Umowa o pracę, Kodeks spółek handlowych

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością pozostaje jednym z najczęściej wybieranych modeli prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. W 2025 roku proces rejestracji jest w pełni cyfrowy, a pozorne uproszczenie procedury sprawia, że wielu przedsiębiorców zakłada spółki „od ręki”, nie przewidując potencjalnych konsekwencji. Niestety, błędy popełnione na starcie mogą skutkować realnymi problemami organizacyjnymi, podatkowymi i prawnymi, które ujawniają się dopiero po miesiącach – lub latach.

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Firmy coraz częściej proponują współpracę na zasadzie kontraktu B2B (z jednoosobową firmą, jednoosobową działalnością gospodarczą) zamiast zwykłej umowy o pracę. Niestety w Polsce panuje przekonanie, że prowadzenie działalności gospodarczej jest trudne i kosztowne. Tak naprawdę wszystkiego można się nauczyć a korzyści są konkretne. Jakie są najważniejsze zalety takiej formy prawnej współpracy i co trzeba wiedzieć by przejść na tzw. samozatrudnienie?

Jak kwestię rozliczenia wspólnika występującego ze spółki osobowej regulują przepisy kodeksu spółek handlowych? Jak te przepisy zastosować w praktyce? Dlaczego czasem warto rozliczyć się z występującym wspólnikiem inaczej niż wskazuje ksh?

W dniu 15 września 2023 r. wchodzą w życie zmiany dotyczące przepisów Kodeksu spółek handlowych w zakresie dotyczącym procesów reorganizacyjnych spółek (połączeń, podziałów, przekształceń). Zmiany mają na celu implementacją dyrektyw unijnych (dyrektywy nr 2019/2121 oraz dyrektywy nr 2019/1115) w zakresie reorganizacji transgranicznych, ale niezależnie od powyższego wprowadzają też szereg zmian dotyczących procesów krajowych. Jako że nowe regulacje dotykają wielu kwestii praktycznych, powstaje pytanie, czy rzeczywiście ułatwią one planowane procesy czy też doprowadzą do ich większego sformalizowania. 

Zniesienie obowiązku PESEL przy rejestracji spółki oraz obowiązek udostępniania przez Ministerstwo Sprawiedliwości wzorów umów spółek prawa handlowego w języku innym niż polski – to dwie wprowadzone w grudniu 2022 roku zmiany w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym i Kodeksie spółek handlowych (KSH), które mocno ułatwią cudzoziemcom zakładanie i rozwijanie biznesu w Polsce. Są wśród nich też takie, na które uwagę powinni zwrócić polscy przedsiębiorcy, a na tym nie koniec zmian – w przygotowaniu są już kolejne modyfikacje KSH, które mają na celu m.in. przyspieszenie cyfryzacji postępowań rejestrowych i działalności spółek. 

Minimalne wynagrodzenie 2023 a zmiana umowy o pracę. W przyszłym roku wzrośnie dwukrotnie kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę (tzw. najniższej krajowej, płacy minimalnej) i minimalnej stawki godzinowej. Już dziś wiadomo, że minimalne wynagrodzenie od 1 stycznia 2023 r. wyniesie 3490 zł brutto, a od 1 lipca 2023 r. - 3600 zł brutto (w 2022 roku wynosi 3010 zł). Pracownicy i pracodawcy mają w takich przypadkach często wątpliwości, czy z uwagi na wzrost płacy minimalnej w przyszłym roku trzeba zmienić (od 1 stycznia) postanowienia wszystkich umów o pracę, które obecnie opiewają na kwoty niższe niż 3490 zł? Czy można nie zmieniać umów a np. uzupełniać wynagrodzenie za pracę, premią do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę? Co może zrobić pracownik, jeżeli pracodawca nie wypłaca mu minimalnego wynagrodzenia? Wyjaśnień w tym zakresie udzieliła Państwowa Inspekcja Pracy.

