ABC kosztów

Koszty uzyskania przychodów. 13 stycznia 2021 roku zapadł ważny dla podatników wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w sprawie o sygnaturze III SA/Wa 1259/20. Dotyczy on kwestii winy przy rozliczeniu przez podatników kosztów uzyskania przychodów na podstawie nierzetelnych dowodów księgowych. Orzeczenie to powinno zwrócić uwagę podatników, ponieważ z wydawanych decyzji organów podatkowych, a następnie wyroków sądowych wyłania się dość surowa dla podatników linia orzecznicza. Podatnicy powinni teraz jeszcze bardziej niż do tej pory uważać na kwalifikowanie kosztów i weryfikacje dokumentów księgowych, którymi się posługują, ponieważ mogą ponosić negatywne konsekwencje również działań niezawinionych.

Jeśli zmieniły się tylko strony umowy, to mamy do czynienia z kontynuacją. Ale jeżeli teraz zostanie przedłużona spłata rat, to dla celów podatkowych jest to już nowy kontrakt – uważa Ministerstwo Finansów. Ma to swoje konkretne skutki podatkowe.

Czy w przypadku otrzymania od kontrahenta faktury, dokumentującej nabycie towarów lub usług innych niż objęte obligatoryjnym MPP, a mimo to oznaczonej klauzulą „mechanizm podzielonej płatności”, dla jej zaliczenia w ciężar kosztów podatkowych (od 1 stycznia 2020 roku) konieczne będzie dokonanie zapłaty w ramach mechanizmu podzielonej płatności? Na to pytanie odpowiedział Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 15 listopada 2019 r.

Od 1 stycznia 2020 r. płatności wynikające z transakcji powyżej 15 tys. zł, które trafią na rachunki bankowe nieznajdujące się na tzw. białej liście podatników VAT, nie będą mogły być uznane za koszt uzyskania przychodu. A co w przypadków płatności na rachunki podmiotów zagranicznych? Ministerstwo Finansów informuje, że ten wymóg (i sankcja wyłączenia z kosztów) nie stosuje się do płatności na rzecz zagranicznych firm, które nie zarejestrowały się w Polsce jako podatnik VAT.

Podejście fiskusa do możliwości objęcia pomocą publiczną wydatków poniesionych na zakup środków transportu zmieniło się na korzyść podatnika. Obecnie, jak zauważa eksperta Grant Thornton, przeważa stanowisko potwierdzające możliwość obejmowania pomocą wydatków związanych z nabyciem samochodów wykorzystywanych do działalności wskazanej w zezwoleniu strefowym, a od niedawna w decyzji o wsparciu.

Przepis art. 15e ust. 1 ustawy o CIT wskazuje (od 1 stycznia 2018 r.) kategorie usług i praw, których wysokość podlega limitowaniu (koszty ponad limit są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów) w przypadku kosztów ponoszonych bezpośrednio lub pośrednio na rzecz podmiotów powiązanych,. Katalog ten składa się z trzech odrębnych rodzajowo grup kosztów, przy czym limit określony przepisem art. 15e odnosi się do ich łącznej wysokości. Ministerstwo Finansów podkreśla więc, że w celu obliczenia tego limitu należy zsumować wysokość kosztów usług i praw ponoszonych z poszczególnych tytułów wymienionych w pkt 1-3 ust. 1 art. 15e ustawy o CIT.

Pracodawca nie może stosować 50% kosztów uzyskania przychodów do premii i nagród uznaniowych wypłacanych pracownikom, którzy przenoszą na niego prawa autorskie do wytworzonych przez siebie dzieł twórczych.

Od 1 stycznia 2018 r. zacznie obowiązywać nowelizacja trzech ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych, o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Zmiany, jak podkreśla ekspert Grant Thornton, wprowadzają ograniczenia w katalogu wydatków stanowiących koszty uzyskania przychodów.

W celu rozwoju przedsiębiorstwa i zwiększenia jego dochodów firmy decydują się na dokonywanie wielu inwestycji. Niekiedy jednak w wyniku zmiany koncepcji rozwoju firmy, czy też zmniejszenia dostępnych środków pieniężnych firmy zmuszone są do rezygnacji z ich wykonania. Czy wydatki poniesione na inwestycję, której później zaniechano, mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodu?

W 2015 r. zmianie uległy przepisy nakazujące korektę kosztów uzyskania przychodu w wyniku braku terminowej zapłaty z tytułu nabytych towarów i usług. Obecnie przedsiębiorcy zobligowani są do kontroli swoich zobowiązań pod kątem sposobu uiszczenia zapłaty.

W przypadku sprzedaży nieruchomości do kosztów nabycia zalicza się cena nieruchomości niezależnie od tego, z jakiego źródła była ona finansowana. Podobnie do kosztów nabycia zalicza się wydatki związane dopełnianiem formalności notarialnych. Czy do kosztów można zaliczyć także wydatki poniesione w związku z zaciągnięciem kredytu hipotecznego?

Zarządzanie kosztami w firmie to temat, który od zawsze towarzyszy przedsiębiorstwom. Świadomość tego, jak duże koszty generują poszczególne procesy, przekłada się bowiem na ich optymalizację oraz wynik finansowy firmy. Bardzo ważne jest w tym kontekście odpowiednie ewidencjonowanie miejsca powstawania kosztów.

