Tematy - Zobowiązania podatkowe, Kodeks cywilny - INFOR.PL

Epidemia koronawirusa koronawirusa SARS-CoV-2, wywołującego chorobę COVID-19 spowodowała trudności wielu podatników z terminową płatnością podatków i innych danin publicznych. Jeżeli w Polsce powstaje zaległość podatkowa, to 90% z niej jest straconych, krótko mówiąc nieściągalnych - twierdzi profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych. Zdaniem Profesora naczelnicy urzędów skarbowych niechętnie umarzają zaległości podatkowe - nieco częściej można liczyć na rozłożenie tych zaległości na raty. Jednak dla części firm w najgorszej sytuacji potrzebny będzie program oddłużeniowy, który pozwoli tym firmom przetrwać.

Organ podatkowy, w drodze decyzji, ma prawo dokonać zabezpieczenia zobowiązania podatkowego na majątku podatnika lub majątku wspólnym przed terminem płatności, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane. Decyzja organu nie jest jednak ostateczna i podatnik może w niektórych sytuacjach się od niej odwołać.

Gospodarcze turbulencje wywołane epidemią COVID-19 skłaniają przedsiębiorców do podjęcia wzmożonych działań służących ratowaniu biznesu w dobie kryzysu. Planowane przez rząd przepisy oferują firmom zagrożonym niewypłacalnością szybsze procedury i finansowe wsparcie. Warto pamiętać, że zainicjowanie postępowania restrukturyzacyjnego może częściowo ochronić członków zarządu przed osobistą odpowiedzialnością za zobowiązania podatkowe spółki i dalszymi prawnymi konsekwencjami.

W opinii Rzecznika Praw Obywatelskich przepisy, które służą do wszczynania postępowań karnoskarbowych w celu zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego są niezgodne z Konstytucją. RPO przyłączył się do kolejnej skargi konstytucyjnej obywatela dotkniętego tymi przepisami Ordynacji podatkowej. Jeszcze w 2014 r. Rzecznik zaskarżył je do Trybunału Konstytucyjnego, wnosząc o stwierdzenie ich niekonstytucyjności, bp przepisy te powodują niepewność obywateli, którzy nie wiedzą, czy ich zobowiązania podatkowe wygasły.

Zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych na majątku przedsiębiorcy może znacząco wpłynąć na możliwość regulowania przez niego bieżących zobowiązań wobec swoich pracowników i kontrahentów. Negatywnie wpływa również na sytuację życiową samego podatnika. Dlatego wydane przez organy decyzje o zabezpieczeniu powinny być należycie uzasadnione.

Przy okazji ostatniej nowelizacji ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych wprowadzono nowe przepisy mające na celu ograniczenie nadużyć lichwiarskich, czyli tzw. pożyczek „chwilówek”, w wyniku których pokrzywdzeni tracą czasem dorobek całego życia wskutek niespłacenia w terminie pożyczki na stosunkowo niewielką kwotę.

Wydatki na zakup towarów lub usług objętych obligatoryjnym mechanizmem podzielonej płatności (split payment), w wysokości w jakiej do ich uregulowania doszło w drodze umownego potrącenia (kompensaty), nie są objęte dyspozycją art. 15d ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT i mogą stanowić koszt uzyskania przychodów.

W przypadku gdy możliwość odstąpienia od umowy i kwota odstępnego została ustalona w umowie i nie jest związana ze szkodą dla jednej strony, tj. jedna strona ma możliwość odstąpienia od umowy, druga strona otrzyma odstępne (wynagrodzenie), to wtedy wypłata odstępnego powinna być opodatkowana VAT i udokumentowana fakturą.

Spółka kojarzy się z niezależnym bytem prawnym. Samodzielnym i odpowiadającym za swoje zobowiązania. Inaczej jednak kształtuje się sytuacja w przypadku spółki cywilnej. Ta swoistego rodzaju hybryda, łączy elementy spółki i odpowiedzialności osób fizycznych. Jak kształtują się przepisy oraz orzecznictwo w tym zakresie?

Spłata przez rodziców (dłużników solidarnych) całości lub części rat kredytu nie jest darowizną, tj. nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego określonego w ustawie o podatku od spadków i darowizn. Nie ma więc obowiązku składania zgłoszenia SD-Z2, które służy do zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych.

