Tematy - Czynny podatnik VAT, Należyta staranność w VAT - INFOR.PL

Przed zawarciem umowy z nieznanym podmiotem sprawdza się jego wiarygodność i nie trzeba o tym podatnikom przypominać w sposób urzędowy – pisze profesor Witold Modzelewski. Rzeczywistym niebezpieczeństwem dla tych podmiotów jest działanie prawdziwych oszustów, którzy umieją „przekręcić” każdego. Zdaniem profesora Modzelewskiego przede wszystkim należy przyjąć inną definicję dobrej wiary: jeżeli właściciel lub zarząd zostali oszukani przez działających w złej wierze podwładnych, to podatnik nie może być uznany – tak jak teraz – za „świadomie uczestniczącego w oszustwie”.

Gdy nawet udałoby się wydać jakieś „ogólne objaśnienia”, które zastosowałyby naiwnie jakiś podatnik VAT, to wpadłby w pułapkę, którą zapamiętałby na całe życie – pisze profesor Witold Modzelewski.

W październiku ubiegłego roku resort finansów we współpracy z organizacjami zrzeszającymi przedsiębiorców rozpoczął prace nad opracowaniem jednolitych zasad należytej staranności, których przestrzeganie ma uchronić przed ryzykiem odmowy uzyskania zwrotu VAT. Co o pojęciu należytej staranności mówią sądy? A także, jakie propozycje w tym zakresie mają sami przedsiębiorcy?

Prace nad kodeksem należytej staranności w VAT są na ukończeniu, będzie on miał formę objaśnień podatkowych wiążących dla podatnika, jak i aparatu skarbowego - powiedział PAP Michał Kanownik, prezes Związku Importerów i Producentów Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego branży RTV i IT ZIPSEE "Cyfrowa Polska". Prezes Kanownik jest członkiem zespołu, który wspólnie z resortem finansów pracuje nad dokumentem.

Po raz kolejny resort finansów wyznaczył sam sobie termin ogłoszenia oficjalnych kryteriów „należytej staranności”, których dochowanie ma dać – działającym w dobrej wierze podatnikom VAT – prawo do odliczenia z fałszywej faktury. Ma to już nie być jakiś „kodeks dobrych praktyk”, lecz tzw. ogólne objaśnienia, czy nowa forma ogólnej interpretacji ministra finansów. Miesiącem ich ogłoszenia ma być luty 2018 r.: poczekamy, zobaczymy, co tam piszą.

Nieodpłatne wydanie kontrahentom artykułów reklamowych lub promocyjnych, co do których przysługiwało prawo do odliczenia VAT, jest nieopodatkowane VAT. Przyczyną pozostawienia poza zakresem podatku VAT tych wydań jest brak ich konsumpcyjnego charakteru.

Obecnie organy podatkowe odmawiają zwrotu podatku VAT polskim podatnikom, którzy dokonali transakcji z podmiotami wykreślonymi z rejestru VAT. Na szczęście jednak podejście Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest inne, dzięki czemu prawdopodobnie polskie organy podatkowe będą musiały zmienić utrwaloną praktykę.

Wydany niedawno przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyrok potwierdza prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktury otrzymanej od podmiotu niezarejestrowanego. Czy oznacza to, że mimo rozszerzonej możliwości wykreślania podatników z rejestru VAT skończą się problemy z odmową prawa do odliczenia VAT?

Rządowe stanowisko w związku z wnioskiem Komisji Europejskiej dotyczącym rozporządzenia Rady (UE) w sprawie współpracy administracyjnej oraz zwalczania oszustw w dziedzinie podatku VAT spotkało się z aprobatą przedsiębiorców. Celem proponowanych zmian jest wprowadzenie narzędzi, dzięki którym poprawi się współpraca administracji podatkowych z administracjami celnymi i organami ścigania krajów UE.

