Tematy - Wspólnicy, Umorzenie udziałów - INFOR.PL

Przychód uzyskany przez zagranicznego podatnika w związku z objęciem udziałów w zamian za wkład niepieniężny nie został wymieniony w katalogu czynności opodatkowanych tzw. podatkiem u źródła. Tym samym wypłacający nie ma obowiązku poboru podatku u źródła.

Wystąpienie wspólnika (akcjonariusza) ze spółki kapitałowej, co do zasady wiąże się z przeniesieniem praw i obowiązków udziałowych na inny podmiot. Ustawodawca przewidział, jednak instytucję, która nie jest powiązana z sukcesją praw – umorzenie udziałów (akcji). Czy organy podatkowe i sądy pozwalają zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki na nabycie tych udziałów lub akcji?

Zdaniem Sądu Najwyższego pełnienie funkcji prezesa zarządu na podstawie faktycznie wykonywanej umowy o pracę także wtedy, gdy zakres czynności nie uległ diametralnym zmianom w stosunku do czynności wykonywanych w ramach poprzedniego stosunku organizacyjnego jest dopuszczalne. Zmiana zasad wykonywania pracy w celu uzyskania ubezpieczenia społecznego nie może z góry świadczyć o zamiarze obejścia prawa.

W pierwszej części artykułu wskazane zostało, że sytuacja spadkobierców zmarłego wspólnika w odniesieniu do kwestii nabycia przez nich roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w spółce z o.o., o którym mowa w art. 565 § 1 k.s.h. przedstawia się odmiennie w zależności od tego, na jakim etapie procedury przekształcenia spółki z o.o. wspólnik umrze. Niniejsza część artykułu dotyczy sytuacji gdy do śmierci wspólnika dochodzi na etapie po podjęciu uchwały o przekształceniu spółki z o.o., ale przed upływem miesięcznego terminu do złożenia oświadczenia o uczestnictwie w spółce przekształconej.

Wyrazem ustaleń dotyczących funkcjonowania spółki z o.o. jest zawarta przez wspólników umowa spółki. Jednak z upływem czasu może się okazać, że początkowe ustalenia wspólników wymagają modyfikacji. Ujawnić mogą się również rozbieżności w podejściu wspólników do bieżących spraw spółki, co w konsekwencji może prowadzić do sporów między wspólnikami.

Czy podatnikiem podatku od nieruchomości w spółce cywilnej są jej wspólnicy, czy jest nim spółka? Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego podatnikiem podatku od nieruchomości są wspólnicy spółki cywilnej, a nie sama spółka, gdyż spółka cywilna nie stanowi samodzielnego podmiotu prawa, natomiast podmiotami prawa są wspólnicy spółki. Dlatego też obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości ciąży solidarnie na wszystkich wspólnikach spółki cywilnej.

Spółka prawa cywilnego jest rozwiązaniem wybieranym często przez przedsiębiorców, którzy chcą wspólnie realizować cel gospodarczy, a przy tym uniknąć tworzenia skomplikowanych struktur organizacyjnych. Jak opodatkować dochody spółki cywilnej?

Jeżeli chcemy dochodzić swoich roszczeń od wspólników spółki jawnej, mamy możliwość skorzystania z kilku możliwości. Możemy pozwać wspólników wraz ze spółką w jednym postępowaniu, pozwać samą spółkę a następnie pozwać wspólników lub pozwać spółkę i rozciągnąć klauzulę wykonalności na wspólników.

W sytuacji przekazania majątku likwidacyjnego wspólnikom, spółka nie uzyskuje żadnego definitywnego przysporzenia od swoich wspólników. Trudno tu mówić o ekwiwalentności świadczeń czy w ogóle o zobowiązaniu w rozumieniu cywilistycznym.

Prezentujemy pierwszą część tematu dotyczącego problematyki nabycia przez spadkobierców zmarłego wspólnika roszczenia o wypłatę kwoty (ekwiwalentu) odpowiadającej wartości udziału tego wspólnika w sp. z o.o. w trakcie procesu przekształcenia.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zasadniczo nie może nabywać własnych udziałów, np. poprzez zakup od swojego udziałowca. Zgodnie bowiem z art. 200 § 1 Kodeksu spółek handlowych, spółka nie może obejmować lub nabywać ani przyjmować w zastaw własnych udziałów. Ponadto, jak czytamy w dalszej części tej regulacji, zakaz ten dotyczy również obejmowania lub nabywania udziałów bądź przyjmowania ich w zastaw przez spółkę albo spółdzielnię zależną. Wyjątek stanowi nabycie w drodze egzekucji na zaspokojenie roszczeń spółki, których nie można zaspokoić z innego majątku wspólnika, nabycie w celu umorzenia udziałów oraz nabycie albo objęcie udziałów w innych przypadkach przewidzianych w ustawie.

