Tematy - Organ podatkowy, Przestępstwa karuzelowe w VAT - INFOR.PL

Na gruncie Ordynacji podatkowej od blisko trzech lat obowiązuje instytucja utrwalonej praktyki interpretacyjnej organów Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). Jakie są założenia tej instytucji i jaki jest jej walor ochronny w procesie stosowania przepisów prawa podatkowego w przedsiębiorstwie?

Czas trwania terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego może zostać wydłużony na skutek zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia. Przy czym, różnicą są nie tylko przesłanki powodujące powstanie tych sytuacji, ale także sposób liczenia terminu po ich ustąpieniu.

Organ podatkowy oskarżył przedsiębiorcę o udział w karuzeli VAT oraz utajnił przed nim część zgromadzonych w toku kontroli podatkowej dokumentów. Odmowa dostępu do akt sprawy, jak orzekł NSA, musi być jednak wnikliwie, konkretnie i wyczerpująco uzasadniona tak, aby nie naruszać naczelnej zasady budowania zaufania do organów podatkowych.

Organy podatkowe dopuszczają się urzędniczego bezprawia - tak wynika z faktów zgromadzonych w raporcie Najwyższej Izby Kontroli. Wobec czego trudno jest przedsiębiorcom dać wiarę w bezstronność działań organów skarbowych. Nastawienia tego nie jest w stanie zmienić Konstytucja biznesu czy tworzenie instytucji rzeczników.

Prawie co trzeci (31%) polski przedsiębiorca jest niezadowolony z działalności organów podatkowych, a ponad połowa odwołuje się od decyzji pokontrolnych skarbówki - wynika z badań PwC przeprowadzonych wśród firm w Europie Środkowo-Wschodniej.

Weryfikacja kontrahentów w kontekście dochowania należytej staranności na potrzeby VAT budzi liczne kontrowersje i spory pomiędzy urzędami a podatnikami. Granica pomiędzy dochowaniem należytej staranności a jej brakiem jest bardzo cienka, a analiza stanowiska organów i sądów administracyjnych pokazuje, że wręcz jest ona bardzo subiektywna i zależy od okoliczności.

Czasem podatnicy mają wątpliwości, w którym urzędzie skarbowym mają załatwić swoją sprawę podatkową. Właściwość miejscową organów podatkowych ustala się według miejsca zamieszkania (dla przedsiębiorców wpisanych do CEIDG) lub adresu siedziby firmy (dla spółek zarejestrowanych w KRS). To zasada ogólna, od której jest kilka wyjątków.

Organ podatkowy nie może podważać wysokości poniesionej przez podatnika straty, w sytuacji gdy termin przedawnienia zobowiązania podatkowego już minął.

W przypadku gdy organ podatkowy stwierdził, że transakcja była pozorna albo dokonano jej w celu obejścia prawa, powinien to wskazać oraz wykazać w uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia. Tak uznał sąd administracyjny.

16 października 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie Glenkore Agriculture Hungary Kft. C-189/18, który może się okazać dla wielu podatników pomocny w prowadzonych postępowaniach podatkowych oraz stanowić dobrą przesłankę do wzruszania sprawy na etapie decyzji ostatecznej. Wyrok powinien zmienić podejście organów podatkowych do możliwości przytaczania bezrefleksyjnie decyzji wymiarowych wobec innych podatników w ramach prowadzonych postępowań.

Na gruncie prawa podatkowego zasadą jest, że o rodzaju czynności decyduje nie nazwa nadana przez strony, lecz rzeczywisty charakter czynności. W rezultacie o zakwalifikowaniu do konkretnego rodzaju usług decyduje treść czynności.

Wstrzymanie wykonania decyzji ostatecznej to dość często stosowana instytucja na gruncie Ordynacji podatkowej. W dalszym ciągu jednak wielu podatników nie docenia jej mocy. Na czym polega i jak poprawnie ją stosować?

Przedsiębiorcy, którym zostały postawione zarzuty udziału w karuzeli VAT często zaskoczeni argumentują: wszystko było w porządku, kontrahent został przeze mnie zweryfikowany, sprawdziłem go w VIESie, był czynnym podatnikiem, towar przyjechał, został rozładowany u mnie w magazynie, sprawdzony, czasami nawet dla pewności znaczyliśmy towar i nigdy nie zauważyłem, żeby przyjechała do mnie ta sama partia. Czy mogę być uczestnikiem karuzeli i nie wiedzieć o tym?

