Tematy - Ustawa o rachunkowości, Faktura VAT - INFOR.PL

W tym artykule – drugim w serii o nierzetelnych fakturach – autor przybliża ogólne informacje o odpowiedzialności karnej oraz o przestępstwie fałszu materialnego (art. 270a Kodeksu karnego). Kwestia odpowiedzialności za wystawienie nierzetelnych faktur lub posługiwanie się nimi została od 1 marca 2017 r. znacznie zaostrzona przez ustawodawcę poprzez dodanie nowych rodzajów przestępstw do Kodeksu karnego.

Od 1 marca 2017 r. istnieje nie tylko Krajowa Administracja Skarbowa, ale także nowy system sankcji karnych i karno-skarbowych. Podatnikom, którzy dopuszczą się najcięższych rodzajowo przestępstw przy wykorzystaniu nierzetelnych faktur, może grozić nawet kara 25 lat pozbawienia wolności. O czym podatnik-przedsiębiorca powinien wiedzieć w obliczu tych zmian?

Od 2014 roku wszyscy podatnicy wystawiają jednolity dokument sprzedaży - zwany „fakturą”. Istniejący dotychczas dokument „rachunek” został zastąpiony dokumentem „faktura”. Przy czym fakturą może być każdy dokument papierowy lub elektroniczny zawierający dane wymagane art. 106. ust. 1 pkt 1-15 oraz art. 106. ust. 1 ustawy o VAT.

Ministerstwo Finansów szuka sposobu, jak zwalczyć proceder wystawiania tzw. pustych faktur. To na ich podstawie nieuczciwi przedsiębiorcy odliczają sobie VAT albo zawyżają koszty, by płacić mniejszy CIT. Resort chce, by kontrolerzy Krajowej Administracji Skarbowej mogli kupować takie faktury, by namierzać podatkowych oszustów. Eksperci uważają, że pomysł MF na zwalczanie handlu kosztami jest dobry, ale trzeba pomyśleć o bezpiecznikach, żeby fiskus nie stosował quasi-prowokacji w każdej błahej sprawie.

Wirtualna waluta (bitcoin) dzięki swoim zaletom staje się alternatywnym źródłem inwestowania i coraz częściej pojawia się w transakcjach handlowych, a co za tym idzie zaczyna pojawiać się także w ewidencji księgowej i podatkowej. Jednak w obecnym stanie prawnym ocena skutków posiadania bitcoinów sprawia poważne problemy.

W praktyce gospodarczej niejednokrotnie podatnik otrzymuje całość bądź jedynie część zapłaty w formie zaliczki, zadatku, przedpłaty czy też raty przed dokonaniem dostawy towarów lub przed wykonaniem usługi. Jak prawidłowo udokumentować tego rodzaju zdarzenia? Kiedy występuje konieczność wystawiania faktur zaliczkowych?

Ministerstwo Finansów planuje wprowadzenie zunifikowanego wzoru faktury VAT. Ma także w planach stworzenie w porozumieniu z Ministerstwem Cyfryzacji systemu informatycznego do ewidencji faktur.

Ustawodawca w regulacjach prawnych zawartych w ustawie o rachunkowości wskazuje w jaki sposób powinny być prowadzone księgi rachunkowe. Z punktu widzenia podmiotu zobowiązanego do ich prowadzenia jest to bardzo ważne, ponieważ prowadzenie ich w sposób niezgodny z prawem naraża go na sankcje. Jak powinny być prowadzone księgi rachunkowe?

Ustawa o rachunkowości nakłada na jednostki obowiązek wprowadzania do ksiąg rachunkowych w postaci zapisu każdego zdarzenia gospodarczego, które nastąpiło w danym okresie sprawozdawczym. Jak dokładnie powinny wyglądać takie zapisy i na podstawie jakich dowodów?

Ministerstwo Finansów informuje, że funkcjonariusze Krajowej Administracji Skarbowej rozpoznają i zwalczają nielegalny proceder obrotu „pustymi" fakturami. Prowadzone działania mają na celu uderzenie w zorganizowane grupy przestępcze wystawiające i rozprowadzające „puste" faktury. Również osoby, które wykorzystują „puste" faktury w swojej działalności gospodarczej muszą liczyć się z negatywnymi konsekwencjami.

