Kontrahent, Certyfikat rezydencji podatkowej

Czego unikać a na co zwrócić szczególną uwagę podczas zawierania umowy? Jak zabezpieczyć się przed nieuczciwym kontrahentem oraz jakie środki zaradcze mogą zostać wdrożone w przypadku braku zapłaty należności?

Przedsiębiorcy realizujący transakcje pomiędzy podmiotami z zagranicy muszą pamiętać o konieczności zapłaty podatku u źródła. W większości przypadków można tego obowiązku uniknąć powołując się na właściwe zapisy umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Ponadto międzynarodowe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania w wielu przypadkach zmniejszają nam znacząco kwotę podatku u źródła. Jednym z niezbędnym dokumentów, który powoduje zmniejszenie zobowiązań związanych z zapłatą podatku u źródła jest certyfikat rezydencji.

Podatek u źródła (WHT) - certyfikat rezydencji. Aby podatku u źródła nie pobrać lub pobrać, ale w obniżonej wysokości, konieczne jest zawsze uzyskanie od kontrahenta jego certyfikat rezydencji. Pomimo jednoznacznego sformułowania tego wymagania, przysparza ono płatnikom szeregu praktycznych wątpliwości, mogących stać się osią sporu z organami podatkowymi.

Weryfikacja kontrahentów a raje podatkowe. Od 2022 r. dokumentację cen transferowych firmy muszą sporządzać dla transakcji o wartości powyżej 500 tys. zł rocznie, realizowanych z podmiotami niepowiązanymi, gdy beneficjentem jest podmiot rajowy (tj. posiadający rezydencję podatkową w tzw. raju podatkowym).

Windykacja a relacje z kontrahentem. Co 3. przedsiębiorstwo z sektora MŚP, które zleciło windykację należności, zaobserwowało wzrost liczby faktur opłacanych przez kontrahentów w terminie. Wśród tych, które odzyskały pieniądze, 68 proc. skorzystało z możliwości obciążenia dłużnika kosztami windykacji - wynika z badania „Relacje między kontrahentami po zleceniu windykacji” Kaczmarski Inkasso. Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na to rozwiązanie, stosowali je najczęściej wobec wszystkich kontrahentów. Zachowali przy tym z nimi dobre kontakty.

Przepisy ustawy o VAT dopuszczają możliwość weryfikacji zasadności zwrotu VAT także poprzez weryfikację rozliczeń kontrahentów podatnika. Organy podatkowe, jak orzekł sąd administracyjny, nie mogą jednak tego robić w nieskończoność.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał korzystne dla podatników orzeczenie dotyczące warunków niepobierania podatku u źródła (WHT). Sąd uznał, że spółka wypłacająca wynagrodzenie (w ramach limitu 2 mln zł rocznie) musi jedynie posiadać certyfikat rezydencji i dokonać odpowiedniej kwalifikacji przychodu w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania. Innego zdania są organy podatkowe, które nakazują badanie statusu odbiorcy płatności jako rzeczywistego właściciela (beneficjenta) oraz prowadzenia przez niego rzeczywistej działalności gospodarczej (czyli wymagają one dochowania należytej staranności, czego udokumentowanie sprawia płatnikom w praktyce wiele trudności).

Dotychczas wydawało się, że brak rejestracji kontrahenta jako podatnika VAT do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych nie przesądza o utracie prawa do zastosowania stawki 0 % w obrocie unijnym. Odmienne i niekorzystne dla podatników stanowisko w tym przedmiocie zajął niedawno Naczelny Sąd Administracyjny. Przedsiębiorcy, którzy działali w zaufaniu do wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej powinni zweryfikować swoje rozliczenia i przygotować się na kontrolę fiskusa.

W dniu 24 czerwca opublikowana została w Dzienniku Ustaw ustawa o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19, w której zawarte zostały kolejny instrumenty pomocowe dotyczące podatków i ZUS. Ustawa, nazywana Tarczą Antykryzysową 4.0, jest kontynuacją działań rządu w obszarze realizacji działań antykryzysowych.

W obecnej sytuacji pandemii koronawirusa i ogłoszonego stanu zagrożenia epidemicznego, przedsiębiorca może, czasowo zawiesić spełnienie ciążącego na nim wobec kontrahenta zobowiązania bądź całkowicie się z niego zwolnić. Ma prawo wycofać się z przyjętego zlecenia, zwracając pobraną zaliczkę, a w obliczu niemożności jej zwrotu, zobowiązać się do jej zwrotu w określonym terminie, bez ponoszenia dodatkowych obciążeń takich jak kary umowne.

Od początku 2020 roku obowiązują nowe regulacje w zakresie zatorów płatniczych. Wprowadzają one istotne zmiany, których celem jest przede wszystkim przeciwdziałanie opóźnieniom w płaceniu kontrahentom oraz nadmierne wykorzystywanie kredytów kupieckich.

Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej bardziej niż kontroli skarbowych obawiają się nierzetelnych kontrahentów, braku zamówień oraz utraty płynności finansowej.

