o odbudowie gospodarek po pandemii.

Polska była pierwszym krajem w Unii Europejskiej, który ograniczył możliwość korzystania z "pomocy antycovidowej", w przypadku przedsiębiorstw powiązanych z rajami podatkowymi - informuje PAP wiceminister finansów Jan Sarnowski.

Ustalenie centrum (ośrodka) interesów osobistych i gospodarczych podatnika decyduje o rezydencji podatkowej, czyli obowiązku podatkowym w danym kraju. Fiskus jest tutaj bardzo rygorystyczny i większość sytuacji interpretuje na korzyść budżetu. Jednym z takich przykładów jest sprawa dotycząca przypadku opuszczenia kraju przez osobę oddelegowaną do pracy w innym państwie, która trafiła do NSA (sygn. II FSK 2653/16).

Przekształcenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę komandytową to coraz częściej wybierany scenariusz restrukturyzacji biznesu. Taka operacja niewątpliwie zapewnia liczne korzyści, eliminując de facto podwójne opodatkowanie dochodów z jakim mamy do czynienia w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki kapitałowej. W niektórych sytuacjach organy KAS uznają ten model przekształcenia za sposób na unikanie opodatkowania, natomiast w innych dają podatnikom zielone światło dla dokonania transformacji.

Ministerstwo Finansów rozpoczyna współpracę z ośrodkami naukowymi w zakresie wykrywania oszustw w akcyzie i VAT. Rozwiązania zostaną zrealizowane w ramach konkursu GOSPOSTRATEG, organizowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR). Od 21 lutego do 22 maja 2020 r. trwa nabór wniosków dot. akcyzy. Ogłoszenie konkursu na realizację projektu dot. VAT zaplanowano na II połowę 2020 r.

Ministerstwo Finansów informuje o wyłonieniu zwycięzców 2 wyzwań w konkursie MinFinTech: na opracowanie inteligentnego robota do walki z cyberprzestępczością i stworzenie platformy szkoleniowej dla funkcjonariuszy KAS, którzy wykorzystują urządzenia RTG do kontroli celno-skarbowej. Nagrody trafiły do zdolnych programistów, którzy podjęli nasze ambitne wyzwania i wykorzystali swoją nieprzeciętną wiedzę do wsparcia Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Konkurs zrealizowano w formule govtechowej, która otwiera sektor publiczny na innowacje i nowoczesne technologie.

Jesteśmy w fazie zmiany biegów, która pozwoli jeszcze bardziej poprawić ściągalność VAT w dziedzinach takich jak np. nielegalna sprzedaż w internecie - powiedział w rozmowie z PAP wiceminister finansów Leszek Skiba. Zdaniem wiceministra e-faktura - to instrument, który z jednej strony ułatwi przedsiębiorcom działanie, bo faktury będą gromadzone w chmurze. Z drugiej - szybciej dotrą do nich urzędnicy skarbowi. "Pliki JPK są wysyłane 25 dnia każdego miesiąca, a w nowym e-systemie faktury byłyby dostępne on-line" - przekonywał.

18 lutego 2020 r. Rada UE przyjęła zmienione konkluzje o unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy podatkowej. Do 8 jurysdykcji już umieszczonych w wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy podatkowej UE postanowiła dodać następujące jurysdykcje: Kajmany, Palau, Panamę, Seszele. Jurysdykcje te nie wdrożyły w wyznaczonym terminie reform podatkowych, do których się zobowiązały.

Można jeszcze zmniejszyć lukę w VAT - mówi w wywiadzie dla PAP minister finansów Tadeusz Kościński. W jego ocenie ustalenie daty brexitu to pozytywna wiadomość dla biznesu, skończy się bowiem okres niepewności.

Regulacje zawarte w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania między państwami decydują o tym, w którym państwie wystąpi obowiązek podatkowy, a w razie możliwości opodatkowania tego samego dochodu w dwóch państwach przewidują określone zasady odliczeń. W praktyce pojawia się tu jednak wiele problemów - część z nich dotyczy dochodów z nieruchomości, w tym dochodów z ich zbycia.

Z przeprowadzonego przez organizację Fair Tax Mark badania wynika, że potentat internetowy Amazon jest liderem w kwestii unikania opodatkowania. Pozostałe pięć wielkich firm internetowych - Facebook, Google, Netflix, Apple i Microsoft - wyróżniono jako "agresywnie unikające opodatkowania".

Nie będzie wspólnych przepisów unijnych o obowiązku raportowania przez korporacje informacji o podatkach, jakie płacą w każdym z państw członkowskich. Przeciw takim regulacjom opowiedziały się mniejsze państwa członkowskie, które przyciągają korporacje niższymi stawkami podatkowymi.

Szef Krajowej Administracji Skarbowej odmówił wydania opinii zabezpieczającej, ponieważ przedsiębiorcy działali zgodnie z prawem, ale podważali jego cel.

W dniu 17 lipca 2019 r. odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji Finansów Publicznych w sprawie zmian w ustawie o podatku od towarów i usług w zakresie wprowadzenia obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności (MPP), który od 1 listopada 2019 r. zastąpi obowiązujący obecnie mechanizm odwrotnego obciążenia. Tym samym procedura odwrotnego obciążenia przestanie funkcjonować.

