Tematy - Spółka z o.o., Zarządzanie - INFOR.PL

Nowe przepisy dotyczące raportowania tzw. schematów podatkowych zmienią sposób zarządzania wielu firm o kapitale państwowym i komunalnym (i nie tylko) – twierdzi profesor Witold Modzelewski.

Jeżeli spółka dokonuje wymiany własnych udziałów na udziały wspólników innej spółki i równocześnie, uzyskując w tej innej spółce większość praw głosu albo posiadając już taką większość, zwiększa ilość udziałów w tej innej spółce, wtedy do przychodów nie zalicza się wartości udziałów przekazanych udziałowcom tej innej spółki oraz wartości udziałów nabytych przez spółkę.

Jeżeli w spółce z o.o. w danym roku obrotowym zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka odnotowała stratę albo osiągnęła zysk w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek, wspólnicy zwracają zaliczki w całości lub w części. Oznacza to, że zgodnie z nowymi przepisami, zaliczka na poczet dywidendy w spółce z o.o. będzie miała definitywnie charakter zwrotny.

Dokonanie wyboru optymalnej formy otrzymywania wynagrodzenia przez wspólnika spółki z o.o. powinno być poprzedzony gruntowną analizą. W szczególności należy brać pod uwagę relacje pomiędzy wspólnikiem a spółką, m.in. to, czy wspólnik zamierza na rzecz spółki świadczyć usługi lub dostarczać rzeczy, czy chce być objęty systemem ubezpieczeń społecznych, a także czy wspólnikowi bardziej zależy na stałości własnych dochodów, czy na rozwoju spółki.

Spółka z o.o. będąca wspólnikiem innej spółki z o.o., przekształconej w spółkę komandytową, korzysta ze zwolnienia z CIT, o ile spełnione są przesłanki z art. 22 ust. 4 ustawy o CIT oraz celem transakcji nie jest uzyskanie zwolnienia od podatku dochodowego, a podejmowane czynności mają charakter rzeczywisty.

Niezależnie od wielkości zakładanej firmy, cel jest jeden: takie ukształtowanie biznesu, żeby był on bezpieczny i jak najkorzystniejszy podatkowo. Pod tym względem warto rozważyć prowadzenie działalności w formie spółki z o.o. spółki komandytowej, która od lat jest popularną praktyką zarówno wśród największych, jaki i mniejszych podmiotów.

Projekty, w różnorodnych postaciach, były realizowane od zarania dziejów. Przykładami mogą tu być zakładanie osad, budowa dróg, przygotowywanie i prowadzenie wojen i słynne budowle: piramidy egipskie, mur chiński czy wieża Babel. Projektami tymi nie zarządzano jednak za pomocą takich metod, jak obecnie. Zrealizowano je dzięki ogromnemu wysiłkowi wielu ludzi, którzy nie tworzyli zespołu projektowego zarządzanego przez kierownika projektu, a nazwisko żadnego z wykonawców nie przeszło do historii.

Fiskus wypowiedział się w kwestii możliwości zaliczenia wypłaconych przez spółkę należnych odsetek od udzielonej pożyczki do kosztów uzyskania przychodu, w przypadku gdy pożyczka udzielana jest przez jednego ze wspólników spółki.

Prowadzenie działalności w zakresie zakładów bukmacherskich jest szczególnie regulowane przez polskie prawo. Do legalnego prowadzenia tego rodzaju działalności niezbędne jest posiadanie zezwolenia Ministerstwa Finansów. Przedsiębiorca, który chce je uzyskać, musi spełnić szereg wymogów ustawowych.

Wprowadzenie do polskiego prawa od 2019 r. prostej spółki akcyjnej (PSA) dedykowanej start-upom – takie rozwiązanie zawiera projektem zmian Kodeksu spółek handlowych, nad którym pracuje Ministerstwo Rozwoju. Czy to nowe rozwiązanie stworzy odpowiednie warunki prawne do rozwoju innowacyjnych projektów?

