Tematy - Kodeks spółek handlowych, Udziały w spółce - INFOR.PL

Na kompetencje rad nadzorczych należy spojrzeć na nowo, żeby organ ten mógł na równych prawach współpracować z zarządem – ocenia w rozmowie z PAP Biznes przewodniczący zespołu ds. zwiększenia efektywności rad nadzorczych dr Radosław L. Kwaśnicki, partner w kancelarii RKKW. Kwaśnicki proponuje m.in., żeby członkowie rad nadzorczych spółki-matki mogli nadzorować także podmioty zależne wchodzące w skład grupy kapitałowej.

Ministerstwo Aktywów Państwowych rozpoczyna prace nad nowelizacją kodeksu spółek handlowych (ksh) w kilku dużych obszarach. Powołana w tym celu Komisja pierwsze projekty ustaw ma przedstawić jeszcze w pierwszym półroczu 2020 roku, a kompleksowa nowelizacja dotycząca prawa koncernowego ma być gotowa w 2021 roku.

Na początku marca 2020 r. miały wejść w życie przepisy wprowadzające nowy rodzaj spółki handlowej, czyli prostą spółkę akcyjną (PSA). Ostatnie doniesienia Ministerstwa Rozwoju wskazują jednak na to, że prosta spółka akcyjna pojawi się dopiero w 2021 r.

Zasady odpowiedzialności wspólników spółek osobowych za zaległości podatkowe tych spółek zostały uregulowana w Kodeksie Spółek Handlowych. Istnieją jednak także inne regulacje, które wprowadzają odrębne reżimy odpowiedzialności.

Odsetki od pożyczki zaciągniętej na zakup akcji lub udziałów innego podmiotu mogą być rozliczane również w ramach działalności operacyjnej. Nie zawsze są to zyski kapitałowe – tak orzekł WSA w Warszawie w wyroku z 6 listopada 2019 r. (sygn. akt III SA/Wa 271/19).

Zgromadzenia wspólników mogą odbywać się przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Przy czym, taką możliwość musi przewidywać umowa spółki. W przypadku braku odpowiednich zapisów w umowie zgromadzenie musi odbywać się w sposób tradycyjny.

Z dniem 13 października 2019 r. zaczął działać Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR). Jest to baza, w której gromadzone i przetwarzane są informacje o osobach fizycznych sprawujących bezpośrednią lub pośrednią kontrolę nad spółką, zwanych beneficjentami rzeczywistymi. Jakie nowe obowiązki dla spółek wiąż się z powstaniem rejestru?

Neutralność podatkowa jest istotną przesłanką oceny kryteriów i rodzajów przekształceń prawnych spółek. Zdaniem NSA niedopuszczalna byłaby więc taka wykładnia przepisów krajowych, która zapewniałaby osiągnięcie tych celów tylko, gdyby wymiana udziałów była neutralna podatkowo, tylko gdyby przesłanki wynikające z ustawy o PIT odnosić językowo jedynie do jednego wspólnika.

W związku z objęciem udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki nabywającej na skutek wniesienia wkładu niepieniężnego w postaci udziałów spółki z o.o. przez podatnika PIT, nie powstanie dla niego przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wycena wartości darowanych udziałów powinna odbywać się w oparciu o regulacje 7 ust. 1 i art. 8 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn (u.p.s.d.), według wartości skorygowanych aktywów netto, co pozwala na ustalenie "wartości rynkowej" tych udziałów i mieści się w dyspozycji normy art. 8 ust. 3 i 4 u.p.s.d. Wartość rynkowa udziału nienotowanego na Giełdzie Papierów Wartościowych powinna bowiem uwzględniać wycenę uwzględniającą średnią wartość dyskonta z uwagi na brak płynności (popytu na udziały) i brak kontroli w spółce, a nie najwyższy poziom dyskonta.

Przed zawarciem umowy o pracę z członkiem zarządu spółki należy dokonać dokładnej analizy zakresu obowiązków członka zarządu. Może okazać się bowiem, że w przypadku nawiązania stosunku prawnego na podstawie takiej umowy, nie będzie on mógł być uznany za stosunek pracy.

Prosta spółka akcyjna (PSA) to nowa forma działalności, która ma pobudzić działalność innowacyjnych firm. Pojawi się w polskim systemie prawnym od 1 marca 2020 r.

Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu spółek handlowych, która wprowadza nowy rodzaj spółki kapitałowej – Prostą Spółkę Akcyjną (PSA). Ten nowy typ spółki jest formą łączącą cechy spółki osobowej ze spółką kapitałową. Regulacje w tym zakresie zaczną obowiązywać od 1 marca 2020 r.

Uchwała zgromadzenia wspólników o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji dopiero rozpoczyna cały proces likwidacji. Nawet jeśli na jego końcu sąd dokona wykreślenia spółki z KRS, a postanowienie w tej sprawie się uprawomocni, spełnione muszą zostać jeszcze obowiązki zgłoszenia likwidacji i wezwanie wierzycieli.

Spółka komandytowa to spółka osobowa, w której jeden ze wspólników odpowiada bez ograniczeń wobec wierzycieli za zobowiązania spółki (komplementariusz), a drugi wierzyciel odpowiada w sposób ograniczony, do wysokości sumy komandytowej. Przyjrzyjmy się jak wygląda kwestia opodatkowania podatkiem dochodowym przy ustalaniu proporcji udziału w zysku spółki.

Zgromadzenie wspólników spółki kapitałowej może udzielić pełnomocnictwa rodzajowego, a zatem do reprezentowania spółki w zakresie określonej kategorii umów lub sporach z członkiem zarządu. Co oznacza, że zgromadzenie wspólników nie musi powoływać pełnomocnika osobno dla każdej z czynności.

Kwestia rezygnacji z członkostwa w Zarządzie spółki z o.o. budziła dotąd wiele kontrowersji – rozbieżność stanowisk dotyczących sposobu rezygnacji występowała zarówno w praktyce gospodarczej, jak i w doktrynie i orzecznictwie. Przyczyną niejasności w tym zakresie była niedostatecznie szczegółowa regulacja kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.). Przepisy wskazywały jedynie, że mandat członka Zarządu wygasa m.in. wskutek rezygnacji, a do jej złożenia stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu zlecenia przez przyjmującego zlecenie (art. 202 §4-5 k.s.h.). Kwestią sporną było natomiast to, komu członek Zarządu winien złożyć swoją rezygnację.

Przez część roku podatkowego wspólnik spółki odprowadzał zaliczki na podatek dochodowy według proporcji pierwotnej, zaś po zakończeniu roku jego udział w zysku wzrośnie i będzie odnoszony do zakończonego już roku obrotowego. Czy taki wspólnik powinien zwiększyć podatek do zapłaty w zeznaniu rocznym PIT?

Ustawa o prostej spółce akcyjnej (PSA). Projekt dotyczący prostej spółki akcyjnej to ostatnia zmiana z tzw. pakietu 100 zmian dla firm. Ustawa wprowadzająca nowy rodzaj spółki trafiła już do Sejmu. Zakłada się, że projektowane regulacje miałyby wejść w życie na początku 2020 r.

Mówiąc o odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki z o.o. należy sięgnąć do przepisów Kodeksu spółek handlowych, Kodeksu cywilnego oraz orzecznictwa. W przypadku dochodzenia roszczenia na drodze sądowej jedną z podstawowych kwestii wymagających zdefiniowania jest wyznaczenie granic tego roszczenia, a także poprawne określenie wartości przedmiotu sporu.

Wspólnik, który zamierzał zmniejszyć swoje udziały w spółce jawnej, chciał upewnić się czy ta czynność jest opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT). Podatnik 3,5 roku walczył o potwierdzenie swego stanowiska. Dwukrotnie wygrał nawet w sądzie. Fiskus ostatecznie zastosował się do wyroków, ale i tak opodatkował wspólnika.

Jeżeli w spółce z o.o. w danym roku obrotowym zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka odnotowała stratę albo osiągnęła zysk w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek, wspólnicy zwracają zaliczki w całości lub w części. Oznacza to, że zgodnie z nowymi przepisami, zaliczka na poczet dywidendy w spółce z o.o. będzie miała definitywnie charakter zwrotny.

Odpowiedzialność subsydiarna wspólników spółki jawnej za zobowiązania spółki trwa tak długo, jak długo istnieje zobowiązanie spółki. Przy czym wniesienie powództwa tylko przeciwko wspólnikom nie przerywa biegu przedawnienia roszczenia przeciwko samej spółce.

Podatnicy chcący zaniechać działalności spółki jawnej powinni przeprowadzić jej likwidację. Zdarzenie to może powodować powstanie obowiązku podatkowego po stronie byłych wspólników spółki. Jakie skutki podatkowe wiążą się z likwidacją spółki jawnej?