Podstawową regułą stosunków zobowiązaniowych, umów, jak i podstawowym obowiązkiem ich stron, jest spełnienie ciążących na nich zobowiązań. Potwierdza to Kodeks cywilny, który wskazuje, że w stosunkach tych wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Od reguły tej istnieją odstępstwa, a jedną z przesłanek takich odstępstw jest wystąpienie siły wyższej, czyli czynnika, który uniemożliwia dłużnikowi spełnienie świadczenia. Takim czynnikiem jest panująca obecnie pandemia koronawirusa. Czy firmy mogą się na nią powoływać i nie spłacać rat leasingowych oraz rat kredytowych?

W obecnej sytuacji pandemii koronawirusa i ogłoszonego stanu zagrożenia epidemicznego, przedsiębiorca może, czasowo zawiesić spełnienie ciążącego na nim wobec kontrahenta zobowiązania bądź całkowicie się z niego zwolnić. Ma prawo wycofać się z przyjętego zlecenia, zwracając pobraną zaliczkę, a w obliczu niemożności jej zwrotu, zobowiązać się do jej zwrotu w określonym terminie, bez ponoszenia dodatkowych obciążeń takich jak kary umowne.

Wprowadzone w związku z koronawirusem liczne ograniczenia powodują, że z każdym dniem coraz większa liczba przedsiębiorców nie jest w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań cywilnoprawnych. Skalę wyzwań tym wywołanych można śmiało porównać do skutków nagłego wybuchu wojny.

W wyniku powodzi stulecia, która miała miejsce w roku 1997, zalane zostały między innymi 23 budynki sądów. Z oczywistych względów te sądy nie były w stanie funkcjonować do czasu usunięcia skutków powodzi. Pomijając olbrzymią tragedię spowodowaną ówczesną powodzią, z prawnego punktu widzenia był to klasyczny przykład siły wyższej (vis maior). Czy tak samo jest z obecną pandemią koronawirusa?

Podatnicy mają wątpliwości jakie skutki wywołuje wpłata podatku na niewłaściwy mikrorachunek lub na rachunek urzędu skarbowego niebędący mikrorachunkiem, gdy właściwy dla wpłaty jest mikorachunek? Czy zobowiązanie podatkowe wówczas wygasa, a podatnik musi jedynie dokonać stosownych wyjaśnień, które umożliwią przeksięgowanie wpłaty przekazanej na niewłaściwy rachunek? A może w takim przypadku zobowiązanie podatkowe nie wygasa i tym samym podatnik powinien jej dokonać zapłaty podatku ponownie na prawidłowy rachunek, występując jednocześnie o zwrot kwoty wcześniej wpłaconej?

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich zasada demokratycznego państwa prawnego (określona w art. 2 Konstytucji RP) wymaga, aby zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego miało swoje uzasadnienie w stanie faktycznym. Chodzi o to, aby odmiennie traktować podatników, którzy nie popełnili czynu zabronionego oraz tych, którzy takiego czynu się dopuścili. Niezgodne z Konstytucją (wg opinii RPO) są przepisy Ordynacji podatkowej, służące do wszczynania postępowań karnoskarbowych w celu zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Taki jest wniosek Rzecznika do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie skargi konstytucyjnej obywatela dotkniętego tymi przepisami. Już w 2014 r. RPO zaskarżył te przepisy do TK, wnosząc o stwierdzenie ich niekonstytucyjności - dotąd TK nie wydał orzeczenia w tej sprawie. RPO uważa, że przepisy te skutkują niepewnością obywateli, którzy nie wiedzą, czy ich zobowiązania podatkowe wygasły.

Czas trwania terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego może zostać wydłużony na skutek zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia. Przy czym, różnicą są nie tylko przesłanki powodujące powstanie tych sytuacji, ale także sposób liczenia terminu po ich ustąpieniu.

Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe dotyczy nie tylko podatnika i jego sytuacji majątkowej i finansowej, ale może być rozszerzona na członków jego rodziny, także byłych. Przepisy Ordynacji podatkowej przewidują różne reżimy w zależności od sytuacji rodzinnej. Dlatego warto je wcześniej przeanalizować i być ich świadomym. Tylko w takiej sytuacji podatnik może podjąć działania mające na celu ograniczenie ryzyka dla rodziny i ją zabezpieczyć.

Jednymi z podmiotów, którym przysługuje uprawnienie utworzenia hipoteki przymusowej, są Skarb Państwa i jednostki samorządu terytorialnego. Na mocy przepisów Ordynacji podatkowej podmiotom tym przysługuje hipoteka na wszystkich nieruchomościach podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osób trzecich z tytułu zobowiązań podatkowych.

