Zasady ogólne

Zgodnie z art. 77.5 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm) przez podróż służbową należy rozumieć wykonywanie przez pracownika zadania służbowego na polecenie pracodawcy poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy.

Zawierane transakcje gospodarcze wymagają stosownej dokumentacji. W tym celu prowadzi są księgi podatkowe. Należy jednak uważać na zawarte w nich zapisy. W razie, gdy nie przedstawiają one stanu faktycznego w sposób rzetelny i niewadliwy, grożą sankcje karno-skarbowe.

Zgodnie z art. 33 ust. 4 ustawy z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 z późn. zm., dalej: „UoR”), wartość firmy stanowi różnica między ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części a niższą od niej wartością godziwą przejętych aktywów netto.

Spis z natury powinien dostarczać obiektywnych informacji. Jest możliwe wtedy, gdy spis z natury następuje w sposób komisyjny, zaś osoby dokonujące pomiaru i rejestracji poszczególnych składników majątku to osoby, którym można zaufać.

Rok obrotowy spółki, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości (Dz.U. Nr 152, poz. 1223 ze zm.), to rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12 kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do celów podatkowych. Rok obrotowy (również jego zmiany) określa statut lub umowa, na podstawie której utworzono jednostkę.

W działalności spółek często spotykamy się z podwyższeniem kapitału. W spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością podwyższenie kapitału następuje w drodze podwyższenia wartości nominalnej istniejących już udziałów lub przez ustanowienie nowych, w spółkach akcyjnych podwyższenie kapitału następuje w drodze emisji nowych akcji lub podwyższenia wartości nominalnej dotychczasowych akcji.

Wprowadzając korekty błędnych zapisów księgowych, mamy najczęściej na uwadze samą korektę – myśl, żeby wyeliminować z ksiąg rachunkowych błędny zapis. Kierując się takimi intencjami, uchodzi naszej uwadze znaczenie informacji płynących z samych zapisów ujętych na określonych stronach niektórych kont. Warto zastanowić się, jakie występują wewnętrzne powiązania danych liczbowych strony DT lub CT i jak mogą one zostać zniekształcone przez zapisy korygujące błędy. Przestrzeganie pewnych zasad korygowania błędów ułatwia sprawowanie kontroli.

Opłata wstępna dotycząca przedmiotu leasingu zaliczana w koszty jednorazowo czy rozliczana przez okres trwania umowy leasingu – ujęcie bilansowe i podatkowe.

W myśl artykułu 7091 kodeksu cywilnego transakcja leasingu występuje wówczas, gdy „finansujący zobowiązuje się, w zakresie swojej działalności, nabyć rzecz od określonego zbywcy na warunkach określonych w umowie i oddać ją korzystającemu do użytkowania albo używania i pobierania pożytków przez oznaczony czas, a korzystający zobowiązuje się płacić finansującemu wynagrodzenie pieniężne w uzgodnionych ratach, co najmniej równe cenie nabycia rzeczy przez finansującego”.

Prawidłowe przechowywanie dokumentacji księgowo-podatkowej jest niezwykle istotne, choć niedoceniane w praktyce. Przepisy dotyczące przechowywania dokumentacji są rozproszone w różnych aktach prawnych. Jak zatem prawidłowo przechowywać i archiwizować dokumentację księgową?

Jednostki usługowe mogą samodzielnie realizować zlecenia otrzymane od swoich odbiorców lub mogą świadczyć usługi przy udziale podwykonawców. Odpowiednia ewidencja kosztów umożliwia prawidłową kalkulację kosztów przypadających na daną usługę oraz ułatwia ustalenie ceny świadczonych usług.

Organizacji rachunkowości w jednostce nie określają żadne przepisy i jest ona uzależniona od specyfiki danej jednostki. Zatem nie znajdziemy jednego wzorca organizacji rachunkowości, który będzie dobrze funkcjonował we wszystkich jednostkach.

Firma poniosła koszty wkładu budowlanego na budowę mieszkania w spółdzielni mieszkaniowej. Obecnie chce ustanowić własność. W związku z tym wystąpiła do spółdzielni o przyjęcie w poczet członków, dokonała wpłaty wpisowego oraz nabyła pięć udziałów członkowskich. Jak należy zaksięgować poniesione koszty? Co one oznaczają na tym etapie ustanowienia własności? Jaki będzie dalszy etap postępowania?

