Tematy - Kodeks spółek handlowych, Przekształcenie spółki - INFOR.PL

Od początku marca tego roku obowiązuje duża nowelizacja kodeksu spółek handlowych. Zmiany polegają m.in. na uproszczeniu dokonywania przekształceń spółek prawa handlowego, a więc możliwości zmiany formy prawnej prowadzonego biznesu. W ślad za tą zmianą idą kolejne, które mogą mieć duże znaczenie dla firm – m.in. korporacyjne prawo wyjścia, na nowo regulujące pozycję wspólników spółek, którzy – nie zgadzając się na planowane przekształcenia – postanowią opuścić spółkę.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa („sp. z o.o. sp. k.”) jest jedną z najczęściej spotykanych form prowadzenia działalności gospodarczej w naszym kraju. Warto przyjrzeć się zatem zaletom i wadom firm prowadzonych w takim modelu, w szczególności w zakresie odpowiedzialności za ich zobowiązania, jak również zasad opodatkowania.

Zgodnie z definicją wynikającą z przepisów prawa pracy, istotą stosunku pracy jest wykonywanie określonego rodzaju pracy na rzecz pracodawcy oraz pod jego nadzorem i kierownictwem, w miejscu i w czasie wyznaczonym przez niego, za odpowiednim wynagrodzeniem. Czy wobec tego wystarczające przesłanki w tym względzie spełnia umowa o pracę zawarta przez spółkę z jej większościowym udziałowcem? Czy tego typu postępowanie jest dopuszczalne w kontekście prawa pracy, jak i prawa spółek handlowych?

W przypadku decyzji o zmianie formy prawnej działalności, przedsiębiorca ma do wyboru kilka możliwych rozwiązań. Niektórzy podatnicy decydują się na jej przekształcenie (restrukturyzację), inni wybierają przeniesienie własności składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części do nowo utworzonego podmiotu. Wybór określonego modelu zależy m.in. od skutków podatkowych planowanej operacji, które będą odmienne w zależności od przyjętego scenariusza.

Spowolnienie gospodarcze wywołane epidemią koronawirusa nie wstrzymało automatycznie zaplanowanych w spółkach procesów restrukturyzacyjnych. Wręcz przeciwnie, konieczność zabezpieczenia majątku i zapewnienia płynności finansowej przedsiębiorstwa w wielu wypadkach przyspieszyła decyzję o reorganizacji biznesu. Biorąc pod uwagę, że przepisy Tarczy Antykryzysowej nie przewidują szczególnych rozwiązać dotyczących przekształceń spółek, podatkowe problemy związane z restrukturyzacjami pozostają aktualne.

Według Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, który rozpatrywał sprawę przekształcenia spółki, wydatki na nabycie udziałów są kosztem uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia tych udziałów. Koszty te wyznacza wartość środków poniesionych dla uzyskania majątku spółki komandytowej, który w dacie ustania bytu prawnego tej spółki, a więc w dacie powstania spółki z o.o., równy był początkowej wartości majątku spółki z o.o.

Przekształcenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w spółkę komandytową to coraz częściej wybierany scenariusz restrukturyzacji biznesu. Taka operacja niewątpliwie zapewnia liczne korzyści, eliminując de facto podwójne opodatkowanie dochodów z jakim mamy do czynienia w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki kapitałowej. W niektórych sytuacjach organy KAS uznają ten model przekształcenia za sposób na unikanie opodatkowania, natomiast w innych dają podatnikom zielone światło dla dokonania transformacji.

W związku z rozprzestrzenianiem się epidemii koronawirusa mogą wystąpić problemy uniemożliwiające zwołanie zgromadzenia wspólników spółek i podejmowania przez nich uchwał. W takiej sytuacji spółka może zwołać posiedzenie zgromadzenia wspólników przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej (tj. w formie wideokonferencji lub telekonferencji). Musi to jednak uwzględniać umowa spółki.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie uchylił decyzję organu podatkowego, odmawiającą spółce prawa do zwrotu podatku od czynności cywilnoprawnych, zapłaconego przy podejmowaniu uchwał, które następnie zostały uchylone.

