Tematy - Kodeks pracy, Umowa o dzieło - INFOR.PL

Telepraca to rodzaj zatrudnienia charakteryzujący się regularnym wykonywaniem powierzonych obowiązków poza zakładem pracy przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Definicja oraz charakterystyka tej formy zatrudnienia opisana jest w przepisach Kodeksu pracy. Jako środek komunikacji elektronicznej rozumie się według przepisów np. Internet. Osoba wykonująca pracę o takiej charakterystyce nazywana jest telepracownikiem.

Znowelizowane przepisy tarczy antykryzysowej przedłużają możliwość skorzystania ze świadczenia postojowego. W tym celu niezbędne będzie złożenie specjalnego oświadczenia do złożonego już wcześniej wniosku, że sytuacja materialna wykazana w tym wniosku nie uległa poprawie.

Za naruszenie przepisów dotyczących zaleceń służb sanitarnych i rządu w zakresie bezpieczeństwa pracy w związku z COVID-19 firmom grożą kary finansowe do 30 tys. zł. W określonych przypadkach, kiedy ich zaniechania mogą doprowadzić do rozprzestrzeniania się epidemii koronawirusa, muszą liczyć się także z odpowiedzialnością karną – do ośmiu lat pozbawienia wolności.

Aktualne badania lekarskie powinien mieć każdy z pracowników. Dopuszczenie do pracy osoby bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku jest niezgodne z prawem. W tym artykule zostną omówione najważniejsze kwestie związane z badaniami lekarskimi i Medycyną Pracy.

W specustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 znalazły się zapisy o możliwości polecenia pracownikowi wykonywania tzw. pracy zdalnej. Eksperci wyjaśniają, na czym polegają nowe zmiany oraz jakie prawa i obowiązki mają pracownik i pracodawca.

Przedsiębiorcom oraz zleceniobiorcom, którzy odczuwają negatywne skutki pandemii koronawirusa przy spełnieniu warunków zawartych w ustawie, przysługuje jednorazowe świadczenie postojowe. Jaka jest wysokość świadczenia? Gdzie i w jaki sposób złożyć odpowiedni wniosek?

Przedsiębiorcy, którzy utracili przychody wskutek epidemii koronawirusa SARS-CoV-2, wywołującego chorobę COVID-19, mogą uzyskać jednorazowe świadczenie (tzw. postojowe) w wysokości 2080 zł albo 1300 zł. Świadczenie postojowe (maksymalnie 2080 zł) przysługuje również osobom, które zawarły umowę cywilnoprawną, a umowa ta nie doszła do skutku lub nastąpiło ograniczenie jej realizacji wskutek epidemii. Pieniądze otrzymane w ramach świadczenia postojowego są zwolnione z podatku dochodowego i składek ubezpieczeniowych.

Upadłość lub likwidacja firmy oznacza koniec działalności podmiotu zatrudniającego pracowników, czyli pracodawcy. Nie oznacza to jednak automatycznego rozwiązania stosunków pracy podmiotów zatrudnianych, ani braku konieczności rozliczenia się z nimi. Rozwiązanie stosunku pracy musi być zgodne z Kodeksem pracy. Wynika z nich wiele praw i obowiązków pracodawcy, jak i uprawnień pracowników zlikwidowanego pracodawcy.

W obecnej sytuacji wielu przedsiębiorców zadaje sobie pytanie, które wydatki na profilaktykę w walce z koronawirusem mogą stanowić koszty uzyskania przychodów. Wątpliwości w tym zakresie wyjaśnia ekspert Grant Thornton.

Przepisy wskazują, że to pracodawca ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez pracowników osobom trzecim, pod warunkiem że szkoda została wyrządzona w związku z wykonywaniem obowiązków pracowniczych. Nie oznacza to jednak, że ponosi odpowiedzialność za każdą szkodę.

Czas pracy osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nie powinien przekraczać 8 godzin w ciągu doby i 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. Dochodzi jednak do sytuacji, w których pracodawcy zlecają pracownikom pracę ponad wymiar. Jak zatem obliczać wynagrodzenie za godziny nadliczbowe?

Zawarcie stosunku pracy niesie ze sobą wiele obowiązków dla pracodawcy wobec osoby nowo zatrudnianej, można je podzielić na czynności jednorazowe, jak i te wykonywane przez cały okres zawarcia stosunku pracy. Obowiązki wszystkich pracodawców z zasady są takie same, mogą się one jednak nieco różnić ze względu na wielkość przedsiębiorstwa.