Organy podatkowe coraz częściej zajmują niekorzystne dla podatników stanowisko dotyczące konwersji wierzytelności na kapitał zakładowy, uznając, że potrącenie wierzytelności stanowi wkład niepieniężny, a zatem powoduje po stronie wspólnika powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Rozwiązanie spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej wiąże się z obowiązkiem opodatkowania VAT towarów własnej produkcji i towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy. Z chwilą rozwiązania taka spółka traci status podatnika VAT. Pomimo likwidacji spółki jej byłym wspólnikom przysługują określone prawa związane z rozliczaniem podatku od towarów i usług. Są m.in. uprawnieni do otrzymania zwrotu różnicy VAT wynikającej ze złożonych deklaracji. Mogą również składać deklaracje korygujące oraz występować o zwrot nadpłaty podatku na podstawie sporządzonych korekt.

Od 1 stycznia 2017 roku zaczęły obowiązywać zmiany w Kodeksie spółek handlowych, wprowadzone ustawą z dnia 16 grudnia 2016 roku o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców. Prześledźmy, jakie nowe regulacje wprowadził ustawodawca.

Zagadnienie sprzedaży udziałów w spółce z o.o. interesuje z pewnością każdego wspólnika oraz członka zarządu takiej spółki. Ważne jest to, jak sprawnie i skutecznie przejść przez etap sprzedaży całego pakietu udziałów lub etap wejścia do spółki inwestora połączonego z częściową sprzedażą udziałów. Moment ten jest na tyle istotny, że warto przeprowadzić go w sposób gwarantujący bezpieczeństwo prawne wspólnikom, inwestorom oraz spółce i jej zarządowi.

W wyniku nabycia przez spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez wynagrodzenia spółka nie uzyska przysporzenia majątkowego o konkretnym wymiarze finansowym. Po jej stronie nie powstanie więc przychód w rozumieniu ustawy o CIT, a tym samym transakcja pozostanie bez wpływu na dochód podlegający opodatkowaniu tym podatkiem.

Spółka cywilna nie jest podatnikiem podatku od nieruchomości, gdyż nie może we własnym imieniu nabywać praw, w tym własności nieruchomości; nie może stać się posiadaczem samoistnym nieruchomości, użytkownikiem wieczystym gruntu ani posiadaczem mienia jednostek samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa. Taką tezę zawarł minister finansów w interpretacji ogólnej z 21 października 2016 r. (nr 489011/I).

Należy zwrócić uwagę przede wszystkim na to, że skutkiem umorzenia udziałów własnych spółki z o.o. nabytych od danego wspólnika w celu umorzenia jest ich prawne unicestwienie i utrata przez tego wspólnika wszystkich (lub części) praw udziałowych w spółce.

Niejednokrotnie usługi świadczone na rzecz spółki przez jej wspólników dokonywane są nieodpłatnie. W zależności od tego jaki charakter ma usługa świadczona przez wspólnika, może okazać się, że otrzymanie takiego świadczenia przez spółkę będzie powodowało po jej stronie powstanie przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

Od 1 stycznia 2016 r. w polskim systemie prawnym funkcjonuje art. 62b § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym należności podatkowe w wysokości nieprzekraczającej 1000 zł mogą być płacone przez osoby trzecie.

Przez lata sądy administracyjne nie mówiły jednym głosem w zakresie tego, czy przekazanie wspólnikowi przez spółkę towarów w zamian za nabyte od tego wspólnika udziały w celu ich umorzenia stanowi czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług. Kwestia ta została jednoznacznie rozstrzygnięta w uchwale siedmiu sędziów NSA z 16 listopada 2015 r. (sygn. akt I FPS 6/15).

Odsetki od pożyczki zaciągniętej przez spółkę przekształcaną od wspólnika, w celu poprawy jej płynności finansowej utraconej wskutek wypłaty wynagrodzenia za umorzone udziały innemu wspólnikowi, nie są kosztem uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Spółka cywilna dokonująca wydatków na usługi innych podmiotów może je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Jak natomiast będą wyglądały rozliczenia spółki w sytuacji, jeżeli wydatek zostanie poniesiony na usługę wykonaną przez przedsiębiorstwo wspólnika?