Każdy podatnik będzie mogła zweryfikować kontrahenta, poprzez zwrócenie się do urzędu z takim wnioskiem. Weryfikacji podlegać będzie firmowy numeru konta bankowego, składanie przez kontrahenta deklaracji oraz innych dokumentów. Podatnik będzie mógł również sprawdzić, czy kontrahent ujął daną fakturę w deklaracji VAT.

Zaliczenie wydatków do kosztów uzyskania przychodów będzie możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy zapłata zostanie dokonana na zarejestrowany przez fiskusa rachunek bankowy. Takie rozwiązanie zakłada projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, który prawdopodobnie wejdzie w życie w 2018 r.

Jeżeli błędne rozliczenie podatnika VAT wynikać będzie z popełnienia oszustwa podatkowego sankcja może wynieść nawet 100% naliczonego podatku. Podatnicy, którzy nieświadomie biorą udział w niezgodnych z prawem transakcjach dochowując należytej staranności i działając w dobrej wierze nie zostaną jednak obciążeni tak wysoką sankcją.

Przedsiębiorcy i eksperci mają różne zdania odnośnie sensowności stworzenia Kodeksu należytej staranności w VAT. Jedni uważają, że Kodeks jest niezbędny, choć niełatwo tak go skonstruować, by obowiązki w nim zawarte nie obciążały nadmiernie podatników. Inni podkreślają, że w relacjach z podejrzanymi kontrahentami wystarczy zastosować split payment, co wystarczy by niedopuścić do wyłudzenia lub oszustwa w VAT.

Według oficjalnych zapowiedzi do końca października 2017 r. resort finansów zobowiązał się do opracowania zasad postępowania charakteryzujących „zachowanie należytej staranności” przez podatników podatku od towarów i usług. Miał to być jakiś „kodeks dobrych praktyk”, czyli coś nie mającego jakiegokolwiek znaczenia prawnego, podobnie jak np. komunikat prasowy.

Utworzenie wykazu podatników VAT czynnych, dzięki któremu podatnik będzie mógł sprawdzić kontrahentów – to rozwiązanie przewidziane w rządowym projekcie nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.

O najważniejszych zmianach w VAT w latach 2017-2018: split payment, JPK_VAT, kasach fiskalnych online, białej liście podatników VAT, liście dobrych praktyk i innych planach Ministerstwa Finansów rozmawiamy z Wojciechem Śliżem, dyrektorem departamentu Podatku od Towarów i Usług w Ministerstwie Finansów.

Wyrok TSUE w sprawie Paper Consult (C 101/16) z 19 października 2017 r., dotyczący prawa do odliczenia VAT od podatników „nieaktywnych”, tak jak się można było spodziewać uwzględnia opinię Rzecznika Generalnego. Rzecznik wypowiadając się czerwcu br. w sprawie pytań prejudycjalnych, wniesionych przez rumuński sąd wskazał bowiem, że dyrektywa 2006/112 stoi na przeszkodzie przepisom państw UE, które przewidują odmowę odliczenia z tego tylko powodu, że podatnik, od którego nabyto towary lub usługi, został uznany za „nieaktywnego". Powyższe potwierdził również TSUE w orzeczeniu z 19 października 2017 r.

Konieczne są szczegółowe przepisy dotyczące "dobrej wiary" i "należytej staranności" jako przesłanek prawa do odliczenia VAT, tak by podatnicy wiedzieli, co zrobić, by nie dotknęły ich problemy. Kwestie te nie są określone w przepisach. Zdaniem niektórych ekspertów instrukcja Ministerstwa Finansów w tej sprawie nie wystarczy.

Ministerstwo Finansów będzie prowadziło na bieżąco aktualizowany wykaz podatników VAT czynnych, zawierający informacje o podatnikach zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni. Narzędzie to pozwoli podatnikom na weryfikację informacji o aktualnym statusie rejestracji kontrahentów dla celów VAT, co ma ograniczyć ryzyko wplątania uczciwych podatników w proceder wyłudzenia VAT.