W obrocie gospodarczym zdarzają się sytuacje, gdy przedsiębiorcy (osoby prawne) decydują się na połączenie, przekształcenie lub zmianę formy prawnej wykonywanej działalności. Istotne jest prawidłowe rozpoznanie skutków podatkowych takich transakcji, gdyż błędy w tym zakresie będą miały skutki zarówno finansowe, gospodarcze, jak i personalne dla osób zarządzających podmiotami.

Na kompetencje rad nadzorczych należy spojrzeć na nowo, żeby organ ten mógł na równych prawach współpracować z zarządem – ocenia w rozmowie z PAP Biznes przewodniczący zespołu ds. zwiększenia efektywności rad nadzorczych dr Radosław L. Kwaśnicki, partner w kancelarii RKKW. Kwaśnicki proponuje m.in., żeby członkowie rad nadzorczych spółki-matki mogli nadzorować także podmioty zależne wchodzące w skład grupy kapitałowej.

Ministerstwo Aktywów Państwowych rozpoczyna prace nad nowelizacją kodeksu spółek handlowych (ksh) w kilku dużych obszarach. Powołana w tym celu Komisja pierwsze projekty ustaw ma przedstawić jeszcze w pierwszym półroczu 2020 roku, a kompleksowa nowelizacja dotycząca prawa koncernowego ma być gotowa w 2021 roku.

Na początku marca 2020 r. miały wejść w życie przepisy wprowadzające nowy rodzaj spółki handlowej, czyli prostą spółkę akcyjną (PSA). Ostatnie doniesienia Ministerstwa Rozwoju wskazują jednak na to, że prosta spółka akcyjna pojawi się dopiero w 2021 r.

Zasady odpowiedzialności wspólników spółek osobowych za zaległości podatkowe tych spółek zostały uregulowana w Kodeksie Spółek Handlowych. Istnieją jednak także inne regulacje, które wprowadzają odrębne reżimy odpowiedzialności.

Zgromadzenia wspólników mogą odbywać się przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Przy czym, taką możliwość musi przewidywać umowa spółki. W przypadku braku odpowiednich zapisów w umowie zgromadzenie musi odbywać się w sposób tradycyjny.

W sytuacji przekształcenia spółki z o.o. w spółkę komandytowo-akcyjną, przekształcenie to nie spowoduje po stronie wspólnika będącego osobą prawną powstania przychodu w podatku CIT, bowiem art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. j ustawy o CIT stanowiący, że za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, nie będzie miał w tym przypadku zastosowania. Tym samym na spółce komandytowo-akcyjnej powstałej z przekształcenia spółki z o.o. nie będzie spoczywał obowiązek poboru podatku dochodowego od osób prawnych.

Przed zawarciem umowy o pracę z członkiem zarządu spółki należy dokonać dokładnej analizy zakresu obowiązków członka zarządu. Może okazać się bowiem, że w przypadku nawiązania stosunku prawnego na podstawie takiej umowy, nie będzie on mógł być uznany za stosunek pracy.

Prosta spółka akcyjna (PSA) to nowa forma działalności, która ma pobudzić działalność innowacyjnych firm. Pojawi się w polskim systemie prawnym od 1 marca 2020 r.

Prezydent podpisał nowelizację Kodeksu spółek handlowych, która wprowadza nowy rodzaj spółki kapitałowej – Prostą Spółkę Akcyjną (PSA). Ten nowy typ spółki jest formą łączącą cechy spółki osobowej ze spółką kapitałową. Regulacje w tym zakresie zaczną obowiązywać od 1 marca 2020 r.

Uchwała zgromadzenia wspólników o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji dopiero rozpoczyna cały proces likwidacji. Nawet jeśli na jego końcu sąd dokona wykreślenia spółki z KRS, a postanowienie w tej sprawie się uprawomocni, spełnione muszą zostać jeszcze obowiązki zgłoszenia likwidacji i wezwanie wierzycieli.

