Tematy - Kodeks pracy, Urlop wypoczynkowy - INFOR.PL

Zgodnie z definicją wynikającą z przepisów prawa pracy, istotą stosunku pracy jest wykonywanie określonego rodzaju pracy na rzecz pracodawcy oraz pod jego nadzorem i kierownictwem, w miejscu i w czasie wyznaczonym przez niego, za odpowiednim wynagrodzeniem. Czy wobec tego wystarczające przesłanki w tym względzie spełnia umowa o pracę zawarta przez spółkę z jej większościowym udziałowcem? Czy tego typu postępowanie jest dopuszczalne w kontekście prawa pracy, jak i prawa spółek handlowych?

Kodeks pracy oprócz standardowych form zatrudnienia, przewiduje również inne formy angażowania pracowników, do których można zaliczyć np. staże, praktyki czy zatrudnianie młodocianych. Charakteryzują się one szeregiem dwustronnych obowiązków, ale niosą również wiele korzyści, zarówno dla zatrudnianego, jak i zatrudniającego.

Wprowadzenie możliwości stosowania mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników ma na celu pomoc pracodawcy w przezwyciężeniu trudności finansowych spowodowanych wystąpieniem COVID-19. Na mocy ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zwanej popularnie Tarczą antykryzysową, pracodawca może zawrzeć porozumienie z zakładową organizacją związkową, które pozwoli mu na przykład czasowo zrezygnować z wypłaty pracownikom niektórych świadczeń lub ograniczyć ich wysokość.

W trakcie trwa stosunku pracy lub po jego zakończeniu, pracownikowi przysługuje szereg opisanych w Kodeksie pracy świadczeń, odszkodowań czy rekompensat. Można je podzielić na cztery podstawowe grupy: z tytułu utraty pracy, rentowe, emerytalne oraz pośmiertne.

Telepraca to rodzaj zatrudnienia charakteryzujący się regularnym wykonywaniem powierzonych obowiązków poza zakładem pracy przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Definicja oraz charakterystyka tej formy zatrudnienia opisana jest w przepisach Kodeksu pracy. Jako środek komunikacji elektronicznej rozumie się według przepisów np. Internet. Osoba wykonująca pracę o takiej charakterystyce nazywana jest telepracownikiem.

Za naruszenie przepisów dotyczących zaleceń służb sanitarnych i rządu w zakresie bezpieczeństwa pracy w związku z COVID-19 firmom grożą kary finansowe do 30 tys. zł. W określonych przypadkach, kiedy ich zaniechania mogą doprowadzić do rozprzestrzeniania się epidemii koronawirusa, muszą liczyć się także z odpowiedzialnością karną – do ośmiu lat pozbawienia wolności.

Aktualne badania lekarskie powinien mieć każdy z pracowników. Dopuszczenie do pracy osoby bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku jest niezgodne z prawem. W tym artykule zostną omówione najważniejsze kwestie związane z badaniami lekarskimi i Medycyną Pracy.

W specustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 znalazły się zapisy o możliwości polecenia pracownikowi wykonywania tzw. pracy zdalnej. Eksperci wyjaśniają, na czym polegają nowe zmiany oraz jakie prawa i obowiązki mają pracownik i pracodawca.

Upadłość lub likwidacja firmy oznacza koniec działalności podmiotu zatrudniającego pracowników, czyli pracodawcy. Nie oznacza to jednak automatycznego rozwiązania stosunków pracy podmiotów zatrudnianych, ani braku konieczności rozliczenia się z nimi. Rozwiązanie stosunku pracy musi być zgodne z Kodeksem pracy. Wynika z nich wiele praw i obowiązków pracodawcy, jak i uprawnień pracowników zlikwidowanego pracodawcy.

W obecnej sytuacji wielu przedsiębiorców zadaje sobie pytanie, które wydatki na profilaktykę w walce z koronawirusem mogą stanowić koszty uzyskania przychodów. Wątpliwości w tym zakresie wyjaśnia ekspert Grant Thornton.

