Nie z każdej faktury można odliczyć VAT
12.09.2018
Zasadniczo podatek od towarów i usług powinien obciążać konsumentów oraz być neutralnym dla przedsiębiorców. Faktura powinna zatem uprawniać ich do odliczenia podatku naliczonego. Ustawodawca wprowadza jednak kilka wyjątków.
Jeżeli organ skarbowy odmawia przedsiębiorcy prawa do odliczenia VAT, to musi mu udowodnić, że budżet państwa został uszczuplony przez konkretne działania. To efekt przełomowego orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 grudnia 2017 r., które w znaczący sposób zmienia praktykę organów. Czy to oznacza koniec nadużyć fiskusa wobec podatników?
Samochód wykupiony z leasingu do majątku prywatnego - użyczenie dla firmy i odliczanie VAT
31.10.2018
Czy podatnik, który po wykupieniu samochodu z leasingu przekazał go na cele prywatne, może użyczyć tego samochodu do swojej działalności i odliczać VAT?
Spotkania biznesowe na jachcie w leasingu, wynajem jachtu na rzecz przedsiębiorców w celach promocyjnych oraz na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, a także prywatne wykorzystywanie łodzi przez zarząd i udziałowców spółki, zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nie pozbawiają podatnika prawa do odliczenia w pełnej wysokości podatku VAT.
Jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego, świadcząc odpłatne usługi, stają się podatnikami VAT. Jednak część usług wykonują nieodpłatnie, w ramach realizacji zadań publicznoprawnych. Rozdzieleniu dla potrzeb podatku VAT działalności w ramach tych dwóch sfer służy tzw. prewspółczynnik. Mimo że sama ustawa o VAT daje podatnikom możliwość dostosowania sposobu określenia proporcji, fiskus wymusza stosowanie metod określonych w akcie niższej rangi, jakim jest rozporządzenie.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 22 maja 2018 r., znak: ITPP2/4512-289/15-2/PS, po oddaleniu skargi kasacyjnej przez NSA (wyrok I FSK 490/16 z 18.01.2018 r.), musiał przyznać, że nie w każdym przypadku parkowanie samochodu poza siedzibą firmy oznacza, że samochód nie jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej.
Jesteśmy firmą motoryzacyjną zajmującą się sprzedażą samochodów. Podczas zorganizowanych targów branżowych zleciliśmy firmie zewnętrznej przygotowanie i dostawę poczęstunku (przekąsek). Z tego tytułu otrzymaliśmy fakturę za „usługi kateringowe”. Czy przysługuje nam prawo do odliczenia VAT wynikającego z faktury zakupu tych usług?
Jak wynika z orzeczeń sądów, w przypadku spraw dotyczących wyłudzeń w VAT organ podatkowy ma obowiązek dokładnego ustalenia stanu faktycznego oraz udowodnienia podatnikowi wzięcia udziału w oszustwie podatkowym. Brak obiektywnych przesłanek skutkuje niemożliwością ukarania podatnika.
Trybunał Sprawiedliwości UE odpowie na pytanie prejudycjalne NSA, czy obecny zakaz odliczania VAT od usług gastronomicznych i noclegowych nie narusza regulacji unijnych. Jeśli uzna, że zakaz jest dopuszczalny, to sytuacja przedsiębiorców z branży hotelarskiej i gastronomicznej nie tylko się nie poprawi, ale wręcz pogorszy. Opłacalne przestanie być wydawanie bonów na noclegi bądź wyżywienie – alarmuje jedna z organizacji branżowych w petycji do Ministerstwa Finansów. Apeluje, aby resort finansów nie czekał na werdykt unijnego trybunału i już dzisiaj przemyślał zmiany przepisów.
Zdaniem Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej podatnik zachowuje prawo do odliczenia VAT, gdy prawo to powstało, nawet jeśli ów podatnik z przyczyn niezależnych od jego woli nie mógł wykorzystać towarów lub usług stanowiących podstawę odliczenia. W związku z tym do odmowy odliczenia nie wystarczy, aby nieruchomość pozostała niezajęta po rozwiązaniu umowy najmu, której była przedmiotem, z powodu okoliczności niezależnych od woli jej właściciela.
