Umowa spółki, Udziały w spółce

Nowelizacja prawa często ma wpływ na bieżące funkcjonowanie i obowiązki przedsiębiorców. W październiku 2022 r. weszła w życie największa od 20 lat nowelizacja Kodeksu spółek handlowych. Czy wymusza ona zmiany w umowie lub statucie spółki?

Co trzeba wiedzieć o sprzedaży udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością? W jakiej formie prawnej trzeba zawrzeć taką umowę? Jakie obowiązki wiążą się z zawarciem tej umowy? Jak wycenić udział w spółce? Co z podatkiem dochodowym w przypadku sprzedaży udziałów w spółce z o.o.?

Wzorzec umowy prostej spółki akcyjnej. Ustawodawca w drodze rozporządzenia określił wzorzec umowy prostej spółki akcyjnej, a także inne wzorce dotyczące prostej spółki akcyjnej. Jak wygląda wzorzec umowy PSA, jakie dane zawiera?

Wymiana udziałów lub akcji a podatek dochodowy. 7 maja 2021 r. Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej wydał interpretację ogólną w sprawie stosowania przepisów o podatku dochodowym regulujących transakcje wymiany udziałów (akcji). Przyjęta przez Ministra wykładnia uznaje za prawidłową taką interpretację przepisów art. 24 ust. 8a- 8c ustawy PIT oraz art. 12 ust. 4d, 11 i 12 ustawy CIT, która dopuszcza ich stosowanie również w modelu, w którym większość głosów w spółce nabywanej jest uzyskiwana przez spółkę nabywającą w wyniku nabycia udziałów (akcji) w tej spółce od większej liczby udziałowców (akcjonariuszy) tej spółki w drodze odrębnych transakcji zawartych w okresie 6 miesięcy. Publikujemy pełną treść tej interpretacji.

Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zwaną dalej spółką z o.o., podlegają dziedziczeniu. Uprawnienie to nie oznacza jednak, że spadkobierca zmarłego wspólnika zawsze staje się udziałowcem takiej spółki. O tym, czy znajdzie się on w gronie wspólników mogą zadecydować udziałowcy, którzy niekoniecznie muszą akceptować przystąpienie do spółki określonych osób. Decyzja ta powinna przyjąć formę odpowiedniej treści postanowienia w umowie spółki z o.o. zgodnie z regulacją zawartą w przepisie art. 183 kodeksu spółek handlowych (zwanego dalej: ksh). Już na etapie rozpoczęcia współpracy ze wspólnikami, ważne, aby poświęcić chwilę na refleksję - co się stanie, gdy mnie zabraknie?

Sprzedaż udziałów posiadanych w polskiej spółce kapitałowej co do zasady podlega opodatkowaniu właśnie na terytorium Polski. Zdarzają się jednak przypadki gdy udziały sprzedaje osoba, która nie posiadania polskiej rezydencji podatkowej. Czy sprzedaż udziałów przez nierezydenta zawsze będzie opodatkowana w Polsce?

Według Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, który rozpatrywał sprawę przekształcenia spółki, wydatki na nabycie udziałów są kosztem uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia tych udziałów. Koszty te wyznacza wartość środków poniesionych dla uzyskania majątku spółki komandytowej, który w dacie ustania bytu prawnego tej spółki, a więc w dacie powstania spółki z o.o., równy był początkowej wartości majątku spółki z o.o.

Wyoming to chyba ostatnie miejsce na Ziemi, w którym legalnie można prowadzić biznes nie ujawniając struktury właścicielskiej na żadnym etapie rejestracji spółki, czyli upraszczając, można prowadzić działalność gospodarczą anonimowo. Stany Zjednoczone to kraj federacyjny, a zatem każdy stan zachowuje daleko idącą autonomię w zakresie stanowienia lokalnego prawa. I tak też właśnie jest w przypadku biznesu. Proces rejestracji i prowadzenia spraw spółki został wpisany do Konstytucji Stanu Wyoming i jest, w zasadzie, niezmienny od 1978 roku. Nie znając udziałowców podmiotów zarejestrowanych w Wyoming, tutejszy Sekretariat Stanu nie dzieli się tą informacją z federalnym fiskusem, czym od lat doprowadza do szewskiej pasji amerykański IRS.

Zgromadzenia wspólników mogą odbywać się przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Przy czym, taką możliwość musi przewidywać umowa spółki. W przypadku braku odpowiednich zapisów w umowie zgromadzenie musi odbywać się w sposób tradycyjny.

Neutralność podatkowa jest istotną przesłanką oceny kryteriów i rodzajów przekształceń prawnych spółek. Zdaniem NSA niedopuszczalna byłaby więc taka wykładnia przepisów krajowych, która zapewniałaby osiągnięcie tych celów tylko, gdyby wymiana udziałów była neutralna podatkowo, tylko gdyby przesłanki wynikające z ustawy o PIT odnosić językowo jedynie do jednego wspólnika.

Wycena wartości darowanych udziałów powinna odbywać się w oparciu o regulacje 7 ust. 1 i art. 8 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn (u.p.s.d.), według wartości skorygowanych aktywów netto, co pozwala na ustalenie "wartości rynkowej" tych udziałów i mieści się w dyspozycji normy art. 8 ust. 3 i 4 u.p.s.d. Wartość rynkowa udziału nienotowanego na Giełdzie Papierów Wartościowych powinna bowiem uwzględniać wycenę uwzględniającą średnią wartość dyskonta z uwagi na brak płynności (popytu na udziały) i brak kontroli w spółce, a nie najwyższy poziom dyskonta.

