Tematy - Samorząd terytorialny, Podatnik VAT - INFOR.PL

W praktyce gospodarczej niejednokrotnie dochodzi do konieczności złożenia korekty deklaracji VAT. Taka korekta pociąga za sobą również konieczność skorygowania przesłanego pliku JPK_VAT.

Okazuje się, że nawet krótkie zawieszenie działalności gospodarczej (co ma miejsce w przypadku firm sezonowych) może zakończyć się dla przedsiębiorcy wykreśleniem z rejestru VAT. Wydłuża się lista kolejnych podmiotów, które padają ofiarą nowych regulacji.

Zmienione regulacje dla podatników VAT od 2017 roku wprowadzają m.in.: zasady odmowy rejestracji podatnika czynnego oraz przypadki wykreślenia z rejestru podatników czynnych.

W odpowiedzi na interpelację poselską Minister Rozwoju i Finansów udzielił wyjaśnień w zakresie przyczyn i trybu usuwania przez urzędy skarbowe podatników VAT z rejestru, z uwzględnieniem zmian, które weszły w życie 1 stycznia 2017 roku..

Od początku tego roku naczelnicy urzędów skarbowych mają prawo wykreślić podatnika z rejestru VAT, bez konieczności zawiadamiania o tym fakcie podatnika. Natomiast nabywanie towarów i usług od podmiotu, który został wykreślony z rejestru pozbawia prawa do odliczenia VAT oraz naraża przedsiębiorcę na ryzyko zapłaty dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Stara rzymska paremia quisquis praesumitur bonus (domniemanie działania w dobrej wierze) przeżywa w prawie podatkowym „test przydatności”. Dlaczego? Bo pojawiła się nowa, nieznana w przeszłości kategoria podmiotów: pozorni podatnicy wykonujący „sumiennie” wszystkie formalne obowiązki podatników tylko po to, aby uzyskać nienależne korzyści wynikające z systemu podatkowego.

Naczelnik urzędu skarbowego może wykreślić firmę z rejestru czynnych podatników VAT z tego powodu, że inna firma wyłudziła podatek. Odzyskanie statusu podatnika nie będzie łatwe. Organy podatkowe mają nowe uprawnienie do walki z wyłudzeniami w VAT. Jest nim możliwość wykreślania z rejestru firm, które nie dochowały należytej staranności i brały udział w transakcjach z oszustami wyłudzającymi VAT.

Wprowadzone już zmiany przepisów mające na celu m.in. centralizację rozliczeń podatku VAT obejmują w swoim zakresie rozliczenia podmiotów funkcjonujących jako Jednostki Samorządu Terytorialnego (JST). W ogólnym zarysie, zmiany zostały wprowadzone w celu przełożenia obowiązku w rozliczeniu podatku VAT z JST na gminy i wprowadzenia wewnętrznych rozliczeń z podatku VAT dla tych podmiotów.

Rok 2017 przynosi ważne zmiany w zakresie przepisów dotyczących rejestracji podatników VAT.

Dawno nie było takiego zamieszania podatkowego w sektorze budowlanym: od początku roku „podwykonawcy” usług wymienionych w pkt 2-48 załącznika nr 14 do ustawy o VAT, jeżeli świadczą te usługi na rzecz podatników VAT czynnych, nie są już podatnikami. Obowiązek podatkowy ciąży na usługobiorcy.

Ministerstwo Finansów opublikowało (24 listopada 2016 r. – broszura informacyjna i 10 stycznia 2017 r. – dodatkowe wyjaśnienia) szczegółowe wyjaśnienia wątpliwości związanych z centralizacją rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego. Prezentujemy poniżej te wyjaśnienia.

Minister Rozwoju i Finansów przygotował 8 grudnia 2016 roku projekt rozporządzenia w sprawie wzorów dokumentów związanych z rejestracją w zakresie podatku od towarów i usług, które mają obowiązywać od 2017 roku. W tym projekcie znalazł się nowy wzór zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R oraz nowe wzory VAT-5, VAT-5UE oraz VAT-Z. Wzory te będą stosowane od 1 stycznia 2017 roku.