W przypadku gdy egzekucja z majątku spółki z o.o. staje się bezskuteczna, to za jej zobowiązania podatkowe całym swym majątkiem odpowiadają solidarnie członkowie jej zarządu. Jednakże, powstanie zaległości musi nastąpić w okresie pełnienia funkcji członka zarządu, a on w odpowiednim czasie nie dokonał zgłoszenia wniosku o upadłość bądź otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.

Wynagrodzenie prezesa jednoosobowej spółki z o.o., pełniącego funkcję na podstawie powołania uchwałą nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników stanowi koszt uzyskania przychodów. Taką wykładnię potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 28 czerwca 2018 r.

Zastanawiasz się jak wypłacać pieniądze ze spółki z o.o. oraz jak uniknąć podwójnego opodatkowania? W tym artykule znajdziesz odpowiedzi na najczęstsze pytania związane z tą kwestią!

W świetle przepisów kodeksu spółek handlowych ilość głosów przypadających na jeden udział uzależniona jest od rodzaju udziałów w danej spółce z o.o. Jeżeli kapitał zakładowy dzieli się na udziały o równej wartości nominalnej, na jeden udział przypada jeden głos. Co natomiast w sytuacji, gdy udziały w spółce nie mają równej wysokości?

Czy świadczenie otrzymane przez spółkę w związku z nieodpłatnym wypełnianiem obowiązków przez członków zarządu w sytuacji, gdy spełniający może uzyskać w przyszłości wzajemną korzyść majątkową (np. prawo do dywidendy) jest nieodpłatnym świadczeniem w rozumieniu ustawy o CIT? Warto zapoznać się z orzecznictwem oraz interpretacjami podatkowymi w tym zakresie.

W świetle obowiązującego prawa odwołanie członka zarządu spółki z o.o. jest skuteczne z chwilą podjęcia uchwały przez wspólników. W uchwale takiej można także wskazać termin, od którego wywoła ona skutki prawne. Uchwała taka powinna zostać podjęta bezwzględną większością głosów.

Nabycie przez spółkę udziałów wspólnika bez wynagrodzenia lub po cenie niższej niż wartość rynkowa, w celu ich umorzenia nie jest świadczeniem nieodpłatnym i jest zdarzeniem neutralnym podatkowo na gruncie ustawy o CIT.

Dokonując wyboru formy prowadzenia działalności gospodarczej, należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Po pierwsze, trzeba zastanowić się nad efektywnością podatkową danej formy. Po drugie – nad optymalizacją wyeksponowania majątku osobistego na ryzyko gospodarcze. Po trzecie – nad stopniem skomplikowania procedur i nad kosztami, z jakimi należy się liczyć przy konkretnej formie prawnej.

Zwrot kosztów z tytułu dojazdu członka Rady Nadzorczej spółki z o.o. z miejscowości gdzie mieszka do miejscowości, gdzie znajduje się siedziba spółki na posiedzenie Rady Nadzorczej i wypłacone z tego tytułu kwoty nie są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Członek Rady Nadzorczej nie jest bowiem pracownikiem spółki, a dojazd na posiedzenie rady nadzorczej nie jest podróżą służbową ani nawet „podróżą” w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b) ustawy o PIT. Zatem zwrócone członkowi rady nadzorczej koszty dojazdu trzeba opodatkować a spółka zwracająca te koszty ma obowiązek poboru i odprowadzenia zaliczki na PIT.

W sytuacji gdy zysk wypracowany przez spółkę z o.o., a zgromadzony na jej kapitale zapasowym, nie został uprzednio (w tym na moment przekształcenia tej spółki w spółkę komandytową) opodatkowany, to późniejsza wypłata tego zysku będzie podlegała opodatkowaniu jako dochód (przychód) z udziału w zyskach osób prawnych.

Odpowiedzialność członków zarządu spółek kapitałowych (spółka akcyjna lub spółka z o.o.) za niezapłacone zobowiązania podatkowe tej spółki jest jednym z przykładów odpowiedzialności za „nieswoje długi”. Innymi słowy, jest to odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe osób trzecich.