Zbliżają się wybory, więc niedługo głośno będzie znowu o komisji śledczej do spraw VAT. Wszystko to za sprawą raportu komisji, który z pewnością posłuży do walki wyborczej. Myślę więc, że to dobry moment, aby napisać kilka zdań o karuzelach VAT. W artykule tym wskażę, na jakie elementy zwracają uwagę organy ścigania i organy podatkowe przy ocenie transakcji karuzelowych.

To na organie podatkowym spoczywa obowiązek dochowania wszelkiej staranności w zawiadomieniu obywatela o toczącym się postępowaniu, zaś brak takiego działania nie może obciążać nikogo poza organem.

Przepisy dopuszczają możliwość uchylenia lub zmiany ostatecznej decyzji podatkowej, od której nie przysługuje żaden zwyczajny środek odwoławczy. W niektórych przypadkach zastosowanie takiego rozwiązania może okazać się jedynym skutecznym sposobem zmiany niekorzystnego dla podatnika rozstrzygnięcia.

Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę, że ustawodawca nałożył na organy obowiązek bardzo starannego wyboru metody szacowania podstawy opodatkowania. Niedopełnienie tego obowiązku nie pozwoli zrealizować celu szacowania, czyli określenia podstawy opodatkowania w wysokości zbliżonej do rzeczywistej podstawy opodatkowania.

Okazuje się, że organy podatkowe domagają się od przedsiębiorców działających w branży gastronomicznej dopłaty do 8% VAT za sprzedawane przed dniem wydania przez Ministra Finansów interpretacji ogólnej, dania i posiłki na wynos z „niesłuszną” 5% stawką VAT.

Zajęcie nieprawidłowych, wzajemnie sprzecznych stanowisk, w sytuacji dokonania korzystnej i niekorzystnej dla przedsiębiorcy oceny prawnej stanu faktycznego, umożliwiło organom podatkowym wybranie tej niekorzystnej oceny. Fiskus musiał doprowadzić do takiego kuriozum. Taki był jego pomysł na uzasadnienie odmowy zwrotu VAT.

Organ podatkowy nie musi wykazywać istnienia dowodów uzasadniających nienależność zwrotu VAT. Przy czym, wydając postanowienie o przedłużeniu terminu zwrotu, organ musi wykazać, że istnieją okoliczności determinujące potrzebę dalszej jego weryfikacji. Uprawnienie do przedłużania zwrotu VAT nie może bowiem być traktowane jako prewencyjne upoważnienie do opóźniania realizacji praw podatnika.

Zostanie utworzona jedna elektroniczna baza podatników VAT - takie rozwiązanie zakłada najnowsza nowelizacja ustawy o VAT. Nowe regulacje mają przyczynić się do dalszego uszczelnienia systemu podatku VAT oraz zminimalizować ryzyko nieświadomego udziału w karuzelach podatkowych. Nowela wchodzi w życie 1 września 2019 r.

Jak wynika z ogólnej zasady zawartej w Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Zasada ta skutkuje tym, że po upływie terminu przedawnienia organ podatkowy nie może dochodzić zapłaty podatku.

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wprowadza nowe rozwiązanie służące ochronie interesów uczciwie działających podmiotów - Program Ostrzegania Przedsiębiorców (POP). Celem programu jest zabezpieczenie przedsiębiorców przed nieświadomym uczestnictwem w oszustwie podatkowym tzw. karuzeli podatkowej.

Ministerstwo Finansów będzie ostrzegało (w formie zwykłych listów) firmy zagrożone nieświadomym udziałem w karuzeli VAT - zapowiedział 7 maja 2019 r. wiceminister finansów, zastępca szefa Krajowej Administracji Skarbowej Paweł Cybulski. "Przewidujemy, że w ciągu kilku tygodni przedsiębiorcy powinni zacząć otrzymywać takie informacje" - wyjaśnił Cybulski.

Zgodnie z przepisami pisma w sprawie podatkowej doręcza się stronie postępowania, a jeśli został ustanowiony pełnomocnik, to temu pełnomocnikowi. Jeżeli więc podatnik ustanowi w swej sprawie pełnomocnika, to o wszystkich pismach i czynnościach organu dowie się on od swojego pełnomocnika, bowiem w takiej sytuacji organ podatkowy nie doręcza już pism jemu, ale pełnomocnikowi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny wydał korzystny dla podatników wyrok w zakresie interpretacji podatkowych. Uznał, że organy podatkowe, nie uwzględniając głosu orzecznictwa, łamią zasady prawa i postępowania podatkowego.