Jest to dziś kluczowe pytanie, które powinny zadać nie tylko organy skarbowe, lecz również organy ścigania, prokuratura i sądy, w tym zwłaszcza administracyjne i karne – twierdzi profesor Witold Modzelewski.

Podatek od towarów i usług (VAT) to przede wszystkim taki podatek, którego konstrukcja pozwala na każdym z etapów obrotu (oprócz nabycia usługi/towaru przez ostatecznego konsumenta) odliczyć podatnikom kwoty podatku naliczonego z tytułu zakupu towarów i usług od podatku należnego z tytułu ich sprzedaży. Natomiast posiadanie przez przedsiębiorcę status czynnego podatnika VAT jest ściśle związane z określonymi prawami i obowiązkami.

„Nowa ustawa kominowa” jak nazywana jest ustawa z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami. (Dz. U. poz. 1202). Wprowadza nowe rozwiązania w zakresie ustalania wynagrodzeń członków zarządów oraz rad nadzorczych spółek, w których akcje lub udziały posiada Skarb Państwa, samorząd, państwowe osoby prawne oraz komunalne osoby prawne. Wyodrębniono do jej zakresu podmiotowego spółki handlowe z obowiązującej „starej ustawy kominowej” (ustawa z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi), która ma zastosowanie nadal do pozostałych podmiotów tam wskazanych.

Ministerstwo Finansów przygotowało szereg zmian w ustawie o VAT, które mają wejść w życie już na początku 2017 r. Część z przedstawionych nowych rozwiązań dotyczy zasad rejestracji i wyrejestrowania podatnika VAT.

Zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług na druku VAT-R wypełniają podmioty chcące zarejestrować się jako podatnicy VAT (czynni lub zwolnieni) lub podatnicy VAT, którzy chcą zaktualizować informacje wcześniej wskazane w tym zgłoszeniu.

Każdy przedsiębiorca ma możliwość weryfikacji swoich kontrahentów pod kątem zarejestrowania do VAT. Jest to szczególnie istotna funkcja dla podatników sprzedających towary w ramach procedury odwrotnego obciążenia w VAT. Niesprawdzenie statusu kontrahenta nie naraża wprawdzie podatnika na odpowiedzialność podatkową, może jednak skutkować pozbawieniem prawa do odliczenia VAT.

W ustawie o VAT mają nastąpić od 2017 roku zmiany w przepisach dotyczących solidarnej odpowiedzialności nabywcy za zaległości podatkowe podmiotu dokonującego dostaw określonych towarów i kaucji gwarancyjnej. Natomiast w ustawie o VAT i Ordynacji podatkowej wprowadzone mają zostać nowe przepisy dotyczące solidarnej odpowiedzialności pełnomocnika rejestrującego podatnika za zaległości podatkowe podatnika powstałe w ciągu 6 miesięcy od dnia zarejestrowania tego podatnika jako podatnika VAT.

Nowe, proponowane przez ministra finansów, rozwiązania mają na celu lepszą weryfikację podmiotów trafiających do rejestru podatników VAT. Pojawić się ma m.in. kaucja rejestracyjna, możliwa ma być odmowa rejestracji podmiotu jako podatnika VAT, zmienić się mają zasady wykreślenia podatnika z rejestru VAT. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2017 r.

5 września 2016 r. Sejm zaakceptował wszystkie poprawki Senatu do ustawy przewidującej centralizację rozliczeń VAT w samorządach. Jedna z tych poprawek przewiduje zmianę terminu wejścia z życie ustawy z 1 września na 1 października 2016 r.

