Tematy - Sprzedaż przez internet, Kasy fiskalne - INFOR.PL

Nasza kancelaria świadczy usługi prawnicze on-line. Czy powinniśmy ewidencjonować takie usługi na kasie fiskalnej? Jeśli tak, to co z paragonami?

Jesteśmy wspólnikami spółki jawnej. Od 2015 r. chcemy skorzystać z możliwości uznawania za przychód zaliczek rejestrowanych na kasie fiskalnej w momencie ich pobrania. Czy zawiadomienia o wyborze tego sposobu ustalania daty powstania przychodu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego muszą złożyć wszyscy wspólnicy, czy też wystarczy, że zrobi to jeden z nas?

Czy muszę co roku na nowo zawiadamiać urząd skarbowy o wyborze ustalania daty powstania przychodu z tytułu zaliczek rejestrowanych na kasie fiskalnej w momencie ich pobrania, czy wystarczy że takie zawiadomienie złożę tylko raz?

Prowadzimy niewielki hotel na Mazurach. Umożliwiamy klientom rezerwację pobytu drogą internetową. Potwierdzając dokonaną rezerwację klienci wpłacają nam zaliczki na poczet przyszłych usług. Zaliczki te ewidencjonujemy na kasie fiskalnej dla celów VAT, jednak dla celów podatku do¬chodowego, żeby prawidłowo ujmować przychody w PKPiR, musimy je każdorazowo wyodrębniać z raportów fiskalnych, co jest bardzo uciążliwe i czasochłonne. Podobno od 2015 r. jest możliwość potraktowania zaliczek rejestrowanych na kasie fiskalnej jako przychodu podatkowego w momencie wpłaty i ujmowania ich w PKPiR w dacie wpłaty, a nie dopiero w dacie wykonania usługi hotelowej. Czy to prawda?

Podatnik prowadzi działalność gospodarczą sezonową, czyli tylko w okresie wakacyjnym. Do ewidencjonowania sprzedaży używa kasy rejestrującej. Ponieważ termin na przegląd techniczny kasy przypada poza sezonem, podatnik się zastanawia, czy powinien go zrobić mimo zawieszenia działalności gospodarczej? Czy niezrobienie go w terminie, a dopiero po odwieszeniu działalności, spowoduje konieczność zwrotu ulgi na kasę?

Już 1 października 2015 r. rusza nowatorska w naszym kraju loteria – zainicjowana przez Ministerstwo Finansów – Narodowa Loteria Paragonowa. Ma zachęcać do wydawania i brania paragonów fiskalnych i tym samym uświadomić Polakom, jak dużą rolę pełnią w uczciwym obrocie gospodarczym. Wszyscy, którzy na specjalnej stronie internetowej zarejestrują dowód zakupu za minimum 10 zł, wezmą udział w losowaniu cennych nagród, w tym samochodów, tabletów i laptopów.

Prowadzimy działalność handlową. Niejednokrotnie zdarza się, że klient zwracający nam towar nie posiada oryginału paragonu. Dostarcza nam jednak ksero dowodu zakupu lub dowodu zapłaty kartą kredytową lub płatniczą. Czy na takiej podstawie wolno nam obniżyć podstawę opodatkowania podatkiem VAT?

Jak wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, gdy klient zgubił paragon? Kiedy nie trzeba dołączać paragonu do faktury? Czy można wystawić dwie faktury do jednego paragonu fiskalnego? Odpowiadamy na te pytania.

Jeden z klientów, któremu sprzedaliśmy towar, ewidencjonując tę sprzedaż na kasie fiskalnej, zażądał od nas skorygowania paragonu fakturą korygującą. Naszym zdaniem przepisy nie umożliwiają dokonania bezpośrednio takiej korekty. Czy mamy rację?