Minister Finansów w oparciu o orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE uznaje, że brak zarejestrowania dostawcy towaru (lub usługodawcy) jako podatnika VAT czynnego w związku z realizacją procesu rejestracji, jako taki nie pozbawia nabywcy automatycznie towaru (lub usługi) prawa do odliczenia podatku naliczonego. Ponadto zdaniem MF sama faktura nie tworzy prawa do odliczenia podatku w niej wykazanego. Prawo do odliczenia przysługuje wówczas, gdy podatek naliczony w niej zawarty związany jest z faktycznie dokonanymi czynnościami opodatkowanymi.
Transakcje gospodarcze w obrocie krajowym pomiędzy przedsiębiorcami są najczęściej dokumentowane fakturami. Faktury mogą być wystawiane w walucie krajowej lub w walucie obcej. Niekiedy podatnicy mogą mieć problem z przewalutowaniem faktur po właściwym kursie. W razie zastosowania niewłaściwego kursu waluty przez sprzedawcę, nabywcy mają wątpliwości odnośnie możliwości skorzystania z prawa od odliczenia podatku naliczonego z faktury obarczonej tego rodzaju błędem.
Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego podatnik ma prawo wybrać opodatkowanie VAT sprzedaży nieruchomości używanej do działalności gospodarczej. Sąd podkreślił, że organ podatkowy niewłaściwie zastosował wobec niektórych nieruchomości przepisy ustawy o VAT, co uniemożliwiło rezygnację ze zwolnienia i opodatkowania transakcji, otwierające prawo do odliczenia VAT.
Zdaniem sądów nie można na siłę doszukiwać się zamiaru oszustwa po stronie podatnika, tj. nie można stosować sankcji automatycznie i zbiorczo wobec wszystkich podmiotów łańcucha transakcji tylko dlatego, że na którymś etapie doszło do nadużycia w podatku VAT. Warunkiem jest jednak to, że przedsiębiorca nie wiedział lub nie mógł wiedzieć o nieprawidłowości po stronie innego podmiotu.
Coraz częściej sądy orzekają, że fiskus powinien szukać prawdziwych oszustów, a nie ściągać należności z majątku oszukanych. Korzystne dla podatników wyroki zapadły ostatnio w WSA w Warszawie, a wcześniej w WSA we Wrocławiu oraz w Naczelnym Sądzie Administracyjnym.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 5 stycznia 2018 r. (0115-KDIT1-2.4012.800.2017.1.AJ) potwierdził, że w związku z nabyciem usług cateringowych Spółce przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.
Minister Finansów chciał odmówić jednej z gmin prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT. Na szczęście sądy po raz kolejny powstrzymują zapędy fiskusa, przypominając o zasadzie neutralności w podatku VAT.
Jeżeli przedsiębiorca zakupi samochód osobowy, który wcześniej użytkował na mocy umowy leasingu operacyjnego i przeznaczy go wyłącznie do majątku, to późniejsza sprzedaż tego auta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Oczywiście w takim przypadku przy wykupie samochodu z leasingu do majątku prywatnego nie będzie przysługiwało prawo odliczenia VAT.
Jeżeli samochody, które spółka zamierza nabyć wykorzystywane będą zarówno do celów służbowych jak i do celów prywatnych pracowników, spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego w fakturach dotyczących kosztów paliwa, kosztów napraw, wymiany opon i materiałów eksploatacyjnych, a także przeglądów gwarancyjnych i pogwarancyjnych samochodu służbowego udostępnionego pracownikowi.
Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie pracownikowi okularów korekcyjnych, jeżeli takie są zalecenia okulisty. Dotyczy to w szczególności osób wykonujących prace przed komputerem. Zatem czy pracodawcy przysługuje odliczenie podatku naliczonego od zakupu okularów korekcyjnych dla pracownika?
Moment, w którym ujmuje się w deklaracji transakcje objęte odwrotnym obciążeniem, nie powinien rozstrzygać o tym, kiedy można odliczyć VAT. A zatem nawet w przypadku zadeklarowania transakcji po upływie trzech miesięcy od jej dokonania można odliczyć VAT w okresie, w którym jest on należny. Tak wynika z przepisów unijnych i orzecznictwa TSUE. Podobne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie.