Z przeprowadzonych analiz wynika, że pracownicy urzędów skarbowych nadużywają prawa i instrumentalnie traktują przepisy o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia wskutek wszczęcia postępowania karnego skarbowego.

Ani cywilnoprawna zasada swobody umów, ani ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych nie sprzeciwiają się wspólnemu uzgodnieniu przez kontrahentów dłuższego terminu zapłaty, jeśli tylko nie będzie to rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela. Łódzki sąd okręgowy obalił takie ustalenia dokonane zgodnie przez przedsiębiorców i stwierdził, że nie wystąpiły żadne szczególne okoliczności uzasadniające przedłużenie terminu zapłaty.

Organ podatkowy nie może podważać wysokości poniesionej przez podatnika straty, w sytuacji gdy termin przedawnienia zobowiązania podatkowego już minął.

Analiza orzecznictwa pozwala na postawienie tezy, że złożenie wniosku o ustanowienie służebności przesyłu jest czynnością zwykłego zarządu i wymaga zgody większości współwłaścicieli. Co jednak w sytuacji, kiedy jeden ze współwłaścicieli, niemający większości udziału we własności chce złożyć stosowny wniosek, a drugi z współwłaścicieli się temu sprzeciwia?

Umowa agencyjna jest powszechnie stosowana w ramach współpracy pomiędzy podmiotami powiązanymi. W ubiegłym roku wprowadzono przepisy ograniczające możliwości zaliczenia do kosztów kwot związanych z określonymi usługami i wartościami o charakterze niematerialnym i prawnym. W związku z tym pojawiła się wątpliwość, czy umowy agencyjne podlegają pod limitowanie kosztów w CIT.

Niedopuszczalne jest podwyższanie przez organ odwoławczy kwot zobowiązania określonych już wcześniej przez organ pierwszej instancji, bez powołania się na zaistnienie umożliwiających to przesłanek wynikających z Ordynacji podatkowej, a więc: wydania przez organ pierwszej instancji decyzji rażąco naruszającej prawo lub interes publiczny.

Wierzycielowi będzie przysługiwać rekompensata od dłużnika w wysokości 100 euro, gdy wartość świadczenia pieniężnego jest równa lub wyższa od 50 000 złotych. Tak wynika z nowych regulacji, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2020 r.

W artykule zastanowimy się jakie skutki podatkowe wywoła odwołanie darowizny pieniężnej i jednocześnie jej zwrot na konto darczyńcy. Przeanalizujemy ten problem zarówno w kontekście podatku PIT, jak i podatku od darowizn.

W obrocie gospodarczym dochodzi do sytuacji, w których podmioty są likwidowane, a pożyczki nie są zwracane. Jak rozliczyć na potrzeby podatkowe taką niespłaconą pożyczkę? Czy jest to przychód dla likwidowanego podmiotu? Co w sytuacji, gdy likwidowany podmiot nie ma środków na zapłatę podatku?

Sam fakt przelania pieniędzy na konto bankowe określonej osoby w celu ich przechowania i przekazania wskazanej przez wpłacającego innej osobie nie oznacza, że doszło do powstania depozytu nieprawidłowego, podlegającego opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC).

Organ podatkowy nie wyda zaświadczenia o upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, w przypadku gdy nie ma wiedzy, by przedawnienie nastąpiło.

W przypadku gdy po upłynięciu okresu na jaki została zawarta umowa najmu okazjonalnego strony nadal realizują jej warunki, to w dalszym ciągu wiąże je umowa najmu, z tym jednak zastrzeżeniem, że jest to umowa na czas nieokreślony.

Konstrukcja spółki cywilnej nakłada na jej wspólników liczne obowiązki podatkowe. Co istotne, podatnikami na gruncie podatków dochodowych są wyłącznie wspólnicy, natomiast podatnikiem VAT będzie już sama spółka.

Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok dotyczący przesłanki odpowiedzialności członka zarządu za długi osoby prawnej, polegającej na niezgłoszeniu wniosku o upadłość. Sąd wskazał, że członek zarządu może zwolnić się z odpowiedzialności, jeżeli wykaże m.in., że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające upadłości.

To na organie podatkowym spoczywa obowiązek dochowania wszelkiej staranności w zawiadomieniu obywatela o toczącym się postępowaniu, zaś brak takiego działania nie może obciążać nikogo poza organem.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego ogłoszenie upadłości podatnika, po upływie terminu płatności podatku CIT, a przed końcem roku kalendarzowego, w którym rozpoczął bieg termin płatności tego podatku nie skutkowało przerwaniem biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Ustalając wynagrodzenie w zamian za ustanowienie służebności przesyłu należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności danej sprawy. Koniczne jest m.in. uwzględnienie interesu właściciela nieruchomości obciążonej służebnością, społeczno-gospodarczy charakter służebności, przeznaczenie nieruchomości, jej położenie, rozmiary czy kształt.