Jednym z częstszych, o ile nie najczęstszym pytaniem od naszych potencjalnych klientów jest: „Jak i czy w ogóle możliwe jest prowadzenie firmy bez opłacania ZUS?” Jest możliwe, jak najbardziej - w tym artykule postaramy się rozwinąć właśnie ten temat.

Jeżeli wspólnik spółki z o.o. w ramach zobowiązania wynikającego z umowy spółki, opartego na art. 159 i art. 176 § 1 Kodeksu spółek handlowych, świadczy na jej rzecz dodatkowe usługi (powtarzające się świadczenia niepieniężne) bez wynagrodzenia, to spółka ta otrzymuje w ten sposób nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W wyniku zmian, które weszły w życie na początku tego roku osoby pełniące funkcje członków zarządów i osiągające przychody w spółkach są zobowiązane rozliczać uzyskiwane wynagrodzenie tylko zgodnie ze skalą podatku dochodowego PIT obowiązującego w Polsce, a więc w wysokości 18% i 32%.

Praktyka w stosowaniu przepisów o opodatkowaniu stawką 70% odpraw i odszkodowań należnych członkom zarządu spółek z udziałem Skarbu Państwa pokazuje wyraźnie, że radykalizm rozwiązań przewidzianych w obowiązujących od początku 2016 r. przepisach został znacząco złagodzony przez ich nieprecyzyjność. Z drugiej zaś strony z tego samego powodu organy podatkowe mogą pozwolić sobie na swobodną interpretację przepisów w sposób niekorzystny dla podatnika.

Czy członkowie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają za zobowiązania spółki powstałe po objęciu funkcji w zarządzie w przypadku, gdy spółka była już wcześniej niewypłacalna?

Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wydatki na nabycie przez spółkę z o.o. polisy OC dla członków zarządu i członków rady nadzorczej nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów spółki. Wydatki te nie mają bowiem na celu osiągnięcia przychodów przez spółkę (ani zabezpieczenia jej źródła przychodów), lecz są ponoszone aby chronić od odpowiedzialności cywilnej (np. odszkodowawczej) osoby fizyczne pełniące te funkcje. Czyli są ponoszone nie w interesie spółki tylko w interesie tych członków organów spółki. Poza tym tego typu wydatki na rzecz pracowników i członków rad nadzorczych są wprost wyłączone z kosztów na podstawie ustawy o CIT.

Zmiany przewidziane ustawą z dnia 26 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym wprowadzają nowe obowiązki dla podmiotów zarejestrowanych w KRS. Wchodząca w życie nowelizacja stanowi kolejny krok w kierunku integracji rejestrów handlowych w ramach europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz informatyzacji obowiązków sprawozdawczych spółek. Nowela ta wprowadzana będzie stopniowo, począwszy od 15 marca 2018 r., gdy wejdzie w życie większość przepisów, w tym dotyczących form składania sprawozdań finansowych, poprzez 1 października 2018 r. (elektroniczne sprawozdania finansowe) aż po 1 marca 2020 r.

Indywidualny przedsiębiorca może ponownie odliczyć wydatki na zakup kasy fiskalnej, jeżeli dokona przekształcenia w spółkę z o.o. Ponowne skorzystanie z ulgi nie jest możliwe przy innych rodzajach przekształceń.

Członkowie zarządu odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie ze spółką za zobowiązania spółki. Taka odpowiedzialność wystąpi - jak podkreśla ekspert Grant Thornton - jeżeli egzekucja okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu nie wykazał, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające ogłoszeniu upadłości (postępowanie układowe) albo niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) nastąpiło bez jego winy.

Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztem uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia udziałów spółki objętych w zamian za wkład pieniężny będzie kwota środków pieniężnych wniesiona do spółki tytułem wkładu pieniężnego.

