Tematy - Umowa zlecenia, Kodeks cywilny - INFOR.PL

W ramach prowadzonego przedsiębiorstwa, którego działalność polega na świadczeniu usług wznoszenia budynków dochodzi do sytuacji, w których podatnicy budują nieruchomość na nienależącym do nich gruncie, a następnie sprzedają owe budynki w ramach sprzedaży poniesionych nakładów. W jaki sposób transakcja ta zostaje opodatkowana na gruncie ustawy o VAT?

Umowa poręczenia stanowi jeden ze sposobów zabezpieczenia długu. Kiedy można mówić o tym, że została zawarta umowa poręczenia? Jeśli poręczenie zostało udzielone odpłatnie, jak podatkowo rozliczyć otrzymywany z niego przychód? Czy wypłacone wynagrodzenie może stanowić koszt uzyskania przychodów?

Pracownicy mogą dochodzić odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę w pełnej wysokości na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Przy czym pracownik chcący uzyskać odszkodowanie od pracodawcy musi udowodnić zaistniałą szkodę, winę oraz związek przyczynowy między czynem pracodawcy a szkodą.

W obrocie gospodarczym często dochodzi do sprzedaży zawartej już umowy i idących za nią praw bądź zobowiązań. Najczęściej jest to związane ze sprzedażą wierzytelności. Czy cena zakupu umowy (cesji) może stanowić koszt uzyskania przychodu?

Z wnioskiem o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego wystąpiła podatniczka zainteresowana objęciem akcji na okaziciela w spółce akcyjnej. Pytanie prawne dotyczyło podatku PIT w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego przeniesienia własności akcji na podstawie zawartej umowy powierniczej. Czy nabycie przez nią własności akcji od powiernika będzie neutralne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

W trakcie procesu budowlanego to zwykle najwięksi gracze, czyli inwestor i generalny wykonawca rozdają karty. Podwykonawcy, mimo iż często ponoszą odpowiedzialność za wybudowanie i oddanie poszczególnych zadań inwestycyjnych, mają problem z odzyskaniem przysługujących im należności. Przyjrzyjmy się zatem po jaką ochronę prawną mogą sięgnąć podwykonawcy przy zamówieniach publicznych.

Prace polegające na powtarzalnych usługach z zakresu księgowości nie mogą być uznane za wykonanie dzieła, bowiem nie prowadzą do powstania obiektywnie istniejącego dzieła. Prace takie są nastawione na staranne wykonywanie czynności, a nie uzyskanie określonego rezultatu. Nie mamy do czynienia z właściwościami podmiotowymi, które z uwagi na posiadane przymioty mogą prowadzić do uzyskania indywidualnego rezultatu. Dlatego prace z zakresu księgowości nie mogą być przedmiotem umowy o dzieło.

Po ostatniej zmianie przepisów dotyczących ulgi badawczo-rozwojowej, wśród kosztów kwalifikowanych B+R znalazły się koszty wynagrodzenia współpracowników realizujących prace na podstawie umowy zlecenie oraz umowy o dzieło. Wątpliwości mogą budzić koszty współpracowników realizujących prace badawczo-rozwojowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zdaniem sądów nie ma żadnych przeszkód, by wynagrodzenie za ustanowioną służebność przesyłu, zarówno ustalone przez strony umownie, jaki i określone orzeczeniem sądu, kompensowało właścicielowi ten uszczerbek w jego majątku, który jest konsekwencją obniżenia się wartości nieruchomości, jako składnika jego majątku w związku z jej obciążeniem służebnością.

Skarga pauliańska jest dopuszczalna w postępowaniach podatkowych - tak orzekł Trybunał Konstytucyjny. Orzeczenie to może wywołać stan niepewności po stronie nabywców m.in. nieruchomości.

Głównym celem rządowego projektu zmian w Kodeksie cywilnym, nad którym trwają prace Sejmu jest skrócenie ogólnych okresów przedawnienia roszczeń. Skrócenie okresów przedawnienia ma zmusić wierzycieli do szybszego prowadzenia procesów windykacyjnych.