W Sejmie trwają prace nad wprowadzeniem długo oczekiwanego wykazu czynnych podatników VAT – tzw. białej listy podatników VAT. W dniu 11 kwietnia 2019 r. odbyło się drugie czytanie projektu nowelizacji ustawy o VAT, która miała obowiązywać już od połowy ubiegłego roku. Sam projekt nowelizacji pojawił się 20 września 2017 roku i od tamtego czasu uległ niewielkim modyfikacjom.

Przepisy niedawno wprowadzone do prawa podatkowego pozwalają fiskusowi na blokowanie rachunków bankowych przedsiębiorców. Tym samy pozbawiając ich dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunkach. Wystarczy, że Szef Krajowej Administracji Skarbowej uzna, że istnieje ryzyko ich wykorzystania do wyłudzeń skarbowych.

Program Współdziałania to nowa propozycja rozwiązań w projekcie Ordynacji podatkowej. Umowa tego rodzaju, zawierana pomiędzy firmą a organem, ma być oparta na całkowitej transparentności działań podatnika, który informuje organ o wszelkich istotnych i kontrowersyjnych kwestiach, mających wpływ na wysokość płaconych przez niego podatków.

W zakresie opodatkowania podatkiem od nieruchomości elektrowni wiatrowych powstały liczne spory interpretacyjne na linii podatnicy – fiskus. W jednym z ostatnich wyroków w tej sprawie sąd wskazał, że wydający indywidualną interpretację podatkową organ związany jest przedstawionym we wniosku o jej wydanie stanem faktycznym i nie może go sam modyfikować, a w przypadku negatywnej oceny stanowiska wnioskodawcy zobligowany jest wskazać stanowisko prawidłowe, łącznie z jego prawnym uzasadnieniem.

Rozstrzygnięcie w postępowaniu podatkowym zależy w dużej mierze od zgromadzonego materiału dowodowego. Postępowanie dowodowe nie stanowi jednak obligatoryjnej części postępowania, obowiązek jego przeprowadzenia dotyczy wyłącznie ściśle określonych sytuacji. Kiedy powinno się je przeprowadzić? Jakie są w tym względzie uprawnienia organów?

Szacowanie podstawy opodatkowania przez organy podatkowe jest nadzwyczajną i zastępczą formą wymiaru zobowiązań podatkowych. Obowiązek określenia wymiaru opodatkowania w ten sposób ma zastosowanie w ściśle określonych sytuacjach.

Wydłużenie okresów przedawnienia przestępstw i wykroczeń skarbowych, wzrost najniższej liczby stawek dziennych w przypadku kary grzywny – to część zmian, które przewiduje projekt nowelizacji Kodeksu karnego skarbowego. Zmiany mają wejść w życie jeszcze w pierwszej połowie 2019 r.

Projekt nowej Ordynacji podatkowej, znajdujący się obecnie na etapie opiniowania, określany jest jako innowacyjny. Nie wszystkie jednak propozycje są rewolucyjne. Część z nich jest jedynie drobną korektą obowiązujących przepisów, dotyczy to m.in. czynności sprawdzających.

Autorzy projektu nowej Ordynacji podatkowej chcą wyeliminować władczą postawę fiskusa wobec przedsiębiorców i zastąpić ją różnorodnymi formami współpracy między tymi podmiotami. Jednym z nowych rozwiązań zawartych w projekcie jest umowa o współdziałanie (ang. cooperative compliance).

Przepisy Ordynacji podatkowej umożliwiają podatnikowi ustanowienie pełnomocnika do spraw podatkowych. Jakie są rodzaje pełnomocnictw i w jaki sposób można je ustanowić?

Sąd uchylił postanowienie organu podatkowego, mimo uchybienia przez spółkę terminu do złożenia odwołania od decyzji dotyczącej nadpłaty podatku. Okazało się bowiem, że organ dokonał doręczenia decyzji, ale do niewłaściwego oddziału spółki.