Przepisy dopuszczają możliwość uchylenia lub zmiany ostatecznej decyzji podatkowej, od której nie przysługuje żaden zwyczajny środek odwoławczy. W niektórych przypadkach zastosowanie takiego rozwiązania może okazać się jedynym skutecznym sposobem zmiany niekorzystnego dla podatnika rozstrzygnięcia.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, to właśnie jemu należy doręczać wszelkie pisma. Pominięcie pełnomocnika odnosi bowiem taki skutek jak pominięcie strony. W rozpatrywanej przez NSA sprawie chodziło o zawieszenie biegu terminu przedawnienia poprzez wszczęcie postępowania karnoskarbowego.

Dowody, które zostały pozyskane z uchybieniem procedury (nielegalnie), nie tracą od razu waloru dowodu. Waga tych uchybień i ich znaczenie dla prawidłowości postępowania podatkowego powinny jednak zostać starannie rozważone przez organy skarbowe.

Liberalizacja przepisów prawa podatkowego oraz korzystna koniunktura gospodarcza sprzyjają rozrzutności polskich przedsiębiorców. Napędzany przez rynek konsumpcjonizm powoduje niejednokrotnie zacieranie się granicy pomiędzy firmowym a prywatnym wydatkiem. Fakturowanie „na firmę” staje się codziennością głównie z uwagi na brak świadomości podatników, którzy dokonując zakupów na dane firmowe, tracą przywileje przysługujące konsumentom oraz narażają się na ewentualne konsekwencje z tytułu ujęcia w kosztach prywatnych wydatków. Zakup na firmę a prywatnie - czy warto brać fakturę na każdy towar?

Jak wynika z ogólnej zasady zawartej w Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Zasada ta skutkuje tym, że po upływie terminu przedawnienia organ podatkowy nie może dochodzić zapłaty podatku.

W przypadku ogłoszenia upadłości spółki jej majątek staje się masą upadłości i służy zaspokojeniu wszystkich jego wierzycieli. Jeżeli jednak któryś z wierzycieli sam był dłużnikiem przedsiębiorstwa przed ogłoszeniem upadłości, może pod pewnymi warunkami dokonać tzw. potrącenia, które zmniejszy lub całkowicie zdejmie z niego brzemię dłużnika.

W przypadku zobowiązania zawartego pomiędzy przedsiębiorcami odsetki ustawowe w transakcjach handlowych mogą być naliczane jedynie od należności głównej. Natomiast po ich skapitalizowaniu w dniu wniesienia powództwa, naliczane od nich mogą być już tylko odsetki ustawowe za opóźnienie.

W umowie komisu mamy do czynienia z dostawą towarów, jak również z niezależnym świadczeniem usług komisu przez komisanta na rzecz komitenta. W ramach takiej umowy komisu zaistnieją odrębne od siebie zdarzenia na gruncie podatku VAT, tj. odpłatna dostawa towarów oraz świadczenie usług pośrednictwa przez komisanta na rzecz komitenta.

Ustawodawca nie reguluje dokonywania rozliczeń majątkowych pomiędzy partnerami w związkach nieformalnych takich jak narzeczeństwo. Takie prezenty jak pierścionek zaręczynowy fiskus uznaje za przedmioty umowy darowizny. W związku z tym, przyznaje prawo własności do nich stronie obdarowanej, z możliwością zwrotu i odwołania darowizny.

Jeżeli w postępowaniu kontrolnym został ustanowiony pełnomocnik, to naczelnik urzędu skarbowego nie może kierować do podatnika zawiadomienia o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia. Organy powinny ze sobą współdziałać i nie powinno dochodzić do sytuacji, że jeden nie wie, iż przed drugim podatnik działa za pośrednictwem pełnomocnika - uznał NSA w uchwale.

Mówiąc o odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki z o.o. należy sięgnąć do przepisów Kodeksu spółek handlowych, Kodeksu cywilnego oraz orzecznictwa. W przypadku dochodzenia roszczenia na drodze sądowej jedną z podstawowych kwestii wymagających zdefiniowania jest wyznaczenie granic tego roszczenia, a także poprawne określenie wartości przedmiotu sporu.