Zgromadzenie wspólników spółki kapitałowej może udzielić pełnomocnictwa rodzajowego, a zatem do reprezentowania spółki w zakresie określonej kategorii umów lub sporach z członkiem zarządu. Co oznacza, że zgromadzenie wspólników nie musi powoływać pełnomocnika osobno dla każdej z czynności.

Kwestia rezygnacji z członkostwa w Zarządzie spółki z o.o. budziła dotąd wiele kontrowersji – rozbieżność stanowisk dotyczących sposobu rezygnacji występowała zarówno w praktyce gospodarczej, jak i w doktrynie i orzecznictwie. Przyczyną niejasności w tym zakresie była niedostatecznie szczegółowa regulacja kodeksu spółek handlowych (dalej: k.s.h.). Przepisy wskazywały jedynie, że mandat członka Zarządu wygasa m.in. wskutek rezygnacji, a do jej złożenia stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu zlecenia przez przyjmującego zlecenie (art. 202 §4-5 k.s.h.). Kwestią sporną było natomiast to, komu członek Zarządu winien złożyć swoją rezygnację.

Przez część roku podatkowego wspólnik spółki odprowadzał zaliczki na podatek dochodowy według proporcji pierwotnej, zaś po zakończeniu roku jego udział w zysku wzrośnie i będzie odnoszony do zakończonego już roku obrotowego. Czy taki wspólnik powinien zwiększyć podatek do zapłaty w zeznaniu rocznym PIT?

Ustawodawca wskazując, że wydatki na objęcie akcji stanowią koszt uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych akcji, nie rozróżnia, czy chodzi o akcje objęte w związku z zawiązaniem spółki akcyjnej, czy też o akcje objęte w związku z przekształceniem innej spółki w spółkę akcyjną. Przy ustalaniu kosztów decydujące znaczenie ma wartość bilansowa majątku spółki.

Ustawa o prostej spółce akcyjnej (PSA). Projekt dotyczący prostej spółki akcyjnej to ostatnia zmiana z tzw. pakietu 100 zmian dla firm. Ustawa wprowadzająca nowy rodzaj spółki trafiła już do Sejmu. Zakłada się, że projektowane regulacje miałyby wejść w życie na początku 2020 r.

Mówiąc o odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółki z o.o. należy sięgnąć do przepisów Kodeksu spółek handlowych, Kodeksu cywilnego oraz orzecznictwa. W przypadku dochodzenia roszczenia na drodze sądowej jedną z podstawowych kwestii wymagających zdefiniowania jest wyznaczenie granic tego roszczenia, a także poprawne określenie wartości przedmiotu sporu.

30 stycznia 2019 r. ambasadorzy państw UE zebrani na forum Coreperu uzgodnili stanowisko Rady UE w sprawie projektu dyrektywy o transgranicznym przekształcaniu, łączeniu i podziale spółek. Te nowe przepisy mają ułatwić transgraniczną mobilność unijnych spółek.

Jeżeli w spółce z o.o. w danym roku obrotowym zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka odnotowała stratę albo osiągnęła zysk w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek, wspólnicy zwracają zaliczki w całości lub w części. Oznacza to, że zgodnie z nowymi przepisami, zaliczka na poczet dywidendy w spółce z o.o. będzie miała definitywnie charakter zwrotny.

Trzyletni termin przewidziany w art. 584 kodeksu spółek handlowych (k.s.h.) jest terminem na dochodzenie roszczeń - tak stwierdził Sąd Apelacyjny w Warszawie w postanowieniu z 12 grudnia 2018 r. (sygn. V Acz 626/18).

Spółka z o.o. będąca wspólnikiem innej spółki z o.o., przekształconej w spółkę komandytową, korzysta ze zwolnienia z CIT, o ile spełnione są przesłanki z art. 22 ust. 4 ustawy o CIT oraz celem transakcji nie jest uzyskanie zwolnienia od podatku dochodowego, a podejmowane czynności mają charakter rzeczywisty.

