Rozliczanie dochodów z pracy najemnej wykonywanej za granicą może odbywać się na kilka sposobów w zależności od sytuacji, w jakich świadczona jest praca. Polski rezydent podatkowy wykonujący pracę najemną za granicą ma obowiązek złożenia deklaracji PIT-36, na której rozliczy wszystkie osiągnięte dochody, oraz ewentualnych załączników PIT-ZG, odrębnych dla każdego państwa, w którym osiągnięte były te dochody.
W czasie pandemii COVID-19 wielu pracowników transgranicznych nie jest w stanie fizycznie wykonywać pracy w kraju zatrudnienia. Powszechnym rozwiązaniem stała się praca zdalna wykonywana bezpośrednio ze swojego miejsca zamieszkania. Wyjątkowe okoliczności, które zaskoczyły zarówno przedsiębiorców, jak i administracje skarbowe krajów, rodzą wiele praktycznych wątpliwości w zakresie podziału prawa do opodatkowania dochodów. Kwestie te, regulowane umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania wymagały kompleksowego i sprawnego rozwiązania, w efekcie czego w dniu 3 kwietnia 2020 r. Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wydała wytyczne, z których konkluzje prezentujemy poniżej.
Składki opłacone przez pracodawcę z tytułu zawartej na rzecz pracownika umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym mogą stanowić koszty podatkowe pod warunkiem wypełnienia pozostałych przesłanek wyłączających z art. 23 ust. 1 pkt 57 ustawy o PIT, a dotyczących zawartej umowy ubezpieczenia tj. uprawnionym do otrzymania świadczenia nie może być pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza wypłatę kwoty stanowiącej wartość odstąpienia od umowy, możliwość zaciągania zobowiązań pod zastaw praw wynikających z umowy oraz wypłatę z tytułu dożycia wieku oznaczonego w umowie.
Opłata administracyjna, która nie ma przypisanego okresu obowiązywania, może być zaliczana jednorazowo do kosztów uzyskania przychodów, a prowizja, jeśli dotyczy okresu przekraczającego rok podatkowy, może być rozliczana proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczy umowa gwarancyjna.
O ile przed dniem 1 stycznia 2015 r. Czynność wymiany udziałów kilku wspólników musiała być jednoczesna (ustawodawca nie dopuszczał odstępu czasowego, a zatem musiała być wynikiem jednej umowy czy uchwały), o tyle obecnie każdy z nich może dokonywać jej pojedynczo, jednak dla uzyskania preferencji podatkowej, cel w postaci osiągnięcia lub utrwalenia pozycji dominującej przez spółkę nabywającą, musi być zrealizowany w określonym przedziale czasowym.
Pracownik delegowany jest objęty systemem zabezpieczenia społecznego miejsca pracy, gdy zastępuje innego pracownika delegowanego, nawet jeśli pracownicy ci nie zostali oddelegowani przez tego samego pracodawcę. Jednakże zaświadczenie A1 o przynależności pracownika do systemu zabezpieczenia społecznego państwa członkowskiego pochodzenia wiąże (dopóki nie zostanie ono wycofane lub uznane za nieważne przez to państwo) zarówno instytucje zabezpieczenia społecznego, jak i sądy państwa członkowskiego, w którym praca jest wykonywana, z wyjątkiem przypadków oszustwa lub nadużycia.
Rok podatkowy w Polsce trwa od 1 stycznia do 31 grudnia, natomiast w Wielkiej Brytanii trwa on od 6 kwietnia do 5 kwietnia następnego roku. W wyniku zawartej pomiędzy Polską, a Wielką Brytanią umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, dochody z pracy w UK nie są opodatkowane w Polsce, ale są brane pod uwagę przy obliczaniu łącznej kwoty dochodu. Stąd wynika, że osoby które w danym roku uzyskały również dochody z pracy w innych krajach niż UK, mają również obowiązek wykazania swoich dochodów z pracy w Wielkiej Brytanii w swoim rozliczeniu PIT w Polsce.
Od 1 lipca 2018 r. wejdzie w życie wielostronna konwencja podatkowa MLI (Multilateral Instrument to Modify Bilateral Tax Treaties), która bezpowrotnie zmieni dotychczasowe reguły fiskalne dotyczące unikania podwójnego opodatkowania. Zmiany będą dotyczyły zarówno zwykłych podatników, jak i krezusów, celebrytów oraz firm. Dla zwykłego Kowalskiego, zarabiającego za granicą, ale posiadającego rodzinę w Polsce, będzie oznaczać zmianę metody unikania podwójnego opodatkowania na mniej korzystną.
Polacy, którzy osiągają dochody za granicą (przykładowo: z pracy, najmu, czy sprzedaży akcji) muszą pamiętać o rozliczeniu dochodów z tego tytułu przed polskim fiskusem. Dokonując takiego rozliczenia trzeba uwzględnić postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania podpisanej przez Polskę z państwem, w którym dochody te są osiągane. Obowiązek rozliczenia podatku w Polsce nie dotyczy jednak polskich obywateli, którzy na stałe mieszkają poza Polską.
Emigracja zarobkowa oraz umiędzynarodowienie rynku pracy powoduje, że coraz więcej Polaków uzyskuje swoje dochody poza granicami Polski. Najpopularniejszymi rejonami zagranicznymi, gdzie realizują oni swoje plany zawodowe są Wielka Brytania oraz Niemcy. Część z osób wyjeżdżających, lub odbywających kontrakt w innym kraju nie planuje jednak wyjazdu na zawsze – łącząc nadal swoją przyszłość, życie, dom czy rodzinę z Polską. Takie sytuacje są dość częste, ale mogą nastręczać wątpliwości w zakresie podatkowo – prawnym. Czy zarabiając za granicą należy nadal pamiętać o krajowych organach podatkowych? I czy dochody uzyskiwane za granicą mogą kreować zobowiązania podatkowe w Polsce?