Praca księgowego wiąże się z szerokim zakresem obowiązków, m.in.: prowadzeniem ksiąg rachunkowych i ewidencji podatkowych, rozliczeniem podatków czy składek ZUS. Tak szeroki zakres obowiązków wiąże się z przyjęciem odpowiedzialności, w tym często również tej karnej. W artykule omawiamy sytuacje, w których może dojść do takiej odpowiedzialności, oraz sposoby na uniknięcie lub przynajmniej złagodzenie jej skutków.

Jednym z najtrudniejszych problemów, z jakimi przychodzi się zmierzyć księgowym sporządzającym sprawozdania finansowe i inne raporty wymagające przygotowania bilansów, jest prawidłowe ujęcie i wycena rezerw.

Czy wspólnoty mieszkaniowe muszą stosować ustawę o rachunkowości?

Spółka wykorzystuje samochody w działalności gospodarczej. Czy w związku z tym powstaje obowiązek uiszczenia opłaty środowiskowej? Jeśli tak, to gdzie i do kiedy ją wpłacić? Jak ją obliczyć i ująć w księgach?

Nasza firma od wielu lat współpracuje z jednym z kontrahentów, który dostarcza nam surowców do naszej produkcji. Jestem osobą wystawiającą faktury. Księgowa z tej firmy poprosiła mnie o udostępnienie faktur otrzymanych od nich za ostatni rok. Czy mogę udostępnić – jedynie na terenie firmy – nasze dokumenty księgowe temu kontrahentowi, z którym mamy bardzo dobre kontakty?

Spółki wyodrębniają w ramach swojego przedsiębiorstwa oddziały z różnych powodów. Utworzenie oddziału wiąże się z dodatkowymi obowiązkami, m.in. z wydzieleniem jego księgowości, przekazaniem składników majątkowych oraz sporządzaniem łącznego sprawozdania finansowego.

Dopuszczalne jest zastąpienie ręcznej dekretacji dokumentu wydrukiem z systemu komputerowego. Wydruk z systemu komputerowego powinien jednak zawierać analogiczne dla ręcznego dekretu elementy. Przede wszystkim - wskazanie sposobu ujęcia dokumentu w księgach rachunkowych.

Zasady przechowywania dokumentów księgowych są zawarte w art. 74 ustawy o rachunkowości. Ustawa nie zawiera zasad niszczenia dokumentów. Jak zrobić to profesjonalnie?

Znowelizowane przepisy Kodeksu cywilnego oraz Prawa dewizowego zniosły zasadę walutowości. W związku z tym kontrahenci krajowi mogą zawierać między sobą transakcje wyrażone w walutach obcych. Do przeliczania przychodów oraz kosztów wyrażonych w walutach obcych mają zastosowanie zasady ogólne.

Jesteśmy na etapie tworzenia polityki rachunkowości w naszej firmie. Chcielibyśmy przyjąć stawki amortyzacyjne odpowiednie dla amortyzacji podatkowej. Czy w polityce rachunkowości powinniśmy określić przyjętą metodę amortyzacji posiadanego majątku?

Podczas analizy kont zauważono, że w miesiącach od września do października 2008 r. w spółce zawyżono koszty. Podatek został już zapłacony. Czy należy teraz skorygować zapisy w księgach rachunkowych i dopłacić podatek z odsetkami? Jeżeli tak, to czy pisać jakieś wyjaśnienie do urzędu skarbowego? A może należy to wyrównać dopiero w rozliczeniu rocznym?

Ustawa o rachunkowości daje możliwość przechowywania niektórych dokumentów w postaci elektronicznej. Czy taka metoda archiwizowania może dotyczyć oryginałów faktur obcych zakupu oraz kopii własnych faktur sprzedaży, dokumentów kasowych, wyciągów bankowych, poleceń księgowania, deklaracji podatkowych? Czy archiwizowania dokonać na przykład z użyciem skanera, zapisując pliki w formacie pdf i przechowując na dyskach optycznych jednokrotnego zapisu (płytach CD-R)?

Środki trwałe używane są w każdym profilu działalności, ale największe znaczenie mają w jednostkach prowadzących działalność wytwórczą. Z biegiem czasu ulegają one zużyciu lub zniszczeniu. W związku z brakiem celowości dalszego używania jednostka powinna dokonać likwidacji środka trwałego.

Jakie są podstawowe zasady prawidłowego prowadzenia ksiąg podatkowych?

W prospekcie emisyjnym dotyczącym akcji spółka musi zamieścić sprawozdania z trzech ostatnich lat.