Nowe przepisy w zakresie VAT, które obowiązują od początku tego roku, pozwalają urzędnikom stosunkowo łatwo wykreślić podatnika z rejestru VAT, nawet go o tym nie informując. Takie konsekwencje wywołać może przyjęcie faktury VAT od kontrahenta, który nigdy nie był czynnym podatnikiem lub przestał nim być. Aby ustrzec się przed nimi, należy odpowiednio wcześnie weryfikować kontrahentów w bazach VIES i NIP.

Kryterium „należytej staranności" rodzi niebezpieczeństwo „szarej strefy rządzenia”, w tym korupcji; to władza wręcz absolutna i zależy od widzimisię: najpierw kontrolującego, potem organu podatkowego, a na koniec sądu - uważa prof. Witold Modzelewski.

Przed końcem października 2017 r. ma być gotowy dokument zawierający listę praktyk świadczących o należytej staranności podatnika VAT - zapowiedzieli na konferencji prasowej 13 września 2017 r. przedstawiciele Ministerstwa Finansów. Stosowanie tych praktyk ma uchronić podatników przed konsekwencjami transakcji z kontrahentami, którzy okazali się oszustami podatkowymi.

JPK, split payment, zachowanie należytej staranności w transakcjach VAT - to nowe wyzwania dla przedsiębiorców, ale także organów podatkowych. Postępująca cyfryzacja podatków powoduje, że biznes jest zobligowany do profesjonalizacji zapisu zdarzeń gospodarczych i dokładnego kontrolowania jak tworzy się obowiązek podatkowy.

Trwają organizowane przez Ministerstwo Finansów konsultacje mające doprowadzić do stworzenia listy (kodeksu) dobrych praktyk podatników VAT (tzw. należytej staranności) w zakresie weryfikacji kontrahentów.

Od lat zajmując się wspólnotową wersją podatku od towarów i usług utwierdziłem się w przekonaniu, że żyję w przysłowiowym „domu wariatów”, a cały proces harmonizacji tego podatku jest unikatową wycieczką po ponadnarodowym „zakładzie pracy chronionej”, gdzie szansą przetrwania jest niepełnosprawność intelektualna – pisze profesor Witold Modzelewski.

Polskie przepisy podatkowe dają możliwość rejestracji na potrzeby podatku od towarów i usług w Polsce także w przypadku podmiotów zagranicznych. Jakie dokumenty są niezbędne w celu dokonania takiej rejestracji?

Niekiedy podatnik VAT ma obowiązek ustanowić przedstawiciela podatkowego, a w jeszcze innych przypadkach ma taką możliwość. Kiedy ustawa o VAT nakłada obowiązek ustanowienia przedstawiciela podatkowego, a kiedy pozostawia podatnikowi wybór?

Business Centre Club w ramach konsultacji podatkowych ws. listy przesłanek należytej staranności kupieckiej w VAT przekazało do Ministerstwa Finansów opinię wraz z rekomendacjami odnośnie zakresu Listy, jej charakteru oraz poszczególnych przesłanek dochowania przez przedsiębiorców należytej staranności kupieckiej w VAT w kontekście prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Zaistnienie przesłanki do wykreślenia podatnika z rejestru VAT może pojawić się już na etapie kontroli lub postępowania, które niejednokrotnie kończą się dla podatnika negatywnymi protokołami lub decyzjami. Organy podatkowe opierają się w szczególności na zarzucie braku należytej staranności w dobieraniu kontrahentów lub świadomości brania udziału w nielegalnym procederze mającym na celu wyłudzenie VAT. Jak tego uniknąć?

Ministerstwo Finansów konsekwentnie uszczelnia „odpływ” podatku VAT z budżetu państwa i nakłada surowe kary na nieuczciwych przedsiębiorców, którzy dopuszczają się wykroczeń finansowych. Problem w tym, że każda firma może nieświadomie paść ofiarą nielegalnych praktyk swoich kontrahentów. Jak w takim razie zabezpieczyć się przed uczestnictwem w oszustwie podatkowym?