Czy faktury, o których mowa w art. 108 ustawy o VAT, związane z transakcjami optymalizacyjnymi mogą dokumentować koszt uzyskania przychodów w podatku dochodowym? Wyjaśnia profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych.

Ustawodawca w ustawie o rachunkowości wskazał w katalogu zamkniętym elementy, które powinny zawierać księgi rachunkowe. Jednym z nich jest inwentarz. Jednak nie zawsze na danym podmiocie będzie ciążył obowiązek jego sporządzenia.

Poprawnie prowadzone księgi rachunkowe zawierają dosyć dużo obligatoryjnych elementów. Ustawodawca dokładnie wymienia je w ustawie o rachunkowości. Co powinny zawierać księgi rachunkowe, aby były poprawne?

Nie każdy podmiot jest obowiązany stosować przepisy ustawy o rachunkowości. Jest to bardzo ważne z punktu widzenia przedsiębiorców, ponieważ w niektórych przypadkach będą mieli obowiązek prowadzenia jedynie uproszczonej ewidencji operacji gospodarczych, czyli księgi przychodów i rozchodów.

Przedsiębiorca posługujący się podrobionymi (fałszywymi) fakturami, dostanie sądowy zakaz prowadzenia działalności. Taka sama kara spotka paserów trzymających nielegalne banderole.

Przedsiębiorca zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych, może je prowadzić we własnym zakresie lub powierzyć ich prowadzenie wyspecjalizowanemu podmiotowi zewnętrznemu. Miejsce prowadzenia i przechowywania ksiąg rachunkowych przedsiębiorstwa może być zatem różne, w tym znajdować się poza krajem. Jakie przepisy to regulują i co warto wiedzieć, zlecając prowadzenie ksiąg firmy na zewnątrz?

Prowadząc działalność gospodarczą trudno uniknąć sytuacji, w których dochodzi do uszkodzenia towarów oferowanych przez przedsiębiorstwo. W jaki sposób należy przeprowadzić księgowanie likwidacji towarów uszkodzonych?

Przepisy ustawy o VAT dają podatnikom możliwość wystawiania faktur korygujących. Co powinny zawierać takie faktury i w jakich sytuacjach je wystawiamy, a także kiedy podatnik ma możliwość wystawienia zbiorczych faktur korygujących?

W projekcie ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem w spadku pojawiają się nowe rozwiązania w zakresie ustawy rachunkowości, które ułatwiają kontynuację prowadzenia firmy po śmierci przedsiębiorcy. Pojawi się np. możliwość niezamykania ksiąg rachunkowych w przypadku kontynuowania działalności gospodarczej prowadzonej przy użyciu przedsiębiorstwa osoby fizycznej po jej śmierci. Ustawa o zarządzie sukcesyjnym, jak również wynikające z niej zmiany w ustawie o rachunkowości mają wejść w życie 1 stycznia 2018 r.

Faktura zbiorcza jest to faktura, na której przedsiębiorca uwzględnia wszystkie dostawy towarów oraz usług na rzecz danego kontrahenta w danym miesiącu. Nie są one wprost uregulowane w ustawie o VAT i często budzą wątpliwość wśród podatników.

Ogólną zasadą wystawiania faktur VAT jest ich wystawianie w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę. Od tej zasady istnieje jednak wiele odstępstw przewidzianych w ustawie o VAT.

Zgodnie przepisami ustawy o VAT podatnicy mogą przechowywać faktury w formie elektronicznej. Niekiedy wątpliwości budzi jednak fakt czy podatnik przechowujący w takiej formie faktury może dokonywać bez przeszkód odliczenia VAT naliczonego od VAT należnego.

Dla początkujących przedsiębiorców numeracja faktur to mało istotne zagadnienie. Nie przywiązują do niej wagi, bowiem nie wpływa ona na zawartość dokumentów sprzedaży, a tym samym na wysokość podatku VAT. Nierzadko zdarza się jednak, że rzeczywistość szybko weryfikuje prowadzone działania i wybrany sposób oznaczeń staje się uciążliwy.