Holistyczne podejście do zarządzania pracownikami, połączone z zaawansowanymi technologiami oraz świeżym spojrzeniem na strukturę organizacyjną, przestrzeń biurową i kulturę korporacyjną tworzą łańcuch wartości talentów. Czy w Twojej firmie łańcuch wartości talentów to słabe ogniwo?

W razie odpłatnego zbycia udziałów przez spółkę osobową, podatnik jako wspólnik spółki osobowej będzie uprawniony do rozpoznania – proporcjonalnie do przysługującego mu prawa do udziału w zysku spółki osobowej – kosztów uzyskania przychodów, w wysokości odpowiadającej wydatkom poniesionym przez spółkę kapitałową na nabycie udziałów w ramach wymiany udziałów, tj. wartości nominalnej udziałów wydanych przez spółkę kapitałową w zamian za udziały.

Usługi zarządzania w swojej istocie nie są związane z udzielaniem opinii czy porad. Charakteryzują się one działalnością polegającą na podejmowaniu decyzji czy też prowadzeniu bieżących spraw spółki w tym jej reprezentacji. W związku z tym usługi zarządzania świadczone na rzecz spółek kapitałowych przez ich członków zarządu nie stanowią usług doradczych. W konsekwencji zarządzający spółkami kapitałowymi mogą korzystać ze zwolnienia z podatku VAT.

Zawarcie umowy sprzedaży udziałów wywołuje skutek między stronami tej umowy – tj. aktualnym oraz nowym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Przepisy kodeksu spółek handlowych nakładają na strony takiej transakcji obowiązek powiadomienia spółki. Powstaje pytanie jaki skutek ma to powiadomienie i co jest wymagane dla skutecznego zbycia udziałów w spółce z o.o.? Temat ten może pozornie wydawać się teoretyczny, ale z pewnością może on mieć istotne znaczenie praktyczne.

Spółka powinna uniknąć nałożenia na jej wspólników obowiązków podatkowych, jeżeli jej siedziba statutowa zostanie przeniesiona za granicę z wykorzystaniem instytucji transgranicznego przekształcenia. Tak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE.

Wśród form prowadzenia działalności gospodarczej, które cieszą się największą popularnością na Ukrainie znajdują się spółka z o.o. oraz przedsiębiorstwo prywatne. Dokonując wyboru najodpowiedniejszej formy prowadzenia działalności należy wziąć pod uwagę rodzaj planowanej działalności gospodarczej, relacje z ukraińskimi wspólnikami, rozmiar inwestycji i zakres odpowiedzialności założyciela za zobowiązania przyszłej spółki.

Członkowie zarządu mieli dotychczas wiele możliwości prowadzenia swojej współpracy ze spółką, która ich powołała na to stanowisko. W przeważającej części była to umowa cywilno-prawna nakierowana na powołanie odpowiedniej osoby, do wykonywania funkcji zarządczo-kontrolnych nad prowadzoną działalnością. Inną formą, równoległą do funkcji członka zarządu, było zakładanie działalności gospodarczej. Format ten, przez długi czas sprawdzał się zarówno po stronie spółki oraz po stronie członka zarządu.

Spółka z o.o. jest co do zasady reprezentowana przez zarząd, który został przy niej ustanowiony. Można jednak wymienić kilka przypadków, w których dojdzie do nieprawidłowej reprezentacji spółki z o.o. W zależności od sytuacji skutki takiej nieprawidłowej reprezentacji będą odmienne.

Tysiące przedsiębiorców prowadzi działalność w formie jednoosobowej działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG. W wielu przypadkach zasadne jest rozważenie przez przedsiębiorcę zmiany formy organizacyjno – prawnej prowadzonego biznesu. Jednym z takich sposobów zmiany formy organizacyjno-prawnej jest przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową. W niniejszym artykule postaram się przybliżyć kwestie związane z przekształceniem działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Jak mówi popularna maksyma pewne są tylko śmierć i podatki. Benjamin Franklin wypowiadając te słowa miał sporo racji, jednak gdyby żył dzisiaj i odwiedził dobrego doradcę podatkowego, szybko zmieniłby zdanie. W poniższym artykule pokażemy, jak firmy na całym świecie redukują podatek dochodowy prawie do zera procent. Brzmi niesamowicie? Czytaj dalej.