Pracujemy coraz więcej. Coraz częściej jesteśmy przemęczeni i bywamy przytłoczeni zawodowymi obowiązkami, szczególnie jeśli zajmujemy wysokie, odpowiedzialne stanowiska. Odczuwamy więc potrzebę odpoczynku i idziemy na urlop. Czasem to jednak za mało. A gdyby tak wyjechać na pół roku? Z pomocą może przyjść urlop sabbatical. Prawo pracy w Polsce gwarantuje każdemu pracownikowi co do zasady odpowiednio 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego, jednak obecne warunki aktywności zawodowej, wywołują potrzebę znacznie dłuższej przerwy od obowiązków służbowych. Coraz częściej staje się to konieczne, by uniknąć wypalenia zawodowego oraz znaczącego spadku zaangażowania w pracę zespołu, co w sposób bezpośredni odbija się na wynikach i stanie całej organizacji. Urlop regeneracyjny, nazywany właśnie sabbatical jest coraz częściej spotykany w korporacjach na całym świcie. Czym jest taki urlop i kto może sobie na niego pozwolić tłumaczy aplikant radcowski Agata Majewska z Kancelarii Ślązak, Zapiór i Wspólnicy.

W 2020 roku trudniej (niż w poprzednim roku) będzie odpocząć w trakcie długich weekendów. Szczególnie skąpa może okazać się majówka. Pewnym pocieszeniem może być fakt, że i tak poza pracą spędzimy ponad jedną trzecią dni 2020 roku.

Przepisy wskazują, że to pracodawca ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez pracowników osobom trzecim, pod warunkiem że szkoda została wyrządzona w związku z wykonywaniem obowiązków pracowniczych. Nie oznacza to jednak, że ponosi odpowiedzialność za każdą szkodę.

Czas pracy osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę nie powinien przekraczać 8 godzin w ciągu doby i 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. Dochodzi jednak do sytuacji, w których pracodawcy zlecają pracownikom pracę ponad wymiar. Jak zatem obliczać wynagrodzenie za godziny nadliczbowe?

Zawarcie stosunku pracy niesie ze sobą wiele obowiązków dla pracodawcy wobec osoby nowo zatrudnianej, można je podzielić na czynności jednorazowe, jak i te wykonywane przez cały okres zawarcia stosunku pracy. Obowiązki wszystkich pracodawców z zasady są takie same, mogą się one jednak nieco różnić ze względu na wielkość przedsiębiorstwa.

Samozatrudnienie, inaczej własna działalność gospodarcza czy działalność B2B (business to business) jest jedną z najpowszechniejszych form świadczenia usług na rzecz innej firmy obok tradycyjnej umowy o pracę, umowy zlecenia czy o dzieło. Niestety sama definicja samozatrudnienia nie została nigdzie w przepisach opisana i w dużym uproszczeniu można przyjąć, że jest to zastąpienie zatrudnienia na podstawie np. umowy o pracę inną umową cywilnoprawną z osobą prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą.

Oprócz ujętych w umowie stosunku pracy zasiłków z ubezpieczenia społecznego czy wynagrodzenia, pracownikom przysługują również pozapłacowe świadczenia, które obejmują m.in. należności wynikające z użytkowania pojazdu niebędącego własnością pracownika, należności z tytułu delegacji pracowniczych, czy te związane z bezpieczeństwem i higieną pracy.

Liczba skarg, jaka co roku trafia do urzędu ochrony konkurencji i konsumentów na touroperatorów, wskazuje, że część turystów zamiast wspomnień relaksu przywozi z wakacji długą listę rozczarowań. Warto mieć na uwadze, że obok uprawnienia do obniżenia ceny podróżny ma prawo domagać się odszkodowania lub zadośćuczynienia za szkody lub krzywdy poniesione w związku z niezgodnościami.

Pracownik, który jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę ma prawo do płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy za czas urlopu wypoczynkowego przysługuje mu wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował.

Członek zarządu związany jest ze spółką tzw. stosunkiem korporacyjnym. Na jego podstawie, w konsekwencji powołania do organu zarządzającego, członek zarządu może wykonywać swoją funkcję. Jednak to nie stosunek korporacyjny jest tym, na podstawie którego najczęściej swoją funkcję pełnią członkowie zarządu. Zdarza się też, że obok stosunku korporacyjnego występuje stosunek pracy lub stosunek cywilnoprawny oparty o umowę zlecenia lub tzw. umowę menadżerską.

6 czerwca 2019 r. została opublikowana w Dzienniku Ustaw nowelizacja Kodeksu pracy z 16 maja 2019 r. Po 3-miesięcznym vacatio legis nowelizacja ta zmieni przepisy Kodeksu pracy w czterech głównych aspektach: w zakresie mobbingu, uprawnień rodzicielskich, wydawania świadectw pracy i przedawnienia roszczeń ze stosunku pracy.

Każdy pracodawca jest zobowiązany do składania dokumentów rozliczeniowych za pracownika, który przebywa na urlopie wychowawczym. W dokumentach rozliczeniowych wykazywane powinny być między innymi składki oraz podstawy wymiaru składek. Zatem nasuwa się pytanie, jak prawidłowo ustalić podstawę wymiaru składek ZUS?