Dynamiczny, stale rozwijający się i coraz bardziej konkurencyjny rynek musi nieprzerwanie dostosowywać się do rozwoju technologicznego. Jego nieodłącznym elementem stały się urządzenia mobilne, które coraz częściej stanowią narzędzie dokonywania zakupów. Wygoda kupowania z każdego miejsca na Ziemi sprawia, że użytkownicy urządzeń przenośnych stają się coraz liczniejszą grupą konsumentów, o których warto zawalczyć.

Od 1 października usługi komornicze zostaną objęte podatkiem od towarów i usług. Jednak komornicy nie muszą kupować kas fiskalnych. Resort finansów przygotował projekt rozporządzenia, które zwalnia komorników ze stosowania kasy fiskalnej.

Od początku października br. usługi komornicze zostaną objęte podatkiem VAT. W związku ze zmianami komornicy nie muszą jednak kupować kas rejestrujących. Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, które zwalnia komorników ze stosowania kasy fiskalnej.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach wydał 29 maja 2015 r. interpretację prawa podatkowego, która dotyczyła podatnika będącego psychologiem, superwizorem i specjalistą terapii uzależnień. Organ zadecydował w swoim rozstrzygnięciu, że podatnik może korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej, które przysługuje ze względu na niski obrót (nieprzekraczający 20.000 rocznie).

Sprzedaż lodów i zimnych napojów bez konieczności ewidencjonowania obrotów na kasie fiskalnej? To możliwe, jeśli obroty nie przekraczają 20 tys. zł rocznie a sprzedaż jest tak zorganizowana, że można ją uznać za dostawę towarów – wynika z interpretacji przepisów podatkowych.

Przedsiębiorcy, którzy dokonują dostaw towarów i świadczą usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej są, co do zasady, zobligowani ewidencjonować taką sprzedaż za pomocą kasy rejestrującej. Czy jednak taki obowiązek istnieje również w przypadku sprzedaży realizowanej przez Internet?

Przedsiębiorcy dokonujący sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących mają obowiązek przechowywania przez określony czas kopii dokumentów fiskalnych. Do dokumentów, które należy przechowywać należą paragon fiskalny, faktura i raport fiskalny. Konieczność archiwizacji obejmuje kopie dokumentów papierowych jak i elektronicznych.

Akcja „Nie daj się oszukać - Sprawdź paragon" to kolejna odsłona kampanii paragonowej resortu finansów. Od 2002 roku Ministerstwo realizuje działania pod hasłem „Weź paragon". Ich celem jest uświadomienie konsumentom znaczenia paragonu.

Kiedy powstaje obowiązek podatkowy w przypadku sprzedaży towaru i dostawy przez kuriera? Jaką datę dostawy należy przyjąć na fakturze oraz kiedy należy zaewidencjonować sprzedaż na kasie fiskalnej?

Zachęcenie kupujących nie tylko do brania, ale także do sprawdzania paragonów wydawanych z kas fiskalnych – to cel akcji „Nie daj się oszukać - sprawdź paragon". Tegoroczna (2015 r.) nowa odsłona prowadzonej od lat przez Ministerstwo Finansów akcji „Weź paragon" rusza w lipcu.

Czy wykorzystanie nowoczesnych technologii w obsłudze klienta może obniżyć koszty, zwiększyć jakość dialogu oraz pomóc w budowaniu baz lojalnych konsumentów? Jaki odsetek osób już dziś korzysta z aplikacji mobilnych w procesach związanych z obsługą klienta? W jakich branżach technologie te sprawdzają się najbardziej?

Rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących nie przewiduje szczególnych zwolnień dla sprzedaży na lokalnych imprezach (festyny okolicznościowe) od obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Nie oznacza to jednak, że podatnicy organizujący festyny nie mogą korzystać ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas.

Firma dołącza do partii faktur z danego dnia odpowiadające im paragony wydrukowane kolejno, w formie wstęgi. Czy taki sposób dołączenia zbiorczego paragonów do odpowiadających im faktur można uznać za poprawny i zgodny z przepisami?