Jednorazowych odpisów amortyzacyjnych może dokonywać tzw. mały podatnik. Czy w związku tym prawo do zastosowania jednorazowego odpisu amortyzacyjnego, do którego uprawnieni są mali podatnicy, będzie miał wspólnik spółki cywilnej, który utracił status małego podatnika z uwagi na przekroczenie obowiązującego limitu przychodów?

Po śmierci wspólnika, spadkobiercy dziedziczą udziały w spółce. Gdy spadkobiercy sprzedadzą te odziedziczone udziały muszą zapłacić PIT. Natomiast jeżeli umowa spółki nie pozwala na zastąpienie wspólników przez ich spadkobierców (i objęcie przez nich udziałów) – wtedy spadkobiercy mogą otrzymać spłaty za umorzone udziały. Sądy administracyjne uważają, że w przypadku tych spłat spadkobiercy nie muszą płacić podatku dochodowego.

W państwach należących do Unii Europejskiej obowiązują wewnętrzne zasady zalegalizowania oraz prowadzenia działalności gospodarczej. Swoboda prowadzenia działalności na terenie całej UE jest jednym z fundamentów Wspólnoty. Dlatego też brak obywatelstwa polskiego nie może być dla obcokrajowca przeszkodą rozpoczęcia swojego biznesu w Polsce. Nie oznacza to jednak, że każdy cudzoziemiec może być przedsiębiorcą w naszym kraju. Jakie kroki musi zatem podjąć cudzoziemiec, aby rozpocząć prowadzenie legalnej firmy w Polsce lub wspólnie z obywatelem polskim?

Ekwiwalent za udziały zmarłego wspólnika spółki z o.o. (równowartość), jako prawo majątkowe podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i z chwilą wypłaty tych udziałów w pieniądzu spadkobiercom nie podlega ponownemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Jestem wspólnikiem spółki z o.o. Umowa spółki przewiduje wnoszenie przez wspólników dopłat, których wysokość i termin wniesienia każdorazowo określa stosowna uchwała. Dotychczas zwrot wspólnikowi uprzednio wniesionych do spółki dopłat był zwolniony z opodatkowania PIT. Księgowa poinformowała nas, że od 2015 r. się to zmieniło. Czy tak faktycznie jest i zwrot dopłat podlega opodatkowaniu?

Dostosowanie wartości nominalnej udziałów pozostałych w spółce z o.o. po umorzeniu do niezmienionego kapitału zakładowego a podwyższenie kapitału zakładowego – to samo czy nie?

W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zgodnie z treścią art. 235 § 1 kodeksu spółek handlowych (dalej "KSH"), to zarząd spółki jest organem uprawnionym do zwoływania zarówno zwyczajnych, jak i nadzwyczajnych zgromadzeń wspólników. Inne podmioty wymienione w kodeksie mają w tym zakresie funkcję w pewnym sensie pomocniczą.

Rozwiązanie spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej powoduje obowiązek opodatkowania towarów własnej produkcji i towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy. W praktyce zdarzają się jednak sytuacje, gdy pomimo opodatkowania towarów ujętych w spisie z natury, w ostatniej składanej deklaracji podatnik wykazuje kwotę nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Różnica podatku podlega wówczas zwrotowi na rachunek bankowy, jednak podmiotem uprawnionym do otrzymania zwrotu nie jest już spółka, lecz jej byli wspólnicy.

Dochód podlegający opodatkowaniu PIT zostanie ustalony jako różnica pomiędzy wartością przychodu uzyskanego na skutek umorzenia udziałów, tj. kwoty wynagrodzenia wypłaconego przez spółkę, a wartością rynkową udziałów z dnia ich nabycia w drodze darowizny.

Podstawowym typem spółki handlowej jest spółka jawna. Ma ona osobowy charakter, co oznacza, że istotne znaczenie mają przede wszystkim wspólnicy, a nie zgromadzony kapitał.

Trybunał Konstytucyjny uznał za zgodny z konstytucją kwestionowany przepis ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego zróżnicowanie statusu ubezpieczeniowego wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnika „typowej” spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest zgodne z zasadami konstytucyjnymi.

Wspólnicy spółki z o.o. uprawnieni są do podejmowania uchwał dotyczących jej działalności. Stanowią one wyraz woli wspólników i mają najbardziej doniosły charakter w stosunku do czynności pozostałych organów spółki. Uchwała sprzeczna z prawami nadrzędnymi bądź podjęta z naruszeniem procedury może być zaskarżona do sądu w celu jej uchylenia bądź stwierdzenia nieważności. Kto zatem może zaskarżyć uchwałę wspólników?