Kwota wolna od podatku uległa niedawno znacznemu zwiększeniu. Dzięki temu część rocznego dochodu nie jest obciążona podatkiem PIT. Ten przywilej nie jest jednak dostępny dla wszystkich.

Kodeks spółek handlowych nie wskazuje jak należy postąpić w sytuacji, gdy adresat nowoutworzonych udziałów w spółce z o.o. nie obejmie ich. Czy i komu zarząd spółki może zaoferować udziały nieobjęte w podwyższeniu kapitału zakładowego?

13 października 2022 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu spółek handlowych. Nowelizacja wprowadziła nie tylko zmiany w organizacji pracy organów wykonawczych oraz kontrolujących spółek kapitałowych, ale przede wszystkim nowe w polskim porządku prawnym prawo holdingowe. Możliwość wydawania wiążących poleceń to jedno z podstawowych uprawnień spółek dominujących wobec spółek zależnych.

Stawki karty podatkowej, a także sama możliwość opodatkowania w tej formie zależą m.in. od liczby zatrudnionych pracowników a także formy ich zatrudnienia (co do zasady możliwa jest tylko umowa o pracę a wykluczone np. zlecenie). Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym i załączniki do niej określają te limity pracowników. Co się dzieje w sytuacji przekroczenia tych limitów zatrudnienia? Czy można zgodnie z prawem przekroczyć te limity i nie stracić karty podatkowej?

Jakie skutki prawne ma podpisanie z członkiem zarządu spółki kontraktu menadżerskiego? Czym różni się sytuacja członka zarządu na kontrakcie menadżerskim w porównaniu do zatrudnienia go na umowę o pracę?

Nowelizacja Kodeksu spółek handlowych, która wejdzie w życie z dniem 13 października 2022 r., wprowadza nowe zasady obliczania czasu trwania mandatów członków zarządu i rady nadzorczej. Sprawdź, jak będą one wyglądać.

Polski Ład wprowadził szereg zmian w ryczałcie od dochodów spółek (tzw. estońskim CIT). Były to zmiany zarówno na korzyść, jak i niekorzyść podatników. Jednak zmiany te budzą wiele wątpliwości interpretacyjnych. Kolejne zmiany w planach

Możliwość zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodu w ramach m.in. umowy o pracę i umów cywilnoprawnych to sposób na obniżenie należności podatkowych.

Jakie uprawnienia ma sąd rejestrowy w ramach postępowania w sprawie wpisu do KRS dotyczącego spółki? Czy jego kognicja ogranicza się jedynie do badania dokumentów? A może ma prawo zbadać, czy zgromadzenie wspólników, podczas którego podpisano dokumenty, zostało zwołane prawidłowo?

– Nowelizacja Kodeksu pracy będzie oznaczać dla pracodawców małą rewolucję. Firmy będą musiały się zastanowić nad nową organizacją pracy, ponieważ pracownikom zostaną wydłużone urlopy rodzicielskie i nadane nowe uprawnienia (np. dwa nowe rodzaje urlopów: urlop opiekuńczy i urlop z tytułu siły wyższej). Problem może się pojawić w dużych zakładach pracy, które muszą organizować pracę na wiele miesięcy z góry – mówi dr Katarzyna Kalata, wykładowczyni Wyższej Szkoły Bankowej w Łodzi. Jak ocenia, planowane zmiany, które muszą zostać wdrożone najpóźniej na początku sierpnia 2022 r., są jednak korzystne dla wszystkich pracowników, zwłaszcza tych, którzy mają dzieci.

W październiku 2022 r. wchodzi w życie największa reforma Kodeksu Spółek Handlowych w ostatnich latach, która wprowadza wiele nieznanych do tej pory polskiemu prawu instrumentów. Jednym z nich, a zarazem kluczowym dla nowej regulacji, jest instytucja sformalizowanego „wiążącego polecenia”, które spółka dominująca może wydać swojej spółce zależnej. Ma to istotne znaczenie, ponieważ członek zarządu spółki zależnej nie będzie ponosił odpowiedzialności jeżeli będzie działał w wykonaniu polecenia. A zatem, jakie warunki trzeba spełnić, żeby skutecznie wydać takie polecenie?

