Ordynacja podatkowa, Krajowa Administracja Skarbowa (KAS)

W dniu 7 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia dwóch projektów nowelizacji Ordynacji podatkowej. Pierwszy ma dotyczyć wprowadzenia zasady co najmniej 6-miesięcznego vacatio legis dla zmian przepisów podatkowych. Druga nowelizacja ma wzmocnić zasadę rozstrzygania spraw podatkowych na korzyść podatników. Jeśli w wyniku postępowania dowodowego nie uda się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego, organy skarbowe będą musiały je rozstrzygnąć na korzyść podatnika.

Trwają prace legislacyjne nad zmianami w ordynacji podatkowej. W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. a jedną z nich jest zniesienie wymogu składania wniosku o stwierdzenie nadpłaty w przypadku, gdy nadpłata wynika ze skorygowanego zeznania podatkowego (deklaracji).

Sejm uchwalił 20 lutego 2025 r. nowelizację Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu lub sądu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty. Jednak w dniu 4 kwietnia 2025 r. (po rozpatrzeniu poprawek zgłoszonych przez Senat), Sejm postanowił zrezygnować w tej nowelizacji z przepisów o likwidacji monopolu Poczty Polskiej na dostarczanie przesyłek urzędowych. Teraz omawiana ustawa została przesłana do podpisu Prezydenta RP.
W omawianej nowelizacji pozostały przepisy dot. objęcia oprocentowaniem nadpłaty podatku – powstałej w wyniku korzystnego dla podatnika orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej – w czasie od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu. Takie same zasady, dotyczące oprocentowania, będą dotyczyć nadpłat, które powstały w wyniku orzeczeń Trybunału. Ustawa ta ujednolica też terminy dotyczące doręczeń pism urzędowych do 14 dni (w przypadku doręczeń hybrydowych przewidziany był 15 dniowy termin doręczenia).

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja Podatkowa oraz niektórych innych ustaw został opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Projekt ten skupiać się miał przede wszystkim na zwiększeniu efektywności organów podatkowych, ale również na tym by współpraca między organami a podatnikami przebiegała sprawniej a relacje miedzy nimi uległy poprawie. Pomimo tak zarysowanych celów nie wszystkie wprowadzone zmiany będą na rękę podatnikom i skorzystają na nich przede wszystkim organy podatkowe.

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

Przedsiębiorcy od lat zmagają się z kontrolami podatkowymi wszczynanymi przez urzędników skarbowych bez uprzedniego zawiadomienia. Czy wydany w kwietniu 2024 r. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie położy kres tej szkodliwej praktyce? Czy informacja o przeciwdziałaniu przestępstwu powinna być uzasadniona? Czy pomimo niedopuszczalności wniesienia sprzeciwu, przedsiębiorcy przysługuje prawo rozpoznania sprawy przez sąd administracyjny? 

Kontrola podatkowa, to oczywiście nic przyjemnego dla podatnika ale czasem się zdarza. Na taką okoliczność trzeba być przygotowanym. W szczególności warto wiedzieć, że taka kontrola z urzędu skarbowego powinna być w większości przypadków zapowiedziana z 7-dniowym wyprzedzeniem. Ale od tej zasady są niestety liczne wyjątki. Zobaczmy co na ten temat mówią przepisy.

Likwidacja ograniczenia czasowego na złożenie wniosku o zwrot nadpłaty powstałej w wyniku orzeczenia TSUE lub TK oraz rozszerzenie zakresu domniemania zachowania terminu doręczenia pism do organów podatkowych – to najważniejsze nowości zawarte w projekcie nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który został opublikowany 14 czerwca 2024 r. Nowe przepisy mają wejść w życie w terminie 14 dni od dnia ogłoszenia, a więc najprawdopodobniej jeszcze w 2024 roku.

Nie każdy wie, że może złożyć wniosek do Ministra Finansów o wydanie ogólnej interpretacji podatkowej. Jak to można zrobić? 

Kiedy występuje przedawnienie prawa do zwrotu nadpłaty, co wynika z przepisów zawartych w art. 77 i 80 Ordynacji podatkowej? Co do zasady prawo do zwrotu nadpłaty podatku wygasa po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin jej zwrotu. Co jeszcze warto wiedzieć?