Według Trybunału Konstytucyjnego stosowanie skargi pauliańskiej nie jest „pułapką” na podatnika, lecz normalną i akceptowalną w orzecznictwie sądowym instytucją, z której organy podatkowe mają pełne prawo korzystać.

Dokonując wyboru formy prowadzenia działalności gospodarczej, należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Po pierwsze, trzeba zastanowić się nad efektywnością podatkową danej formy. Po drugie – nad optymalizacją wyeksponowania majątku osobistego na ryzyko gospodarcze. Po trzecie – nad stopniem skomplikowania procedur i nad kosztami, z jakimi należy się liczyć przy konkretnej formie prawnej.

Większość osób z góry zakłada, że najlepszym rodzajem zdobywania środków finansowych, jest praca w ramach umowy o pracę. Ma ona być rozwiązaniem trwalszym, wygodniejszym i bardziej korzystnym finansowo, niż umowa zlecenia, czy prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Czy faktycznie tak jest? I dlaczego umowa o pracę, coraz mniej różni się od innych form współpracy?

Jednym ze sposobów likwidacji przedsiębiorstwa jest jego sprzedaż. Właściciele najczęściej dokonują sprzedaży swojej firmy w całości, lecz istnieją przypadki, w których sprzedawana jest tylko jej część lub poszczególne składniki majątku odrębnie. Jak prawidłowo rozliczyć te poszczególne przypadki? Jakie konsekwencje na gruncie podatku VAT powoduje sprzedaż przedsiębiorstwa?

Jakie konsekwencje podatkowe na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wywołuje zawarcie umowy zamiany nieruchomości? Czy zbycie nieruchomości w ramach takiej umowy, przed upływem 5 lat od daty jej nabycia lub wybudowania, podlega opodatkowaniu?

Umowa zlecenia – podatki i składki ZUS. Większość osób pracujących zna prawa i przywileje wynikające z umowy o pracę i umowy zlecenia. Jednak często te dwie umowy są mylone, a podstawy ich funkcjonowania nie są znane. Również problematyczne w praktyce, okazuje się odróżnienie umowy zlecenia od umowy o dzieło. Należy tymczasem jasno wytyczyć granicę w rodzajach współpracy, ponieważ wpływają one bezpośrednio na obowiązki przedsiębiorstwa – zarówno w zakresie podatkowym jak i składkowym. Z pomocą przychodzi więc znajomość uregulowań prawnych, interpretacji podatkowo – prawnych, doktryny i orzecznictwa. Jak rozliczać podatki i składki ZUS od zleceń?

Zastosowanie instytucji skargi pauliańskiej zapewnia wierzycielowi możliwość dochodzenia spłaty, nawet wtedy gdy dłużnik wskutek czynności prawnej przeniósł swój majątek na inne osoby niezwiązane w żaden sposób z transakcją zawartą między wierzycielem a dłużnikiem. Co warto wiedzieć o skardze pauliańskiej i jak należy ją złożyć, by odzyskać dług?

W październiku ubiegłego roku resort finansów we współpracy z organizacjami zrzeszającymi przedsiębiorców rozpoczął prace nad opracowaniem jednolitych zasad należytej staranności, których przestrzeganie ma uchronić przed ryzykiem odmowy uzyskania zwrotu VAT. Co o pojęciu należytej staranności mówią sądy? A także, jakie propozycje w tym zakresie mają sami przedsiębiorcy?

Rząd panuje duże zmiany w terminach przedawnienia roszczeń. Nowe regulacje mogą przyczynić się do umocnienia pewności obrotu gospodarczego. Jednak jego najbardziej aktywnym uczestnikom, tj. przedsiębiorcom, ustawodawca znów nie ułatwia życia, dając konsumentom wachlarz kolejnych przewag w starciu z przedsiębiorcami.