Sprzedaż żywności niestanowiąca świadczenia usługi cateringu jest zwolniona z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas rejestrujących. Warunkiem jest nieprzekroczenie w poprzednim roku podatkowym kwoty obrotu zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w wysokości 20 000 zł.

Podatnika, świadczącego usługi psychoterapeutyczne obowiązują zasady ogólne prowadzenia kas fiskalnych. Może on korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej ww. usług ze względu na nieprzekroczenie w poprzednim roku podatkowym kwoty obrotu zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w wysokości 20 000 zł, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2016 r.

Prawo podatkowe nie reguluje godzin, w których osoba prowadząca działalność gospodarczą może dokonywać sprzedaży, a tym samym prowadzić ewidencję w kasie fiskalnej. Jeżeli osoba dokonuje sprzedaży po godzinach i w związku z tym rejestruje w kasie godzinę faktycznej sprzedaży (mimo, że było to już po oficjalnym zamknięciu) nie odpowiada za postąpienie niezgodnie z przepisami prawa podatkowego.

W przypadku rozbieżności kwoty wyliczonej na paragonie, a tej na fakturze powinno się obie dostosować tak, aby ceny były jednakowe. Jeżeli kasa fiskalna nalicza kwotę brutto, a program używany przy fakturowaniu wyznacza kwotę netto, nie należy przekazywać kontrahentowi zróżnicowanych dokumentów.

Wyjazdy urlopowe sprzyjają zakupom zarówno drobnych pamiątek, jak i tych o wyższej wartości. Aby zakupy pozostały w pamięci jako przyjemny akcent letniego wypoczynku, MF przypomina o zabraniu paragonu za kupiony towar. Paragon z kasy fiskalnej jest jedynym dowodem pozwalającym na ewentualną reklamację towaru lub jego zwrot. Dlatego też warto pamiętać o zachowaniu paragonu lub w przypadku, gdy sprzedawca go nie wydrukuje, poprosić o jego wydanie.

Podatnik będący psychologiem, superwizorem i specjalistą psychoterapii, świadczący usługi w tym zakresie może korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej, jeżeli nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty obrotu zrealizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w wysokości 20 000 zł, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2016 r.

Zgłoszenie zmiany miejsca używania kasy rejestrującej jest obowiązkiem każdego podatnika wykorzystującego kasy w swojej działalności. Termin na złożenie wniosku z informacją o zmianie miejsca używania kasy powinien być złożony do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie 7 dni od dokonanej zmiany. Jeżeli nie dojdzie do zgłoszenia bądź podatnik spóźni się z takim wnioskiem nie podlega odpowiedzialności karno skarbowej.

Handel w internecie jest prężnie rozwijającą się sferą, generującą rokrocznie ogromne zyski dla prowadzących transakcje w wirtualnej przestrzeni. Wyniki badań Milward Brown pokazują, iż Allegro było w 2014 roku jednym z najczęściej odwiedzanych portali, a jego działalność wiąże się z obrotem 10 mld złotych w skali roku. W związku z tym na myśl nasuwa się kilka pytań związanych z rozliczaniem transakcji z fiskusem. Kto i kiedy musi się rozliczyć z działalności na Allegro? Jakie są konsekwencje braku rozliczenia?

Minister finansów 9 kwietnia 2015 r. wydał interpretację ogólną, w której potwierdził, że księgowi, biura rachunkowe, osoby, które prowadzą księgi, ewidencje, wypełniają deklaracje, mogą korzystać ze zwolnienia z VAT ze względu na wysokość obrotu.

Ustawa o prawach konsumenta, obowiązująca od 25 grudnia 2014 roku, nakłada na przedsiębiorców prowadzących sprzedaż przez internet szereg obowiązków, w szczególności cały katalog zobowiązań informacyjnych. Ustawa rozszerza zakres informacji, jakie mają być przekazane konsumentowi zawierającemu umowę.

Jak informuje Ministerstwo Finansów dwie firmy złożyły oferty w przetargu nieograniczonym na przygotowanie i urządzenie Loterii Paragonowej oraz jej kompleksowej obsługi. To pierwsza tego typu inicjatywa Ministerstwa Finansów. Start Loterii Paragonowej jest planowany na jesień 2015 roku.