Samozatrudnienie, inaczej własna działalność gospodarcza czy działalność B2B (business to business) jest jedną z najpowszechniejszych form świadczenia usług na rzecz innej firmy obok tradycyjnej umowy o pracę, umowy zlecenia czy o dzieło. Niestety sama definicja samozatrudnienia nie została nigdzie w przepisach opisana i w dużym uproszczeniu można przyjąć, że jest to zastąpienie zatrudnienia na podstawie np. umowy o pracę inną umową cywilnoprawną z osobą prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą.

Oprócz ujętych w umowie stosunku pracy zasiłków z ubezpieczenia społecznego czy wynagrodzenia, pracownikom przysługują również pozapłacowe świadczenia, które obejmują m.in. należności wynikające z użytkowania pojazdu niebędącego własnością pracownika, należności z tytułu delegacji pracowniczych, czy te związane z bezpieczeństwem i higieną pracy.

Członek zarządu związany jest ze spółką tzw. stosunkiem korporacyjnym. Na jego podstawie, w konsekwencji powołania do organu zarządzającego, członek zarządu może wykonywać swoją funkcję. Jednak to nie stosunek korporacyjny jest tym, na podstawie którego najczęściej swoją funkcję pełnią członkowie zarządu. Zdarza się też, że obok stosunku korporacyjnego występuje stosunek pracy lub stosunek cywilnoprawny oparty o umowę zlecenia lub tzw. umowę menadżerską.

6 czerwca 2019 r. została opublikowana w Dzienniku Ustaw nowelizacja Kodeksu pracy z 16 maja 2019 r. Po 3-miesięcznym vacatio legis nowelizacja ta zmieni przepisy Kodeksu pracy w czterech głównych aspektach: w zakresie mobbingu, uprawnień rodzicielskich, wydawania świadectw pracy i przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy.

W ostatnim czasie wiele mówiło się o „teście przedsiębiorców”, a tymczasem planowana jest jeszcze inna niekorzystna zmiana. Niekorzystna, bo być może z tytułu umowy zlecenie lub umowy o dzieło mniej pieniędzy zostanie wykonawcom „na rękę”, a na przedsiębiorców zostaną nałożone kolejne daniny na rzecz ZUS.

Każdy pracodawca jest zobowiązany do składania dokumentów rozliczeniowych za pracownika, który przebywa na urlopie wychowawczym. W dokumentach rozliczeniowych wykazywane powinny być między innymi składki oraz podstawy wymiaru składek. Zatem nasuwa się pytanie, jak prawidłowo ustalić podstawę wymiaru składek ZUS?

Czas pracy osób niepełnosprawnych nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Osoby niepełnosprawne nie mogą być zatrudnione w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej. O jakich jeszcze obowiązkach wobec pracowników niepełnosprawnych muszą pamiętać pracodawcy?

Od początku 2019 r. obowiązują nowe zasady przechowywania dokumentacji pracowniczej. Okres przechowywania dokumentacji znacznie się skróci. W związku z tymi zmianami, powstał nowy obowiązek – pracodawca wraz ze świadectwem pracy, musi przekazać pracownikowi dodatkowe informacje. Jednak należy pamiętać, że informacje do świadectwa pracy nie wydaje się każdemu pracownikowi, z którym zakończono współpracę.

Zgodnie z przepisami, pracodawca może stosować monitoring wizyjny jeśli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników, ochrony mienia, kontroli produkcji lub zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Wykazanie niezbędności stosowania monitoringu dla co najmniej jednego z wyżej wymienionych celów, jest bezwzględną przesłanką legalności tej formy kontroli.

W ofercie pracy pracodawca będzie musiał zamieścić dokładną kwotę brutto zasadniczego wynagrodzenia (wynagrodzenia podstawowego) lub widełki płacy na danym stanowisku. Takie rozwiązanie zakłada projekt ustawy, który trafił do Sejmu.

Nowe zasady prowadzenia akt pracowniczych na potrzeby ZUS zaczną obowiązywać już na początku 2019 r. Skróceniu ulegnie obowiązkowy czas ich przechowywania. Pracodawcy chcący prowadzić dokumentację za pomocą e-akt będą zobowiązani co miesiąc dostarczać do ZUS nowy zakres danych, uwzględniając przy tym zasady ochrony danych osobowych.

22 listopada 2018 r. to bardzo istotna data, jeżeli chodzi o zmiany w prawie pracy. Tego dnia część umów o pracę zawartych na czas określony ulegnie automatycznemu przekształceniu w umowy stałe, czyli na czas nieokreślony.