Zakończenie działalności spółki kapitałowej wymaga przeprowadzenia czasochłonnego i sformalizowanego procesu jej likwidacji. Natomiast spółkę osobową można rozwiązać z pominięciem tego etapu. W związku z tym coraz częściej wspólnicy spółki kapitałowej, przed likwidacją spółki, decydują się przekształcenie jej w osobową.

Wprowadzenie do polskiego prawa od 2019 r. prostej spółki akcyjnej (PSA) dedykowanej start-upom – takie rozwiązanie zawiera projektem zmian Kodeksu spółek handlowych, nad którym pracuje Ministerstwo Rozwoju. Czy to nowe rozwiązanie stworzy odpowiednie warunki prawne do rozwoju innowacyjnych projektów?

W przypadku gdy egzekucja z majątku spółki z o.o. staje się bezskuteczna, to za jej zobowiązania podatkowe całym swym majątkiem odpowiadają solidarnie członkowie jej zarządu. Jednakże, powstanie zaległości musi nastąpić w okresie pełnienia funkcji członka zarządu, a on w odpowiednim czasie nie dokonał zgłoszenia wniosku o upadłość bądź otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację, w której wskazał, że „przychód należny” powstaje w dacie, w której określona kwota przysługującego podatnikowi świadczenia pieniężnego staje się wymagalna i może on domagać się jej zapłaty.

Często spotykaną praktyką jest łączenie funkcji prezesa członka zarządu w spółce kapitałowej ze świadczeniem usług takiej spółce w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Jednakże łączenie tych funkcji może spowodować problemy na gruncie zarówno podatku dochodowego, jak i podatku VAT (nierzetelne faktury, usunięcie wynagrodzenia usługodawcy z kosztów uzyskania przychodu itd.).

W świetle przepisów kodeksu spółek handlowych ilość głosów przypadających na jeden udział uzależniona jest od rodzaju udziałów w danej spółce z o.o. Jeżeli kapitał zakładowy dzieli się na udziały o równej wartości nominalnej, na jeden udział przypada jeden głos. Co natomiast w sytuacji, gdy udziały w spółce nie mają równej wysokości?

Zyski z tytułu zbycia udziałów w spółkach kapitałowych co do zasady są opodatkowane w kraju rezydencji zbywcy. W określonych przypadkach podlegają jednak opodatkowaniu w państwie siedziby spółki, której udziały są zbywane.

W świetle obowiązującego prawa odwołanie członka zarządu spółki z o.o. jest skuteczne z chwilą podjęcia uchwały przez wspólników. W uchwale takiej można także wskazać termin, od którego wywoła ona skutki prawne. Uchwała taka powinna zostać podjęta bezwzględną większością głosów.

Nabycie przez spółkę udziałów wspólnika bez wynagrodzenia lub po cenie niższej niż wartość rynkowa, w celu ich umorzenia nie jest świadczeniem nieodpłatnym i jest zdarzeniem neutralnym podatkowo na gruncie ustawy o CIT.

Dokonując wyboru formy prowadzenia działalności gospodarczej, należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Po pierwsze, trzeba zastanowić się nad efektywnością podatkową danej formy. Po drugie – nad optymalizacją wyeksponowania majątku osobistego na ryzyko gospodarcze. Po trzecie – nad stopniem skomplikowania procedur i nad kosztami, z jakimi należy się liczyć przy konkretnej formie prawnej.

Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii przygotowało projekt nowelizacji Kodeksu spółek handlowych, który przewiduje wprowadzenie od 2019 roku nowego typu spółki kapitałowej, tj. prostej spółki akcyjnej (P.S.A.). Projekt ten podlega obecnie uzgodnieniom między resortowym i konsultacjom publicznym. MPiT informuje, że głównymi zaletami tej nowej spółki będą szybka rejestracja elektroniczna, 1 zł kapitału na start, brak barier wejścia, maksymalnie wykorzystany pomysł oraz elektronizacja procedur. Ta nowoczesna forma spółki ma ułatwić rozwój przedsięwzięć, w szczególności start-upów. To kolejne rozwiązanie z pakietu ułatwień dla przedsiębiorców – 100 zmian dla firm.

W przypadku gdy kilku już działających na rynku lub przyszłych przedsiębiorców postanawia razem przystąpić do realizacji ustalonego wspólnie celu gospodarczego, a nie dysponują oni równym potencjałem materialnym (wkładem w przedsięwzięcie), aby wyposażyć spółkę w potrzebny majątek. Wówczas należy dokładnie ustalić w umowie, jak te różnice zostaną wyrównane lub jakie odzwierciedlenie znajdą w podziale spodziewanych profitów z działalności.

