Podatek od nieruchomości, Energia elektryczna

Do nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej zaliczone być powinny również te grunty lub budynki, które przejściowo nie są wykorzystywane przez podatnika w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 września 2024 r. (III FSK 331/24). NSA - orzekając w przedmiocie podatku od nieruchomości - uznał, że na uwagę zasługuje nie tylko faktyczne wykorzystywanie nieruchomości w prowadzonej działalności gospodarczej, ale także możliwość potencjalnego jej wykorzystania w takim celu.

Stawki maksymalne podatku od nieruchomości są w 2025 roku wyższe o ok. 2,7% od obowiązujących w 2024 roku. Przykładowo stawka maksymalna podatku od budynków mieszkalnych i samych mieszkań wyniesie w 2025 roku 1,19 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej, a od budynków (także mieszkalnych) używanych do prowadzenia działalności gospodarczej – 34,- zł za 1 m2 powierzchni użytkowej. Faktyczne stawki podatku od nieruchomości na dany rok ustalają rady gmin w formie uchwały ale stawki te nie mogą być wyższe od maksymalnych stawek określonych przez Ministra Finansów.

Wszyscy właściciele nieruchomości wiedzą, że trzeba płacić podatek od nieruchomości w przypadku gruntów i budynków. Ale nie każdy wie czy trzeba także płacić podatek od ogrodzenia i bramy wjazdowej? Okazuje się, że tak. Warto wiedzieć, że ten podatek płaci się m.in. od budowli związanych z prowadzeniem biznesu. A jedną z budowli są ogrodzenia. I warto podkreślić, że ogrodzenia i bramy wjazdowe były budowlami zarówno w stanie prawnym do końca 2024 roku, jak i zgodnie z przepisami obowiązującymi od początku 2025 roku.

Rosnące koszty energii są jednym z większych problemów polskich przedsiębiorców w 2025 roku. W obliczu wzrostu cen wielu firmom najłatwiej byłoby przenieść dodatkowe koszty na klientów, jednak taka strategia niesie za sobą ryzyko utraty konkurencyjności i osłabienia pozycji rynkowej. Zamiast tego, skutecznym i długoterminowym rozwiązaniem mogą być inwestycje w efektywność energetyczną. Przedsiębiorstwa mają do dyspozycji różne formy wsparcia finansowego – od ulgi badawczo-rozwojowej, po szeroki wachlarz programów dotacyjnych, które mogą pomóc w realizacji tych działań. Jakie narzędzia są dostępne i jak z nich skorzystać?

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

W Sejmie trwają prace nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Nowelizacja ta wprowadzić ma istotne zmiany w kwestii podatku od nieruchomości. Zakładany termin jej wejścia w życie to już 1 stycznia 2025 r. 

Nowelizacja przepisów dotyczących podatku od nieruchomości, która ma wejść w życie od 2025 roku czeka już tylko na czeka na podpis Prezydenta RP. Ta nowelizacja jest największa od wielu lat, wprowadza nowe, kluczowe definicje w szczególności budowli, prac budowlanych czy trwałego związania z gruntem. Wprawdzie zgodnie z uzasadnieniem, nowelizacja ma nie zmieniać zakresów opodatkowania, jednak nowe przepisy budzą bardzo dużo wątpliwości. Potrzebna jest więc aktywność Ministra Finansów, żeby na starcie wyjaśnił, co oznaczają nowe przepisy.

Głównym powodem planowanych przez Ministerstwo Finansów zmian w podatku od nieruchomości (mają wejść w życie z początkiem 2025 r.) jest orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 lipca 2023 r. (sygn. akt: SK 14/21). W wyroku uznano za niekonstytucyjne rozwiązanie polegające na definiowaniu obiektów będących przedmiotem opodatkowania poprzez odesłanie do przepisów prawa budowlanego (czyli nie tylko samej ustawy – Prawo budowlane). O ile orzecznictwo sądów administracyjnych zasadniczo akceptowało dotychczasową konstrukcję, to jednak Trybunał dostrzegł argumenty podatników i nakazał zmienić przedmiotową regulację. Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (to w niej znajdują się przepisy dotyczące podatku od nieuchronności) zakłada przede wszystkim wprowadzenie autonomicznych definicji na potrzeby opodatkowania tym podatkiem. 

