Sytuacja przedsiębiorców nieświadomie uczestniczących w transakcjach z nieuczciwymi kontrahentami, z prawnego punktu widzenia, nie jest aż tak zła, jak mogłyby na to wskazywać, wydawane często na wyrost, decyzje organów podatkowych. Nawet w przypadku, gdyby okazało się, że kontrahent okazał się oszustem podatkowym, możliwe jest otrzymanie zwrotu VAT.
Na gruncie podatku VAT dla usług turystyki wprowadzona została szczególna procedura, która umożliwić ma opodatkowanie takich usług w sposób najbardziej odpowiadający specyfice branży turystycznej. Jest to tzw. procedura marży, co oznacza, że podstawę opodatkowania stanowi marża rozumiana jako różnica pomiędzy całkowitą ceną usługi, a kosztami poniesionymi przez podatnika dla bezpośredniej korzyści turysty, a zatem przykładowo kosztami usług transportowych, czy noclegowych zakupionych w celu organizacji imprezy turystycznej. Specyfika branży turystycznej sprawia, że nie zawsze owa marża będzie wyrażała wartość dodatnią. Kwestię problematyczną w wielu przypadkach stanowi możliwość uwzględniania tego typu straty w rozliczeniach podatkowych. Pomimo dość ugruntowanego stanowiska wyrażanego w tej kwestii przez judykaturę, temat rozliczania marży ujemnej przez przedstawicieli branży turystycznej zdaje się ciągle budzić kontrowersje wśród organów podatkowych.
Usługa zarządzania ryzykiem ubezpieczeniowym i usługa wsparcia aktuariatu nie stanowią elementu usługi ubezpieczeniowej w rozumieniu ustawy o VAT, choć stanowią element działalności ubezpieczeniowej. Pojęcie działalności ubezpieczeniowej zostało określone w ustawie o działalności ubezpieczeniowej i obejmuje ono m.in. ocenę ryzyka ubezpieczeniowego. A zatem, ocena ryzyka ubezpieczeniowego – jest to czynność ubezpieczeniowa dokonywana w ramach działalności ubezpieczeniowej. Natomiast węższe znaczenie niż działalność ubezpieczeniowa ma pojęcie usługi ubezpieczeniowej, którym posługuje się ustawa o VAT. A zatem, przedmiotowe usługi nie są usługami, o których mowa w art. 43 ust. 13 ustawy i nie mogą korzystać ze zwolnienia od VAT.
Jeśli idzie o wielkość tzw. luki podatkowej w tym podatku, czyli różnicy między potencjalnymi (realnie) a faktycznymi dochodami, trwa licytacja, kto powie więcej. Najniższy szacunek to ok. 2% PKB, czyli ponad 30 mld zł rocznie. Komisja Europejska jest bardziej pesymistyczna i mówi o około 40 mld zł (ponad 9 mld EURO). Firmy specjalizujące się w międzynarodowej optymalizacji podatkowej (fachowcy w tej dziedzinie) nawet podają kwotę 58 mld zł (ciekawe, skąd to wiedzą?). Ostatnio ekspert związany jednocześnie z PiS i obecną władzą mówi już o … 90 mld zł. Kto da więcej?
Transakcja polegająca na połączeniu spółek, w ramach której dochodzi do przejęcia jednej z nich, nie stanowi ani odpłatnej dostawy towarów, ani odpłatnego świadczenia usług. W związku z tym, na żadnej ze stron nie będzie ciążyć obowiązek zapłaty podatku od towarów i usług. Powyższe nie oznacza jednak, że strony takiej transakcji są wolne od jakichkolwiek obowiązków wynikających z przepisów ustawy o VAT.
Od 1 lipca 2015 r. przedsiębiorcy, którzy użytkują samochody osobowe w ramach tzw. użytku mieszanego, mają prawo do odliczenia 50% VAT od paliwa. Wydarzenie to skądinąd istotne, bo od początku obowiązywania przepisów VAT w Polsce, czyli od 1993 r. (nie cofając się wcześniej do podatku obrotowego), po raz pierwszy firmy uzyskują prawo do odliczenia co najmniej części podatku VAT od paliwa do samochodu osobowego.
W ustawie o VAT przewidziano szereg zwolnień z podatku VAT, w tym m.in. dla świadczenia usług medycznych. I tak, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 18 tej ustawy, zwolnieniu podlegają usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, o ile są wykonywane w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze. Na gruncie tak sformułowanego przepisu powstał jednak problem, czy zwolnienie to może być stosowane wyłącznie w odniesieniu do usług świadczonych przez krajowe podmioty lecznicze, czy także do usług medycznych importowanych z zagranicy.
Od 1 lipca 2015 r. zmieniają się zasady korzystania z ulgi na złe długi przez wierzycieli i dłużników. Prawo do skorzystania z tej ulgi będzie miał wierzyciel, gdy nie otrzyma płatności za fakturę, która dokumentuje transakcję między podmiotami powiązanymi, i to niezależnie od tego, czy powiązania miały wpływ na ustalenie ceny. Natomiast dłużnik, który będzie w trakcie postępowania upadłościowego lub likwidacji, nie będzie musiał korygować odliczonego VAT z niezapłaconej faktury.