Czy opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) podlega agio aportowe przy przekształceniu spółki kapitałowej w osobową? Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej odpowiedź na to pytanie brzmi "TAK". Inne stanowisko zajmuje Naczelny Sąd Administracyjny w swoim orzecznictwie.

Odpowiedzialność subsydiarna wspólników spółki jawnej za zobowiązania spółki trwa tak długo, jak długo istnieje zobowiązanie spółki. Przy czym wniesienie powództwa tylko przeciwko wspólnikom nie przerywa biegu przedawnienia roszczenia przeciwko samej spółce.

Podatnicy chcący zaniechać działalności spółki jawnej powinni przeprowadzić jej likwidację. Zdarzenie to może powodować powstanie obowiązku podatkowego po stronie byłych wspólników spółki. Jakie skutki podatkowe wiążą się z likwidacją spółki jawnej?

Zakończenie działalności spółki kapitałowej wymaga przeprowadzenia czasochłonnego i sformalizowanego procesu jej likwidacji. Natomiast spółkę osobową można rozwiązać z pominięciem tego etapu. W związku z tym coraz częściej wspólnicy spółki kapitałowej, przed likwidacją spółki, decydują się przekształcenie jej w osobową.

Wprowadzenie do polskiego prawa od 2019 r. prostej spółki akcyjnej (PSA) dedykowanej start-upom – takie rozwiązanie zawiera projektem zmian Kodeksu spółek handlowych, nad którym pracuje Ministerstwo Rozwoju. Czy to nowe rozwiązanie stworzy odpowiednie warunki prawne do rozwoju innowacyjnych projektów?

W przypadku gdy egzekucja z majątku spółki z o.o. staje się bezskuteczna, to za jej zobowiązania podatkowe całym swym majątkiem odpowiadają solidarnie członkowie jej zarządu. Jednakże, powstanie zaległości musi nastąpić w okresie pełnienia funkcji członka zarządu, a on w odpowiednim czasie nie dokonał zgłoszenia wniosku o upadłość bądź otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego.

Często spotykaną praktyką jest łączenie funkcji prezesa członka zarządu w spółce kapitałowej ze świadczeniem usług takiej spółce w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Jednakże łączenie tych funkcji może spowodować problemy na gruncie zarówno podatku dochodowego, jak i podatku VAT (nierzetelne faktury, usunięcie wynagrodzenia usługodawcy z kosztów uzyskania przychodu itd.).

W świetle przepisów kodeksu spółek handlowych ilość głosów przypadających na jeden udział uzależniona jest od rodzaju udziałów w danej spółce z o.o. Jeżeli kapitał zakładowy dzieli się na udziały o równej wartości nominalnej, na jeden udział przypada jeden głos. Co natomiast w sytuacji, gdy udziały w spółce nie mają równej wysokości?

W świetle obowiązującego prawa odwołanie członka zarządu spółki z o.o. jest skuteczne z chwilą podjęcia uchwały przez wspólników. W uchwale takiej można także wskazać termin, od którego wywoła ona skutki prawne. Uchwała taka powinna zostać podjęta bezwzględną większością głosów.

Dokonując wyboru formy prowadzenia działalności gospodarczej, należy wziąć pod uwagę kilka czynników. Po pierwsze, trzeba zastanowić się nad efektywnością podatkową danej formy. Po drugie – nad optymalizacją wyeksponowania majątku osobistego na ryzyko gospodarcze. Po trzecie – nad stopniem skomplikowania procedur i nad kosztami, z jakimi należy się liczyć przy konkretnej formie prawnej.

Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii przygotowało projekt nowelizacji Kodeksu spółek handlowych, który przewiduje wprowadzenie od 2019 roku nowego typu spółki kapitałowej, tj. prostej spółki akcyjnej (P.S.A.). Projekt ten podlega obecnie uzgodnieniom między resortowym i konsultacjom publicznym. MPiT informuje, że głównymi zaletami tej nowej spółki będą szybka rejestracja elektroniczna, 1 zł kapitału na start, brak barier wejścia, maksymalnie wykorzystany pomysł oraz elektronizacja procedur. Ta nowoczesna forma spółki ma ułatwić rozwój przedsięwzięć, w szczególności start-upów. To kolejne rozwiązanie z pakietu ułatwień dla przedsiębiorców – 100 zmian dla firm.

W przypadku gdy kilku już działających na rynku lub przyszłych przedsiębiorców postanawia razem przystąpić do realizacji ustalonego wspólnie celu gospodarczego, a nie dysponują oni równym potencjałem materialnym (wkładem w przedsięwzięcie), aby wyposażyć spółkę w potrzebny majątek. Wówczas należy dokładnie ustalić w umowie, jak te różnice zostaną wyrównane lub jakie odzwierciedlenie znajdą w podziale spodziewanych profitów z działalności.

Podział spółki kapitałowej przez wydzielenie, przeprowadzony w ramach procedury przewidzianej przepisem art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych, nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem podział i związane z nim podwyższenie kapitału zakładowego banku przejmującego nie będą podlegać opodatkowaniu w PCC.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł, że polskie przepisy, które wymagają dla transgranicznego przekształcenia spółki jej uprzedniej likwidacji na terenie RP, naruszają unijną zasadę swobody przedsiębiorczości. Wyrok ma istotne znaczenie dla polskich przedsiębiorców, którzy przenosząc siedzibę – czy to statutową, czy rzeczywistą – za granicę, chcą utrzymać zdolność prawną podmiotu i kontynuować jego działalność.

Czy członkowie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością odpowiadają za zobowiązania spółki powstałe po objęciu funkcji w zarządzie w przypadku, gdy spółka była już wcześniej niewypłacalna?

Zgodnie z polskim prawem przeniesienie statutowej siedziby spółki za granicę implikuje przeprowadzenie likwidacji oraz rozwiązanie dotychczasowej spółki, co dla wspólników rodzi konkretne zobowiązania podatkowe. Tymczasem Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł 25 października 2017 r., że przeniesienie siedziby statutowej spółki za granicę z wykorzystaniem instytucji transgranicznego przekształcenia nie powinno wiązać się z żadnym obowiązkiem podatkowym.

Zawarcie umowy sprzedaży udziałów wywołuje skutek między stronami tej umowy – tj. aktualnym oraz nowym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Przepisy kodeksu spółek handlowych nakładają na strony takiej transakcji obowiązek powiadomienia spółki. Powstaje pytanie jaki skutek ma to powiadomienie i co jest wymagane dla skutecznego zbycia udziałów w spółce z o.o.? Temat ten może pozornie wydawać się teoretyczny, ale z pewnością może on mieć istotne znaczenie praktyczne.

Spółka powinna uniknąć nałożenia na jej wspólników obowiązków podatkowych, jeżeli jej siedziba statutowa zostanie przeniesiona za granicę z wykorzystaniem instytucji transgranicznego przekształcenia. Tak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE.

Spółka z o.o. jest co do zasady reprezentowana przez zarząd, który został przy niej ustanowiony. Można jednak wymienić kilka przypadków, w których dojdzie do nieprawidłowej reprezentacji spółki z o.o. W zależności od sytuacji skutki takiej nieprawidłowej reprezentacji będą odmienne.

Przy porównywaniu spółki akcyjnej i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jako istotną różnicę zwykło podawać się brak odpowiedzialności członków zarządu spółki akcyjnej wobec wierzycieli spółki niewypłacalnej. W spółce z o.o. taka odpowiedzialność istnieje przede wszystkim w oparciu o art. 299 k.s.h., który swojego odpowiednika nie znajduje w przepisach o spółce akcyjnej. Czy jednak rzeczywiście członkowie zarządu spółki akcyjnej nie mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności przez wierzycieli spółki?