Od 1 listopada 2019 r. zmieni się m.in. sposób rozliczenia transakcji w związku z likwidacją odwrotnego obciążenia w transakcjach krajowych i zastąpienia go mechanizmem podzielonej płatności. Istotne jest to, że niektóre transakcje rozpoczęte jeszcze przed 1 listopada 2019 r. i objęte dotychczas odwrotnym obciążeniem mogą być na mocy przepisów przejściowych rozliczane na starych zasadach także po 1 listopada 2019 r.

10 października 2019 r. ministrowie finansów państw Unii Europejskiej (działający jako jeden ze składów Rady UE - tj. Rada ECOFIN) usunęli Zjednoczone Emiraty Arabskie i Wyspy Marshalla z unijnej czarnej listy rajów podatkowych. Uznali też, że Albania, Kostaryka, Mauritius, Serbia i Szwajcaria realizują wszystkie zobowiązania dotyczące współpracy podatkowej.

Jaki wpływ na wzrost dochodów z VAT miały odwrotne obciążenie, solidarna odpowiedzialność i jednolity plik kontrolny – ocenia profesor Witold Modzelewski.

Sejmowa komisja śledcza do spraw podatku VAT przyjęła raport końcowy ze swych prac. Wskazuje on na rozszczelnienie systemu podatkowego w latach 2007-2015.

W przypadku naruszenia prawa podatkowego poprzez niezastosowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia przez wystawcę faktury (sprzedającego), skutkującego szkodą po stronie kontrahenta, ma on prawo do odszkodowania na gruncie prawa cywilnego.

Odwrotne obciążenie VAT (reverse charge), Unikanie opodatkowania

BEPS 2.0 - co oznacza dla polskich podatników?

Czasowe odwrotne obciążenie VAT dla transakcji giełdowych

Wzrost liczby postępowań z klauzulą GAAR. Jak uniknąć podejrzeń o nielegalne unikanie opodatkowania?

Odwrotne obciążenie VAT - zmiany od 1 kwietnia 2023 r.

Kiedy przekształcenie spółki nie jest unikaniem opodatkowania?

Klauzula GAAR: współpraca ze swoją spółką na celowniku fiskusa?

Blockchain narzędziem organów podatkowych w UE

Dochody z CIT w Polsce. Które firmy płacą największy podatek?

Wymiana udziałów w spółkach a unikanie opodatkowania

Raje podatkowe - gdzie można się ukryć przed fiskusem?

Zwalczanie nielegalnego zatrudnienia i płacenia pod stołem [Polski Ład]

Czy CIT jest podatkiem dobrowolnym?

Unijna lista rajów podatkowych

Wielka reforma międzynarodowego opodatkowania

Nowe przepisy w walce z unikaniem opodatkowania w UE

Pandora Papers - jak politycy i miliarderzy nie płacą podatków

Grupy VAT będą służyć ucieczce od opodatkowania

Unikanie opodatkowania przez holdingi zagraniczne a polskie spółki

Pracodawca zapłaci zaległe podatki. Pakiet uszczelniający podatki CIT, PIT, VAT

Problematyczne transakcje z rajami podatkowymi – ceny transferowe, dokumentacja, odpowiedzialność

Zwalczanie rajów podatkowych - dyrektywa public tax CBCR

Obserwatorium podatkowe do walki z unikaniem opodatkowania

Odzyskanie zapłaconych odsetek od VAT po wyroku TSUE ws. WNT i importu usług

Czy transgraniczna wymiana udziałów to unikanie opodatkowania?

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania służą też unikaniu opodatkowania

Holandia na 4. miejscu rankingu rajów podatkowych

Unijny wykaz rajów podatkowych - zmiany 2021

Zmiany w unijnym wykazie rajów podatkowych

Faktura z odwrotnym obciążeniem otrzymana po 1 listopada 2019 r. - rozliczenie VAT

Zmiany dyrektywy dot. współpracy administracyjnej - uszczelnianie podatków w UE

Rada ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania II kadencji

Uszczelnianie podatków w UE - Polska liczy na poparcie niemieckiej prezydencji

Firmy związane z rajami podatkowymi bez pomocy państwa w czasie epidemii

Ośrodek interesów osobistych i gospodarczych podatnika

Czy przekształcenie spółki z o.o. w spółkę komandytową może służyć unikaniu opodatkowania?

Wykrywanie oszustw w VAT i akcyzie - MF zaprasza naukowców do współpracy (konkurs GOSPOSTRATEG)

KAS wdroży inteligentne roboty do walki z cyberprzestępczością w sieci

e-faktury mają poprawić ściągalność VAT

Zmiany w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy podatkowej

MF: Lukę podatkową w VAT można jeszcze zmniejszyć

Zbycie nieruchomości na gruncie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania

Jak wielkie firm internetowe unikają opodatkowania

Raportowanie o podatkach przez korporacje - brak porozumienia w UE

Odmowa wydania opinii zabezpieczającej

Koniec procedury odwrotnego obciążenia w VAT

Zmiany w VAT od 1 listopada 2019 r. - rozliczenia w okresie przejściowym

Coraz mniej rajów podatkowych - ZEA i Wyspy Marshalla skreślone z unijnego wykazu

Czemu nie zawdzięczamy uszczelnienia VAT?

Raport końcowy komisji ds. VAT

Odszkodowanie za niezastosowanie odwrotnego obciążenia