Czym jest pusta faktura? Jakie są skutki jej wystawienia? Wystawienie faktury, w której wykaże się kwotę podatku, oznacza obowiązek jej zapłaty, nawet gdyby faktura nie dokumentowała faktycznej transakcji. Jest to sankcja, która zabezpiecza interesy fiskalne państwa przed ewentualnym odliczeniem VAT z takiej faktury przez nabywcę. W większości przypadków z pustymi fakturami mamy do czynienia podczas prób wyłudzenia VAT. Puste faktury to problem także uczciwych podatników, gdy np. faktura zostanie wystawiona przed terminem lub w wyniku pomyłki. Skutki mogą dotknąć zarówno sprzedawcę, jak i nabywcę.
Sprzedaż zaewidencjonowana przy zastosowaniu kasy rejestrującej musi być uwzględniona w ewidencji VAT na podstawie dobowego lub miesięcznego raportu fiskalnego. Raport taki oznaczany jest w rejestrze sprzedaży jako dokument „RO”. Ujmowanie raportu fiskalnego „RO” jest obligatoryjne bez względu na to, czy podatnik ewidencjonuje sprzedaż przy zastosowaniu kasy rejestrującej, działając w ramach obowiązku wynikającego z przepisów, czy jest to efektem decyzji podatnika. W obu przypadkach rozliczenie sprzedaży ujętej w kasie rejestrującej dokonywane jest na podstawie raportu kasowego. Faktury wystawione na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych dotyczące sprzedaży ujętej na kasie rejestrującej należy ujmować w ewidencji za okres, w którym zostały wystawione. Faktury (z oznaczeniem „FP”), wystawione na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej i rolnika ryczałtowego, są objęte zakresem art. 109 ust. 3d ustawy. Tak uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 18 października 2021 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.668.2021.1.JM).
Fikcyjne faktury. Tylko w I połowie 2021 roku doszło do wykrycia ponad 85 tys. fikcyjnych faktur. Opiewały one na łączną kwotę 6,2 mld złotych. Analizy na plikach JPK_VAT, złożonych za pół roku, przyczyniły się do zidentyfikowania ponad 53 tys. fałszywych dokumentów, które zostały wystawione przez podmioty niezarejestrowane do VAT-u. W tym przypadku mówimy o kwocie blisko 794 mln zł. Natomiast na podstawie rozliczeń za okres od stycznia do maja wykryto podmioty niedeklarujące sprzedaży. One wystawiły około 320 tys. faktur na blisko 1,8 mld zł.
Faktura bez NIP. Praktyka pokazuje, że wielu podatników VAT nie wie, że ma obowiązek wystawić fakturę VAT na żądanie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej (konsumentów). Taka faktura nie musi zawierać numeru NIP, bo przecież osoby niebędące podatnikami VAT nie muszą mieć NIP. Ale takim osobom faktura za np. usługę hotelową, czy gastronomiczną jest potrzebna np. w celu udokumentowania wydatków dla potrzeb zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Okazuje się, że wielu sprzedawców nie zna tego obowiązku, ich systemy kas fiskalnych nie zawierają opcji wystawienia faktur dla osób fizycznych niemających NIP albo żądają numeru NIP, bo ich zdaniem nie można wystawić faktury bez NIP. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi udzielonej redakcji portalu infor.pl wyjaśnia jak być powinno. Co może zrobić klient (konsument), któremu odmówiono wystawienia faktury?
Odliczanie VAT i korekty in minus. W ramach pakietu SLIM VAT 2 zmienione zostały zasady odliczania VAT naliczonego od WNT i pozostałych zakupów, w przypadku których podatnikiem jest nabywca. Niezależnie od terminu rozliczeń, a w przypadku WNT także terminu otrzymania faktury, będzie możliwe rozliczenie w tym samym miesiącu zarówno VAT należnego, jak i VAT naliczonego. Zmiana ta wejdzie w życie następnego dnia po publikacji ustawy zmieniającej w Dzienniku Ustaw. Ponadto od 1 października 2021 r. korekty „in minus” dotyczące transakcyjnych i nietransakcyjnych WNT, importu usług oraz dostaw towarów, dla których nabywcy są podatnikami, będą dokonywane w rozliczeniu za okres, w którym zaistniała przyczyna obniżenia podstawy opodatkowania.
Anulowanie faktury. Faktura jako dokument wskazujący podatek naliczony jak i uprawniający do odliczenia podatku naliczonego stanowi fundament podatku od towarów i usług. Z tego powodu, powinno się unikać jakichkolwiek błędów przy jej sporządzaniu. Jednak, przy zachowaniu nawet największej staranności można popełnić pomyłkę. Z tego powodu warto wiedzieć, co zrobić z błędne sporządzoną fakturą, kiedy należy dokonać korekty, a kiedy i w jaki sposób podatnik będzie mógł ją anulować.
Bilet jako faktura. Bilety jednorazowe które dokumentują przejazd autostradą płatną lub usługę przewozu osób określonymi środkami transportu (np. koleje, autobusy, promy, samoloty) bez względu na długość odcinka przejazdu (obecnie obowiązuje tu limit 50 km), mają być uznawane za fakturę wg przepisów o VAT. Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej przygotował projekt rozporządzenia w tej sprawie, zmieniającego rozporządzenie w sprawie wystawiania faktur.