Kasa fiskalna (kasa rejestrująca) ma za zadanie rejestrowanie obrotu dotyczącego sprzedaży detalicznej. W Rozporządzeniu Ministra Finansów z 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących zostały opisane warunki, kiedy ewidencja na kasie jest obowiązkowa oraz wykazano możliwości skorzystania ze zwolnienia w zakresie jej stosowania.

Do 9 kwietnia 2015 r. przedłużono termin składania ofert w przetargu na "Loterię Paragonową" - poinformowało PAP biuro prasowe Ministerstwa Finansów. Zmieniono też warunki zamówienia, co - zdaniem MF - ma przyczynić się do większej konkurencji w postępowaniu.

Hobbyści i kolekcjonerzy, sprzedający część swoich kolekcji muszą wiedzieć, że takie transakcje nie są obojętne podatkowo. Organy podatkowe mogą potraktować takie działania, jako opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Natomiast nie trzeba płacić podatku dochodowego, jeżeli sprzedaż elementów kolekcji nastąpiła po upływie 6 miesięcy od ich nabycia.

Termin rozpoczęcia ewidencjonowania jest to termin, w którym podatnik jest obowiązany po raz pierwszy użyć kasy rejestrującej do zaewidencjonowania sprzedaży. Pojęcia tego nie należy mylić z momentem rozpoczęcia ewidencjonowania, czyli z pierwszym użyciem kasy rejestrującej do zaewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej. Rozpoczęcie ewidencjonowanie może bowiem nastąpić nie tylko w momencie upływu terminu rozpoczęcia ewidencjonowania.

Przedsiębiorcy dokonujący sprzedaży towarów za pośrednictwem sklepu internetowego powinni pamiętać, że ciążące na nich obowiązki nie ograniczają się wyłącznie do przygotowania regulaminu sklepu i zapewnienia takiego funkcjonowania portalu, aby spełnione zostały wymogi nakreślone w przepisach regulujących prawa konsumenta.

Czy w związku z likwidacją działalności podatnik musi robić odczyt pamięci i wymieniać pamięć fiskalną wiedząc, że w następnym roku w okresie letnim zarejestruje tę samą działalność o tej samej nazwie pod tym samym NIP-em? Czy ma on obowiązek w nowo rozpoczętej działalności ewidencjonować sprzedaż na kasie fiskalnej? A także, czy przy działalności okresowej musi posiadać kasę fiskalną skoro i tak prowadzi pkpir?

Obowiązek ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących obowiązuje obecnie wszystkie czynności doradztwa podatkowego niezależnie od tego przez jaki podmiot są świadczone. A zatem również biuro rachunkowe, które świadczy usługi w zakresie doradztwa podatkowe na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, zobowiązane jest od 1 marca 2015 r. do stosowania kasy rejestrującej.

Paragon fiskalny nie jest jedynym dokumentem przesądzającym o stanie faktycznym, który znajduje odzwierciedlenie w rzeczywistości. Dowodzenie zwrotu towaru, będącego podstawą dokonania korekty, na podstawie innych dokumentów aniżeli paragon fiskalny, nie stoi w sprzeczności z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. W tym przypadku, ciężar dowodu znajduje się po stronie sprzedawcy, który w prowadzonej przez siebie dokumentacji powinien posiadać dowody potwierdzające stan rzeczywisty i w sposób niebudzący wątpliwości wykazać fakt, że zwracany towar został zakupiony właśnie u niego.

Od 1 marca br. obowiązują nowe przepisy, zgodnie z którymi w każdym gabinecie lekarskim i stomatologicznych muszą znaleźć się kasy fiskalne. Dotychczas z obowiązku posiadania kas rejestrujących zwolnieni byli lekarze prowadzący praktyki osiągające niewielki obrót.

