Zatrudnianie i zwalnianie

Czy pracodawca ma prawo zwolnić pracowników i zastąpić ich przez sztuczną inteligencję? Jak mówi adwokat Marek Jarosiewicz, wspólnik w kancelarii Wódkiewicz & Sosnowski sytuacja jest delikatna, bo sztuczna inteligencja, szczególnie w kontekście rynku pracy, wymaga jeszcze dużego doprecyzowania. – Przedsiębiorca ma prawo unowocześniać procesy w swojej firmie. Z etycznego punktu widzenia jednak powoływanie się na sztuczną inteligencję przy redukcji etatów może być wątpliwe – przyznaje mecenas Jarosiewicz. 

Wiele osób podejmuje pracę sezonową. Dla uczniów i studentów to często pierwsze zetknięcie z rynkiem pracy w ogóle. Jakie prawa mają pracownicy sezonowi? Jakie obowiązki dotyczą zatrudniających pracowników sezonowych?

"Skrócenie czasu pracy, np. do czterech dni w tygodniu nie zostanie zrównoważone przez wzrost zatrudnienia. Produkcja krajowa zmniejszy się, a wraz z nią zmniejszą się dochody ludności" – mówi Jeremi Mordasewicz, doradca zarządu Konfederacji Lewiatan.

W wyroku z 20 lutego 2024 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że pracownik zatrudniony na czas określony musi zostać poinformowany przez pracodawcę o przyczynach rozwiązania z nim umowy o pracę za wypowiedzeniem, jeśli informacji takiej udziela się pracownikowi zatrudnionemu na czas nieokreślony. Zdaniem TSUE polskie przepisy przewidujące wskazanie tych przyczyn jedynie pracownikom zatrudnionym na czas nieokreślony naruszają prawo podstawowe pracownika na czas określony do skutecznego środka prawnego. W Polsce dopiero od 26 kwietnia 2023 r w Kodeksie pracy istnieje obowiązek podawania przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony. Wcześniej przyczynę wypowiedzenia pracodawca musiał wskazywać tylko w przypadku rozwiązania umowy bez zachowania wypowiedzenia. 

Ile wynosi obecnie stopa bezrobocia rejestrowanego? Co pokazują najnowsze dane GUS?

Dodatek aktywizacyjny stanowi element wsparcia dla osób bezrobotnych, mający na celu zachęcenie do podjęcia pracy zarobkowej. Aktualnie wysokość tego dodatku wynosi 652,10 zł netto miesięcznie, co stanowi 50% zasiłku podstawowego dla bezrobotnych. Warto jednak zauważyć, że kwota ta może być niższa w zależności od decyzji starosty. Dodatek ten musi być uwzględniony w rocznym rozliczeniu podatkowym PIT.

Wyrok Sądu Najwyższego. Nie jest wykluczone zatrudnienie u kilku pracodawców jednocześnie, ale musi się to odbywać na takich warunkach, żeby praca mogła być faktycznie świadczona. Inaczej umowy o pracę mogą zostać uznane za pozorne i niedające podstawy do objęcia ubezpieczeniami społecznymi.

30 września weszło w życie nowe rozporządzenie dotyczące wykazu prac wzbronionych młodocianym pracownikom oraz warunków ich zatrudniania. Kiedy i na jakich warunkach może być zatrudniona osoba niepełnoletnia? Jakie zmiany wprowadzają nowe przepisy? 

Kontrola legalności zatrudnienia cudzoziemców pozwala zweryfikować, czy pobyt oraz świadczenie pracy przez obcokrajowców w Polsce odbywa się zgodnie z prawem. Narzędzie umożliwia skuteczną walkę z nielegalnymi praktykami oraz wymusza odpowiednią postawę wśród pracodawców i przyjeżdżających do Polski cudzoziemców. Jak wygląda kontrola legalności zatrudnienia i kto jest uprawniony do jej przeprowadzenia?

Państwowa Inspekcja Pracy przypomina, że pracownicy sezonowi mają takie samo prawo do uczciwych warunków pracy oraz takie same prawa pracownicze i socjalne jak pracownicy zatrudnieni na stałe i apeluje o ostrożność przy zawieraniu umów. "Umowa cywilnoprawna, czyli umowa-zlecenie, dla swojej ważności nie wymaga formy pisemnej, ale my zawsze doradzamy jednak zawieranie jej na piśmie" – mówi Aleksandra Zagajewska z PIP.

Czym różnią się praca sezonowa i praca tymczasowa? Obie umowy dotyczą krótkoterminowego zatrudnienia ale to nie są te same umowy. Co trzeba wiedzieć o tych odmiennych formach zatrudnienia? Jakie są prawa i obowiązki pracowników sezonowych?

Wdrażając (od 26 kwietnia 2023 r.) przepisy dyrektywy unijnej ustawodawca pozwolił pracownikom ubiegać się o bardziej stabilne i przewidywalne warunki zatrudnienia. Jednak takie korzyści niosą za sobą utrudnienia dla pracodawców, którzy w trosce o interesy firmy mogą zmienić swoją politykę i dążyć do korzystania z pozapracowniczych form zatrudnienia, np. na kontraktach b2b. Nowe przepisy to także kolejne obciążenie dla działów kadr i płac - pisze dr Paweł Łuczak z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego.

Dla kogo jest praca tymczasowa? Czy to dobry pomysł na zarobienie pieniędzy np. dla osób, które z różnych przyczyn znalazły się w innym kraju lub mieście? Czy to coś dla tych, którzy po prostu nie chcą na dłużej przywiązywać się do przysłowiowego biurka?

Kogo szukają pracodawcy w 2023 roku? O absolwentów których szkół i uczelni zabiegają firmy? Co warto studiować? Ile można zarobić wykonując jeden z deficytowych zawodów?

Już niedługo (od 7 kwietnia 2023 r.) wejdą w życie nowe przepisy kodeksu pracy dotyczące pracy zdalnej. Jakie dokumenty będą regulować zasady pracy zdalne w zakładzie pracy? Co powinien zawierać regulamin pracy zdalnej?