Czas pracy osób niepełnosprawnych nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Osoby niepełnosprawne nie mogą być zatrudnione w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej. O jakich jeszcze obowiązkach wobec pracowników niepełnosprawnych muszą pamiętać pracodawcy?

Od początku 2019 r. obowiązują nowe zasady przechowywania dokumentacji pracowniczej. Okres przechowywania dokumentacji znacznie się skróci. W związku z tymi zmianami, powstał nowy obowiązek – pracodawca wraz ze świadectwem pracy, musi przekazać pracownikowi dodatkowe informacje. Jednak należy pamiętać, że informacje do świadectwa pracy nie wydaje się każdemu pracownikowi, z którym zakończono współpracę.

Zgodnie z przepisami, pracodawca może stosować monitoring wizyjny jeśli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników, ochrony mienia, kontroli produkcji lub zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Wykazanie niezbędności stosowania monitoringu dla co najmniej jednego z wyżej wymienionych celów, jest bezwzględną przesłanką legalności tej formy kontroli.

W ofercie pracy pracodawca będzie musiał zamieścić dokładną kwotę brutto zasadniczego wynagrodzenia (wynagrodzenia podstawowego) lub widełki płacy na danym stanowisku. Takie rozwiązanie zakłada projekt ustawy, który trafił do Sejmu.

Koniec starego i początek nowego roku to szczególnie ważny czas dla pracodawców, z uwagi na szereg określonych obowiązków podatkowych, sprawozdawczych czy też tych bezpośrednio związanymi z pracownikami. Większość z tych obowiązków ma ściśle określony termin.

Nowe zasady prowadzenia akt pracowniczych na potrzeby ZUS zaczną obowiązywać już na początku 2019 r. Skróceniu ulegnie obowiązkowy czas ich przechowywania. Pracodawcy chcący prowadzić dokumentację za pomocą e-akt będą zobowiązani co miesiąc dostarczać do ZUS nowy zakres danych, uwzględniając przy tym zasady ochrony danych osobowych.

22 listopada 2018 r. to bardzo istotna data, jeżeli chodzi o zmiany w prawie pracy. Tego dnia część umów o pracę zawartych na czas określony ulegnie automatycznemu przekształceniu w umowy stałe, czyli na czas nieokreślony.

Prawo do wypowiedzenia umowy o pracę przysługuje każdej ze stron stosunku pracy, w dowolnym momencie. Przepisy precyzyjnie regulują kwestię zakończenia zatrudnienia. Jakie obowiązki i uprawnienia mają pracodawca i pracownik w tym zakresie?

6 listopada 2018 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że Spadkobiercy zmarłego pracownika mogą skutecznie domagać się od jego byłego pracodawcy ekwiwalentu pieniężnego za coroczny płatny urlop, który nie został wykorzystany przez zmarłego. Prawo zmarłego pracownika do ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop jest bowiem przenoszone w drodze dziedziczenia na jego spadkobierców. Jeżeli prawo krajowe wyklucza taką możliwość, to jest w tym zakresie niezgodne z prawem UE, a spadkobiercy mogą powoływać się bezpośrednio na prawo UE zarówno wobec pracodawcy publicznego, jak i pracodawcy prywatnego.

Niskie koszty pracy zwiększają konkurencyjność danego kraju na rynku międzynarodowym, natomiast wysokie koszty często są poważną barierę dla przyciągania inwestorów i tworzenia nowych miejsc pracy. Przyjrzyjmy się zatem, jak wygląda sytuacja, jeżeli chodzi o wysokość kosztów pracy w Polsce i Unii Europejskiej w ostatnich latach.

12 listopada 2018 r. jest dniem wolnym od pracy. Tak zdecydował Sejm podczas posiedzenia w dniu 23 października. Dodatkowy dzień wolny, jak podkreśla Grant Thornton, powoduje, że zmianie ulega współczynnik do wypłaty ekwiwalentu za urlop oraz zatwierdzony harmonogram czasu pracy.

Każdy przedsiębiorca musi pamiętać o stosowaniu monitoringu w swoim zakładzie pracy zgodnie z przepisami Kodeksu pracy. Dodatkowo, należy przeprowadzić inwentaryzację kamer oraz analizę ich ustawienia pod kątem zgodności z celami stosowania monitoringu, a także zasadami wynikającymi z przepisów RODO.

Od stycznia 2019 roku w życie wejdą zmiany w Kodeksie Pracy oraz ustawie o emeryturach i rentach, które pozwolą na rezygnację z papierowych archiwów akt pracowniczych. Jakie zmiany czekają pracodawców i czy warto przejść na e-teczki?