Następuje intelektualizacja zawodu księgowego. Współczesny księgowy musi znać prawo spółek, żeby wiedzieć jak choćby dany instrument zaksięgować, czy jako akcje, czy jako obligacje. Musi znać prawo administracyjne, bo musi wiedzieć jak koncesje, licencje, pozwolenia wpływają na składniki majątku. Musi znać prawo cywilne i precyzyjnie umieć przeczytać umowę leasingową czy też inną. Musi znać systemy komputerowe. I na końcu musi znać i umieć księgowość – powiedziała prof. Aldona Kamela-Sowińska w wywiadzie udzielonym dla Infor.pl.

Ministerstwo Finansów nie ma jeszcze gotowej koncepcji centralnego rejestru faktur ale cały czas nad nią pracuje. Zdaniem MF centralny rejestr faktur jest przez niektóre państwa postrzegane jako naturalny etap rozwoju systemów opartych na filozofii JPK. Jak informuje Dziennik Gazeta Prawna (powołując się na biuro prasowe MF) czas na przygotowanie i wdrożenie takiego rejestru to co najmniej 1-1,5 roku.

Czy zasady dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych powinny znajdować się w ustawie o rachunkowości? Czy może należałoby przenieść te przepisy do aktu prawnego niższej rangi, czyli przepisów rozporządzenia?

Opublikowany został Krajowy Standard Rachunkowości nr 11, który określa zasady uznawania, wyceny i ujmowania środków trwałych oraz środków trwałych w budowie w księgach rachunkowych, w tym także dokonywania odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych. Standard ma zastosowanie do sprawozdań finansowych sporządzonych po raz pierwszy za rok obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 2017 r.

W związku z tym, że przestępstwa określane w nowym art. 270a i 271a Kodeksu karnego można popełnić tylko fakturami w rozumieniu art. 2 pkt 31 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. większość podatników chce ograniczyć lub wręcz wyeliminować ich wystawianie. I słusznie: skoro bowiem Kodeks karny definiuje faktury poprzez odwołanie się do tego przepisu, wystawiając i księgując inne faktury nie można popełnić tych przestępstw.

Od początku marca tego roku za fałszowanie faktur VAT grozi kara pozbawienia wolności od 5 do 25 lat. Czy nowe regulacje zaostrzające kary będą skutecznym orężem do walki z wyłudzeniami podatku VAT?

Łączenie spółek handlowy, które stosowane jest w praktyce gospodarczej i ma zazwyczaj na celu zwiększanie efektywności łączących się spółek, musi znaleźć swoje odzwierciedlenie także w księgach rachunkowych. Kiedy zdarzenie polegające na łączeniu spółek powinno zostać ujęte w księgach i jaką metodę (nabycia czy łączenia udziałów) należy zastosować?

Ministerstwo Finansów w specjalnym komunikacie (tzw. ostrzeżenie) poinformowało o konsekwencjach (także odpowiedzialności karnej skarbowej) wystawiania pustych faktur w szczególności na rynku paliw.

Split payment jest dobrą metodą walki z wyłudzeniami VAT, ale nie bez powodu tylko w dwóch krajach Unii Europejskiej, we Włoszech i w Czechach jest on stosowany - w obu przypadkach w bardzo ograniczonym zakresie. Wiąże się to z tym, że z jednej strony rozwiązanie to rzeczywiście w dużym stopniu zapewnia skuteczną walkę z pewnym rodzajem oszustw, ale z drugiej strony może w sposób znaczący wpłynąć na płynność finansową firm.

Wystawiamy faktury przed dostawą towarów lub otrzymaniem zaliczki. Zazwyczaj termin 30 dni nie jest przekroczony. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy termin ten jest dłuższy. Jak postępować w takiej sytuacji? Ostatnio ze względu na brak zamówionego towaru od wystawienia faktury minęły trzy miesiące. Towar otrzymamy za około dwa miesiące. Czy takie rozliczenia trzeba korygować?