Przez ostatnie miesiące podatnicy i samorządy byli świadkami długich, trudnych i nieraz burzliwych prac nad ustawą, która ma wprowadzić największe zmiany w podatku od nieruchomości od ponad 20 lat. Projekt ustawy nowelizującej w końcu trafił w ostatnich dniach do Sejmu – a zatem już od stycznia 2025 r. obowiązywać będą nowe przepisy. Co to oznacza dla podatników i samorządów?

W dniu 14 października 2024 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku rolnym, ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o opłacie skarbowej, przedłożony przez Ministra Finansów. Jak wskazuje rząd, ta nowelizacja ma charakter techniczny. Jej celem jest m.in. wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych przez doprecyzowanie przepisów ww. ustaw. Największe zmiany dotyczą podatku od nieruchomości. Nowe przepisy mają obowiązywać od początku 2025 roku.

Od 1 stycznia 2025 r. wzrosną (jak niemal co roku) o wskaźnik inflacji (tym razem o ok. 2,7%) maksymalne stawki podatków i opłat lokalnych. Minister Finansów wydał już coroczne obwieszczenie w tej kwestii. Zatem w 2025 roku możemy liczyć się z istotnie wyższymi stawkami podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych i opłat lokalnych (targowej, miejscowej, uzdrowiskowej, reklamowej, od posiadania psów) - oczywiście w tych gminach, których rady podejmą stosowne uchwały do końca 2024 roku.

Jest już nowa wersja projektu ustawy o podatkach lokalnych. Na zmianach najbardziej zyskuje branża OZE, której udało się wpisać do przepisów opodatkowanie elektrowni fotowoltaicznych i magazynów energii tylko od części budowlanych. Wraca więc powiązanie przepisów podatkowych z prawem budowlanym.

Konsultowany obecnie przez Ministerstwo Finansów projekt zmian w podatku od nieruchomości budzi wątpliwości podatników i ekspertów. Dotyczą one m.in. definicji budynków i budowli. Oceniając potencjalne skutki projektowanych zmian, tak przedsiębiorcy jak i osoby fizyczne, które nie prowadzą działalności gospodarczej -  powinni zastanowić się nad swoim majątkiem. Bo w świetle nowych przepisów mogą pojawić się problemy z tym, czy dany obiekt budowlany jest budynkiem, czy budowlą.

Co jest przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości farm wiatrowych? Budowle lub ich części jako przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości generują dla farm wiatrowych największe obciążenie podatkowe i między innymi dlatego są przedmiotem licznych sporów z fiskusem. Skutkiem tych sporów jest zmiana definicji budowli dla celów podatku od nieruchomości od 1 stycznia 2025 r.

Zmiany w podatku od nieruchomości zmierzają do opodatkowania urządzeń energetycznych, np. paneli fotowoltaicznych. Budowle mają być opodatkowane jako całość techniczno-użytkowa. Podatkiem od nieruchomości (inaczej niż obecnie) już od 2025 roku objęte zostaną więc wszystkie elementów farmy fotowoltaicznej (w tym panele).

Nowe przepisy dotyczące podatku od nieruchomości są bardzo niekorzystne dla firm. Propozycje zmian definicji budynku i budowli na potrzeby podatku od nieruchomości spowodują drastyczny wzrost opodatkowania majątku firm. Przedsiębiorcy wyrażają zdecydowany sprzeciw wobec tych propozycji.

Urząd Regulacji Energetyki poinformował, że od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r. rachunek za energię elektryczną w gospodarstwie domowym, którego roczne zużycie wyniesie 2 MWh, wzrośnie o 27,5 zł netto (33,80 zł brutto) miesięcznie.