Zwrot towaru przez kupującego lub uznanie reklamacji wiąże się dla sprzedawcy z koniecznością korekty sprzedaży zaewidencjonowanej wcześniej za pomocą kasy rejestrującej. Brak możliwości wystawienia korekty do paragonu fiskalnego nie uniemożliwia korekty sprzedaży. W tym celu należy prowadzić osobną ewidencję zwrotu towarów i uznanych reklamacji. Do ewidencji należy dołączać dokument potwierdzający dokonanie sprzedaży, czyli najczęściej paragon fiskalny. Nie jest jednak jedyny sposób potwierdzenia nabycia towaru lub usługi.

Od 1 marca 2015 r. wielu przedsiębiorców rozpoczyna ewidencjonowanie obrotu w kasie rejestrującej. Wiązało się to z koniecznością nabycia tego urządzenia. Mając to na uwadze, warto pamiętać, że istnieje możliwość uzyskania zwrotu części kosztów poniesionych na nabycie kasy w formie ulgi w VAT. Kwota ulgi wynosi 90% ceny zakupu kasy netto, nie więcej niż 700 zł. Podatnik może też odliczyć VAT naliczony od zakupu kasy, a wydatek na jej zakup zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

Prowadzę działalność w zakresie usług cateringowych. Obecnie mam zamiar na festynie stosować promocję polegającą na sprzedaży przekąsek/posiłków – zestawów. Na zestaw składać się będzie np. hot dog i puszka bądź butelka napoju gazowanego. Nie posiadam żadnych stolików, ławek, jedzenie będzie wydawane na wynos. W jaki sposób mam ewidencjonować to w kasie rejestrującej – jako zestaw czy osobno każdą pozycję, z której się on składa. Jaką stawkę VAT w takim przypadku stosować – dla hot doga czy dla napoju?

Od 1 stycznia 2015 r. obowiązuje nowy zakres zwolnień z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kas rejestrujących. Podatnicy, którzy dotychczas nie mieli obowiązku posiadania kasy rejestrującej, a od 1 stycznia 2015 r. taki obowiązek mają, powinni zainstalować kasy najpóźniej 1 marca 2015 r.

Sposób przyporządkowania stawki podatku do nazw towarów i usług określa sam sprzedawca uwzględniając asortyment sprzedawanych towarów i usług. Nazwa towaru winna oznaczać nazwę jednostkową sprzedawanego towaru, zatem podatnik zobowiązany jest do jednoznacznego określenia nazwy towaru na paragonie fiskalnym w celu jego prawidłowej identyfikacji. Przy czym nazwa stosowana na paragonach fiskalnych nie jest determinowana symbolem PKWiU.

Chcę zamówić przez Internet towar z USA. Czy muszę zlecić import agencji celnej i zapłacić VAT? Przecież w USA jest on zerowy. Jak to rozliczyć w deklaracji VAT (jestem VAT-owcem)?

Prowadzę kilka sklepów. W każdym z nich mam zainstalowane kasy rejestrujące. W jednej z kas wyczerpała się tzw. pamięć fiskalna. W kolejnych jest to kwestia kilku miesięcy – wszystkie używane były z podobną częstotliwością. Nie jest dla mnie opłacalne dokonywanie wymiany pamięci. Zdecydowałem się na zakup nowych kas. Ze starych pamięci kas fiskalnych dokonano odczytów przy udziale serwisanta i pracownika urzędu skarbowego. Protokoły odczytu przechowuję w dokumentacji przedsiębiorstwa. Czy stare kasy mogę po prostu wyrzucić? Czy muszę przechowywać zużyte pamięci kasy?

Nowa platforma internetowa (tzw. ODR - Online Dispute Resolution) pozwoli konsumentom rozwiązać spory z e-sklepami z całej Unii Europejskiej, w tym również z polskimi. Platforma, która ma ruszyć w 2016 roku, będzie tłumaczyć skargi i kierować je do odpowiednich instytucji w każdym kraju.