Ministerstwo Finansów chce zakazać wymiany paragonów bez NIP na faktury dające prawo do odliczenia podatku VAT. Wymiana paragonów bez NIP na faktury będzie karana.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego zanim skarbówka uznała działania firmy za nierzeczywiste i stanowiące nadużycie w zakresie VAT, powinna była określić, jaki jest charakter nadużycia i jakie dokładnie negatywne skutki miało ono dla Skarbu Państwa. Dopiero potem mogła przedsiębiorców karać czy też odbierać przysługujące im z mocy prawa uprawnienie do odliczenia VAT. Jest to przełomowe rozstrzygnięcie NSA, które może skutkować lawiną wniosków o wznowienie postępowania stwierdzenia nieważności decyzji.
Zawarliśmy umowę o dostawę towarów. Umowa zawiera zapis, że nasz kontrahent przez 6 miesięcy będzie dostarczał nam określoną partię towarów za konkretną cenę. Kwota została podana jednostkowo za każdą sztukę towaru, ale wcześniej została wynegocjowana podczas spotkania. Ostatecznie w umowie została uwzględniona cena wynegocjowana, która była niższa o 15% od ceny pierwotnie wskazanej przez kontrahenta. Otrzymaliśmy pierwszą dostawę towaru i pierwszą fakturę. Na fakturze do zapłaty została uwzględniona cena pierwotnie podana przez kontrahenta, a nie ta, którą mamy w umowie. Czy możemy odliczyć z niej VAT? Czy urząd nie uzna, że został odliczony VAT z faktury zawierającej zawyżoną cenę?
Projektowane przez Ministerstwo Finansów nowe regulacje zakładają wprowadzenie kas fiskalnych, które będą podpięte do sieci teleinformatycznej. Obok kas fiskalnych online pojawi się także obowiązek umieszczania NIP nabywcy na paragonie. Brak NIP-u na paragonie pozbawi prawa do odliczenia VAT.
Według najnowszego pomysłu urzędników resortu finansów zapłata na rachunek VAT (split payment) dostawcy (usługodawcy) ma być dowodem, że nabywca (usługobiorca) dołożył należytej staranności przy sprawdzaniu kontrahenta. Ten pogląd przytoczyły dwie codzienne gazety, w dodatku cytując z imienia i nazwiska autorów tych rewelacji, a więc jest się na czym pochylić się, mimo że sam pogląd brzmi wręcz absurdalnie - pisze profesor Witold Modzelewski.
Nieodpłatne wydanie kontrahentom artykułów reklamowych lub promocyjnych, co do których przysługiwało prawo do odliczenia VAT, jest nieopodatkowane VAT. Przyczyną pozostawienia poza zakresem podatku VAT tych wydań jest brak ich konsumpcyjnego charakteru.
Umowy o świadczenie usług, jak również umowy zlecenia, bez faktycznego zamiaru przejęcia pracowników czy też ich zatrudnienia w ramach outsourcingu pracowniczego są czynnościami nieważnymi z mocy prawa. Przedsiębiorca nie ma więc prawa do odliczania podatku VAT z faktur (dokumentujących fikcyjny outsourcing pracowniczy) wystawianych przez agencję.
Wydany niedawno przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyrok potwierdza prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktury otrzymanej od podmiotu niezarejestrowanego. Czy oznacza to, że mimo rozszerzonej możliwości wykreślania podatników z rejestru VAT skończą się problemy z odmową prawa do odliczenia VAT?
W świetle przepisów polskiego prawa podatkowego wykazanie VAT należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) lub importu usług po upływie trzech miesięcy skutkuje naliczeniem dodatkowych odsetek. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie orzekł jednak, że naliczanie odsetek z tego tytułu nie jest zgodne z unijnymi przepisami.
Zarówno w doktrynie, jak i orzeczeniach sądów wskazuje się na możliwość skorygowania błędów związanych z wystawieniem tzw. pustej faktury, pomimo że na gruncie przepisów ustawy o VAT ustawodawca nie przewidział tego wprost. Powstaje jednak pytanie, czy podmiot, który świadomie wystawił puste faktury, ma możliwość korekty przedmiotowych dokumentów.