Spółka, w której włoscy konsultanci przez dwa lata wdrażają lean manufacturing, nie opłaci podatku u źródła za ich usługi, które kwalifikują się do usług doradczych, a nie do przekazania know-how.

W momencie likwidacji spółek niejednokrotnie zdarza się sytuacja, że podmioty te nie są w stanie rozliczyć się z wszystkich zaciągniętych długów. Poza czynnościami związanymi z rozwiązaniem działalności oraz jej wykreśleniem z Krajowego Rejestru Sądowego pozostaje jeszcze kwestia nieuregulowanych zobowiązań. Jak spółki powinny potraktować kwoty, które nie zostały pokryte w ramach postępowania likwidacyjnego?

Jak w kontekście ustawy o VAT należy rozpatrywać usługi wykonywane przez członków zarządu spółek na podstawie umów cywilnoprawnych? Zdaniem Ministerstwa Finansów w przypadku gdy analiza umowy pomiędzy zarządzającym a spółką wykaże, że spełnione są trzy ściśle określone warunki, to zarządzającego nie można uznać za podatnika VAT.

Sukcesja to przejście praw i obowiązków na następcę prawnego, co w praktyce oznacza zachowanie ciągłości funkcjonowania firmy, mimo zmiany pokoleniowej. Przeprowadzenie wynikającej stąd zmiany w zarządzaniu przedsiębiorstwem jest dla założyciela firmy poważnym wyzwaniem, do czego warto przygotować się odpowiednio wcześnie. Na sukcesję najlepiej spojrzeć jak na proces nieunikniony oraz konieczny. Jeżeli jest dobrze zaplanowany i przygotowany, pozwoli na umocnienie przedsiębiorstwa.

W przypadku objęcia udziałów lub akcji w podwyższonym kapitale zakładowym podmiotu powiązanego w zamian za wkład pieniężny lub niepieniężny, występuje konieczność sporządzenie dokumentacji cen transferowych. Obowiązek dokumentacji występuje również wtedy, gdy objęcie udziałów lub akcji następuje w formie potrącenia wzajemnych wierzytelności, czy też za wkład niepieniężny (aport).

Organy podatkowe mogą zastosować instytucję oszacowania dochodu przewidzianą przepisami w przypadku wątpliwości, co do rynkowego charakteru transakcji. Nie jest wymagane do tego szerokie badanie porównawcze wielu analogicznych transakcji, tj. dla porównania oraz oceny czy kwestionowana umowa miała charakter rynkowy, wystarczy zbadanie tylko jednej takiej umowy.

Główną zaletą spółki założonej w Delaware jest to, że nie płaci ona podatku dochodowego, podatku VAT oraz składek na ubezpieczenie społeczne. Dochody osiągane z tytułu działalności spółki nie podlegają opodatkowaniu w Polsce. Brak też wymogów w zakresie minimalnego kapitału, a prowadzenie księgowości nie jest obowiązkowe. Równie atrakcyjnym podatkowo dla utworzenia spółki jest stan Wyoming.

Zmiana adresu spółki lub jej siedziby pociągają za sobą konieczność dokonania odpowiedniego zgłoszenia w sądzie rejestrowym czy też urzędzie skarbowym. Jakie konkretnie formalności się z tym wiążą oraz jakie formularze służą do aktualizacji danych spółki?

W praktyce stosowania przepisów prawa podatkowego pojawia się problematyka związana z tym, czy menedżer spółki, który pełni funkcję członka zarządu będąc osobą zatrudnioną na podstawie kontraktu menadżerskiego, może prowadzi jednocześnie działalność gospodarczą, a więc tym samym być przedsiębiorcą.

Spółka z o.o., Zarządzanie

Raportowanie schematów podatkowych w Polsce – wpływ na zarządzanie w firmach

Wymiana udziałów w spółkach z o.o. neutralna podatkowo

Zaliczka na poczet dywidendy w spółce z o.o.