Prawo do wypowiedzenia umowy o pracę przysługuje każdej ze stron stosunku pracy, w dowolnym momencie. Przepisy precyzyjnie regulują kwestię zakończenia zatrudnienia. Jakie obowiązki i uprawnienia mają pracodawca i pracownik w tym zakresie?

Niskie koszty pracy zwiększają konkurencyjność danego kraju na rynku międzynarodowym, natomiast wysokie koszty często są poważną barierę dla przyciągania inwestorów i tworzenia nowych miejsc pracy. Przyjrzyjmy się zatem, jak wygląda sytuacja, jeżeli chodzi o wysokość kosztów pracy w Polsce i Unii Europejskiej w ostatnich latach.

12 listopada 2018 r. jest dniem wolnym od pracy. Tak zdecydował Sejm podczas posiedzenia w dniu 23 października. Dodatkowy dzień wolny, jak podkreśla Grant Thornton, powoduje, że zmianie ulega współczynnik do wypłaty ekwiwalentu za urlop oraz zatwierdzony harmonogram czasu pracy.

Każdy przedsiębiorca musi pamiętać o stosowaniu monitoringu w swoim zakładzie pracy zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. Dodatkowo, należy przeprowadzić inwentaryzację kamer oraz analizę ich ustawienia pod kątem zgodności z celami stosowania monitoringu, a także zasadami wynikającymi z przepisów RODO.

Od stycznia 2019 roku w życie wejdą zmiany w Kodeksie Pracy oraz ustawie o emeryturach i rentach, które pozwolą na rezygnację z papierowych archiwów akt pracowniczych. Jakie zmiany czekają pracodawców i czy warto przejść na e-teczki?

Nowe regulacje w prawie transportowym weszły w życie na początku września tego roku. Teraz należy dołożyć wszelkich starań, aby się do nich dostosować. W celu uniknięcia konsekwencji, należy w pełni zrozumieć co i w jakim stopniu uległo modyfikacjom. Jedną ze zmian jest kara za przekroczenie czasu pracy w porze nocnej.

Pracownicy, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, mają z góry określony system czasu pracy. Może jednak dojść do sytuacji, w której z różnych przyczyn pracodawcy zlecają pracownikom pracę ponad wymiar. Dochodzi wtedy do pracy w godzinach nadliczbowych.

Pracownicy mogą dochodzić odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę w pełnej wysokości na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Przy czym pracownik chcący uzyskać odszkodowanie od pracodawcy musi udowodnić zaistniałą szkodę, winę oraz związek przyczynowy między czynem pracodawcy a szkodą.

Czy wysokość minimalnego odszkodowania wynikającego z umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy powinna być obliczana na podstawie wynagrodzenia brutto czy wynagrodzenia netto?

Prace polegające na powtarzalnych usługach z zakresu księgowości nie mogą być uznane za wykonanie dzieła, bowiem nie prowadzą do powstania obiektywnie istniejącego dzieła. Prace takie są nastawione na staranne wykonywanie czynności, a nie uzyskanie określonego rezultatu. Nie mamy do czynienia z właściwościami podmiotowymi, które z uwagi na posiadane przymioty mogą prowadzić do uzyskania indywidualnego rezultatu. Dlatego prace z zakresu księgowości nie mogą być przedmiotem umowy o dzieło.

Podczas letnich miesięcy wiele osób korzysta z urlopu wypoczynkowego. W związku z tym na pewno warto wiedzieć, że w niektórych okolicznościach pracodawca ma prawo odwołać z niego pracownika, a niewykorzystane dni wolne mogą po pewnym czasie przepaść. Jakie są prawa pracownika i pod jakimi warunkami należy wrócić do firmy z urlopu wypoczynkowego?

Po ostatniej zmianie przepisów dotyczących ulgi badawczo-rozwojowej, wśród kosztów kwalifikowanych B+R znalazły się koszty wynagrodzenia współpracowników realizujących prace na podstawie umowy zlecenie oraz umowy o dzieło. Wątpliwości mogą budzić koszty współpracowników realizujących prace badawczo-rozwojowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Jednym z przywilejów osób zatrudnionych na umowę o pracę jest urlop wypoczynkowy zagwarantowany przez Kodeks pracy oraz Konstytucję RP. Powinien być to czas przeznaczony na regenerację sił pracownika, dzięki której będzie mógł efektywnie wykonywać swoją pracę. Jak zatem wygląda udzielenie dwutygodniowego urlopu pracownikowi, który rozpocznie pracę w trakcie roku?