Organy Krajowej Administracji Skarbowej wysyłają obywatelom nieformalne pisma z ewentualnymi zastrzeżeniami co do prawidłowego wywiązywania się przez nich z obowiązków podatkowych. Takie działania budzą wątpliwości a także emocje podatników, którzy już odebrali takie "listy behawioralne". Mają oni wątpliwości i pytania co do tej procedury, której nie przewiduje Ordynacja podatkowa. Rzecznik Praw Obywatelskich poprosił Ministra Finansów o kompleksowe wyjaśnienia tych działań. Marcin Wiącek pyta ministra Andrzeja Domańskiego m.in. o to, na jakiej podstawie ustalany jest krąg adresatów listów oraz czy resort kontroluje zasadność ich kierowania do podatników.

Izba Administracji Skarbowej w Szczecinie informuje, że funkcjonariusze KAS w czasie kontroli celno-skarbowej mają m.in. prawo dokonać tymczasowych (do 96 godzin od podpisania protokołu) zajęć ruchomości, które mogą być zlicytowane na poczet zadłużenia. Przykładowo w ostatnich dniach fiskus tymczasowo zajął dwa kontenery, ciągniki i naczepy samochodowe.

Minister Finansów przygotował projekt rozporządzenia, w którym znajdą się nowe wzory pełnomocnictwa ogólnego w sprawach podatkowych (formularz PPO-1) i zawiadomienia o zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu tego pełnomocnictwa (formularz OPO-1). Rozporządzenie to ma wejść w życie już 10 grudnia 2023 r. Co się zmieni we wzorach tych formularzy?

W czwartek 7 września 2023 r. wiceminister finansów Artur Soboń w wypowiedzi dla PAP zapewnił, że obecnie nie ma rządowych planów zajmowania się tematem nowelizacji Ordynacji podatkowej. Stanowisko wiceministra wydaje się zamykać kwestię kontrowersyjnych zmian w procedurze podatkowej, przynajmniej na jakiś czas. Warto jednak pamiętać o tym, że część propozycji ujętych w projekcie MF była korzystna dla podatników, a ich zarzucenie można uznać za „wylewanie dziecka z kąpielą”. 

W 2024 r. wzrośnie maksymalna wartość kar porządkowych, które będą mogły być nakładane w postępowaniu podatkowym.

Nie będzie żadnej zmiany Ordynacji podatkowej, taki projekt nie jest procedowany na etapie rządowym – powiedział 5 lipca 2023 r. podczas konferencji prasowej rzecznik rządu Piotr Müller.

W Ministerstwie Finansów powstał wstępny projekt obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej. Większość zmian ma wejść w życie od 1 lipca 2024 r. Resort finansów zaprasza podatników do zgłaszania uwag do tego projektu w ramach konsultacji, które potrwają do 31 sierpnia 2023 r.

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa informują, że już 10 mln wizyt zostało zarezerwowanych przez podatników przez usługę „Umów wizytę w urzędzie skarbowym”. Najczęściej osobiście przychodzą do urzędu skarbowego (po wcześniejszej rezerwacji wizyty) podatnicy którzy chcą uzyskać zaświadczenie, załatwić sprawę związaną z podatkami majątkowymi lub z rozliczeniem PIT. Trzeba wiedzieć, że można uniknąć stania w kolejce w urzędzie skarbowym jeżeli wcześniej umówi się wizytę w konkretnym terminie i o konkretnej godzinie (nawet z 21-dniowym wyprzedzeniem). Jak to zrobić? Jak umówić wizytę w urzędzie skarbowym? Nie zawsze jednak trzeba wizytę w urzędzie skarbowym umawiać. Kiedy nie trzeba tego robić?

Które podatki i opłaty trzeba wpłacać na mikrorachunek podatkowy w 2023 roku? Na który mikrorachunek trzeba wpłacać zaliczki na podatek pracowników? Czy podatnik może mieć dwa mikrorachunki podatkowe? 

Głównym celem przekształcenia pewnej spółki były korzyści podatkowe. Jednak Szef KAS (w jednej z opinii zabezpieczających) uznał, że nie ma tu do czynienia z unikaniem opodatkowania, bowiem korzyść podatkowa nie jest sprzeczna z przedmiotem ani celem ustawy podatkowej lub jej przepisu.

Ministerstwo Finansów informuje, że sprawozdania finansowe składane do Szefa KAS a tajemnica skarbowa i nie mogą być udostępniane w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Zobowiązania podatkowe zabezpieczone hipoteką przymusową powinny ulegać przedawnieniu, a termin przedawnienia tych zobowiązań liczy się na zasadach ogólnych. Po upływie terminu przedawnienia danego zobowiązania podatkowego, podatnik może podjąć działania w celu wykreślenia hipoteki przymusowej.