Wartość stanu końcowego rzeczowych składników aktywów obrotowych należy wyceniać w zależności od przyjętej przez jednostkę metody ustalania wartości ich rozchodu, w tym zużycia i sprzedaży. Stosowana metoda wyceny wpływa na wysokość wyniku finansowego oraz na wartość bilansową zapasów. Dlatego należy szczegółowo rozważyć, która metoda jest najbardziej odpowiednia z punktu widzenia rzetelności sprawozdania finansowego. Metody wyceny rozchodu - ze względu na ich jednakowy charakter - można też stosować do walut.

Spółki, które na 31 sierpnia zamknęły księgi rachunkowe i rozpoczęły prowadzenie księgi podatkowej, muszą przeprowadzić inwentaryzację. Jeżeli przeprowadzenie spisu z natury nie jest możliwe, inwentaryzacji dokonuje się drogą porównania danych z ksiąg.

Jeżeli kontrahent nie reguluje należności, należy od niej utworzyć odpis aktualizujący. Takie działanie jest właściwe, jeżeli należność nie była zabezpieczona, a prawdopodobieństwo jej uregulowania jest niskie.

Jeżeli spółka sprzeda środek trwały, a następnie zawrze z nabywcą umowę leasingu, mamy do czynienia z leasingiem zwrotnym. Ewentualne straty lub zyski ze sprzedaży tego aktywa w przypadku finansowego charakteru umowy należy rozliczyć w czasie.

Koszty przygotowania wniosku o dotację na środek trwały należy ująć w kosztach w dacie ich poniesienia. Wydatki te nie zwiększają wartości początkowej.

W przypadku gdy cena nabytej jednostki jest wyższa od wartości godziwej przejętych aktywów netto, mamy do czynienia z dodatnią wartością firmy. Nadwyżkę tę ujmuje się jako wartości niematerialne i prawne i amortyzuje.

Jedną z najważniejszych zasad rachunkowości stosowanych przy sporządzaniu sprawozdań finansowych jest zasada kontynuacji działalności przedsiębiorstwa. Na czym ona polega?

Nasza firma skorzystała z możliwości przejścia na podatkową księgę przychodów i rozchodów w ciągu roku. Wartość zapasów w księgach rachunkowych na 31 sierpnia 2008 r. została objęta inwentaryzacją. Czy zapasy w całości ująć w kosztach we wrześniu 2008 r.?

Środki trwałe, które nie mogą być dłużej wykorzystywane w działalności gospodarczej, należy usunąć z ewidencji księgowej. Gdy składnik majątku nie został całkowicie zamortyzowany, nieumorzona wartość stanowi pozostały koszt operacyjny.

Przy likwidacji jednostki trzeba dokonać m.in. wyceny majątku. Jakie zasady rachunkowości będą miały zastosowanie w takim przypadku?

Koszty prac rozwojowych, które zakończyły się pozytywnie i spełniają wymogi określone w prawie bilansowym, ujmuje się w księgach rachunkowych w pozycji - Wartości niematerialne i prawne.

Jeśli wydatki poniesione na odnowienie lub przebudowę lokalu użytkowego wykorzystywanego jako gabinet lekarski przekraczają 3,5 tys. zł, można je w całości sklasyfikować jako remont i wliczyć bezpośrednio w koszty.

W maju tego roku nasza spółka dokonała zakupu pakietu kontrolnego akcji innej spółki. W tym celu zaciągnęła kredyt krótkoterminowy. Czy odsetki od zaciągniętego kredytu będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodu w momencie ich faktycznej zapłaty, czy też zwiększą wartość nabytych akcji?

Rezerwę na restrukturyzację tworzy się tylko wtedy, gdy konieczność jej przeprowadzania wynika z przepisów prawa lub wiążących umów.

Jesteśmy samorządową instytucją kultury. Zleciliśmy wykonanie sieci komputerowej w naszej jednostce. Na fakturze wystawionej przez firmę usługową są osobno wyszczególnione użyte przez nią materiały, np. kabel, gniazda, wtyczki, listwy itp. oraz wartość samej usługi. Czy całość faktury możemy zaksięgować jako usługę, skoro zleciliśmy ją firmie, czy też powinniśmy oddzielnie zaksięgować materiały jako zakup materiałów, a oddzielnie usługę? Naszym zdaniem, skoro zleciliśmy usługę, powinniśmy zaksięgować całość jako usługę. Mogliśmy przecież sami kupić materiały i zlecić tylko samo zmontowanie firmie i wówczas zaksięgowalibyśmy osobno zakup i usługę.

Księgi rachunkowe, dowody księgowe, dokumenty inwentaryzacyjne przechowuje się przez minimum pięć lat.

Ujawnione po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego błędy ujmuje się w księgach rachunkowych roku, w którym nieprawidłowości zostały wykryte.