Ustawa o VAT określa przypadki, w których wyłączone jest prawo do obniżania kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego. Podstawy do odliczenia VAT nie stanowią niektóre faktury oraz dokumenty celne.

Zasady ustalania, weryfikacji i zmian stawek amortyzacyjnych w prawie bilansowym wyjaśnia ekspert z zakresu rachunkowości Natalia Buchholc.

Cała sprzedaż naszej firmy jest ewidencjonowana na kasach rejestrujących. Faktury wystawiamy tylko na żądanie klienta. Czy te faktury muszą być zapisywane w ewidencji? Całą sprzedaż rozliczamy na podstawie raportów kasowych. Czy postępujemy prawidłowo?

Na początku marca tego roku weszły w życie zmiany w Kodeksie karnym oraz niektórych innych ustaw, które wprowadziły wyższe kary w przypadku wyłudzania podatku VAT z fikcyjnych faktur. Co grozi za fałszowanie faktur i wyłudzanie VAT?

Wiemy, że nowe pospolite przestępstwa dotyczą wyłącznie wystawiania i używania faktur w rozumieniu art. 2 pkt 31 ustawy o VAT, więc pytanie zadane w tytule wydaje się absurdalne. Otóż nie.

Wystawianie faktur VAT z odroczonym terminem płatności niekiedy rodzi po stronie podatnika obowiązek zapłacenia podatku VAT jeszcze przed otrzymaniem przez niego płatności za dostarczoną usługę lub towar. I o ile nie jest to ani wygodne, ani przyjemne dla naszej kieszeni, to w przypadku uregulowania przez kontrahenta należności wynikającej z faktury w terminie, nie powoduje to dalszych nieprzyjemności. Problem pojawia się jednak w przypadku, gdy pomimo wystawienia faktury kontrahent nie wywiązuje się ze swojego zobowiązania i uchyla się od zapłaty.

Obowiązki dokumentacyjne w VAT przy „sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju” i „sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju” wyjaśnia Piotr Wyrwa, doradca podatkowy z RSM Poland.

Wzór faktury elektronicznej, który będzie miał zastosowanie przy fakturowaniu w zamówieniach publicznych, zostanie określony w maju 2017 r. Zamawiający będą mieli obowiązek odbierania takich e-faktur od 26 listopada 2018 r., natomiast wykonawcy będą musieli je wystawiać od 1 listopada 2020 r.

Podatnicy, którzy dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, są zobowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego z zastosowaniem kas rejestrujących. Sprzedawcy nie mają obowiązku wystawiania faktur osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej.

Spółka może skorygować puste faktury, ale pod warunkiem że zapobiegną one powstaniu uszczupleń w budżecie państwa. Potem jest już za późno i w grę wchodzi art. 108 ust. 1 ustawy o VAT – orzekł NSA w wyroku z 9 marca 2017 r.

Można przypuszczać, że Ministerstwo Finansów wykorzysta daty w pliku JPK_VAT do automatycznego wytypowania transakcji, co do których istnieje podejrzenie ich nieprawidłowego rozliczenia w czasie dla celów VAT.

Księgowy może zostać ukarany na podstawie wielu przepisów. Minimalna grzywna, jaką sąd może ustalić to 666 zł, maksymalna to 19 198 080 zł. Księgowy może zostać również ukarany na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej i przepisów kodeksu karnego skarbowego.

W trakcie prowadzenia działalności gospodarczej może zdarzyć się sytuacja, że podczas wystawiania faktury popełni się błąd. Przedsiębiorcy mają często wątpliwości, czy można anulować błędnie wystawioną fakturę czy konieczna jest korekta.

Zapewne wszyscy podatnicy podatku od towarów i usług uznają, że dzień 1 marca 2017 r. jest najważniejszą datą w historii tego podatku. Dlaczego? Odpowiada profesor Witold Modzelewski.

Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia podmiotowego, powinien złożyć zaległe deklaracje i zapłacić należny podatek wraz z odsetkami za zwłokę za okres od dnia utraty prawa do zwolnienia podmiotowego. Podatnik ma też obowiązek skorygować faktury wystawione w okresie, w którym utracił prawo do zwolnienia.