Nawet po 10 latach, gdy już przedawni się zobowiązanie wobec prywatnego pożyczkodawcy, nie można spać spokojnie. Organy podatkowe i sądy uważają bowiem, że z chwilą przedawnienia zobowiązania dłużnik uzyskuje przychód. Musi więc zapłacić podatek, czyli podzielić się z budżetem.

W przypadku umowy o dzieło to zlecający pobiera zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i przekazuje je do urzędu. Osoba, która pracowała na podstawie umowy o dzieło w danym roku podatkowym, po zakończeniu roku (do końca lutego) powinna otrzymać informację podatkową PIT-11, na podstawie której może się rozliczyć.

Audyt prawny, zwany inaczej due dilligence lub legal due dilligence to proces zmierzający do sprawdzenia stanu prawnego podmiotu, w odniesieniu do którego planowana jest określona inwestycja. Audyt prawny dotyczy więc całego podmiotu (spółki, start-up’u) lub jego przedsiębiorstwa, aktywów, nieruchomości itp. Zwykle od jego wyników uzależnione jest to, czy dojdzie do inwestycji, czy też nie. Temat więc jest ważny i warto pamiętać o 5 podstawowych kwestiach, istotnych dla sprawnego i satysfakcjonującego przeprowadzenia takiego audytu.

16 stycznia 2017 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra sprawiedliwości. Projekt zakłada m.in. skrócenie ogólnego terminu przedawnienia roszczeń do 6 lat (obecnie jest 10 lat), czy wprowadzenie nowego sposobu liczenia upływu terminu przedawnienia – bieg terminu przedawnienia ma się kończyć z upływem ostatniego dnia roku kalendarzowego (nie będzie to jednak dotyczyć terminów przedawnienia krótszych niż dwa lata).

Podważenie podlegania ubezpieczeniom przez ZUS ma na celu wykazanie pozorności zawartej umowy, w celu skorzystania z zasiłku. Postępowanie tego rodzaju występuje najczęściej w przypadku umów o pracę, gdzie istnieją podejrzenia, że umowa została zawarta właśnie na potrzeby skorzystania z zasiłku. Przeprowadzane przez ZUS kontrole nie skupiają się jedynie na stwierdzeniu pozorności zawartej umowy, bo np. przy umowie o dzieło mogą dotyczyć przedmiotu zawartej umowy. Zakres kontroli obejmuje także osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.

Spółka cywilna jest najdogodniejszą formą dla realizowania wspólnych przedsięwzięć gospodarczych o charakterze jednorazowym. Może być także podstawą do prowadzenia przedsiębiorstwa rozumianego jako stała, zorganizowana, prowadzona we wspólnym imieniu i na wspólny rachunek wspólników działalność gospodarcza o charterze zarobkowym. Wykorzystanie spółki cywilnej jest pożądane tam, gdzie potrzebna jest uproszczona struktura organizacyjna umożliwiającą wspólnikom wpływanie na wspólnie podjętą działalność oraz jej kontrolę. Poniżej krótka charakterystyka spółki cywilnej.

Umowa poręczenia została uregulowana w przepisach kodeksu cywilnego. W ramach tej umowy poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał. Dzięki zawarciu umowy poręczenia wierzyciel zyskuje dodatkową osobę, która zapewnia, że wypełni zobowiązanie za dłużnika.

W obrocie gospodarczym faktura pro forma traktowana jest często jako propozycja (oferta) zawarcia umowy sprzedaży towaru lub świadczenia usługi. Przy czym pełni ona jedynie rolę informacyjną i nie jest dowodem zawarcia transakcji, ani dokumentem księgowym. Faktura tego rodzaju wystawiana jest w celu uzyskania przedpłaty lub zaliczki od nabywcy.

Diety wypłacane cudzoziemcom zatrudnionym przez przedsiębiorcę na podstawie umowy zlecenie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, jeśli z zawartych umów wprost wynika konieczność ich wypłacania, a cudzoziemcy posiadają ważne dokumenty uprawniające do pobytu na terytorium Polski.

