Kasy rejestrujące mające postać oprogramowania stały się faktem. Począwszy od 1 czerwca 2020 roku kas wirtualnych mogą używać wybrane grupy podatników, m.in. podatnicy wykonujący czynności przewozu osób samochodem osobowym, wynajmu samochodów osobowych z kierowcą, związanych z przeprowadzkami, transportu pasażerskiego, a także podatnicy świadczący usługi hotelarskie, noclegowe, kempingowe czy gastronomiczne.
Ministerstwo Finansów zaproponowało opóźnienie wprowadzenia obowiązku stosowania kas fiskalnych online, tj. przedłużenie terminu na prowadzenie ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii. Dla pierwszej grupy podatników (świadczących m.in. usługi związane z wyżywieniem, krótkotrwałym zakwaterowaniem) w terminie do 31 grudnia 2020 r., natomiast dla drugiej grupy podatników (świadczących m.in. usługi fryzjerskie, kosmetyczne, budowlane) do 30 czerwca 2021 r.
Od 25 kwietnia 2020 r. podatnicy, prowadząc ewidencję przy użyciu kasy fiskalnej online, mogą wystawiać i wydawać nabywcy, za jego zgodą i w sposób z nim uzgodniony, paragon fiskalny lub fakturę w postaci elektronicznej. A w przypadku gdy rozpoczęta sprzedaż nie zostanie dokonana, podatnik może wystawić e-paragon fiskalny anulowany lub fakturę anulowaną w postaci elektronicznej.
W świetle art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, prawo do odliczenia podatku naliczonego z otrzymanej faktury powstaje zasadniczo w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy (z reguły: dzień wykonania usługi lub dokonania dostawy). Przy czym, jak wynika z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT, uprawnienie to nie zaistnieje wcześniej niż, gdy podatnik otrzymał fakturę.
Ministerstwo Finansów określiło rodzaje usług, w odniesieniu do których możliwe będzie używanie kas rejestrujących mających postać oprogramowania. Wirtualne kasy fiskalne zastosują podatnicy świadczący usługi transportowe m.in. przewozu osób samochodem osobowym (taksówkarze), związane z przeprowadzkami (firmy przeprowadzkowe), transportu pasażerskiego drogowego, kolejowego, morskiego czy lotniczego.
Podatnicy dokonujący sprzedaży dla osób fizycznych (tzw. konsumentów) co do zasady ewidencjonują tę sprzedaż dla celów podatkowych za pomocą kas fiskalnych. Nierzadko jednak zdarzają się sytuacje, w których zakupu w takich jednostkach dokonują przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą. Dla nich właściwym dokumentem zakupu jest faktura. W takim przypadku w praktyce ostatnich 26 lat niezmiennie panowała zasada, zgodnie z którą można było łatwo wymienić paragon na fakturę. Co najważniejsze, nie powodowało to dla sprzedawców zdublowania sprzedaży. Od 1 stycznia 2020 r. podatnicy posługujący się NIP, dokonując zakupów w placówkach detalicznych, są zmuszeni przekazywać informację o żądaniu wystawienia im faktury, zanim zostanie wydrukowany paragon fiskalny, a w przypadku niektórych kas - zanim zacznie się ewidencjonowanie transakcji.
Pomimo faktu, że kasy fiskalne używane przez podatnika nie posiadają możliwości technicznych zmiany oznaczenia literowego stawek VAT (matrycy VAT), mogą być stosowane do prowadzenia ewidencji sprzedaży, pod warunkiem, że nadal zapewniają prawidłowość dokonywanych rozliczeń. Podatnik może używać dotychczasowej kasy nie dłużej jednak, niż do momentu powstania ewentualnego obowiązku w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy on-line.
Od 1 stycznia 2020 r., gdy sprzedaż została zaewidencjonowana na kasie rejestrującej, sprzedawca będzie mógł wystawić fakturę z NIP kupującego tylko wtedy, gdy NIP ten był podany na paragonie. Do końca roku pozostało niewiele czasu, aby przygotować się do zmian. Należy przeszkolić pracowników, aby odmawiali wystawiania faktur z NIP nabywcy, gdy nie było go na paragonie. Natomiast dokonując zakupów, pracownicy muszą pamiętać o informowaniu sprzedawcy przed rozpoczęciem ewidencjonowania, że potrzebują faktury z NIP (jeśli dokonują zakupów jako podatnicy). Naruszenie tych zasad będzie zagrożone surowymi sankcjami.
W wyroku z z 29 sierpnia 2019 r., sygn. akt I FSK 734/17 Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że w przepisach dot. wystawiania paragonów fiskalnych chodzi jedynie o to, żeby dowód zakupu został wydrukowany w momencie sprzedaży. Wystarczy, że wystawiający udostępni go klientowi, czyli da możliwość jego odbioru.
Ustawodawca wprowadza koleją istotną dla podatników zmianę, już od 1 września 2019 r. paragon fiskalny, do którego przedsiębiorca będzie chciał uzyskać fakturę, musi zawierać NIP. Poza tym na lata 2019/2020 planowana jest obniżka stawki PIT z 18 do 17 proc., obowiązkowy split payment, nowy JPK_VAT, indywidualny rachunek podatkowy, matryca stawek VAT czy zerowy PIT dla młodych.