Podział spółki kapitałowej przez wydzielenie, przeprowadzony w ramach procedury przewidzianej przepisem art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem podział i związane z nim podwyższenie kapitału zakładowego banku przejmującego nie będą podlegać opodatkowaniu w PCC.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że polskie przepisy, które wymagają dla transgranicznego przekształcenia spółki jej uprzedniej likwidacji na terenie RP, naruszają unijną zasadę swobody przedsiębiorczości. Wyrok ma istotne znaczenie dla polskich przedsiębiorców, którzy przenosząc siedzibę – czy to statutową, czy rzeczywistą – za granicę, chcą utrzymać zdolność prawną podmiotu i kontynuować jego działalność.

Czy członkowie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają za zobowiązania spółki powstałe po objęciu funkcji w zarządzie w przypadku, gdy spółka była już wcześniej niewypłacalna?

Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztem uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia udziałów spółki objętych w zamian za wkład pieniężny będzie kwota środków pieniężnych wniesiona do spółki tytułem wkładu pieniężnego.

W razie odpłatnego zbycia udziałów przez spółkę osobową, podatnik jako wspólnik spółki osobowej będzie uprawniony do rozpoznania – proporcjonalnie do przysługującego mu prawa do udziału w zysku spółki osobowej – kosztów uzyskania przychodów, w wysokości odpowiadającej wydatkom poniesionym przez spółkę kapitałową na nabycie udziałów w ramach wymiany udziałów, tj. wartości nominalnej udziałów wydanych przez spółkę kapitałową w zamian za udziały.

Zgodnie z polskim prawem przeniesienie statutowej siedziby spółki za granicę implikuje przeprowadzenie likwidacji oraz rozwiązanie dotychczasowej spółki, co dla wspólników rodzi konkretne zobowiązania podatkowe. Tymczasem Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł 25 października 2017 r., że przeniesienie siedziby statutowej spółki za granicę z wykorzystaniem instytucji transgranicznego przekształcenia nie powinno wiązać się z żadnym obowiązkiem podatkowym.

Zawarcie umowy sprzedaży udziałów wywołuje skutek między stronami tej umowy – tj. aktualnym oraz nowym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Przepisy kodeksu spółek handlowych nakładają na strony takiej transakcji obowiązek powiadomienia spółki. Powstaje pytanie jaki skutek ma to powiadomienie i co jest wymagane dla skutecznego zbycia udziałów w spółce z o.o.? Temat ten może pozornie wydawać się teoretyczny, ale z pewnością może on mieć istotne znaczenie praktyczne.

Spółka powinna uniknąć nałożenia na jej wspólników obowiązków podatkowych, jeżeli jej siedziba statutowa zostanie przeniesiona za granicę z wykorzystaniem instytucji transgranicznego przekształcenia. Tak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE.

Spółka z o.o. jest co do zasady reprezentowana przez zarząd, który został przy niej ustanowiony. Można jednak wymienić kilka przypadków, w których dojdzie do nieprawidłowej reprezentacji spółki z o.o. W zależności od sytuacji skutki takiej nieprawidłowej reprezentacji będą odmienne.

Przy porównywaniu spółki akcyjnej i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jako istotną różnicę zwykło podawać się brak odpowiedzialności członków zarządu spółki akcyjnej wobec wierzycieli spółki niewypłacalnej. W spółce z o.o. taka odpowiedzialność istnieje przede wszystkim w oparciu o art. 299 k.s.h., który swojego odpowiednika nie znajduje w przepisach o spółce akcyjnej. Czy jednak rzeczywiście członkowie zarządu spółki akcyjnej nie mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności przez wierzycieli spółki?

Wystąpienie wspólnika (akcjonariusza) ze spółki kapitałowej, co do zasady wiąże się z przeniesieniem praw i obowiązków udziałowych na inny podmiot. Ustawodawca przewidział, jednak instytucję, która nie jest powiązana z sukcesją praw – umorzenie udziałów (akcji). Czy organy podatkowe i sądy pozwalają zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na nabycie tych udziałów lub akcji?

Likwidacja spółki to nic innego jak zakończenie działalności funkcjonującej firmy. Wiąże się ona z podziałem składników majątku pomiędzy jej akcjonariuszy, czy też udziałowców. Jakie skutki podatkowe wywołuje otrzymanie składników majątku likwidowanej spółki?

