Ubezpieczenie zdrowotne, Płatnik

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Od 2025 roku zasady naliczania składki zdrowotnej zmieniły się w porównaniu do 2024 roku. Nastąpiło ograniczenie podstawy naliczania składki do 75% minimalnego wynagrodzenia oraz likwidacja naliczania składki od środków trwałych. Natomiast od 1 stycznia 2026 r. zmiany mają być już większe. W dniu 19 listopada 2024 r. Rada Ministrów przyjęła autopoprawkę do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (druk sejmowy nr 764), przedłożoną przez Ministra Finansów. Tego samego dnia rząd przyjął projekt kolejnej nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw dotyczący zmian w składce zdrowotnej od 2026 roku. Projekt ten został przyjęty przez Sejm w głosowaniu plenarnym w dniu 4 kwietnia 2025 r.

Ministerstwo Finansów przypomina płatnikom o obowiązku sporządzenia i przesłania deklaracji podatkowych za 2024 rok. Sprawdź, jak przygotować formularze, na co zwrócić uwagę i jak uniknąć błędów w dokumentach PIT.

Chęć skorzystania przez małżonków ze wspólnego rozliczenia PIT nie pozbawia małżonka zaliczonego do umiarkowanego lub znacznego stopnia niepełnosprawności z możliwości skorzystania z ulgi w składce zdrowotnej uregulowanej w art. 82 ust. 10 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Jakie są warunki skorzystania z tej ulgi i jak ją liczyć, wyjaśnił 18 października 2024 r. Minister Zdrowia w odpowiedzi na interpelację poselską .

Dochody ze sprzedaży środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nie będą uwzględniane w wyliczeniu wysokości składki zdrowotnej dla osób rozliczających się na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej, dla osób rozliczających się w formie podatku liniowego oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Takie zmiany przewiduje przygotowywany w Ministerstwie Zdrowia projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Od 25 czerwca 2024 r. w Sejmie RP jest procedowany poselski projekt mający na celu wprowadzenie od 2025 roku nowych zasad ustalania wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne. Projekt ten pierwotnie przewidywał wprowadzenie trzech ryczałtowych kwot w wysokości 300 zł, 525 zł i 700 zł miesięcznie, zależnie od przychodu, wynagrodzenia, uposażenia lub świadczeń w roku kalendarzowym. Natomiast we wniesionej 18 lipca 2024 r. autopoprawce do tego projektu zrezygnowano z kwotowych stawek. W zamian zaproponowano trzy stawki składki zdrowotnej: 4%, 7% i 9,4% w zależności od dochodów - obliczane od przeciętnego wynagrodzenia. Zmiany mają dotyczyć wszystkich osób płacących składkę zdrowotną także pracowników i przedsiębiorców. Projekt przygotowała grupa posłów Polska2050-Trzecia Droga.

Chciałbym, żeby nowa składka zdrowotna dla przedsiębiorców weszła w życie 1 stycznia 2025 r. - powiedział 25 lipca 2024 r. w TVN 24 minister finansów Andrzej Domański. Jak mówił, zależy mu, by powstał wspólny rządowy projekt; takie rozwiązanie powinno być wypracowane w ciągu kilku najbliższych tygodni.

ZUS informuje, że za każdy miesiąc prowadzenia działalności w 2023 r. płatnicy składek mieli obowiązek złożyć do ZUS dokumenty rozliczeniowe z ustaloną składką na ubezpieczenie zdrowotne. Korektę dokumentów, w których wskazali podstawy wymiaru i należne składki mogli przekazać do ZUS do dnia złożenia wniosku o zwrot nadpłaty. Jeśli nie złożyli takiego wniosku, to korekty mogą dostarczyć najpóźniej do 1 lipca.