Ministerstwo Finansów przygotuje listę przesłanek należytej staranności po stronie nabywcy w transakcjach krajowych. Celem opracowania takiej listy jest to, aby uczciwi podatnicy wiedzieli, jakie czynności powinni podjąć, aby nie być narażonym na ryzyko zakwestionowania prawa do odliczenia VAT. Konsultacje w tej sprawie będą trwać do 28 lipca br.

Na początku tego roku zaczęła obowiązywać nowelizacja ustawy o VAT, która wprowadziła istotne zmiany dotyczące zasad rejestracji podatników VAT. Nowe regulacje określają m.in. przypadki, w jakich organ podatkowy będzie mógł odmówić rejestracji.

Wykreśleniu z rejestru VAT podlega podatnik, który wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej. Jakie prawa przysługują podatnikowi, który nieświadomie został włączony w taki proceder i w konsekwencji wykreślony z rejestru VAT? Jak przywrócić status podatnika VAT?

Konieczność wprowadzenia ustawy o zmianie ustawy o VAT, obowiązującej od 1 stycznia 2017 r., uzasadniona została potrzebą ograniczenia nadużyć w rozliczaniu VAT. Nowe regulacje powinny więc zwiększyć wpływy do budżetu państwa i wyeliminować nieuczciwe zachowania w obrocie gospodarczym. Ustawa zawiera jednak szereg nieścisłości, znacznie zwiększając ryzyko rozliczeń podatkowych dla uczciwych przedsiębiorców i obsługujących biznes księgowych.

Przedsiębiorcy korzystający ze zwolnienia podmiotowego z podatku VAT mogą to prawo utracić. W jakich przypadkach dochodzi do utraty prawa do zwolnienia? Na co zwrócić uwagę, żeby nie dopuścić do okoliczności skutkujących utratą prawa do zwolnienia?

Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia podmiotowego, powinien złożyć zaległe deklaracje i zapłacić należny podatek wraz z odsetkami za zwłokę za okres od dnia utraty prawa do zwolnienia podmiotowego. Podatnik ma też obowiązek skorygować faktury wystawione w okresie, w którym utracił prawo do zwolnienia.

Od stycznia 2017 roku, w wyniku nowelizacji ustawy o VAT, urzędy skarbowe zyskały nowe narzędzia prawne do wykreślania czynnych podatników z rejestru VAT. Organy skarbowe zintensyfikowały prace w tym obszarze, w efekcie czego w styczniu tego roku z rejestru czynnych podatników VAT wykreślonych zostało ponad 5 tysięcy firm.

Z początkiem tego roku ustawodawca zafundował niektórym podmiotom świadczącym szeroko rozumiane usługi związane z robotami budowlanymi odwrotne obciążenie VAT. Jak prawidłowo interpretować i stosować nowe regulacje?

Od 1 stycznia 2017 r., gdy podatnik zawiesi wykonywanie działalności gospodarczej na okres co najmniej sześciu miesięcy, zostanie tymczasowo wykreślony z rejestru podatników VAT (art. 96 ust. 9a pkt 1 ustawy o VAT). W rezultacie podatnik ten jest pozbawiony możliwości korzystania z prawa do odliczenia ze względu na brzmienie art. 88 ust. 4 ustawy o VAT.

Weryfikacja przesyłanym przez firmy jednolitych plików kontrolnych (JPK) w zakresie ewidencji VAT pozwoli Ministerstwu Finansów na szybkie zidentyfikowanie podatników, którzy odliczyli VAT z faktur wystawionych przez niezarejestrowanych podatników VAT. - Kontrola wewnętrzna jest narzędziem, które można wykorzystać do wyeliminowania takich sytuacji zanim o nich poinformuje przedsiębiorcę urząd skarbowy - zauważa Renata Art-Franke, menedżer w Grant Thornton.

Przedsiębiorcy, których sprzedaż w 2016 r. nie przekroczyła 200 tys. zł, mogą skorzystać ze zwolnienie z VAT w 2017 r. W przypadku gdy w tym limicie zmieścili się też ci, którzy w ubiegłym roku przekroczyli stary limit (150 tys. zł) i musieli się zarejestrować jako podatnicy VAT czynni, mogą obecnie powrócić do zwolnienia. W tym celu muszą dokonać aktualizacji statusu w VAT do 9 stycznia.