Dostawy towarów dokonywane na terytorium Polski są opodatkowane krajowym podatkiem VAT (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Transakcji takich może dokonywać również podmiot zagraniczny (niemający w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności). Czy taki dostawca jest zobligowany do zarejestrowania się w Polsce na potrzeby podatku VAT.

Metoda odliczania VAT, wskazana przez ministra finansów, jest w wielu przypadkach ewidentnie niekorzystna dla samorządów. Dlatego wolą one opracować własny algorytm. Gra toczy się o miliony złotych. Chodzi o wprowadzony już z początkiem 2016 roku prewspółczynnik, czyli sposób liczenia, jaką część VAT wykazanego na fakturach zakupowych można odliczyć od podatku należnego.

W dniu 22 lipca 2016 r. Sejm uchwalił obowiązkową „centralizację rozliczenia VAT” we wszystkich jednostkach samorządu terytorialnego, którym dano niewykonalny termin przeprowadzenia tej operacji: 3 miesiące – między dniem 1 października a dniem 31 grudnia 2016 r.

Sprzedaż nieruchomości (gospodarstwa rolnego) nabytego przez przedsiębiorcę do majątku prywatnego (niezwiązanego z działalnością gospodarczą) nie powinna podlegać podatkowi VAT. Sprzedaż ta będzie się bowiem mieściła w zarządzie majątkiem prywatnym, a do nabycia działki nie doszło w celu dalszej odsprzedaży w celach zarobkowych.

Ministerstwo Finansów pracuje nad kolejnymi zmianami uszczelniającymi VAT. Jak powiedział 3 sierpnia 2016 r. wiceminister finansów Wiesław Jasiński, nowelizacja ustawy o VAT i towarzyszące jej zmiany w Ordynacji podatkowej oraz Kodeksie karnym skarbowym będzie skierowana do Sejmu we wrześniu. Zmiany będą dotyczyć m.in. rejestracji i wyrejestrowania firm, czy odwrotnego VAT-u. Zlikwidowane będą kwartalne rozliczenia i ponownie pojawią się sankcje podatkowe za nierzetelne rozliczenie VAT.

Trwają prace parlamentarne nad ustawą wprowadzającą centralizację rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego. Komisje Senatu zgłosiły 2 sierpnia 2016 r. piętnaście, głównie legislacyjnych, poprawek do ustawy. Przewidują one m.in. zmianę wejścia w życie ustawy (na 1 października 2016 r.) oraz przywrócenie rządowego brzmienia jednego z przepisów.

Od 1 stycznia 2017 r. zostanie wprowadzona centralizacja rozliczeń w jednostkach samorządu terytorialnego w zakresie podatku VAT. Ustawa przewidująca centralizację rozliczeń VAT w samorządach została jednogłośnie przyjęta w przez Sejm.

Przygotowanie do kontroli z wykorzystaniem Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK) to temat bardzo gorący w ostatnim czasie. Mimo to nadal istnieje grupa podatników, która została praktycznie pominięta w zakresie JPK, czyli jednostki samorządu terytorialnego.

Lobby zainteresowane destrukcją podatku VAT, mające w naszym kraju ogromne wpływy przez poprzednie 8 lat, w dalszym ciągu nie oddało władzy nad tym podatkiem. Na razie ma same sukcesy: storpedowało skutecznie uchwalenie nowej ustawy o tym podatku, której projekt powstał w czasie kampanii wyborczej, zachowując przez to wszystkie luki w tym podatku.

Od 1 stycznia 2017 roku jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa) będą musiały rozliczać podatek VAT wraz ze wszystkimi swoimi jednostkami organizacyjnymi. Zatem jednostki organizacyjne nie będą mogły rozliczać się odrębnie. Taką centralizację rozliczeń VAT jednostek organizacyjnych samorządów terytorialnych, zakłada projekt ustawy, którym w środę 6 lipca 2016 r. ma zająć się rząd.