Kodeks pracy jasno rozróżnia umowę o pracę na czas nieokreślony, od umowy o pracę na czas określony. Generalnie, umowy bezterminowe przewidziane są dla pracowników stałych, którzy mają współpracować z danym przedsiębiorcą dłużej, czy nawet na zawsze. Takich pracowników z założenia się docenia i kodeks wprowadza dla nich specjalne prawa oraz ochronę. Ustawodawca zauważył jednak tendencję do zastępowania umów na czas nieokreślony, umowami terminowymi – po to właśnie by ograniczać prawa pracowników. Odpowiedzią między innymi na takie nieetyczne działania pracodawców, była reforma prawa pracy wprowadzona w Polsce w 2016 roku. Zmieniła ona między innymi zasady dotyczące okresów wypowiedzenia oraz urlopów umów na czas określony.

Wejście w życie RODO pociągnęło za sobą zmiany w obszarze ochrony danych osobowych także w innych ustawach. I tak do Kodeksu pracy wprowadzono nowe przepisy w zakresie monitoringu pracowników, które, podobnie jako RODO, obowiązują od 25 maja 2018 r.

Urlop macierzyński przysługuje tylko osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę (nie wliczane są do tego osoby z samozatrudnieniem lub z umową zlecenie). Zasiłek macierzyński otrzymuje natomiast nie tylko osoba zatrudniona na umowę o pracę, ale również może go otrzymać osoba, która pracuje na umowie zlecenie lub samozatrudnieniu.

Pracownik, który chce rozwiązać umowę o pracę ze swoim pracodawcą, musi wiedzieć, jaki okres wypowiedzenia mu przysługuje. Jest to zależne od rodzaju zawartej umowy, czasu, na jaki została zawarta umowa oraz przepracowanego okresu (stażu pracy) u danego pracodawcy, ale nie tylko.

Obecnie, kiedy to rynek pracy staje się rynkiem pracownika, coraz częściej stosowane są klauzule umowne, które zabezpieczają interesy stron stosunku pracowniczego. Jednym z takich instrumentów jest umowa o zakazie konkurencji, która dość wyczerpująco została uregulowana w Kodeksie pracy.

Zbliżający się długi weekend Bożego Ciała oraz wakacje, to najlepszy czas na planowanie urlopów przez pracowników. Według Kodeksu Pracy pracodawca ma obowiązek udzielenia pracownikowi przysługującego mu urlopu w ciągu roku kalendarzowego.

Wejście w życie RODO, czyli unijnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych, wywoła zmiany w polskich przepisach prawa pracy. Zmodyfikowane zostaną regulacje o przetwarzaniu danych osobowych kandydatów do pracy i pracowników. Zmiany dotyczą zatem wszystkich przedsiębiorców, którzy zatrudniają pracowników. Odczują je zwłaszcza firmy zajmujące się rekrutacją oraz przetrzymywaniem i tworzeniem baz danych potencjalnych pracowników dla innych firm.

Komisja Kodyfikacyjna Prawa Pracy przyjęła w połowie marca 2018 r. projekt nowego Kodeksu pracy oraz Kodeksu zbiorowego prawa pracy. Komisja zaproponowała duże zmiany, które dotkną zarówno pracowników jak i pracodawców. Propozycje zakładają m.in. likwidację tzw. śmieciówek, tj. zatrudniania na umowach cywilnoprawnych, powstanie mini formy telepracy, czyli pracy z domu,. Pełny wymiar urlopu (26 dni w roku) ma przysługiwać wszystkim, bez względu na staż pracy. Nie są to jednak ostateczne projekty, bo Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zapowiada, że zgłosi do nich swoje uwagi i ew. nowe pomysły.

14 marca 2018 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Pracy przekazała Ministerstwu Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej rekomendacje zmian w prawie pracy. Są wśród nich m.in. 26 dni urlopu wypoczynkowego dla każdego pracownika, bez względu na staż i kilka rodzajów umów o pracę. Resort rodziny i pracy zastrzega, że propozycje nie są gotowymi projektami ustaw i wymagają przeanalizowania.

Rozliczenie delegacji jest niewątpliwie procesem złożonym i przysparzającym różnego rodzaju pytań oraz problemów, wymagającym znajomości przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowych. Grant Thornton przygotował poradnik ułatwiający rozliczanie delegacji krajowych i zagranicznych.