Ministerstwo Finansów zaproponowało modyfikację zasad dotyczących jednorazowej amortyzacji, tj. nowy, dodatkowy mechanizm jednorazowej amortyzacji. Projektowane regulacje nie odnoszą się jednak do sposobu rozliczania w kosztach firmy drobniejszego sprzętu do kwoty 3,5 tys. zł.

W przypadku umowy najmu zawartej na czas nieokreślony limit płatności gotówkowych (15 tys. zł) z art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej odnosi się do ustalonego okresu rozliczeniowego, np. jednego miesiąca. Natomiast, jeżeli chodzi o umowy na czas określony, granica dotyczy wartości całej umowy. Co ma znaczenie, jeżeli przedsiębiorca chce związane z umowami płatności zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

W poprzedniej części omawialiśmy wyrok NSA z 16 lutego 2016 r. (sygn. II FSK 421/14). Zgodnie z tezą w nim zawartą, nieściągalne wierzytelności mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów (KUP) w kwocie brutto. Wydawało się, że linia orzecznicza NSA uległa zmianie na korzyść podatników. Dotychczasowe orzeczenia mówiły bowiem o tym, że nieściągalne wierzytelności mogą być zarachowane w KUP jedynie w kwocie netto, a zatem bez podatku VAT.

Na podatniku, który dokonuje zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, ciąży obowiązek udowodnienia, iż wydatek ten został faktycznie poniesiony, a także że jest celowy i racjonalny z punktu widzenia prowadzonego obszaru działalności. W związku z powyższym, konieczne jest prawidłowe oraz rzetelne gromadzenie dowodów dokumentujących poniesienie kosztu. Z uwagi na regulacje wynikające z przepisów Ordynacji podatkowej, dowody dokumentujące poniesienie kosztu mającego wpływ na wysokość dochodu podlegającego opodatkowaniu powinny być przechowywane przez okres 5 lat (który liczony jest od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności).

Przedsiębiorcy coraz częściej toczą spory z fiskusem o to, czy można zaliczać do kosztów uzyskania przychodów wydatki związane z tzw. Społeczną Odpowiedzialnością Biznesu. Zdaniem specjalistów, problem istnieje, bo sądy administracyjne i organy skarbowe źle interpretują przepisy.

W ustawach o podatkach dochodowych wprowadzono regulację, która określa skutki podatkowe po stronie kosztów uzyskania przychodów. Znajdzie ona zastosowanie w przypadku naruszenia obowiązku, który wynika ze znowelizowanego przepisu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (określającego limit wartości transakcji między przedsiębiorcami). Nowe regulacje będą miały zastosowanie od 1 stycznia 2017 r.

Pracodawca ma prawo zastosować 50% koszty uzyskania przychodu do tej części wynagrodzenia pracownika, która dotyczy jego działalności twórczej na rzecz pracodawcy. Do części wynagrodzenia za wykonywanie prac, które nie będą miały twórczego charakteru, należy zastosować zwykłe koszty pracownicze.

Podwyższone koszty uzyskania przychodów w wysokości 50% można zastosować w przypadku, gdy podatnik (twórca) uzyska przychód za wykonanie utworu oraz gdy dokona rozporządzenia prawami autorskimi do tego utworu, tj. gdy przejdą one na zamawiającego utwór lub gdy udzieli licencji na korzystanie z niego.

Wpis stosunkowy lub stały pobiera się od pism wszczynających postępowanie przed sądem administracyjnym sprawy typu zażalenie lub skarga (np. kasacyjna lub o wznowienie postępowania). W sprawach, gdzie przedmiotem zaskarżenia są należności pieniężne pobierany jest wpis stosunkowy - w innych sprawach pobierany jest przez sąd wpis stały.

Przepisy ustaw o podatkach dochodowych nie wprowadzają szczególnych wytycznych dotyczących dokumentowania wydatków związanych z nabywaniem usług niematerialnych. Jednakże, w świetle stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe i sądy administracyjne, dokumentowanie dla celów podatkowych kosztów nabycia usług o charakterze niematerialnym za pomocą faktur oraz umów zawartych ze świadczeniodawcą, okazuje się być niewystarczające.

Dobra informacja dla przedsiębiorców i służb finansowo-księgowych. Z dniem 1 stycznia 2016 roku znikają przepisy regulujące obowiązek korygowania kosztów uzyskania przychodów w przypadku niedochowania terminu płatności.

Grzywny za spóźnioną zapłatę podatku czy mandatu drogowego przedsiębiorca nie będzie mógł rozliczyć w kosztach firmy i tym samym obniżyć o ich wartość należnego fiskusowi podatku.

Na potrzeby prowadzonej działalności handlowej najmuję lokal i w ramach umowy zobowiązałem się opłacać oprócz czynszu świadczenia dodatkowe: energię elektryczną, wodę oraz rozmowy telefoniczne, według faktur otrzymywanych od dostawców. Faktury mają być jednak wystawiane na firmę, która kiedyś w tym lokalu prowadziła działalność i podpisała umowy z dostawcami, a właściciel lokalu nie wyraził zgody na wystawianie na podstawie faktur własnych dowodów obciążeniowych. Czy mogę zaliczyć poniesione wydatki do kosztów uzyskania przychodów, jeśli faktycznie płacę kwoty określone fakturami i jest to udokumentowane w raportach kasowych firmy?