Formy otrzymywania wynagrodzenia przez wspólnika spółki z o.o.

Warunki zwolnienia z CIT wspólnika spółki z o.o. przekształconej w spółkę komandytową

Spółka z o.o. spółka komandytowa – kiedy warto wybrać tę formę prowadzenia działalności?

Zarządzanie projektami – skąd się wzięło i dokąd zmierza?

Czy są kosztem odsetki od pożyczki udzielonej przez wspólnika spółki

Prowadzenie zakładów bukmacherskich – jak uzyskać zezwolenie?

Prosta spółka akcyjna (PSA) od 2019 r.

Odpowiedzialność członka zarządu za zaległości podatkowe spółki z o.o.

Wynagrodzenie prezesa zarządu jednoosobowej spółki z o.o. – koszty uzyskania przychodów

Jak wypłacać pieniądze ze spółki z o.o. bez podwójnego opodatkowania?

Rodzaje udziałów a prawo głosu w spółce z o.o.

Nieodpłatne świadczenie usług przez członka zarządu na rzecz spółki kapitałowej – aspekt podatkowy

Jak sutecznie odwołać członka zarządu spółki z o.o.

Okazyjne nabycie przez spółkę z o.o. udziałów wspólnika w celu ich umorzenia a przychód w CIT

Na co zwrócić uwagę przy wyborze formy prowadzenia działalności

Zwrot kosztów dojazdu członka rady nadzorczej jest opodatkowany PIT

Przekształcenie spółki z o.o. w komandytową – podatek dochodowy od wypłaty zysku

Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania podatkowe spółek

Firma bez ZUS, czyli spółka z o.o.

Usługi wspólników na rzecz spółki świadczone bez wynagrodzenia a przychód w CIT

Zasady opodatkowania dochodów uzyskiwanych przez członków zarządów

Podatek PIT od odszkodowań i odpraw menedżerów

Odpowiedzialność członków zarządu w przypadku niewypłacalności spółki

Czy wydatki spółki na ubezpieczenie OC członków zarządu i rady nadzorczej są kosztem uzyskania przychodów?

Zmiany w obowiązkach spółek względem Krajowego Rejestru Sądowego wchodzą w życie

Z ulgi na zakup kasy fiskalnej można skorzystać dwa razy

Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki

Jak rozliczyć zbycie udziałów objętych w zamian za wkład pieniężny?

Łańcuch wartości talentów w firmie

Zbycie udziałów w sp. z o.o. przez spółkę osobową powstałą z przekształcenia spółki kapitałowej – koszty podatkowe

Świadczenie usług zarządzania przez członka zarządu spółki a zwolnienie z VAT

Co jest wymagane dla skutecznego zbycia udziałów w spółce z o.o.?

Przekształcenie transgraniczne spółki - obowiązek podatkowy

Formy prowadzenia działalności gospodarczej na Ukrainie – sp. z o.o. oraz przedsiębiorstwo prywatne

Usługi zarządzania świadczone przez członka zarządu – skutki w VAT

Skutki nieprawidłowej reprezentacja spółki z o.o.

Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. – zasady i skutki

Szkocka spółka SLP, czyli metoda optymalizacji podatkowej znana od ponad 100 lat

Wdrażanie lean manufacturing a podatek u źródła

Zobowiązania nieuregulowane w trakcie likwidacji spółki - skutki w CIT

Usługi wykonywane przez członków zarządu spółek w świetle ustawy o VAT

Jak przeprowadzić proces sukcesji przedsiębiorstwa?

Dokumentacja cen transferowych przy podwyższeniu kapitału zakładowego

Zastosowanie instytucji oszacowania dochodu przez organy podatkowe

Korzyści podatkowe z założenia spółki w USA (Delaware, Wyoming)

Jak zgłosić zmianę adresu i siedziby spółki?

Czy członek zarządu może być przedsiębiorcą?