Firma, VAT - podatek od towarów i usług

W poprzednim artykule sygnalizowaliśmy niejednolite stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych na gruncie VAT, wynikających z płatności wyrównawczych pomiędzy podmiotami powiązanymi, dostosowujących poziom rentowności do poziomu rynkowego. Źródłem problemu są niejasne przesłanki opodatkowania takich płatności. Dzisiaj przedstawiamy kolejne rozstrzygnięcie dotyczące korekty dochodowości – odmienne jednak od tego, które opisywaliśmy tydzień temu. 

Dlug w ZUS. Jak wynika z danych udostępnionych przez ZUS, na koniec ub.r. liczba aktywnych płatników z zadłużeniem była o przeszło 34% większa niż rok wcześniej. W tym samym okresie o niespełna 0,01% zmniejszyła się kwota zadłużenia na aktywnych kontach płatników. Ostatnio dług wyniósł średnio ponad 34 tys. zł. Z kolei największe zadłużenie wyniosło blisko 820 mln zł. Do tego w 2022 roku zostało zawartych przeszło 62,9 tys. układów ratalnych, czyli o ponad 3% więcej niż rok wcześniej. Komentujący te dane eksperci nie są zgodni, czy w najbliższych miesiącach liczba zadłużonych wzrośnie. Jednocześnie dodają, że do problemu mógł doprowadzić tzw. Polski Ład. 

Płatności wyrównawcze pomiędzy podmiotami powiązanymi dostosowujące poziom rentowności do poziomu rynkowego, mogą w określonych przypadkach wpływać na rozliczenia VAT. Problem w tym, że przesłanki opodatkowania takich płatności, wypracowane w praktyce, są niejasne i budzą szereg wątpliwości. Pomimo utrwalonej linii interpretacyjnej w kwestii przesłanek opodatkowania, w związku z subiektywną oceną ich spełnienia w danych okolicznościach faktycznych, organy podatkowe wydają w tym zakresie odmienne rozstrzygnięcia.

Transakcje łańcuchowe charakteryzują się bezpośrednią dostawą towaru od pierwszego podmiotu w łańcuchu do ostatniego, podczas gdy faktura dotycząca dostawy „przechodzi” przez każdy podmiot w łańcuchu. Szczególną formą transakcji łańcuchowych są transakcje trójstronne, które są związane ze szczególnymi wymogami w zakresie dokumentacji oraz rozliczenia VAT. O tym jakie to wymogi i jakie są konsekwencje braku przestrzegania formalności związanych z transakcjami trójstronnymi przekonał się podatnik w sprawie, która została rozstrzygnięta przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (sprawa C‑247/21).

Wpłata zaliczki wywołuje skutki zarówno u sprzedawcy, jak i u nabywcy. Aby wpłacający mógł odliczyć VAT, zaliczka musi być odpowiednio udokumentowana, co w wielu przypadkach budzi wątpliwości. Wystawiona przed terminem faktura zaliczkowa może być uznana za pustą, co oznacza negatywne konsekwencje dla sprzedawcy. Dlatego organy podatkowe wymagają, aby je korygować, gdy minie 60 dni od ich wystawienia, a zaliczka nadal nie wpłynie.

W Sejmie toczą się prace legislacyjne nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten zwany jest potocznie SLIM VAT 3, a zmiany jakie wprowadza mają w większości wejść w życie 1 kwietnia 2023 r. Co nowego w VAT wprowadzi ta nowelizacja?

29 września 2022 roku zapadł przełomowy wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. TSUE zinterpretował przepisy Dyrektywy UE w sprawie VAT odnośnie warunków, jakie muszą być spełnione, aby można było uznać za fakturę - umowę zawartą na piśmie.

Faktury wystawione wykonawcy przez podwykonawcę nie odzwierciedlały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych. Czy wykonawca ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego na fakturach wystawionych przez podwykonawcę, jeżeli te faktury są nierzetelne? Czy urząd skarbowy powinien wziąć pod uwagę dobrą wiarę podatnika? Na te pytania odpowiedział Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 11 października 2022 r. 

7 lutego 2023 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw przygotowany w Ministerstwie Finansów. Projekt dostosowuje polskie prawo do przepisów Unii Europejskiej w sprawie zwalczania oszustw VAT. Nowe przepisy są związane z regulacjami, które objęły podatkiem od towarów i usług przesyłki transgraniczne o niewielkiej wartości i ma na celu wprowadzenie unijnych przepisów nakładających na dostawców usług płatniczych obowiązku prowadzenia kwartalnej ewidencji odbiorców płatności i płatności transgranicznych.

Departament Ceł Ministerstwa Finansów poinformował, że 1 stycznia 2023 roku został wdrożony moduł AIS/VAT. Zastąpił on dotychczasowe funkcjonalności AIS/IMPORT w zakresie dotyczącym:

• potwierdzania rozliczenia podatku VAT w trybie art. 33a ustawy o VAT (import towarów),
• rozliczania procedury 42 i 63 oraz listy podmiotów naruszających warunki procedury 42 i 63 – „Nierozliczony VAT proc 42 i 63”.

Spółka zorientowała się, że w lipcu 2022 r. nieprawidłowo zastosowała stawkę 8% zamiast stawki 23% na sprzedany kontrahentowi towar. Cena wynosiła 462,96 zł netto + 37,04 zł VAT (500 zł brutto). Ponieważ cenę umowną traktuje się zasadniczo już jako cenę brutto, spółka porozumiała się z kontrahentem, że udzieli mu obniżki ceny netto produktu, bo zwiększyła się kwota podatku (406,50 zł netto + 93,50 zł VAT = 500 zł brutto). Tym samym zrodził się problem, czy jest to "obniżenie podstawy opodatkowania" (korekta "in minus") czy jednak korekta "in plus"? Kiedy należy rozliczyć fakturę korygującą?

Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. W 2022 r. obrót przekroczył 200 000 zł. Dysponuję m.in. trzema nieruchomościami. W związku z planowaną od kwietnia 2023 r. likwidacją działalności gospodarczej zamierzam wynajmować te nieruchomości (byłby to najem prywatny). Planowany obrót to 5000 zł na miesiąc z jednego lokalu użytkowego oraz łącznie 5000 zł z dwóch mieszkań. Dodam, że obroty w okresie styczeń - marzec 2023 r. będą też po ok. 10 000 zł na miesiąc. Jakie skutki w VAT ma opisywany przypadek? Czy jako wynajmujący muszę być czynnym podatnikiem VAT? Czy należy naliczyć VAT w związku z planowanym, jeszcze przed zakończeniem działalności, wycofaniem nieruchomości ze środków trwałych? Odliczono VAT od zakupu, ale nieruchomości były wykorzystywane w działalności ponad 10 lat i nie dokonywano ulepszeń. Czy jeśli wystąpi zwolnienie przy przekazaniu, to zaistnieje obowiązek korekty VAT naliczonego?