Prawo przewiduje możliwość kontynuacji postępowania upadłościowego wszczętego przed śmiercią dłużnika, jak również wszczęcie takiego postępowania po jego śmierci. Wobec czego wierzyciele powinni mieć świadomość, że ich uprawnienia do dochodzenia swoich należności w postępowaniu upadłościowym nie odchodzą bezpowrotnie wraz ze śmiercią dłużnika.

Przedsiębiorcy w ramach swoich działalności coraz częściej decydują się na korzystanie z licencji, a co za tym idzie pojawia się coraz więcej podmiotów, które owe licencje oferują. W jaki sposób, zgodnie z obowiązującymi regulacjami podatkowymi, należy dokonywać rozliczeń usług licencji?

Umowa zlecenie jest rodzajem umowy cywilnoprawnej, która jest niezwykle popularną formą zatrudniania osób, a jej funkcjonowanie określa Kodeks cywilny. Często decydują się na nią jednostki chcące nawiązać współpracę z osobą, która nie prowadzi działalności gospodarczej. Wydatki związane z zawarciem tego typu umowy, takie jak wynagrodzenie, podatek dochodowy, składki ZUS, wskazane są najczęściej na rachunku wystawionym przez Zleceniobiorcę.

W praktyce niejednokrotnie pojawia się problem sposobu zarachowania świadczenia dłużnika na poczet określonego długu. Problem ten pojawia w przypadku istnienia kilku długów dłużnika tego samego rodzaju wobec tego samego wierzyciela, przy równoczesnym braku pełnego ich zaspokajania.

Prokura jest pełnomocnictwem handlowym, udzielanym przez przedsiębiorcę, podlegającemu wpisowi do rejestru przedsiębiorców. Prokurentem może natomiast zostać wyłącznie osoba fizyczna, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych.

Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (0114-KDIP3-1.4011.279.2017.1.AM) z 3 października 2017 r., stwierdzająca że doktorantka na darmowych praktykach (w formie umowy zlecenia) w kancelarii prawniczej nie otrzymuje nieodpłatnego świadczenia, jest oczywiście prawidłowa. Jednak nie rozwiązuje tak naprawdę problemu pytającej podatniczki lub jej zleceniodawcy. Ten zapewne rozwiąże lub rozwiązała odrębna interpretacja odpowiadająca na drugie zadane pytanie (o powstanie obowiązku w PIT), być może nie po myśli Wnioskodawczyni.

Pewnym standardem w statutach, umowach spółek, jak i w różnego rodzaju umowach inwestycyjnych stały się klauzule ograniczające obrót udziałami/akcjami. Ich celem jest ochrona trwałości inwestycji w spółkę oraz zabezpieczenie się przed wrogim przejęciem. Jednym z najbardziej popularnych rozwiązań jest pierwokup. Nie zawsze jednak zdajemy sobie sprawę z jakich środków prawnych możemy skorzystać przy egzekwowaniu prawa pierwokupu.

Nieodpłatna umowa zlecenia zawarta w celu odbycia praktyki zawodowej nie podlega opodatkowaniu, ponieważ świadczenia stron są ekwiwalentne – nie powstaje zatem przychód, który podlegałby opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Taką tezę postawił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej wydanej 3 października 2017 r.

Kary umowne mają na celu zapewnienie, iż postanowienia zawarte w umowie zostaną w sposób prawidłowy wykonane. W praktyce podatkowej istnieją wątpliwości co do tego, czy kara za rozwiązanie umowy może być traktowana jako przychód podatnika. W jaki sposób kwestę tę rozstrzygają przepisy?

W przepisach Ordynacji podatkowej organom skarbowym nadano możliwość ustanowienia na składnikach majątku podatnika hipoteki przymusowej. Kiedy organy skarbowe mogą skorzystać z tej możliwości? Jakie skutki rodzi ona dla podatników?