Szacowanie podstawy opodatkowania przez organy podatkowe jest nadzwyczajną i zastępczą formą wymiaru zobowiązań podatkowych. Obowiązek określenia wymiaru opodatkowania w ten sposób ma zastosowanie w ściśle określonych sytuacjach.

Jedną z dopuszczalnych przepisami Ordynacji podatkowej form wygaśnięcia zobowiązania podatkowego jest przejęcie nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym. Co warto wiedzieć o takim sposobie wygaśnięcia? Jakie są jego konsekwencje i kiedy dokładnie następuje?

Jak można skutecznie odwołać oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy najmu? Czy potrzebna jest na to zgoda najemcy albo zawarcie nowej umowy?

Zobowiązania podatkowe, Kodeks cywilny

Zaległości podatkowe w czasie COVID-19 - umorzenie, czy rozłożenie na raty

Jak złożyć odwołanie od decyzji zabezpieczającej zobowiązanie podatkowe

Restrukturyzacja sposobem na finansowe kłopoty w dobie pandemii – co proponuje rząd?

Czy przepisy o zawieszaniu biegu przedawnienia zobowiązań podatkowych są zgodne z Konstytucją RP?

Decyzja o zabezpieczeniu na majątku podatnika musi być uzasadniona

Jakie rozwiązania antylichwiarskie znalazły się w przepisach dotyczących COVID-19

Obowiązkowy split payment a kompensata

Wypłata odstępnego - skutki w VAT

Odpowiedzialność wspólników za długi podatkowe spółki cywilnej

Czy spłata kredytu przez rodziców to darowizna

Koronawirus - spłata rat leasingowych i kredytów przez przedsiębiorców

Koronawirus i stan zagrożenia epidemicznego – co w tej sytuacji może przedsiębiorca?

Zobowiązania cywilnoprawne przedsiębiorstw a koronawirus

Czy w związku z koronawirusem przedsiębiorca może powołać się na siłę wyższą (vis maior)?

Zapłata podatku na niewłaściwy mikrorachunek a wygaśnięcie zobowiązania podatkowego

Zawieszanie biegu przedawnienia zobowiązań podatkowych - RPO skarży przepisy do TK

Zawieszenie a przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego

Odpowiedzialność za zaległości podatkowe - członka rodziny, rozwiedzionego małżonka

Hipoteka przymusowa w przepisach Ordynacji podatkowej

Fiskus wszczyna postępowanie karne skarbowe, gdy zbliża się przedawnienie

Kiedy możliwe jest wydłużenie terminu zapłaty

Kiedy organ podatkowy może podważać wysokość straty

Ustanowienie służebności przesyłu - wniosek składany przez współwłaściciela

Usługa agencyjna a koszty w CIT

Podwyższenie kwoty zobowiązania w postępowaniu podatkowym

Nawet 100 euro rekompensaty za opóźnienie w płatnościach od 1 stycznia 2020 r.

Odwołanie darowizny – skutki podatkowe

Jak rozliczyć niespłaconą pożyczkę

Kiedy powstaje depozyt nieprawidłowy opodatkowany PCC

Wydanie zaświadczenia o upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego

Umowa najmu okazjonalnego po upływie terminu określonego w umowie

Spółka cywilna w świetle przepisów o PIT i VAT

Wniosek o upadłość a zobowiązania podatkowe spółki

Organ podatkowy musi informować o toczącym się postępowaniu

Ogłoszenie upadłości nie przerywa biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego

Wynagrodzenie w zamian za ustanowienie służebności przesyłu

Kiedy można uchylić lub zmienić ostateczną decyzję podatkową

Zawieszenie biegu przedawnienia podatkowego bez powiadomienia pełnomocnika

Postępowanie podatkowe - dowód zdobyty nielegalnie

Czy zawsze faktura „na firmę” jest dobrym rozwiązaniem?

Po upływie terminu przedawnienia nie można dochodzić zapłaty podatku

Potrącenie z rachunku bankowego spółki w upadłości

Naliczanie odsetek ustawowych w transakcjach handlowych

Umowa komisu – skutki w VAT

Darowizny między narzeczonymi, czyli o statusie prawnym pierścionka zaręczynowego

Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego - zawiadomienie pełnomocnika

Dochodzenie roszczeń od członków zarządu spółki z o.o.

Określenie podstawy opodatkowania w drodze oszacowania

Wygaśnięcie zobowiązania podatkowego w wyniku przejęcia nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym

Cofnięcie oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy najmu