Ustanawiając kryteria oceny projektów w poszczególnych konkursach, samorządy województw mogą, silniej lub słabiej, wpływać na sposób i kierunek wydatkowania środków przekazywanych beneficjentom w formie pomocy publicznej. Jedną z takich możliwości dają regionalne inteligentne specjalizacje. Jaki mają one wpływ na szansę uzyskania dofinansowania projektów w poszczególnych województwach?

W dniu 14 czerwca 2016 r. przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Poznaniu zapadł precedensowy wyrok w sprawie podatku od towarów i usług od opłat za czynności wykonywane przez komorników sądowych (sygn. I SA/Po 309/16). W wydanym w wyniku skargi na niekorzystną interpretację indywidualną prawa podatkowego wyroku WSA uznał, iż komornik nie jest podatnikiem podatku VAT. Sąd w sposób wyraźny stanął więc w opozycji do stanowiska Ministerstwa Finansów, zaprezentowanego w zmienionej w dniu 9 czerwca 2015 r. interpretacji ogólnej numer PT1.050.1.2015.LJU.19.

1 lipca 2016 r. jest istotną datą dla polskiego systemu podatkowego. Od tego dnia duże podmioty muszą przekazywać, na żądanie organów podatkowych, księgi podatkowe oraz dowody księgowe w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK). To rozwiązanie może znacznie usprawnić i przyspieszyć kontrole fiskusa, ale wiąże się jednak z obowiązkiem posiadania odpowiednich systemów informatycznych. Tym bardziej, że struktura JPK będzie stopniowo rozszerzana o kolejne elementy.

W obrocie gospodarczym faktura wystawiana jest przede wszystkim przez sprzedawcę towarów lub usług. Wyjątek od tej zasady stanowi faktura wystawiana w przypadku nabycia produktów rolnych od rolnika ryczałtowego. Wówczas to nabywca tych produktów, zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, wystawia fakturę oznaczoną „faktura VAT RR”.

Na początku kwietnia 2016 r. rusza program Rodzina 500+. To nie tylko wyzwanie organizacyjne dla organów samorządowych, ale także kwestia, nad którą muszą się poważnie pochylić służby finansowo-księgowe urzędów. Środki z programu Rodzina 500+ są środkami publicznymi i organ odpowiedzialny za ich rozdystrybuowanie musi zadbać o właściwe ujęcie w księgach rachunkowych i sprawozdaniach budżetowych. Zasada ta dotyczy też środków, które będą przeznaczone na obsługę organizacyjną (administracyjną) programu Rodzina 500+.

Dostosowanie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie kwoty wolnej od podatku a jednocześnie spowodowanie, by na tej zmianie nie straciły samorządy - taki jest cel przygotowanego przez klub PO projektu nowelizacji ustawy, którym zajmie się Sejm.

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników, zawiera sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej działalności i dokonywanych nabyć oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku VAT naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji. Jak należy określić proporcję dla uczelni publicznej?

Ministerstwo Finansów przedstawiło zasady obliczania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, podając sposoby wyliczania proporcji do odliczenia VAT dla jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego, samorządowych i państwowych instytucji kultury, uczelni publicznych oraz instytutów badawczych.

18 stycznia 2016 r. na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowany został projekt ustawy o zasadach rozliczeń w podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków europejskich przez jednostki samorządu terytorialnego oraz o zmianie ustawy o finansach publicznych. Zakłada on centralizację rozliczeń VAT samorządów z podległymi im jednostkami, co w uproszczeniu oznacza, że dany samorząd oraz wszystkie podległe mu jednostki zobowiązane będą do składania jednej deklaracji VAT-7.

Zostanie podatnikiem VAT jest dla wielu przedsiębiorców decyzją w pełni dobrowolną. Jeśli nie przekroczono limitu przychodów albo wykonywana działalność nie jest odgórnie zobligowana do rejestracji, nie ma takiego obowiązku. Warto jednak sprawdzić, jakie korzyści może przynieść rejestracja do VAT.