Nowa Ordynacja podatkowa, której projekt został zaprezentowany w lipcu ubiegłego roku, zakłada wprowadzenie instytucji „zobowiązanego”, przez którą należy rozumieć podatnika, płatnika, inkasenta, osobę trzecią oraz następcę prawnego. Do obowiązków zobowiązanego będzie należało m.in. rzetelne i niewadliwe prowadzenie ksiąg podatkowych oraz ich przechowywanie w sposób gwarantujący dostęp do nich uprawnionym organom.

Termin zwrotu podatku VAT może skutecznie przedłużyć jedynie postanowienie o przedłużeniu, które zostało doręczone podatnikowi przed upływem terminu zwrotu. Tym samym, jeżeli podatnikowi nie doręczono postanowienia o przedłużeniu przed upływem terminu zwrotu, ma on uprawnione przekonanie, że zwrot nastąpi w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia.

Sądy administracyjne stoją obecnie na stanowisku, że błędne lub nieprecyzyjne określenie terminu zwrotu podatku VAT w postanowieniu o przedłużeniu terminu zwrotu, bądź niedoręczenie podatnikowi takiego postanowienia, choćby z wyznaczoną datą zwrotu, jednakże przed upływem terminu dokonania zwrotu powoduje wadliwość konstrukcji tego przedłużenia.

Organy skarbowe coraz częściej wskazują na konieczność należytej weryfikacji kontrahenta pod kątem VAT. Zaniechanie lub niedokonanie odpowiednich czynności sprawdzających może skutkować sporem z fiskusem i poważnymi stratami finansowymi.

Nowelizacja ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, której rozwiązania wejdą w życie w 2019 i 2020 roku, przewiduje między innymi poszerzenia uprawnień do pozyskiwania danych i informacji przez KAS. Zmiany dotyczą także zasad korzystania przez organy KAS z danych i sposobu finansowania tej instytucji.

Wprowadzenie do polskiego porządku prawnego systemów grupowego rozliczania VAT, celem m.in. uproszczenia obowiązków dokumentacyjnych członków grup, proponuje Krajowa Rada Doradców Podatkowych. Państwo członkowskie może uznać za jednego płatnika VAT grupę składającą się z dwóch lub więcej osób mających siedzibę na terytorium tego państwa członkowskiego, które będąc niezależnymi pod względem prawnym, są ściśle powiązane pod względem finansowym, ekonomicznym i organizacyjnym – zauważa Krajowa Rada Doradców Podatkowych.

W świetle przepisów kodeksu karnego skarbowego zawieszone postępowanie karne skarbowe wznawia się po ustaniu przyczyn jego uprzedniego zawieszenia. Powstaje pytanie, czy wydanie decyzji podatkowej przez organ pierwszej instancji powoduje taką możliwość, a także czy ponowne pojęcie postępowania jest zaskarżalne?

W celu usprawnienia działania urzędów skarbowych funkcjonują urzędy wyspecjalizowane, zwane potocznie dużymi urzędami skarbowymi. Ich zadanie polega na obsłudze wyszczególnionej grupy podmiotów. Kiedy duży urząd skarbowy staje się właściwym dla podatnika?

Występowania przez przedsiębiorcę o przyznanie ulgi w spłacie zobowiązania podatkowego nie jest równoznaczny z ubieganiem się o przyznanie pomocy publicznej. Ustawodawca wyraźnie bowiem wskazuje, że organ podatkowy może udzielić podatnikowi prowadzącemu działalność gospodarczą ulg, które nie stanowią pomocy publicznej.

Resort finansów informuje, że kwoty wstrzymanych, czyli objętych weryfikacją zwrotów VAT, idą w setki milionów złotych. Przedsiębiorcy, objęci procedurą weryfikacji zasadności zwrotu nadwyżki VAT, narażeni są na długie lata oczekiwania oraz związane z tym ryzyko utraty płynności finansowej. Spory w tym zakresie niejednokrotnie kończą się przed sądami administracyjnymi.

Służebność przesyłu można ustanowić zarówno odpłatnie, jak i nieodpłatnie. Oznacza to, że strony mają swobodę w ukształtowaniu tej umowy. Pojawia się jednak wątpliwość, czy opodatkowanie CIT ma zastosowanie w przypadku, gdy służebność przesyłu ustanowiona jest nieodpłatnie.