3 października 2017 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra rodziny, pracy i polityki społecznej. Projekt ten przewiduje, że osoby pracujące na podstawie umów cywilnoprawnych i samozatrudnione będą mogły należeć do związków zawodowych. Nowe przepisy są realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 2015 roku i mają wejść w życie w trakcie 2018 roku.

Umowa o dzieło należy do form zatrudnienia, która jest bardzo często zawierana przez firmy z handlowcami, dziennikarzami, blogerami, grafikami, jak również z innymi osobami wykonującymi tzw. „wolne zawody”. Jak prawidłowo rozliczyć podatek od takiej umowy?

Wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia osoby fizycznej zamieszkałej w Szwecji i będącej tam rezydentem podatkowym z reguły nie podlega opodatkowaniu w Polsce. Pracodawca nadal zobowiązany jest jednak do sporządzenia i przekazania podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu imiennej informacji sporządzonej według ustalonego wzoru IFT-1/IFT-1R.

Zajmujemy się badaniem jakości usług świadczonych przez sieć hoteli. Zatrudniamy współpracowników (audytorów) na umowę zlecenia. Generalnie dysponujemy samochodami służbowymi i jak dotąd nasi współpracownicy korzystali z nich, udając się w podróż służbową do klienta. Jeden z naszych współpracowników nie ma jednak prawa jazdy i musi dojechać do klienta pociągiem. Czy mamy prawo odliczyć VAT z takiego biletu? Czy fakt, że jest to nasz współpracownik zatrudniony na podstawie umowy zlecenia, stanowi przeszkodę do tego odliczenia?

Brakuje wzorcowej regulacji prawnej dotyczącej obrotu wirtualnymi przedmiotami. Pewne wytyczne już się wykształciły, jednak nastąpiło to w orzecznictwie sądowym, nie zaś w aktach prawnych. Natomiast organy skarbowe niejednokrotnie nie wiedzą, jakie regulacje powinny znaleźć zastosowanie w przypadku opodatkowania transakcji tego rodzaju przedmiotami.

W poprzednich dwóch częściach artykułu zostało wskazane, że sytuacja spadkobierców zmarłego wspólnika spółki z o.o. w odniesieniu do kwestii nabycia przez nich roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w tej spółce przedstawia się odmiennie w zależności od tego, na jakim etapie procedury przekształcenia spółki z o.o. wspólnik umrze. Niniejsza część artykułu dotyczy sytuacji gdy do śmierci wspólnika dochodzi po upływie terminu do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej.

W pierwszej części artykułu wskazane zostało, że sytuacja spadkobierców zmarłego wspólnika w odniesieniu do kwestii nabycia przez nich roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w spółce z o.o., o którym mowa w art. 565 § 1 k.s.h. przedstawia się odmiennie w zależności od tego, na jakim etapie procedury przekształcenia spółki z o.o. wspólnik umrze. Niniejsza część artykułu dotyczy sytuacji gdy do śmierci wspólnika dochodzi na etapie po podjęciu uchwały o przekształceniu spółki z o.o., ale przed upływem miesięcznego terminu do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej.

Zgodnie z treścią art. 734 § 1 kodeksu cywilnego (k.c.) przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie (mandatariusz) zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (mandanta). Umowa zlecenia należy do kategorii umów o świadczenie usług i jest konsensualną umową nazwaną. Umowa zlecenia, w której strony nie odstąpiły od zasady odpłatności (art. 735 § 1 k.c.) ma charakter umowy dwustronnie zobowiązującej i wzajemnej, w której wynagrodzenie należne przyjmującemu zlecenie jest ekwiwalentem spełnianego przez niego świadczenia (art. 487 § 2 k.c.).

Umowa zlecenia jest jedną z najczęściej zawieranych umów w obrocie gospodarczym. Poniżej przedstawiamy jej wzór wraz z krótkim omówieniem.