ZUS informuje, że 3 czerwca 2024 r. upływa termin, w którym można złożyć wniosek o zwrot nadpłaty składki zdrowotnej za 2023 r. Jeśli przedsiębiorca nie złoży wniosku w określonym  czasie, ZUS rozliczy nadpłatę na koncie płatnika do końca tego roku.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych w komunikacie z 1 lutego 2024 r. przekazał informacje odnośnie podstawy wymiaru składki oraz kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2024 r. dla poszczególnych grup przedsiębiorców. Wysokość składki zdrowotnej dla przedsiębiorców jest różna w zależności od formy opodatkowania. Inaczej podstawę ustalają przedsiębiorcy opodatkowani na zasadach ogólnych (według skali podatkowej oraz podatkiem liniowym), inaczej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, czy opodatkowani w formie karty podatkowej a w jeszcze inny sposób pozostałe osoby prowadzące pozarolniczą działalność.

Jeszcze w bieżącym tygodniu minister zdrowia razem z ministrem finansów przedstawią premierowi Tuskowi propozycje zmian w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców. Taką informację przekazała 18 marca 2024 r. minister zdrowia Izabela Leszczyna.

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) przypomina o obowiązku wpisywania poprawnych danych osób, dla których są wysyłane informacje PIT-11, PIT-R, PIT-8C i PIT-40A/11A.

Formularz PIT-2 zawiera oświadczenia i wnioski podatnika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Mogą go składać wszyscy podatnicy, od których dochodów płatnicy pobierają zaliczki na PIT. Nieważne czy jesteś pracownikiem, czy zleceniobiorcą, jeśli płatnik pobiera od wypłacanych ci należności zaliczkę na podatek, powinieneś zastanowić się, czy jest potrzeba abyś złożył na kolejny rok podatkowy stosowne wnioski i oświadczenia – może to wpłynąć na wysokość przelewu, który otrzymasz w styczniu.

Wszyscy płatnicy składek (w tym przedsiębiorcy) mają (od bieżącego roku) obowiązek posiadania profil na Platformie Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS). Osoba, która dopiero startuje ze swoim biznesem musi pamiętać o tym, by założyć konto na PUE. Trzeba to zrobić w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności.  

Interpretacja Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) dotyczy obowiązków płatnika przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w Polsce w kontekście zatrudniania pracowników na podstawie umowy zlecenia wykonywanej na terenie Niemiec. Usługi opiekuńcze świadczone w Niemczech nie kwalifikują się jako usługi związane z wolnym zawodem, a dochody z nich uzyskiwane podlegają opodatkowaniu w Polsce. Właściciel takiej firmy musi zatem pobierać i odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy oraz składać informacje na PIT-11 i PIT-4R. 

Jak dokonać rocznego rozliczenia składki zdrowotnej za 2022 rok przy zmianie formy opodatkowania? Na pytania płatników odpowiada ZUS.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych udzielił wyjaśnień odnośnie problemów w trakcie obsługi dokumentów w programie Płatnik dotyczących:
- wysłania deklaracji dla płatników wyrejestrowanych z ubezpieczeń,
- braku możliwości przetworzenia kolejnego dokumentu ZUS ZUA z kodem 05xx,
- sporządzenia dokumentu ZUS DRA z rocznym rozliczeniem za miesiąc kwiecień 2023 roku dla planików składek, którzy zakończyli działalność w grudniu 2022 roku.

Dlug w ZUS. Jak wynika z danych udostępnionych przez ZUS, na koniec ub.r. liczba aktywnych płatników z zadłużeniem była o przeszło 34% większa niż rok wcześniej. W tym samym okresie o niespełna 0,01% zmniejszyła się kwota zadłużenia na aktywnych kontach płatników. Ostatnio dług wyniósł średnio ponad 34 tys. zł. Z kolei największe zadłużenie wyniosło blisko 820 mln zł. Do tego w 2022 roku zostało zawartych przeszło 62,9 tys. układów ratalnych, czyli o ponad 3% więcej niż rok wcześniej. Komentujący te dane eksperci nie są zgodni, czy w najbliższych miesiącach liczba zadłużonych wzrośnie. Jednocześnie dodają, że do problemu mógł doprowadzić tzw. Polski Ład. 

Zakład Ubezpieczeń Społecznych udzielił wyjaśnień odnośnie podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne za styczeń 2023 r. dla przedsiębiorców, którzy zmienili formę opodatkowania. Ponadto ZUS wyjaśnił wpływ różnic remanentowych na ustalanie podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne przez przedsiębiorców