Wynajęcie swojego mieszkania lub domu nie zwalnia właściciela z obowiązku zapłaty podatku od nieruchomości. Ale w tym przypadku wątpliwe jest jaka stawka podatku od nieruchomości jest właściwa. Ta dla budynków mieszkalnych, czy dla budynków mieszkalnych zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej? Problem jest istotny, bo ta druga stawka jest ponad 28 razy wyższa.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska szacuje, że na mocy projektowanej ustawy o bonie energetycznym (zakładającej częściowe "odmrożenie" cen za energię elektryczną i gaz), od 1 lipca 2024 r. dla odbiorców taryfowanych rachunki za energię elektryczną mogą wzrosnąć o 29 proc., a za gaz o 15 proc. - o ile zajdzie odpowiednie obniżenie cen w taryfach. Proponowanie przez MKiŚ częściowe odmrożenie cen prądu i gazu podbije ścieżkę inflacji o ok. 1 pp., a CPI w grudniu może wynieść ok. 5,5 proc. - oceniają ekonomiści ING. Zdaniem ministra finansów Andrzeja Domańskiego działania osłonowe w zakresie cen energii (np. bon energetyczny) spowodują, że średnioroczna inflacja CPI w Polsce może być niższa przynajmniej o 1 pkt proc. w 2024 r. i o ok. 0,9 pkt. proc. w 2025 r. niż zakładają prognozy zawarte w Wieloletnim Planie Finansowym Państwa.

Każdy kto jest właścicielem nieruchomości mieszkalnej musi płacić podatek od nieruchomości. Stawka podatku jest jednak znacznie wyższa, gdy dana nieruchomość jest zajęta na prowadzenie działalności gospodarczej. Kiedy dochodzi do takiego zajęcia i jaką wysokość podatku powinni płacić przedsiębiorcy wynajmujący te nieruchomości. O tym opowie Pan Dawid Kurach, ekspert m.in. od podatku od nieruchomości w Instytucie Studiów Podatkowych Modzelewski i Wspólnicy. 

Rok 2024 będzie z pewnością bardzo ciekawy zarówno dla doradców podatkowych, jak i przedsiębiorców, którzy będą chcieli ustalić wysokość podatku od nieruchomości w przypadku planowanych inwestycji. Szczególne wątpliwości dotyczą opodatkowania magazynów energii elektrycznej.

Sąd w Gdańsku orzekł, że poszczególne obiekty, które są funkcjonalnie połączone w celu osiągnięcia określonego celu gospodarczego, lecz każdy z nich posiada indywidualne cechy kwalifikujące go jako odrębny przedmiot opodatkowania, nie mogą być traktowane jako pojedynczy przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Decyzja ta unieważnia indywidualną interpretację organu podatkowego, który dążył do opodatkowania całej instalacji wykorzystywanej przez firmę jako jednej nieruchomości.

Do końca 2026 r. będzie można udzielać regionalnej pomocy inwestycyjnej, polegającej na zwolnieniu z podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportu – wynika opisu projektu rozporządzenia Ministerstwa Finansów, który właśnie został opublikowany w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.

Najbardziej realny scenariusz na niespełna dwa miesiące przed początkiem 2024 roku jest następujący. Do połowy 2024 r. ceny prądu dla gospodarstw domowych zostaną zamrożone, ceny gazu mrożenie obejmie na cały 2024 rok, zaś wróci VAT 5 proc. na żywność, bo nie ma co liczyć na przedłużenie czasowego stosowania stawki VAT zero procent. Właśnie zniknęła ostatnia przeszkoda formalna - władze Unii Europejskiej zgodzą się na zamrożenie cen energii elektrycznej i gazu dla gospodarstw domowych, ale - przynajmniej na razie - tylko na pierwszy kwartał 2024 roku.

Stawki podatku rolnego na 2024 rok są wyższe o prawie 21 procent. Choć podatek ten formalnie płacą właściciele i osoby korzystające z użytków rolnych, wpływa on na wysokość cen artykułów żywnościowych, które kupujemy codziennie. Tak wysoki wzrost podatku rolnego będzie dla budżetów domowych tym bardziej dotkliwy, że z początkiem 2024 r. wraca 5-procentowy VAT na żywność.