Zakupiony przez podatnika samochód na podstawie faktury VAT-marża – przy zakupie którego podatnik nosił się z zamiarem jego dalszej odsprzedaży i jednocześnie w międzyczasie wykorzystywał go do wykonywania działalności gospodarczej – może zostać sprzedany w ramach procedury VAT-marża. Tym samym sprzedaż samochodu podatnik może udokumentować fakturą VAT-marża.

Podatnik, który zaprzestał wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, powinien zgłosić ten fakt naczelnikowi urzędu skarbowego. Zgłoszenia w tym zakresie dokonuje się na formularzu VAT-Z. Podpowiadamy jak prawidłowo wypełnić i złożyć ten formularz.

Każdy przedsiębiorca ma możliwość weryfikacji swoich kontrahentów pod kątem zarejestrowania do VAT. Jest to szczególnie istotna funkcja dla podatników sprzedających towary w ramach procedury odwrotnego obciążenia w VAT. Niesprawdzenie statusu kontrahenta nie naraża wprawdzie podatnika na odpowiedzialność podatkową, może jednak skutkować pozbawieniem prawa do odliczenia VAT.

Podatek od towarów i usług (VAT) to przede wszystkim taki podatek, którego konstrukcja pozwala na każdym z etapów obrotu (oprócz nabycia usługi/towaru przez ostatecznego konsumenta) odliczyć podatnikom kwoty podatku naliczonego z tytułu zakupu towarów i usług od podatku należnego z tytułu ich sprzedaży. Natomiast posiadanie przez przedsiębiorcę status czynnego podatnika VAT jest ściśle związane z określonymi prawami i obowiązkami.

Od 2017 r. poszerzony zostanie katalog towarów, wobec których znajduje zastosowanie mechanizm odwróconego obciążenia w rozliczeniach podatku VAT. Mechanizmem tym zostanie objęte srebro, złoto, biżuteria oraz procesory. Odwrotne obciążenie będzie obowiązywało również w przypadku niektórych usług związanych z rynkiem budowlanym.

Każdy przedsiębiorca ma możliwość weryfikacji swoich kontrahentów pod kątem zarejestrowania do VAT. Jest to szczególnie istotna funkcja dla podatników sprzedających towary w ramach procedury odwrotnego obciążenia w VAT. Niesprawdzenie statusu kontrahenta nie naraża wprawdzie podatnika na odpowiedzialność podatkową, może jednak skutkować pozbawieniem prawa do odliczenia VAT.

Wybór właściwej stawki VAT przy sprzedaży nieruchomości nie jest łatwy. W zależności od stanu faktycznego oraz prawnego nieruchomości zastosowanie może mieć stawka zwolniona albo stawka 23%. Dodatkowo, w niektórych sytuacjach podatnik sam może wybrać sposób opodatkowania sprzedaży nieruchomości. Dokonując takiego wyboru należy pamiętać, że to jaką opcje wybierzemy wpłynie na to, czy sporządzając akt notarialny notariusz pobierze od kupującego podatek od czynności cywilnoprawnych.

Istnieją pewne sytuacje, w których może nastąpić wykreślenie przedsiębiorcy z rejestru VAT. Co więcej, może się to stać bez wydawania żadnego ostrzeżenia i poinformowania o tym przez urząd skarbowy. Dla przedsiębiorcy może to oznaczać poważne problemy.

Kiedy przysługuje podatnikowi ulga na złe długi? Czy wydruk ze strony Ministerstwa Finansów w ramach usługi „Sprawdzenie statusu podmiotu w VAT” jest wystarczającym spełnieniem przesłanki zawartej w art. 89a ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług? Czy wydruk ten potwierdza dostatecznie, że dłużnik jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny?