13 października 2022 roku w życie wchodzi nowelizacja Kodeksu spółek handlowych. Kończy ona długoletni spór, dotyczący tego, jak należy prawidłowo liczyć okres trwania kadencji i z jaką chwilą wygasa mandat członka zarządu spółki. Nie jest to bowiem spór czysto teoretyczny, ale zagadnienie o wysoce praktycznym znaczeniu, bowiem wadliwa reprezentacja spółki niesie za sobą dotkliwe konsekwencje prawne.

Samozatrudnieni, czyli prowadzący indywidualną działalność gospodarczą podejmują współpracę z innymi podmiotami gospodarczymi (B2B) na podstawie umów cywilnoprawnych (dot. świadczenia usług), które mogą być podobne do umowy o pracę. Zdaniem Sądu Najwyższego świadczenie usług tylko dla jednego pomiotu nie wyklucza prowadzenia działalności gospodarczej. Jak napisać umowę między jednoosobowym przedsiębiorcą a inną firmą, by taki kontrakt B2B nie mógł być uznany przez urząd skarbowy lub ZUS za umowę o pracę? Wyjaśnia Bartłomiej Niezabitowski, radca prawny.

Jak rozliczyć podatek PIT pracownika, który jest równocześnie zatrudniony u dwóch różnych pracodawców (całość lub część etatu) w 2022 roku. Ministerstwo Finansów wskazuje o czym trzeba pamiętać, by prawidłowo rozliczyć PIT w takim przypadku, by podatnik nie stracił na nowych przepisach podatkowych wprowadzonych w ramach Polskiego Ładu.

Umowa o pracę na zastępstwo. Z jakim dniem można rozwiązać umowę o pracę na zastępstwo? Od kiedy można rozpocząć ponowną procedurę naboru na umowę o pracę na zastępstwo na czas usprawiedliwionej nieobecności pracownika?

Zmiany w Kodeksie spółek handlowych. 17 sierpnia 2021 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez ministra aktywów państwowych. Do polskiego ustawodawstwa wprowadzone zostanie prawo grup spółek, zwane również prawem holdingowym lub prawem koncernowym. Dzięki zaproponowanym rozwiązaniom, zwiększy się także efektywność rad nadzorczych spółek kapitałowych. Chodzi m.in. o wyposażenie ich w możliwość samodzielnego (tzn. bez udziału zarządu) wyboru i zatrudnienia zewnętrznego doradcy, czy wprowadzenie zasady biznesowej oceny sytuacji (Business Judgement Rule).

Zmiana umowy spółki komandytowej. Do 1 maja 2021 roku spółki komandytowe, które zdecydowały się przesunąć moment objęcia ich podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT), mogą zadecydować o wprowadzeniu modyfikacji w swojej strukturze, tak aby dostosować się do zmian fiskalnych. Jednak przepisy prawne odnoszące się do takich podmiotów, jak spółka komandytowa, czy spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, wbrew pozorom nie są jednoznaczne. Stąd uprawnienia i obowiązki z nich wynikające mogą, i słusznie, wydawać się skomplikowane i nieoczywiste.

Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, zwaną dalej spółką z o.o., podlegają dziedziczeniu. Uprawnienie to nie oznacza jednak, że spadkobierca zmarłego wspólnika zawsze staje się udziałowcem takiej spółki. O tym, czy znajdzie się on w gronie wspólników mogą zadecydować udziałowcy, którzy niekoniecznie muszą akceptować przystąpienie do spółki określonych osób. Decyzja ta powinna przyjąć formę odpowiedniej treści postanowienia w umowie spółki z o.o. zgodnie z regulacją zawartą w przepisie art. 183 kodeksu spółek handlowych (zwanego dalej: ksh). Już na etapie rozpoczęcia współpracy ze wspólnikami, ważne, aby poświęcić chwilę na refleksję - co się stanie, gdy mnie zabraknie?