Kodeks spółek handlowych, Przekształcenie spółki

Jak przekształcać spółki prawa handlowego

Spółka z o.o. spółka komandytowa - jakie zalety i wady ma ta forma prawna prowadzenia działalności?

Czy pracownikiem spółki może być wspólnik większościowy

Zmiana formy prawnej firmy – przekształcenie działalności a przeniesienie własności

Przekształcenia i transfery przedsiębiorstw – przewodnik po bieżących problemach podatkowych

Przekształcenie spółki - wydatki na nabycie udziałów jako koszt

Czy przekształcenie spółki z o.o. w spółkę komandytową może służyć unikaniu opodatkowania?

Zgromadzenia wspólników spółki a koronawirus

Uchylenie uchwały spółki - zwrot podatku od czynności cywilnoprawnych

Łączenie i przekształcanie osób prawnych – skutki podatkowe

Większe kompetencje i odpowiedzialność rad nadzorczych

Kompleksowa nowelizacja kodeksu spółek handlowych

Prosta spółka akcyjna dopiero w 2021 r.

Odpowiedzialność wspólników za zaległości podatkowe spółki

Zgromadzenie wspólników spółki z o.o. przy użyciu środków komunikacji elektronicznej

Przekształcenie spółki z o.o. w S.K.A. – bez CIT od kapitału zapasowego powstałego z nadwyżki wartości wkładów

Umowa o pracę z członkiem zarządu

Prosta spółka akcyjna (PSA), czyli nowa i elastyczna forma prowadzenia działalności

Prosta Spółka Akcyjna (PSA) - nowy typ spółki kapitałowej od 1 marca 2020 r.

Wykreślenie spółki z KRS - konieczne zgłoszenie likwidacji i wezwanie wierzycieli

Umocowanie pełnomocnika spółki kapitałowej przy umowach z członkami zarządu

Rezygnacja z pełnienia funkcji członka zarządu spółki z o.o. - zmiany od marca 2019 r.

Zmiana proporcji udziału w zysku spółki a rozliczenie roczne PIT

Jak rozliczyć sprzedaż akcji przekształconej spółki

Ustawa o prostej spółce akcyjnej (PSA)

Dochodzenie roszczeń od członków zarządu spółki z o.o.

Dyrektywa o transgranicznym przekształcaniu, łączeniu i podziale spółek w UE

Zaliczka na poczet dywidendy w spółce z o.o.

Trzy lata na dochodzenie roszczeń od wspólników przekształconej spółki osobowej - postanowienie SA w Warszawie

Warunki zwolnienia z CIT wspólnika spółki z o.o. przekształconej w spółkę komandytową

PCC od agio aportowego

Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki jawnej - przedawnienie roszczeń

Podatkowe skutki likwidacji spółki jawnej

Przekształcenie spółki kapitałowej przed jej likwidacją

Prosta spółka akcyjna (PSA) od 2019 r.

Odpowiedzialność członka zarządu za zaległości podatkowe spółki z o.o.

Prezes spółki prowadzący własną działalność gospodarczą – skutki podatkowe

Rodzaje udziałów a prawo głosu w spółce z o.o.

Jak sutecznie odwołać członka zarządu spółki z o.o.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze formy prowadzenia działalności

Prosta spółka akcyjna od 2019 roku - idealna np. do start-upów

Umowa spółki powinna uwzględniać wkład wniesiony przez wspólnika

Podział spółki przez wydzielenie - skutki w PCC

Kodeks spółek handlowych nie może ograniczać swobody przedsiębiorczości

Odpowiedzialność członków zarządu w przypadku niewypłacalności spółki

Przenosząc siedzibę do innego kraju UE przedsiębiorca nie zapłaci podatku

Co jest wymagane dla skutecznego zbycia udziałów w spółce z o.o.?

Przekształcenie transgraniczne spółki - obowiązek podatkowy

Skutki nieprawidłowej reprezentacja spółki z o.o.

Odpowiedzialność członka zarządu spółki akcyjnej wobec wierzycieli