Jedną z najczęściej podważanych przez Inspektorów Kontroli ZUS kwestii jest zatrudnianie przez spółkę z o.o. jej jedynego wspólnika na podstawie umowy o pracę. W znacznej części przypadków uwagi Inspektorów są uzasadnione merytorycznie, z uwagi na fakt, iż stosunek pomiędzy spółką, a pracującym w niej wspólnikiem nie spełnia cech charakterystycznych dla stosunku pracy. Nie jest to jednak regułą. Istnieją bowiem sytuacje, w których jedyny udziałowiec może wykonywać pracę na rzecz swojej spółki w ramach stosunku pracy.

Z opcji zawieszenia działalności gospodarczej może skorzystać każdy jednoosobowy przedsiębiorca posiadający wpis do CEIDG, o ile nie zatrudnia pracowników na podstawie umów o pracę. Przywilejem dla podatników, którzy postanowili zawiesić czasowo wykonywaną działalność gospodarczą, jest odstąpienie od obowiązku składania deklaracji VAT w okresie zawieszenia.

Przekazanie w formie darowizny majątku dwuosobowej spółki jawnej jednemu z jej wspólników, poprzedzające jej rozwiązanie, będzie czynnością wyłączoną spod działania ustawy o VAT.

Przepisy kodeksu spółek handlowych określają w jakich miejscach mogą się odbywać zgromadzenia wspólników spółek. Gdzie zatem można przeprowadzić zgromadzenie wspólników spółki?

Czy majątek likwidowanej spółki (spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej lub komandytowo-akcyjnej) otrzymany przez wspólnika podlega opodatkowaniu PIT?

Zdaniem Ministerstwa Finansów jeżeli wspólnik spółki osobowej wykonuje świadczenie na rzecz tej spółki, to z podatkowego punktu widzenia jest to świadczenie "dla siebie samego" w takim zakresie, w jakim "przychody i koszty spółki osobowej" stanowią jego przychody i jego koszty. Jeżeli takie świadczenia są odpłatne, to u takiego wspólnika przychody równe są jego kosztom, jeżeli zaś wspomniane świadczenia są nieodpłatne, u tego wspólnika nie wystąpi ani przychód, ani koszt.

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowuje duże zmiany w zakresie funkcjonowania spółek z o.o. Najważniejsza zakłada zmniejszenie obowiązkowego minimalnego kapitału zakładowego do symbolicznej złotówki (obecnie minimalny kapitał zakładowy w spółkach z o.o. wynosi 5 tys. zł). Zmiany miałyby wejść w życie w 2014 r.

Ministerstwo sprawiedliwości przygotowało projekt nowelizacji Kodeksu spółek handlowych. Zasadniczym celem zmian jest wprowadzenie ułatwień w podejmowaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej. Zmiany będą miały również swoje konsekwencje w zakresie podatków i rachunkowości. Proponowane regulacje mają wejść w życie 1 stycznia 2015 r.

Wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie świadczeń co do zasady stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Cechą szczególną świadczenia nieodpłatnego jest brak wzajemności świadczeń, a więc brak jakiegokolwiek przysporzenia po stronie wykonującej usługę, udzielającej praw, etc. Ponadto, w orzecznictwie przyjmuje się, że pojęcie to powinno rozumieć się szeroko. Jakie zatem konsekwencje niesie za sobą taka definicja świadczenia nieodpłatnego w przypadku usług świadczonych przez członków zarządu na rzecz spółki bez wynagrodzenia?

Nieodpłatne świadczenie usługi zarządzania nieruchomościami przez członka zarządu będącego jedynym wspólnikiem na rzecz jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w celu wykonania usług dla klientów tej spółki, stanowi nieodpłatne świadczenie w świetle ustawy o CIT. Spółka powinna wykazać i opodatkować przychód z tego tytułu.

Podatnicy podatku CIT mają wątpliwości, czy wspólnik, który zbył wszystkie udziały w spółce, której udzielił pożyczki, nadal powinien być uważany za podmiot powiązany.

Jeżeli wynikiem przekształcenia spółki nie będzie zwiększenie majątku spółki osobowej (komandytowo-akcyjnej, komandytowej), to czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Czy zwrot wspólnikowi spółki jawnej wniesionego wkładu niepieniężnego w naturze (aportu) podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

W związku z umorzeniem udziałów za wynagrodzeniem w formie wydania składnika majątkowego, którego wartość księgowa jest niższa niż księgowa wartość umarzanych udziałów, po stronie spółki wypłacającej nie powstanie przychód (dochód) podlegający opodatkowaniu CIT.