Czynny podatnik VAT, Należyta staranność w VAT

Ważniejsza jest definicja „dobrej wiary” niż kryteria „dochowania należytej staranności”

Ważniejszy jest centralny rejestr podatników VAT niż jakieś urzędowe „kryteria należytej staranności”

Sądy i przedsiębiorcy o należytej staranności w VAT

Kodeks należytej staranności w VAT już niedługo

Oficjalne kryterium należytej staranności w VAT będzie prawdopodobnie martwe

Nieodpłatne przekazanie artykułów reklamowych lub promocyjnych - skutki w VAT

Zwrot VAT w przypadku transakcji z podmiotami wykreślonymi z rejestru VAT

Prawo do odliczenia VAT z faktury wystawionej przez podmiot niezarejestrowany

Współpraca krajów UE w zwalczaniu oszustw w VAT

Weryfikacja kontrahenta do celów podatkowych - od 25 grudnia 2017 r.

Od 2018 r. tylko wpłata na zarejestrowane konto jako koszt

Należyta staranność i dobra wiara jako ochrona przed sankcją VAT

Kodeks należytej staranności w VAT - niezbędny, czy niepotrzebny

Dołożenie "należytej staranności” w rozliczaniu VAT-u może rodzić podejrzenie popełnienia pospolitego przestępstwa

Powstanie wykaz podatników VAT czynnych

Rewolucja w VAT przebiega ewolucyjnie – rozmowa z dyrektorem departamentu VAT w MF Wojciechem Śliżem

Podatnik ma prawo odliczenia VAT z tytułu zakupów od podatników uznanych za „nieaktywnych” – wyrok TSUE

"Należyta staranność" i "dobra wiara" przy odliczaniu VAT

Wykaz podatników VAT czynnych

Dlaczego należy weryfikować kontrahentów w bazach VIES i NIP?

Niebezpieczny wymóg „należytej staranności" w VAT

Lista dobrych praktyk podatników VAT do końca października 2017 r.

JPK, split payment i należyta staranności w VAT wyzwaniem dla firm

Lista dobrych praktyk podatników VAT

Weryfikacja dostawców dla potrzeb VAT: już dawno przekroczyliśmy granice absurdu

Jakie są zasady rejestracji spółki zagranicznej na VAT

Przedstawiciel podatkowy na gruncie ustawy o VAT

Należyta staranność w VAT a prawo odliczenia podatku naliczonego – opinia BCC

Jakie są przesłanki do wykreślenia podatnika z rejestru VAT

Uniknij kary – lepiej sprawdź kontrahenta czy ma status czynnego podatnika VAT

Powstanie lista przesłanek należytej staranności w zakresie prawa do odliczenia VAT

Zasady rejestracji podatników VAT

Przywrócenie do rejestru podatników VAT

Rozliczenia VAT – na co muszą uważać księgowi i przedsiębiorcy?

Utrata prawa do zwolnienia podmiotowego z VAT

Faktury korygujące po utracie prawa do zwolnienia podmiotowego

Skutki wykreślenia z rejestru czynnych podatników VAT

Odwrotne obciążenie VAT na usługi związane z robotami budowlanymi

Zawieszenie działalności nie zawsze pozbawi prawa do odliczenia VAT

Przesyłanie JPK wymaga zmian w kontroli wewnętrznej firmy

Kto może skorzystać ze zwolnienia z VAT w 2017 r.?

Sprzedaż samochodu zakupionego w procedurze VAT-marża

Jak wypełnić i złożyć formularz VAT-Z

Można szybko sprawdzić kontrahenta dla celów rozliczeń VAT

Prawa i obowiązki czynnych podatników VAT

Zmiany w zakresie mechanizmu odwróconego obciążenia VAT od 2017 r.

Jak szybko sprawdzić czy kontrahent jest czynnym podatnikiem VAT

Opodatkowanie VAT sprzedaży nieruchomości

Kiedy możliwe jest wykreślenie z rejestru VAT?

Potwierdzenie statusu podatnika VAT dla celów ulgi na złe długi