Podatnik, który zapłaci na konto kontrahenta niewidniejące na białej liście podatników VAT, nie będzie musiał za każdym razem zgłaszać tego fiskusowi – zapewnia Ministerstwo Finansów. Eksperci: świetnie, tylko z przepisów to nie wynika.

Weryfikacja kontrahentów w kontekście dochowania należytej staranności na potrzeby VAT budzi liczne kontrowersje i spory pomiędzy urzędami a podatnikami. Granica pomiędzy dochowaniem należytej staranności a jej brakiem jest bardzo cienka, a analiza stanowiska organów i sądów administracyjnych pokazuje, że wręcz jest ona bardzo subiektywna i zależy od okoliczności.

Polscy podatnicy niejednokrotnie świadczą usługi na rzecz podmiotów zagranicznych, które co do zasady nie podlegają opodatkowaniu w Polsce. Jednocześnie krajowi przedsiębiorcy nabywają usługi i towary niezbędne do realizowania czynności na zlecenie zagranicznego podmiotu. Czy w tym przypadku przysługuje im prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu powyższych świadczeń?

Ministerstwo Finansów opublikowało stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie rozrachunków z kontrahentami. Ma ono zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 2019 r., z możliwością jego wcześniejszego zastosowania.

Organy podatkowe stoją na stanowisku, że podmiot nieznajdujący się w rejestrze VAT, a więc także podmiot uznany za nieaktywny i wykreślony z tego rejestru, jest dla organów podmiotem nieistniejącym. W związku z tym odliczenie VAT od transakcji z takim podmiotem nie przysługuje.

Co powinien zrobić podatnik, aby dochować należytej staranności przy wypłacie należności zagranicznym kontrahentom? Zdaniem ekspertów oczekiwania Ministerstwa Finansów w tym zakresie są zdecydowanie na wyrost.

Nie każdy przedsiębiorca zdaje sobie sprawę, że powinien, oprócz pozyskania od kontrahenta certyfikatu rezydencji, wprowadzić w swojej firmie zmiany organizacyjne, które pozwolą na prawidłowe i skuteczne wywiązanie się z obowiązku dochowania należytej staranności przy weryfikacji zagranicznego kontrahenta. Czym jest owa należyta staranność?

Jedną z podstawowych przesłanek zachowania należytej staranności w VAT jest weryfikacja przyszłego kontrahenta pod kątem jego rzetelności. Dokonanie takiej ocena jest dla przedsiębiorcy często kłopotliwe. W celu ułatwienia weryfikacji od 1 września 2019 r. zostanie wdrożona biała lista podatników, zawierająca niezbędne informacje o podatnikach VAT. Biała lista oprócz korzyści niesie ze sobą jednak nowe obowiązki, a nawet sankcje wobec czynnych podatników VAT.

Organy skarbowe coraz częściej wskazują na konieczność należytej weryfikacji kontrahenta pod kątem VAT. Zaniechanie lub niedokonanie odpowiednich czynności sprawdzających może skutkować sporem z fiskusem i poważnymi stratami finansowymi.

Klauzula negocjacyjna (renegocjacyjna) zobowiązuje stron umowy do prowadzenia negocjacji mających na celu zawarcie umowy. Sporządzając klauzulę należy uwzględnić w niej takie zapisy, aby zmuszała kontrahentów do skutecznego negocjowania.

Polscy podatnicy podatków dochodowych (zarówno PIT jak i CIT) płacący swoim zagranicznym kontrahentom należności z tytułu m.in. korzystania z praw autorskich, znaków towarowych, czy z tytułu usług księgowych, prawnych, reklamowych i niektórych innych muszą (jako płatnicy) przy wypłacie pobierać ryczałtowy podatek dochodowy „u źródła”. Przy czym muszą to robić z uwzględnieniem często korzystniejszych dla podatników postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (upo) zawartych przez Polskę z państwami, w których kontrahent ma swoją rezydencję podatkową. Jednak warunkiem skorzystania ze stawek (lub zwolnień) zawartych w danej umowie upo jest posiadanie ważnego certyfikatu rezydencji kontrahenta. Często podatnicy mają wątpliwości, czy dany certyfikat jest ważny.

Z terminem należytej staranności w VAT wiążą się opracowane przez resort finansów standardy, dzięki którym podatnicy mogą zabezpieczyć się przed podjęciem współpracy z nieuczciwym podatnikiem VAT. Mimo że wytyczne zostały opracowane z myślą o urzędnikach, to przedsiębiorcy też mogą z nich skorzystać. Dlatego zanim nawiąże się relacje biznesowe, warto sprawdzić, z kim ma się do czynienia. Podpowiadamy jak to zrobić.

W przypadku gdy podatnik chce dokonywać rozliczeń fiskalnych poza granicami Polski i poza jej jurysdykcją, musi zmienić rezydencję podatkową. Przedsiębiorcy i pracownicy rozliczający się ze swojej działalności i zarobków za granicą często jednak napotykają problemy ze strony polskich organów skarbowych. Czy można skutecznie utracić polską rezydencję podatkową?