Przedsiębiorca, który jest podatnikiem VAT, kupił jako osoba fizyczna materiały budowlane potrzebne do remontu domu. Sprzedający wystawił fakturę VAT i wskazał jako nabywcę podatnika, czyli podmiot prowadzący działalność gospodarczą, gdyż kiedyś kupował on materiały budowlane na firmę. Czy w takiej sytuacji przedsiębiorca jako osoba fizyczna może teraz wystawić notę korygującą?

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego cechę samodzielności w prowadzeniu działalności gospodarczej muszą mieć podatnicy, których statuuje art. 15 ustawy o VAT, a cała reszta (czyli większość), o której mowa w art. 16 i 17, już nie.

Po zmianach w zakresie właściwości miejscowej urzędów, które obowiązują od 1 stycznia 2016 roku, wystarczy obecnie wynająć biuro w innym mieście, aby zmienić swój urząd w sprawach podatku VAT. Nowelizacja może więc przyczynić się do zwiększenia liczby podatników VAT zmieniających właściwość organu podatkowego. Według urzędników nie powinno to jednak sparaliżować działalności urzędów.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt ustawy dotyczący rozliczeń podatku VAT przez samorządy. Zdaniem ekspertów rozwiązania zawarte w projekcie są krokiem w dobrym kierunku, ale powinny bardziej uwzględniać interesy gmin. Podkreślają jednak, że propozycje są zbyt skomplikowane.

Ministerstwo Finansów przygotowało 18 stycznia 2016 r. oficjalny projekt specustawy, która ma uregulować zasady centralizacji VAT w samorządach. Zgodnie z tym projektem 1 marca 2016 r. samorządy wstąpią we wszystkie prawa i obowiązki jednostek budżetowych i zakładów budżetowych, przy czym w okresie do 31 grudnia 2016 r. w dalszym ciągu będą mogły utrzymywać odrębne rozliczenia. Mogą jednak również zacząć rozliczać się łącznie.

Wyroki NSA, zgodnie z którymi samorządowe jednostki i zakłady budżetowe nie są podatnikami VAT otwierają drogę do „odzyskania” przez samorząd terytorialny kolejnych miliardów złotych za lata 2011-2015. Daje to w sumie skutek fiskalny wynoszący 36 mld zł do zwrotu, co dla budżetu jest wyrokiem śmierci nie tylko na 2016 rok – pisze profesor Witold Modzelewski. Te wyroki zdaniem Modzelewskiego nie powinny być powodem zmian przepisów przed rozpatrzeniem tych problemów przez NSA w składzie całej Izby lub nawet pełnego składu tego sądu.

Wyrok TSUE z dnia 29 września 2015 r. C-276/14 nie rozstrzyga o konieczności jakiejś „centralizacji” rozliczenia VAT w gminach - uważa profesor Witold Modzelewski.

Kto jest podatnikiem VAT? Co to znaczy „samodzielnie” wykonywać działalność gospodarczą „bez względu na cel i rezultat”? Problem ten wyjaśnia profesor Witold Modzelewski i nazywa go zmorą wszystkich podatników VAT.

W Sejmie trwają prace nad prezydenckim projektem ustawy podwyższającej tzw. kwotę wolną od podatku. Efektem zmiany u stawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie zwiększenie wysokości dochodu uzyskiwanego m.in. przez pracowników ze stosunku pracy. Co istotne, uzyskanie wyższej płacy netto nie będzie powiązane z obciążeniem pracodawcy dodatkowymi kosztami. Zdaniem BCC, proponowana zmiana jest korzystnym rozwiązaniem. Wzrost kwoty wolnej od podatku powinien przełożyć się na zwiększoną konsumpcję, a w konsekwencji na wzrost gospodarczy i wyższe wpływy podatkowe.