Spółka komandytowa to spółka osobowa, w której jeden ze wspólników odpowiada bez ograniczeń wobec wierzycieli za zobowiązania spółki (komplementariusz), a drugi wierzyciel odpowiada w sposób ograniczony, do wysokości sumy komandytowej. Przyjrzyjmy się jak wygląda kwestia opodatkowania podatkiem dochodowym przy ustalaniu proporcji udziału w zysku spółki.

Przez część roku podatkowego wspólnik spółki odprowadzał zaliczki na podatek dochodowy według proporcji pierwotnej, zaś po zakończeniu roku jego udział w zysku wzrośnie i będzie odnoszony do zakończonego już roku obrotowego. Czy taki wspólnik powinien zwiększyć podatek do zapłaty w zeznaniu rocznym PIT?

Wspólnik, który zamierzał zmniejszyć swoje udziały w spółce jawnej, chciał upewnić się czy ta czynność jest opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Podatnik 3,5 roku walczył o potwierdzenie swego stanowiska. Dwukrotnie wygrał nawet w sądzie. Fiskus ostatecznie zastosował się do wyroków, ale i tak opodatkował wspólnika.

Klauzula negocjacyjna (renegocjacyjna) zobowiązuje stron umowy do prowadzenia negocjacji mających na celu zawarcie umowy. Sporządzając klauzulę należy uwzględnić w niej takie zapisy, aby zmuszała kontrahentów do skutecznego negocjowania.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację, w której wskazał, że „przychód należny” powstaje w dacie, w której określona kwota przysługującego podatnikowi świadczenia pieniężnego staje się wymagalna i może on domagać się jej zapłaty.

Zyski z tytułu zbycia udziałów w spółkach kapitałowych co do zasady są opodatkowane w kraju rezydencji zbywcy. W określonych przypadkach podlegają jednak opodatkowaniu w państwie siedziby spółki, której udziały są zbywane.

W przypadku gdy kilku już działających na rynku lub przyszłych przedsiębiorców postanawia razem przystąpić do realizacji ustalonego wspólnie celu gospodarczego, a nie dysponują oni równym potencjałem materialnym (wkładem w przedsięwzięcie), aby wyposażyć spółkę w potrzebny majątek. Wówczas należy dokładnie ustalić w umowie, jak te różnice zostaną wyrównane lub jakie odzwierciedlenie znajdą w podziale spodziewanych profitów z działalności.

W razie odpłatnego zbycia udziałów przez spółkę osobową, podatnik jako wspólnik spółki osobowej będzie uprawniony do rozpoznania – proporcjonalnie do przysługującego mu prawa do udziału w zysku spółki osobowej – kosztów uzyskania przychodów, w wysokości odpowiadającej wydatkom poniesionym przez spółkę kapitałową na nabycie udziałów w ramach wymiany udziałów, tj. wartości nominalnej udziałów wydanych przez spółkę kapitałową w zamian za udziały.

Spółka cywilna jest najdogodniejszą formą dla realizowania wspólnych przedsięwzięć gospodarczych o charakterze jednorazowym. Może być także podstawą do prowadzenia przedsiębiorstwa rozumianego jako stała, zorganizowana, prowadzona we wspólnym imieniu i na wspólny rachunek wspólników działalność gospodarcza o charterze zarobkowym. Wykorzystanie spółki cywilnej jest pożądane tam, gdzie potrzebna jest uproszczona struktura organizacyjna umożliwiającą wspólnikom wpływanie na wspólnie podjętą działalność oraz jej kontrolę. Poniżej krótka charakterystyka spółki cywilnej.

Działalność gospodarcza może być prowadzona zarówno w miejscu, w którym przedsiębiorca zorganizował swój główny ośrodek gospodarczy, jak i poza nim, czyli w oddziale firmy lub w formie odrębnej spółki. Przedsiębiorcy rozpoczynający prowadzenie działalności w naszym kraju najczęściej decydują się na założenie spółki z. o.o. lub oddziału.

Oddział przedsiębiorcy zagranicznego to forma prawna prowadzenia działalności gospodarczej zarezerwowana dla podmiotów zagranicznych, które chcą otworzyć oddział swojej firmy w Polsce. Jak prawidłowo dokonać rejestracji oddziału w KRS oraz do celów podatkowych?

Przedsiębiorcy dokonujący transakcji wymiany udziałów mogą korzystać z możliwości jakie daje spółka luksemburska Societe en Commandite Special (SCSp), która jest spółkę osobową bez osobowości prawnej, o strukturze zbliżonej do polskiej struktury spółki komandytowo-akcyjnej. Jest to spółka transparentna podatkowo dla wszystkich podatków, o których mowa w Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku.

W orzecznictwie prezentowany jest pogląd, że dwuletni termin nieprzerwanego posiadania udziałów/akcji jest warunkiem materialnoprawnym zwolnienia podatkowego, a zwolnienie podatkowe w PIT jest prawem majątkowym, w które wstępuje następca prawny. Sytuację połączenia spółek przez przejęcie z punktu widzenia warunku dwuletniego posiadania udziałów należy traktować tak, jakby przejęcie w ogóle nie nastąpiło.

Zagadnienie sprzedaży udziałów w spółce z o.o. interesuje z pewnością każdego wspólnika oraz członka zarządu takiej spółki. Ważne jest to, jak sprawnie i skutecznie przejść przez etap sprzedaży całego pakietu udziałów lub etap wejścia do spółki inwestora połączonego z częściową sprzedażą udziałów. Moment ten jest na tyle istotny, że warto przeprowadzić go w sposób gwarantujący bezpieczeństwo prawne wspólnikom, inwestorom oraz spółce i jej zarządowi.