Wprowadzenie nowego rodzaju umowy cywilnoprawnej o pomocy przy zbiorach (dla osób pracujących sezonowo w rolnictwie), jak również wprowadzenie odpowiednich zmian w ubezpieczeniu zdrowotnym i podatku dochodowego od osób fizycznych - takie rozwiązania zawiera projektem nowelizacji ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, przygotowany przez resort rolnictwa.

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją, która wejdzie w życie 1 stycznia 2019 roku, ma na celu skrócenie okresu przechowywania dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracownika z 50 do 10 lat, a także umożliwi pracodawcy prowadzenie i przechowywanie dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy i akt osobowych pracownika w postaci elektronicznej.

W przypadku umowy o dzieło to zlecający pobiera zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych i przekazuje je do urzędu. Osoba, która pracowała na podstawie umowy o dzieło w danym roku podatkowym, po zakończeniu roku (do końca lutego) powinna otrzymać informację podatkową PIT-11, na podstawie której może się rozliczyć.

Kodeks pracy, Umowa o dzieło

Zdalna forma zatrudnienia - telepraca

Oświadczenie umożliwi ponowną wypłatę świadczenia postojowego

Jakie kary grożą firmie za nieprzestrzeganie przepisów o COVID-19

Badania lekarskie pracowników

Praca zdalna - prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika

Świadczenie postojowe dla przedsiębiorców i zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych

Świadczenie postojowe dla przedsiębiorców i osób na umowach cywilnoprawnych

Ustanie stosunku pracy związane z upadłością lub likwidacją miejsca pracy

Wydatki pracodawcy na profilaktykę w walce z koronawirusem w kosztach

Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez pracowników osobom trzecim

Jak ustalać wynagrodzenie za godziny nadliczbowe

Obowiązki pracodawcy wobec pracowników nowo zatrudnionych

Samozatrudnienie a umowa o pracę – możliwości, korzyści, koszty

Pozapłacowe świadczenia pracownicze związane z bezpieczeństwem i higieną pracy

Kiedy członek zarządu spółki nie może być pracownikiem

Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – świadectwa pracy, uprawnienia rodzicielskie, mobbing, przedawnienie roszczeń

Umowy zlecenie i o dzieło z obowiązkowymi składkami ZUS?

Urlop wychowawczy - jak ustalić podstawę wymiaru składek ZUS?

Obowiązki pracodawcy wynikające z zatrudnienia osoby niepełnosprawnej

Wydawanie informacji do świadectwa pracy od 2019 r.

Monitoring pracowników w firmie a RODO

Czy wynagrodzenia w Polsce będą jawne?

Dokumentacja ZUS od 2019 r. - e-akta i obowiązki pracodawcy

Rewolucja w umowach o pracę – od 22 listopada 2018 r.

Obowiązki pracodawcy i pracownika przy wypowiedzeniu umowy o pracę

Koszty pracy w Polsce na tle Unii Europejskiej

12 listopada wolny od pracy - co z ekwiwalentem i harmonogramem pracy?

Dostosowanie monitoringu do wymogów RODO

E-teczki pracownicze już od 1 stycznia 2019 r.

Czas pracy kierowcy w porze nocnej

Nadgodziny pracowników zatrudnionych na umowę o pracę

Odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia

Jak obliczać wysokość odszkodowania z umowy o zakazie konkurencji

Księgowanie nie może być przedmiotem umowy o dzieło

Jak nie dać się odwołać z urlopu wypoczynkowego?

Koszty prac B+R osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą a koszty kwalifikowane

Dwutygodniowy urlop pracownika a zatrudnienie w trakcie roku

Obliczanie okresu wypowiedzenia i dni urlopu według kodeksu pracy w 2018 roku

Kiedy pracodawca może stosować monitoring pracowników - zmiany w Kodeksie pracy 2018

Urlop macierzyński a zasiłek macierzyński

Okres wypowiedzenia umów o pracę

Umowa o zakazie konkurencji

Ile dni urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi na umowę o pracę?

RODO a dane osobowe kandydatów do pracy i pracowników

Koniec zatrudniania na tzw. śmieciówkach i wymiar urlopu równy dla wszystkich?

Jaki będzie nowy kodeks pracy?

Jak rozliczać delegacje krajowe i zagraniczne?

Umowy na prace sezonowe w rolnictwie z obowiązkowymi składkami i podatkiem

Skrócenie okresu przechowywania akt pracowniczych od 1 stycznia 2019 r.

Umowa o dzieło – rozliczenie PIT