Gmina może dokonać odliczenia podatku naliczonego z faktur VAT dokumentujących wydatki inwestycyjne związane z budową lub przebudową (modernizacją) targowiska.
Adres na fakturze a prawo do odliczenia VAT
24.11.2017
Przedsiębiorca może odliczyć podatek VAT, nawet jeśli sprzedawca podał na fakturze adres korespondencyjny, a nie ten, pod którym prowadzi działalność gospodarczą – orzekł Trybunał Sprawiedliwości UE w dwóch wyrokach.
Nie można uzależniać skorzystania z prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od podania na fakturze adresu miejsca, w którym wystawca faktury prowadzi działalność gospodarczą. Nie pozwalają na to art. 168 lit. a) i art. 178 lit. a) dyrektywy VAT w związku z art. 226 pkt 5 tej dyrektywy.
Podatnik może dokonać odliczenia podatku VAT dopiero w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał korektę faktury pod warunkiem, że wcześniej nie dokonał odliczenia kwoty podatku wynikającej z pierwotnej faktury. Tak uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 23 sierpnia 2017 r. (0114-KDIP1-3.4012.164.2017.1.ISZ).
Prawo do odliczenia należnego podatku od towarów i usług przysługuje pod dwoma warunkami, które spełnione być muszą w sposób kumulatywny. Nabywcą towarów bądź usług musi być podmiot, który jest podatnikiem VAT, a owe towary czy usługi wykorzystywane być muszą przez podatnika do podejmowania czynności, które podlegają podatkowi VAT. Kto i kiedy ma zatem prawo do pełnego odliczenia VAT za usługę prawną?
Pytanie dotyczy samochodu do 3,5 tony, dla którego jest prowadzona kilometrówka w celu odliczania 100% VAT. Niestety, pracownicy przez kilka dni nie wpisywali kilometrów. Czy można wyłączyć cały miesiąc ze 100% odliczenia, a potem od nowego miesiąca ponownie prowadzić kilometrówkę – bez zgłaszania tego faktu do urzędu skarbowego? Stwierdziliśmy brak uzupełniania kilometrów dopiero przy zdaniu kilometrówki.
Do końca ubiegłego roku podatnicy rozliczający VAT z tytułu WNT i importu usług mogli go odliczyć w tym samym okresie rozliczeniowym, o ile podatek należny został wykazany w prawidłowym okresie. Od początku 2017 r. jest to nadal możliwe, ale tylko jeżeli w ciągu trzech miesięcy od momentu powstania obowiązku podatkowego podatnik rozliczył podatek należny, a w przypadku WNT dodatkowo otrzymał fakturę w tym terminie (po tym czasie podatek naliczony można wykazać wyłącznie na bieżąco). W praktyce - jak zaznacza ekspert Grant Thornton - oznacza to, że otrzymanie od kontrahenta faktury z opóźnieniem powyżej trzech miesięcy może skutkować obowiązkiem zapłaty odsetek za zwłokę.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniu 19 października 2017 r. wydał wyrok dotyczący bardzo aktualnej obecnie sprawy – odmowy prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu faktury otrzymanej przez podatnika VAT od podmiotu dla potrzeb VAT nie zarejestrowanego.
Wyrok TSUE w sprawie Paper Consult (C 101/16) z 19 października 2017 r., dotyczący prawa do odliczenia VAT od podatników „nieaktywnych”, tak jak się można było spodziewać uwzględnia opinię Rzecznika Generalnego. Rzecznik wypowiadając się czerwcu br. w sprawie pytań prejudycjalnych, wniesionych przez rumuński sąd wskazał bowiem, że dyrektywa 2006/112 stoi na przeszkodzie przepisom państw UE, które przewidują odmowę odliczenia z tego tylko powodu, że podatnik, od którego nabyto towary lub usługi, został uznany za „nieaktywnego". Powyższe potwierdził również TSUE w orzeczeniu z 19 października 2017 r.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał 19 października 2017 r. wyrok, w którym uznał, że sprzeczne z dyrektywą w sprawie VAT są przepisy, które odmawiają podatnikowi prawa do odliczenia VAT tylko z tej przyczyny, że wystawca faktury został wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT. Podatnik (nabywca) powinien mieć prawo przedstawić dowody świadczące o jego należytej staranności i dobrej wierze, a zwłaszcza świadczące o tym, że dostawca mimo wykreślenia z rejestru czynnych podatników VAT zapłacił podatek należny.