Samorząd terytorialny, Podatnik VAT

Obowiązek składania korekty JPK_VAT

Firmy sezonowe wykreślane z rejestru VAT

Wykreślenie podatnika VAT z rejestru – zmiany od 2017 roku

Kiedy podatnik VAT może być wykreślony z rejestru podatników

Konsekwencje dokonania zakupu od podmiotu wykreślonego z rejestru VAT

Czy ktoś, kto udaje podatnika dla wyłudzenia korzyści podatkowych jest w sensie prawnym „podatnikiem”?

Wykreślenie podatnika VAT z rejestru za transakcje z oszustami

Wystawianie faktur dla gminnych jednostek i zakładów budżetowych - zmiany 2017

Rejestracja podatników VAT 2017 - nowe uprawnienia organów podatkowych

Kto jest „podwykonawcą” usług wymienionych w załączniku nr 14 do ustawy o VAT?

Centralizacja VAT w JST – wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Nowy wzór VAT-R od 2017 roku

Czy podmiot wyłudzający VAT jest w sensie prawnym „podatnikiem” tego podatku?

Prawa i obowiązki czynnych podatników VAT

Nowe zasady wynagradzania członków organów spółek z udziałem Skarbu Państwa lub samorządu

Rejestracja i wyrejestrowanie podatnika VAT od 2017 r.

VAT-R (wersja 12) – jak wypełnić zgłoszenie rejestracyjne w VAT

Jak sprawdzić kontrahenta dla celów rozliczeń VAT

Solidarna odpowiedzialność za zaległości podatkowe w VAT – zmiany od 2017 roku

Zmiany w VAT od 2017 roku - rejestracja i wyrejestrowywanie podatników VAT

Centralizacja rozliczeń VAT w gminach od 1 października 2016 r.

Dostawca zagraniczny a rejestracja na potrzeby VAT w Polsce

Metoda przychodowa ustalania prewspółczynnika VAT niekorzystna dla gmin

Budżet państwa straci na „centralizacji rozliczeń VAT-u” w samorządzie terytorialnym

Czy sprzedaż gospodarstwa rolnego nabytego przez przedsiębiorcę do majątku prywatnego jest opodatkowana VAT?

Zmiany w VAT 2016 - rejestracja podatników i nowe sankcje

Centralizacja VAT w samorządach - poprawki Senatu

Centralizacja rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego od 2017 r.

JPK w jednostkach samorządu terytorialnego

„Centralizacja” rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego skończy się katastrofą budżetu państwa

Centralizacja rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego od 2017 roku

Jaki wpływ mają regionalne inteligentne specjalizacje na uzyskanie dofinansowania projektów

WSA nie uznaje komornika za podatnika VAT

Od 1 lipca duzi podatnicy muszą udostępniać do kontroli Jednolity Plik Kontrolny

Faktura VAT RR - zasady dotyczące wystawiania i rozliczania

Jak ująć program Rodzina 500+ w księgach rachunkowych

Projekt nowelizacji ustawy o PIT w zakresie kwoty wolnej

Sposób wyliczenia proporcji odliczenia VAT dla uczelni publicznej

Zasady wyliczania proporcji do celów odliczenia VAT

Centralizacja rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego już od marca 2016 r.

Czy warto być VAT-owcem?

Czy przedsiębiorca jako osoba fizyczna może wystawić notę korygującą

Czy każdy podatnik VAT musi – aby być podatnikiem – „samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą”?

Jak zmienić urząd w sprawach podatku VAT po 1 stycznia 2016 r.

Propozycje dotyczące rozliczeń VAT w gminach zbyt skomplikowane

Centralizacja rozliczeń VAT w samorządach - projekt ustawy

Wątpliwe interpretacje sądowe nie mogą być podstawą zmian w VAT

VAT w gminach 2016 – nie ma konieczności centralizacji rozliczeń

Podatnik VAT - definicja

Wzrost kwoty wolnej od podatku w 2016 r.