Nowe regulacje w prawie transportowym weszły w życie na początku września tego roku. Teraz należy dołożyć wszelkich starań, aby się do nich dostosować. W celu uniknięcia konsekwencji, należy w pełni zrozumieć co i w jakim stopniu uległo modyfikacjom. Jedną ze zmian jest kara za przekroczenie czasu pracy w porze nocnej.

Pracownicy, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, mają z góry określony system czasu pracy. Może jednak dojść do sytuacji, w której z różnych przyczyn pracodawcy zlecają pracownikom pracę ponad wymiar. Dochodzi wtedy do pracy w godzinach nadliczbowych.

Pracownicy mogą dochodzić odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pracodawcę w pełnej wysokości na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. Przy czym pracownik chcący uzyskać odszkodowanie od pracodawcy musi udowodnić zaistniałą szkodę, winę oraz związek przyczynowy między czynem pracodawcy a szkodą.

Czy wysokość minimalnego odszkodowania wynikającego z umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy powinna być obliczana na podstawie wynagrodzenia brutto czy wynagrodzenia netto?

Podczas letnich miesięcy wiele osób korzysta z urlopu wypoczynkowego. W związku z tym na pewno warto wiedzieć, że w niektórych okolicznościach pracodawca ma prawo odwołać z niego pracownika, a niewykorzystane dni wolne mogą po pewnym czasie przepaść. Jakie są prawa pracownika i pod jakimi warunkami należy wrócić do firmy z urlopu wypoczynkowego?

Jednym z przywilejów osób zatrudnionych na umowę o pracę jest urlop wypoczynkowy zagwarantowany przez Kodeks pracy oraz Konstytucję RP. Powinien być to czas przeznaczony na regenerację sił pracownika, dzięki której będzie mógł efektywnie wykonywać swoją pracę. Jak zatem wygląda udzielenie dwutygodniowego urlopu pracownikowi, który rozpocznie pracę w trakcie roku?

Kodeks pracy jasno rozróżnia umowę o pracę na czas nieokreślony, od umowy o pracę na czas określony. Generalnie, umowy bezterminowe przewidziane są dla pracowników stałych, którzy mają współpracować z danym przedsiębiorcą dłużej, czy nawet na zawsze. Takich pracowników z założenia się docenia i kodeks wprowadza dla nich specjalne prawa oraz ochronę. Ustawodawca zauważył jednak tendencję do zastępowania umów na czas nieokreślony, umowami terminowymi – po to właśnie by ograniczać prawa pracowników. Odpowiedzią między innymi na takie nieetyczne działania pracodawców, była reforma prawa pracy wprowadzona w Polsce w 2016 roku. Zmieniła ona między innymi zasady dotyczące okresów wypowiedzenia oraz urlopów umów na czas określony.

Wejście w życie RODO pociągnęło za sobą zmiany w obszarze ochrony danych osobowych także w innych ustawach. I tak do Kodeksu pracy wprowadzono nowe przepisy w zakresie monitoringu pracowników, które, podobnie jako RODO, obowiązują od 25 maja 2018 r.

Urlop macierzyński przysługuje tylko osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę (nie wliczane są do tego osoby z samozatrudnieniem lub z umową zlecenie). Zasiłek macierzyński otrzymuje natomiast nie tylko osoba zatrudniona na umowę o pracę, ale również może go otrzymać osoba, która pracuje na umowie zlecenie lub samozatrudnieniu.

Pracownik, który chce rozwiązać umowę o pracę ze swoim pracodawcą, musi wiedzieć, jaki okres wypowiedzenia mu przysługuje. Jest to zależne od rodzaju zawartej umowy, czasu, na jaki została zawarta umowa oraz przepracowanego okresu (stażu pracy) u danego pracodawcy, ale nie tylko.

Obecnie, kiedy to rynek pracy staje się rynkiem pracownika, coraz częściej stosowane są klauzule umowne, które zabezpieczają interesy stron stosunku pracowniczego. Jednym z takich instrumentów jest umowa o zakazie konkurencji, która dość wyczerpująco została uregulowana w Kodeksie pracy.

Zbliżający się długi weekend Bożego Ciała oraz wakacje, to najlepszy czas na planowanie urlopów przez pracowników. Według Kodeksu Pracy pracodawca ma obowiązek udzielenia pracownikowi przysługującego mu urlopu w ciągu roku kalendarzowego.