Błąd polegający na nieprawidłowej kwalifikacji transakcji nie zawsze musi wywoływać skutek w postaci zastosowania sankcji VAT. Zdaniem sądu, przy decyzji o zastosowaniu sankcji, organy podatkowe powinny kierować się przede wszystkim zachowaniem zasady neutralności VAT. Jeżeli więc ryzyko obniżenia wpływów do budżetu państwa nie wystąpiło bądź było niskie, organ nie ma podstaw do zastosowania sankcji.
Konieczne są szczegółowe przepisy dotyczące "dobrej wiary" i "należytej staranności" jako przesłanek prawa do odliczenia VAT, tak by podatnicy wiedzieli, co zrobić, by nie dotknęły ich problemy. Kwestie te nie są określone w przepisach. Zdaniem niektórych ekspertów instrukcja Ministerstwa Finansów w tej sprawie nie wystarczy.
Kryterium „należytej staranności" rodzi niebezpieczeństwo „szarej strefy rządzenia”, w tym korupcji; to władza wręcz absolutna i zależy od widzimisię: najpierw kontrolującego, potem organu podatkowego, a na koniec sądu - uważa prof. Witold Modzelewski.
Zdarza się w wielu firmach, że samochody osobowe, które są wykorzystywane przez pracodawcę (podatnika VAT) w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, są dodatkowo, odpłatnie udostępniane pracownikom do ich celów prywatnych. Powstaje pytanie, czy ww. auta są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej tego podmiotu, a tym samym będą korzystały z pełnego prawa do odliczenia podatku VAT?
Usługi transportowe to jedne z tych usług, które prawie każdy podatnik prowadzący firmę nabywa na potrzeby swojej działalności. Z tytułu nabycia tych usług przysługuje prawo do odliczenia VAT, o ile tylko są one związane z opodatkowaną działalnością. Nie jest już takie oczywiste, w jakich terminach przysługuje prawo do odliczenia. Niejednokrotnie bowiem podatnicy otrzymują faktury z przyszłym terminem płatności albo usługi transportowe są świadczone na podstawie stałej umowy. Pojawiają się wówczas wątpliwości, jaka data będzie wyznaczała moment powstania prawa do odliczenia VAT.
Zajmujemy się badaniem jakości usług świadczonych przez sieć hoteli. Zatrudniamy współpracowników (audytorów) na umowę zlecenia. Generalnie dysponujemy samochodami służbowymi i jak dotąd nasi współpracownicy korzystali z nich, udając się w podróż służbową do klienta. Jeden z naszych współpracowników nie ma jednak prawa jazdy i musi dojechać do klienta pociągiem. Czy mamy prawo odliczyć VAT z takiego biletu? Czy fakt, że jest to nasz współpracownik zatrudniony na podstawie umowy zlecenia, stanowi przeszkodę do tego odliczenia?
Lista dobrych praktyk podatników VAT
30.08.2017
Trwają organizowane przez Ministerstwo Finansów konsultacje mające doprowadzić do stworzenia listy (kodeksu) dobrych praktyk podatników VAT (tzw. należytej staranności) w zakresie weryfikacji kontrahentów.
Od lat zajmując się wspólnotową wersją podatku od towarów i usług utwierdziłem się w przekonaniu, że żyję w przysłowiowym „domu wariatów”, a cały proces harmonizacji tego podatku jest unikatową wycieczką po ponadnarodowym „zakładzie pracy chronionej”, gdzie szansą przetrwania jest niepełnosprawność intelektualna – pisze profesor Witold Modzelewski.
Firma prowadząca działalność mieszaną sprzedaje swoje samochody, w tym samochody osobowe. Czy firmie przysługuje prawo do odliczenia w całości VAT od zakupów związanych ze sprzedażą samochodów, np. kosztów ogłoszeń, przetargu czy wyceny rzeczoznawcy?