Sprzedaż przez internet, Kasy fiskalne

Czy świadcząc usługi on-line trzeba wysyłać paragon pocztą

Czy wspólnicy spółki muszą złożyć zawiadomienia o wyborze ustalania daty powstania przychodu z tytułu zaliczek

Aktualizajca zawiadomienia o wyborze ustalania daty powstania przychodu z tytułu zaliczek rejestrowanych na kasie fiskalnej

Kiedy zaliczki zarejestrowane na kasie fiskalnej można ująć w przychodach

Przegląd kasy fiskalnej w okresie zawieszenia

1 października 2015 r. rusza Narodowa Loteria Paragonowa

Czy można obniżyć obrót zaewidencjonowany na kasie rejestrującej, gdy klient zwracający towar nie posiada paragonu

Fakturowanie sprzedaży ewidencjonowanej na kasie rejestrującej

Czy można skorygować paragon z kasy fiskalnej fakturą korygującą

Czy przedsiębiorstwa są gotowe na klienta mobilnego?

IFK poleca: Komornik z VAT-em, ale bez kasy fiskalnej

Usługi komornicze z podatkiem VAT

Psycholog może skorzystać ze zwolnienia z obowiązku stosowania kasy fiskalnej

Czy sprzedaż lodów musi być rejestrowana na kasie fiskalnej?

Sprzedaż przez Internet a obowiązek rejestrowania na kasie fiskanej (fiskalizacji)

Zasady przechowywania kopii dokumentów fiskalnych

„Nie daj się oszukać - Sprawdź paragon” – kolejna odsłona akcji paragonowej MF

Obowiązek podatkowy w przypadku dostawy towaru przez kuriera

IFK poleca: MF zachęca do brania i sprawdzania paragonów

Wykorzystanie nowoczesnych technologii w obsłudze klienta

Kasa rejestrująca przy organizowaniu festynów

Zbiorcze dołączanie paragonów do odpowiadających im faktur

Wata cukrowa i popcorn na festynach bez paragonu

Zwolnienie z obowiązku ewidencji przy zastosowaniu kasy fiskalnej

Czy grozi mandat za ewidencjonowanie sprzedaży w kasie po godzinach

Faktura przekazana kontrahentowi z inną kwotą niż na paragonie

IFK poleca: Paragon na wakacjach

Kiedy psycholog powinien ewidencjonować usługi za pomocą kasy rejestrującej

Sankcje z tytułu niezgłoszenia zmiany miejsca używania kasy rejestrującej

Allegro pod lupą fiskusa

IFK poleca: Księgowi jednak bez kas rejestrujących

Sprzedaż przez internet - obowiązki przedsiębiorcy

Loteria Paragonowa ruszy na jesieni 2015 r.

Kasy fiskalne w firmie 2015 – zasady użytkowania

Loteria Paragonowa - do 9 kwietnia można składać oferty w przetargu

Wyprzedaż kolekcji - opodatkowanie VAT i PIT

Kasy fiskalne - rozpoczęcie ewidencjonowania

Sklep internetowy - dokumentacja dotycząca ochrony przetwarzanych danych osobowych

Rejestracja sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej - działalność okresowa

Doradztwo podatkowe w biurze rachunkowym a obowiązek instalacji kasy rejestrującej

Korekta sprzedaży przy braku oryginału paragonu fiskalnego

Kasy fiskalne we wszystkich gabinetach lekarskich

Nie tylko paragon może być podstawą zwrotu lub reklamacji towaru

Jak skorzystać z ulgi na zakup kasy rejestrującej

Jak ewidencjonować w kasie rejestrującej sprzedaż promocyjną

Kto musi zakupić kasę rejestrującą w 2015 r.

Oznaczenie sprzedawanych towarów na paragonie fiskalnym

Import towaru kupionego przez Internet - rozliczenie VAT

Skutki wycofania starych kas rejestrujących i zastąpienia ich nowymi

Platforma internetowa do rozstrzygania sporów z e-sklepami w całej UE w 2016 r.