Z uzasadnienia prawnego interpretacji podatkowej powinien wynikać tok rozumowania organu interpretacyjnego, który doprowadził do przyjęcia przez organ odmiennego o podatnika stanowiska. Uzasadnienie prawne musi bowiem stanowić rzetelną informację dla podatnika, dlaczego w jego sprawie określone przepisy znajdują zastosowanie, a także dlaczego wyrażony przez niego pogląd nie zasługuje na uwzględnienie.

Organy podatkowe w celu wstrzymania zwrotu VAT podejmują niejednokrotnie działania sztuczne. Nie mogąc udowodnić nieprawidłowości i braku prawa do zwrotu VAT, przedłużają jego termin bez wskazywania bezzasadności zwrotu.

Organ podatkowy, Przestępstwa karuzelowe w VAT

Instytucja utrwalonej praktyki interpretacyjnej organów KAS

Zawieszenie a przerwanie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego

Oskarżenie o udział w karuzeli VAT - prawo do wglądu w akta sprawy

Organy podatkowe dopuszczają się urzędniczego bezprawia

69% polskich firm jest zadowolonych z pracy organów podatkowych

Granice dochowania należytej staranności w VAT

Właściwość miejscowa urzędów skarbowych i innych organów podatkowych

Kiedy organ podatkowy może podważać wysokość straty

Organ podatkowy musi udowodnić, że transakcja była pozorna

Ważny wyrok dla „wkręconych” w karuzele podatkowe - będzie można wznowić postępowanie podatkowe

Co decyduje o tym, czy dana usługa jest kosztem

Jak korzystać z instytucji wstrzymania wykonania decyzji ostatecznej

Czy można nieświadomie przejechać się karuzelą VAT?

Niebezpieczne karuzele VAT, czyli na co zwracają uwagę organy ścigania

Organ podatkowy musi informować o toczącym się postępowaniu

Kiedy można uchylić lub zmienić ostateczną decyzję podatkową

Zasady wyboru metody szacowania podstawy opodatkowania

Gotowe posiłki i dania – problem ze stawką VAT

Odmowa zwrotu VAT – sprzeczne stanowiska organów podatkowych

Przedłużanie zwrotu VAT nie może być stosowane prewencyjnie

Jedna elektroniczna baza podatników VAT, czyli dalsze uszczelnienie VAT

Po upływie terminu przedawnienia nie można dochodzić zapłaty podatku

Program Ostrzegania Przedsiębiorców (POP) przed oszustwami w VAT

Ministerstwo Finansów ostrzeże podatnika przed nieświadomym udziałem w karuzeli VAT

Ustanowienie pełnomocnika w sprawie podatkowej – zasady doręczania pism

Organy podatkowe nie uwzględniają wyroków sądów

Biała lista podatników VAT - nowe narzędzie do kwestionowania kosztów podatkowych

Kiedy fiskus może zablokować rachunek bankowy przedsiębiorcy

Nowa Ordynacja podatkowa - Program Współdziałania

Podatek od nieruchomości od elektrowni wiatrowych - niedozwolona wykładnia organów podatkowych

Postępowanie dowodowe jako część postępowania podatkowego

Określenie podstawy opodatkowania w drodze oszacowania

Przepisy prawa karnego skarbowego bardziej restrykcyjne

Nowa Ordynacja podatkowa - czynności sprawdzające

Nowa Ordynacja podatkowa - umowa o współdziałanie

Jak ustanowić pełnomocnika do spraw podatkowych

Decyzję podatkową należy doręczyć do właściwego adresata

Nowa Ordynacja podatkowa - prawa i obowiązki zobowiązanego

Warunki skutecznego przedłużenia terminu zwrotu VAT

Przedłużanie terminu zwrotu VAT – korzystne wyroki

Należyta staranność w VAT przy weryfikacji kontrahenta

Usprawnienie działania Krajowej Administracji Skarbowej 2019/2020

Grupowe rozliczanie VAT – propozycja Krajowej Rady Doradców Podatkowych

Jakie są przesłanki zawieszenia postępowania karnego skarbowego

Właściwość urzędów skarbowych – duże i małe urzędy skarbowe

Ulga w spłacie zobowiązania podatkowego to nie pomoc publiczna

Wstrzymany zwrot VAT zagrożeniem dla płynności finansowej

Nieodpłatne ustanowienie służebności przesyłu - skutki w CIT

Interpretacja musi zawierać tok rozumowania organu podatkowego

Przedłużenie terminu zwrotu VAT bez uzasadnienia