Wejście w życie RODO, czyli unijnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych, wywoła zmiany w polskich przepisach prawa pracy. Zmodyfikowane zostaną regulacje o przetwarzaniu danych osobowych kandydatów do pracy i pracowników. Zmiany dotyczą zatem wszystkich przedsiębiorców, którzy zatrudniają pracowników. Odczują je zwłaszcza firmy zajmujące się rekrutacją oraz przetrzymywaniem i tworzeniem baz danych potencjalnych pracowników dla innych firm.

Pracodawca nie może udzielić pracownikowi nieobecnemu w pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż 30 dni, urlopu wypoczynkowego „na żądanie” bezpośrednio po upływie zwolnienia lekarskiego bez przeprowadzenia kontrolnych badań lekarskich.

Niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, że na założenie działalności gospodarczej decydują się osoby, które są już zatrudnione na podstawie umowy o pracę. Istotną w tej sytuacji kwestią są składki ZUS. Jakim ubezpieczeniom należy podlegać w tym przypadku? Czy osoba prowadząca własną działalność może świadczyć pracę na rzecz pracodawcy i korzystać z urlopów z tytułu zatrudnienia?

Kodeks pracy, Urlop wypoczynkowy

Czy pracownikiem spółki może być wspólnik większościowy

Inne formy zatrudnienia - obopólne korzyści dla pracodawcy i pracownika

Mniej korzystne warunki zatrudnienia pracowników w czasie epidemii koronawirusa

Świadczenia socjalne gwarantowane w Kodeksie pracy

Zdalna forma zatrudnienia - telepraca

Jakie kary grożą firmie za nieprzestrzeganie przepisów o COVID-19

Badania lekarskie pracowników

Praca zdalna - prawa i obowiązki pracodawcy i pracownika

Ustanie stosunku pracy związane z upadłością lub likwidacją miejsca pracy

Wydatki pracodawcy na profilaktykę w walce z koronawirusem w kosztach

Urlop regeneracyjny (sabbatical) - czy w Polsce można wziąć kilka miesięcy urlopu?

Długie weekendy i dni wolne od pracy w 2020 roku

Odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez pracowników osobom trzecim

Jak ustalać wynagrodzenie za godziny nadliczbowe

Obowiązki pracodawcy wobec pracowników nowo zatrudnionych

Samozatrudnienie a umowa o pracę – możliwości, korzyści, koszty

Pozapłacowe świadczenia pracownicze związane z bezpieczeństwem i higieną pracy

Odszkodowanie lub zadośćuczynienie za zmarnowany urlop

Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy - jak obliczyć?

Kiedy członek zarządu spółki nie może być pracownikiem

Zmiany w Kodeksie pracy 2019 – świadectwa pracy, uprawnienia rodzicielskie, mobbing, przedawnienie roszczeń

Urlop wychowawczy - jak ustalić podstawę wymiaru składek ZUS?

Obowiązki pracodawcy wynikające z zatrudnienia osoby niepełnosprawnej

Wydawanie informacji do świadectwa pracy od 2019 r.

Monitoring pracowników w firmie a RODO

Czy wynagrodzenia w Polsce będą jawne?

Jakie obowiązki ma pracodawca na przełomie roku

Dokumentacja ZUS od 2019 r. - e-akta i obowiązki pracodawcy

Rewolucja w umowach o pracę – od 22 listopada 2018 r.

Obowiązki pracodawcy i pracownika przy wypowiedzeniu umowy o pracę

Dziedziczenie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop

Koszty pracy w Polsce na tle Unii Europejskiej

12 listopada wolny od pracy - co z ekwiwalentem i harmonogramem pracy?

Dostosowanie monitoringu do wymogów RODO

E-teczki pracownicze już od 1 stycznia 2019 r.

Czas pracy kierowcy w porze nocnej

Nadgodziny pracowników zatrudnionych na umowę o pracę

Odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia

Jak obliczać wysokość odszkodowania z umowy o zakazie konkurencji

Jak nie dać się odwołać z urlopu wypoczynkowego?

Dwutygodniowy urlop pracownika a zatrudnienie w trakcie roku

Obliczanie okresu wypowiedzenia i dni urlopu według kodeksu pracy w 2018 roku

Kiedy pracodawca może stosować monitoring pracowników - zmiany w Kodeksie pracy 2018

Urlop macierzyński a zasiłek macierzyński

Okres wypowiedzenia umów o pracę

Umowa o zakazie konkurencji

Ile dni urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi na umowę o pracę?

RODO a dane osobowe kandydatów do pracy i pracowników

Urlop na żądanie po długiej chorobie - konieczne są badania lekarskie

Własna działalność gospodarcza z zatrudnieniem na etacie – składki ZUS, urlopy