Wspólnicy, Umorzenie udziałów

Podatek u źródła w związku z objęciem udziałów przez zagranicznego wspólnika

Dobrowolne umorzenie udziałów (akcji) a prawo do rozliczenia kosztów nabycia udziałów

Wspólnik spółki z o.o. prezesem zarządu i pracownikiem

Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część II

Wykluczenie wspólnika sp. z o.o. jako sposób rozwiązywania sporów

Kto jest podatnikiem podatku od nieruchomości w spółce cywilnej?

Zasady opodatkowania w spółce prawa cywilnego

Jak dochodzić swoich roszczeń od wspólników spółki jawnej

Wydanie majątku likwidowanej spółki wspólnikom – skutki w CIT

Nabycie przez spadkobierców roszczenia o wypłatę ekwiwalentu za udział w sp. z o.o. w trakcie przekształcenia – część I

Nabycie udziałów w celu umorzenia bez PCC

Konwersja wierzytelności na kapitał zakładowy - skutki podatkowe

Czy były wspólnik może odzyskać VAT po rozwiązaniu spółki

Kodeks spółek handlowych – co zmieniło się od 1 stycznia 2017 r.?

Jak powinna przebiegać sprzedaż udziałów w spółce z o.o.

Umorzenie udziałów w spółce z o.o. bez wynagrodzenia – skutki w CIT

Spółka cywilna nie jest podatnikiem podatku od nieruchomości – podatnikami są jej wspólnicy

Skutki umorzenia udziałów w spółce z o.o.

Usługi świadczone przez wspólnika nieodpłatnie a przychód spółki

Spółka może zapłacić podatek za wspólnika jeśli kwota podatku nie przekracza 1000 zł

Przeniesienie własności towarów w zamian za umorzenie udziałów to dostawa opodatkowana VAT

Czy są kosztem podatkowym odsetki od pożyczki zaciągniętej przez spółkę od jej wspólnika na sfinansowanie umorzenia udziałów?

Jak rozliczyć usługę zamówioną u wspólnika spółki cywilnej

Kiedy udziałowcy spółki mogą korzystać z jednorazowych odpisów amortyzacyjnych

Spadkobiercy nie płacą PIT od spłat za umorzone udziały w spółce

Założenie wspólnej działalności gospodarczej przez obywateli UE

Podatek od spadków i ekwiwalentu za udziały zmarłego wspólnika spółki z o.o.

Jak określić wartość dopłat zwracanych wspólnikowi spółki z o.o. - zwolnienie z PIT

Skutki umorzenie udziałów w spółce z o.o.

Zwołanie zgromadzenia wspólników przez podmiot nieuprawniony

Zwrot VAT wspólnikom rozwiązanych spółek bez osobowości prawnej

Przymusowe umorzenie udziałów nabytych w drodze darowizny – skutki w PIT

Spółka jawna – rejestracja, podmiotowość, prawa i obowiązki wspólników, likwidacja

Składki na ubezpieczenia społeczne wspólnika jednoosobowej spółki z o.o.

Składki ZUS wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. - wyrok TK

Kto może zaskarżyć uchwałę zgromadzenia wspólników w spółce z o.o.

Zatrudnienie jedynego wspólnika spółki z o.o. na podstawie umowy o pracę

Zawieszenie działalności - skutki w VAT

Przekazanie majątku spółki do indywidualnej firmy wspólnika – skutki w VAT

Zgromadzenie wspólników spółki

Składniki majątku otrzymane w związku z likwidacją spółki a PIT

Nieodpłatne świadczenia wspólników spółek osobowych

Minimalny kapitał zakładowy w spółkach z o.o. w 2014 r.

Kodeks spółek handlowych - nowelizacja

Nieodpłatne świadczenie dla spółki - praca członka zarządu bez wynagrodzenia

Nieodpłatne zarządzanie nieruchomościami przez wspólnika, to nieodpłatne świadczenie dla spółki z o.o.

Niedostateczna kapitalizacja - zadłużenie po zmianie udziałowca

Kiedy przekształcenie spółki nie jest opodatkowane PCC?

Zwrot aportu, a podatek od czynności cywilnoprawnych

Umorzenie udziałów za wynagrodzeniem w formie niepieniężnej – skutki w CIT