Ordynacja podatkowa przewiduje, że za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna.

Zmiana adresu spółki lub jej siedziby pociągają za sobą konieczność dokonania odpowiedniego zgłoszenia w sądzie rejestrowym czy też urzędzie skarbowym. Jakie konkretnie formalności się z tym wiążą oraz jakie formularze służą do aktualizacji danych spółki?

Kodeks spółek handlowych, Udziały w spółce

Większe kompetencje i odpowiedzialność rad nadzorczych

Kompleksowa nowelizacja kodeksu spółek handlowych

Prosta spółka akcyjna dopiero w 2021 r.

Odpowiedzialność wspólników za zaległości podatkowe spółki

Pożyczka na zakup akcji lub udziałów innej spółki - koszty w CIT

Zgromadzenie wspólników spółki z o.o. przy użyciu środków komunikacji elektronicznej

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) – nowe obowiązki dla spółek

Wymiana udziałów między wspólnikami spółki neutralna podatkowo

Objęcie udziałów w spółce nabywającej aportem udziały w innej spółce a przychód w PIT

Podatek od darowizn - wycena wartości darowanych udziałów w spółce z o.o.

Umowa o pracę z członkiem zarządu

Prosta spółka akcyjna (PSA), czyli nowa i elastyczna forma prowadzenia działalności

Prosta Spółka Akcyjna (PSA) - nowy typ spółki kapitałowej od 1 marca 2020 r.

Wykreślenie spółki z KRS - konieczne zgłoszenie likwidacji i wezwanie wierzycieli

Ustalenie proporcji udziału w zysku spółki komandytowej a podatek dochodowy

Umocowanie pełnomocnika spółki kapitałowej przy umowach z członkami zarządu

Rezygnacja z pełnienia funkcji członka zarządu spółki z o.o. - zmiany od marca 2019 r.

Zmiana proporcji udziału w zysku spółki a rozliczenie roczne PIT

Ustawa o prostej spółce akcyjnej (PSA)

Dochodzenie roszczeń od członków zarządu spółki z o.o.

Zmniejszenie udziałów w spółce jawnej a PIT

Zaliczka na poczet dywidendy w spółce z o.o.

Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki jawnej - przedawnienie roszczeń

Podatkowe skutki likwidacji spółki jawnej

Przekształcenie spółki kapitałowej przed jej likwidacją

Prosta spółka akcyjna (PSA) od 2019 r.

Odpowiedzialność członka zarządu za zaległości podatkowe spółki z o.o.

Jak ustalić moment uzyskania przychodu w PIT z tytułu sprzedaży udziałów w spółce z o.o.

Prezes spółki prowadzący własną działalność gospodarczą – skutki podatkowe

Rodzaje udziałów a prawo głosu w spółce z o.o.

Sprzedaż udziałów w spółce z siedzibą w Polsce przez udziałowca (osobę fizyczną), rezydenta podatkowego Niemiec

Jak sutecznie odwołać członka zarządu spółki z o.o.

Okazyjne nabycie przez spółkę z o.o. udziałów wspólnika w celu ich umorzenia a przychód w CIT

Na co zwrócić uwagę przy wyborze formy prowadzenia działalności

Prosta spółka akcyjna od 2019 roku - idealna np. do start-upów

Umowa spółki powinna uwzględniać wkład wniesiony przez wspólnika

Podział spółki przez wydzielenie - skutki w PCC

Kodeks spółek handlowych nie może ograniczać swobody przedsiębiorczości

Odpowiedzialność członków zarządu w przypadku niewypłacalności spółki

Jak rozliczyć zbycie udziałów objętych w zamian za wkład pieniężny?

Zbycie udziałów w sp. z o.o. przez spółkę osobową powstałą z przekształcenia spółki kapitałowej – koszty podatkowe

Przenosząc siedzibę do innego kraju UE przedsiębiorca nie zapłaci podatku

Co jest wymagane dla skutecznego zbycia udziałów w spółce z o.o.?

Przekształcenie transgraniczne spółki - obowiązek podatkowy

Skutki nieprawidłowej reprezentacja spółki z o.o.

Odpowiedzialność członka zarządu spółki akcyjnej wobec wierzycieli

Dobrowolne umorzenie udziałów (akcji) a prawo do rozliczenia kosztów nabycia udziałów

Skutki podatkowe likwidacji spółki

Odpowiedzialność członka zarządu za zobowiązania podatkowe spółki

Jak zgłosić zmianę adresu i siedziby spółki?