Kogo obowiązuje minimalna stawka godzinowa? Jaka jest jej wysokość? Minimalna stawka godzinowa, to kwota netto, czy brutto? Czy kwota ta jest stała, czy na przestrzeni lat ma się zmieniać?

Rząd zamierza wprowadzić możliwość nałożenia przez sąd obowiązku przedstawiania dowodów na swoją niekorzyść w sprawach dotyczących nieuczciwej konkurencji. Takie rozwiązanie zakłada rządowy projekt ustawy wprowadzający istotną zmianę w zakresie zasad postępowania dowodowego.

Umowa zlecenia, Kodeks cywilny

Sprzedaż nakładów na budynek postawiony na cudzym gruncie – skutki w VAT

Jak rozliczyć przychód z umowy poręczenia

Odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia

Wynagrodzenie za odpłatną cesję umowy jako koszt

Nieodpłatne przeniesienie własności akcji – skutki w PIT

Zakres ochrony prawnej podwykonawców w zamówieniach publicznych

Księgowanie nie może być przedmiotem umowy o dzieło

Koszty prac B+R osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą a koszty kwalifikowane

Ustanowienie służebności przesyłu a obniżenie wartości nieruchomości

Skarga pauliańska w postępowaniach podatkowych

Skrócenie ogólnych okresów przedawnienia roszczeń

Organy podatkowe mogą korzystać ze skargi pauliańskiej

Na co zwrócić uwagę przy wyborze formy prowadzenia działalności

Umowa o pracę, umowa zlecenia a działalność gospodarcza – różnice

Sprzedaż przedsiębiorstwa - skutki w VAT

Zamiana nieruchomości a podatki

Umowa zlecenia 2021 – podatki i składki ZUS

Skarga pauliańska jako ochrona interesów wierzyciela

Sądy i przedsiębiorcy o należytej staranności w VAT

Zmiany w terminach przedawnienia roszczeń - skutki dla przedsiębiorców

Przedawnienie zobowiązania powoduje powstanie przychodu

Umowa o dzieło – rozliczenie PIT

O czym należy pamiętać przy audycie prawnym?

Ogólny termin przedawnienia roszczeń będzie skrócony z 10 do 6 lat

Podważenie podlegania ubezpieczeniom przez ZUS - postępowanie i konsekwencje

Spółka cywilna – zastosowanie, treść umowy, majątek, przekształcenie, rozwiązanie

Umowa poręczenia jako sposób zabezpieczenia wierzytelności

Czy faktura pro forma może pełnić rolę oferty handlowej?

Diety zleceniobiorców kosztem podatkowym zleceniodawcy

Postępowanie upadłościowe a śmierć dłużnika

Jak rozliczać usługi licencji?

Rachunek do umowy zlecenia – wzór, zasady wystawiania

Jak zarachować wpłaty dokonywane na poczet długu?

Jakie są zasady udzielania prokury?

Przychód z darmowych praktyk a obowiązek podatkowy w PIT – „uśpione” ryzyko?

Jak zabezpieczyć prawo pierwokupu akcji lub udziałów?

Nieodpłatna umowa zlecenia – skutki w podatku dochodowym

Kara za rozwiązanie umowy jako przychód podatnika

Skutki podatkowe ustanowienia hipoteki przymusowej

Zleceniobiorcy będą mogli należeć do związków zawodowych

Jak rozliczyć podatek od zawartej umowy o dzieło?

Jak rozliczyć dochody z tytułu umowy zlecenia uzyskane w Szwecji?

Odliczenie VAT z biletu za przejazd zleceniobiorcy

Obrót wirtualnymi przedmiotami – kwestie prawne i podatkowe

Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część III

Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część II

Umowa zlecenia w orzecznictwie sądowym

Wzór umowy zlecenia z komentarzem

Minimalna stawka godzinowa – co warto wiedzieć?

Obowiązek przedstawiania dowodów w sprawach o nieuczciwą konkurencję