Jedną z możliwości ujęcia kosztów sądowych jest zaliczenie ich do pozostałych kosztów operacyjnych w dacie ich poniesienia. Ten sposób jest zgodny z ujęciem podatkowym.

W jaki sposób podatnicy prowadzący księgę przychodów i rozchodów przy zastosowaniu metody kasowej powinni określać moment poniesienia kosztu. Na co należy zwrócić szczególną uwagę?

W 2006 roku ponieśliśmy nakłady na budynek biurowy, które zakwalifikowano jako remont. Po kontroli Urzędu Kontroli Skarbowej okazało się, że było to ulepszenie, musimy więc skorygować umorzenie. W którym roku mam to zaksięgować? Czy mogę w 2007 roku, skoro jeszcze nie zatwierdzono sprawozdania?

Firma wpłaciła do Urzędu Patentowego opłatę za zgłoszony wniosek. Na jakie konto powinno się księgować takie opłaty? Czy stanowią one koszty finansowe?

W ciągu ostatnich dziesięciu lat wzrosło zastosowanie systemów wynagrodzenia pracowników akcjami emitowanymi przez jednostkę (stanowiących tzw. świadczenia kapitałowe lub inaczej nazywane jako programy opcji pracowniczych). Jak tego typu płatności należy rozliczać pod względem rachunkowym?

Moment ujęcia w kosztach podatkowych delegacji służbowych

Księgi nierzetelne i wadliwe to problemy w firmie

Wartość firmy w ujęciu bilansowym i podatkowym

Inwentaryzacja. Czy osoba odpowiedzialna materialnie może być w zespole spisowym

Zmiana roku obrotowego spółki

Koszty związane z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki - ujęcie podatkowe i bilansowe

Zasady dokonywania korekt błędnych zapisów księgowych

Opłata wstępna w leasingu - ujęcie bilansowe i podatkowe

Leasing w rachunkowości i podatkach

Jak przechowywać dokumentację księgowo-podatkową

Ewidencja kosztów w jednostce usługowej

Outsourcing księgowości to produkt "gotowy" czy dedykowany dla konkretnego klienta

Ustanowienie odrębnej własności lokalu w księgach firmy

Odpowiedzialność karna księgowego

Rezerwy i bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów - podstawowe kwestie związane z ich ujęciem i wyceną

Czy wspólnoty mieszkaniowe muszą prowadzić księgi rachunkowe

Opłata środowiskowa przy używaniu samochodów

Udostępnianie dokumentów księgowych poza firmą

Jak prowadzić rachunkowość oddziału

Czy dokumenty księgowe muszą być ręcznie opisane

Jakie są zasady przechowywania i niszczenia dokumentów

Zmiana zasady walutowości

Polityka rachunkowości a metoda amortyzacji

Korekta kosztów z poprzednich miesięcy

Jakie dokumenty można archiwizować w postaci elektronicznej

Jak prawidłowo przeprowadzić likwidację środków trwałych

Jakie są konsekwencje nieprawidłowego prowadzenia ksiąg podatkowych

Przy tworzeniu prospektu emisyjnego konieczne są sprawozdania z trzech ostatnich lat

Jak wykorzystać metodę FIFO do wyceny rozchodu zapasów i walut

Po zamknięciu ksiąg trzeba przeprowadzić inwentaryzację

Jak ująć przeterminowane należności

W leasingu zwrotnym zysk lub stratę ze sprzedaży trzeba rozliczyć w czasie

Koszty wniosku o dotację na środek trwały ujmowane są w dacie poniesienia wydatku

Jak w księgach rachunkowych ująć wartość firmy

Na czym polega zasada kontynuacji działalności przedsiębiorstwa

Czy w kosztach ujmuje się zapasy

Jak usunąć środek trwały z ewidencji księgowej

Jakie zasady rachunkowości stosować przy likwidacji jednostki

Jak rozliczyć zakończone prace rozwojowe

Jak rozliczyć remont i modernizację gabinetu lekarskiego

Czy wydatki na nabycie akcji zwiększają ich wartość księgową

Kiedy utworzyć rezerwę na restrukturyzację

Jak zaklasyfikować wykonanie sieci komputerowej

Jak długo przechowywać dokumenty rachunkowe

Jak w księgach rachunkowych ująć błędy

Dwa sposoby ujmowania opłat sądowych

Jak właściwie ustalić moment poniesienia kosztów

W jaki sposób rozliczyć korektę umorzenia

Czy opłata za wniosek patentowy jest kosztem finansowym

Jak rozliczać rachunkowo płatności dla pracowników w formie akcji