Wiemy, że od początku marca 2017 r. użycie jako autentycznej sfałszowanej faktury, w tym zwłaszcza „podrobionej” lub „przerobionej”, może mieć znamiona czynu zabronionego jako przestępstwo pospolite. O jakie „użycie” idzie?

Wielu księgowych zastanawia się dziś nad praktycznymi konsekwencjami wejścia w życie nowych przepisów Kodeksu karnego związanych z fakturowaniem.

Ustawa o rachunkowości, Faktura VAT

Przestępstwa fakturowe - odpowiedzialność karna

Nierzetelne faktury - odpowiedzialność podatkowa i karnoskarbowa

Terminy wystawiania faktur

Nowa broń fiskusa do zwalczania pustych faktur i handlu kosztami

Bitcoin w ewidencji księgowej i podatkowej

Jak prawidłowo udokumentować otrzymane zaliczki?

Ujednolicenie wzoru faktury VAT

Zasady poprawnego prowadzenia ksiąg rachunkowych

Jakie są rodzaje dowodów księgowych i co powinny zawierać?

Skutki posługiwania się „pustymi” fakturami

Czy faktura wystawiona w ramach optymalizacji podatkowej może dokumentować koszt uzyskania przychodów?

Jakie podmioty mają obowiązek sporządzenia inwentarza?

Co powinny zawierać prawidłowo prowadzone księgi rachunkowe?

Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych w przypadku spółek osobowych

Zakaz prowadzenia działalności za fałszywą fakturę

Miejsce prowadzenia i przechowywania ksiąg rachunkowych

Księgowanie likwidacji uszkodzonych towarów

Kiedy można wystawić zbiorczą fakturę korygującą?

Sukcesja przedsiębiorstw osób fizycznych - zmiany w ustawie o rachunkowości od 2018 roku

Jak prawidłowo wystawiać faktury zbiorcze?

W jakich terminach należy wystawiać faktury VAT

Przechowywanie faktur w formie elektronicznej a odliczenie VAT

Unikalna numeracja faktur – kiedy warto stosować?

Intelektualizacja zawodu księgowego

Centralny rejestr faktur - dopiero w 2019 roku?

Ustawa o rachunkowości - jak powinna się zmienić?

Krajowy Standard Rachunkowości nr 11 – po raz pierwszy do sprawozdań finansowych za 2017 r.

Kiedy wystawiając i księgując faktury nie można popełnić przestępstw fakturowych

Jakie kary grożą za fałszowanie faktur VAT

Jak ująć w księgach rachunkowych połączenie spółek

Co grozi za wystawienie "pustej" faktury?

Split payment wpłynie na płynność finansową firm

Wystawienie faktury przed terminem - skutki

Które faktury nie uprawniają do odliczenia VAT

Zmiana stawek amortyzacyjnych dla celów bilansowych

Faktury dokumentujące sprzedaż rejestrowaną na kasie fiskalnej - czy trzeba je ujmować w ewidencji VAT

Kary za wyłudzanie VAT z fikcyjnych faktur

Czy używając paragonu jako faktury można popełnić przestępstwo z art. 270a lub 271a Kodeksu karnego?

Jak odzyskać VAT z niezapłaconych faktur

Sprzedaż wysyłkowa – dokumentacja dla potrzeb VAT

Wzór e-faktury w zamówieniach publicznych

Faktura na żądanie klienta nie zawsze obowiązkowo

Puste faktury można korygować jeżeli odbiorca nie odliczył VAT

Czy daty w pliku JPK_VAT mogą wskazać błędy w rozliczeniach?

Kary dla księgowych 2017

Anulowanie faktury VAT – kiedy można anulować fakturę sprzedaży?

Powszechne fałszowanie faktur jest dziś najważniejszym „sukcesem” dziesięcioleci harmonizacji VAT-u

Faktury korygujące po utracie prawa do zwolnienia podmiotowego

Czym jest „użycie” faktury mogące być od 1 marca 2017 r. przestępstwem pospolitym?

Czy faktura wystawiona w ramach optymalizacji podatkowej jest „fakturą podrobioną” wg Kodeksu karnego?