Należyta staranność w VAT, Kontrahent

Wystawianie i wprowadzanie do obrotu gospodarczego tzw. pustych faktur jest dość częstym zjawiskiem, dotyczy to m.in. branży budowlanej. Stosowanie fikcyjnego fakturowania może przybierać różne formy i nieść za sobą konsekwencje podatkowe i karne-skarbowe. Wbrew opinii publicznej, ofiarami tych nadużyć są często niewinni przedsiębiorcy, którzy działając w dobrej wierze stają się przedmiotem postępowań. Kto zatem stoi za nakręcaniem karuzel podatkowych? Czy jest sposób by im zapobiec?

Czego unikać a na co zwrócić szczególną uwagę podczas zawierania umowy? Jak zabezpieczyć się przed nieuczciwym kontrahentem oraz jakie środki zaradcze mogą zostać wdrożone w przypadku braku zapłaty należności?

Jak nagradzać kontrahenta? Aby produkt konkretnej firmy trafił do konsumenta, do zakupu trzeba przekonać nie tylko ostatecznego kupującego. Handlowcy z hurtowni często osobiście odwiedzają sklepy, salony kosmetyczne czy serwisy samochodowe, próbując przekonać właścicieli lub pracowników do swojej oferty. Handlowiec może przekonać kontrahentów do współpracy nie tylko doskonałą znajomością oferty, czy dobrymi cenami ale także umiejętnie skonstruowanymi programami lojalnościowymi.

Windykacja a relacje z kontrahentem. Co 3. przedsiębiorstwo z sektora MŚP, które zleciło windykację należności, zaobserwowało wzrost liczby faktur opłacanych przez kontrahentów w terminie. Wśród tych, które odzyskały pieniądze, 68 proc. skorzystało z możliwości obciążenia dłużnika kosztami windykacji - wynika z badania „Relacje między kontrahentami po zleceniu windykacji” Kaczmarski Inkasso. Przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na to rozwiązanie, stosowali je najczęściej wobec wszystkich kontrahentów. Zachowali przy tym z nimi dobre kontakty.

Przepisy ustawy o VAT dopuszczają możliwość weryfikacji zasadności zwrotu VAT także poprzez weryfikację rozliczeń kontrahentów podatnika. Organy podatkowe, jak orzekł sąd administracyjny, nie mogą jednak tego robić w nieskończoność.

Dotychczas wydawało się, że brak rejestracji kontrahenta jako podatnika VAT do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych nie przesądza o utracie prawa do zastosowania stawki 0 % w obrocie unijnym. Odmienne i niekorzystne dla podatników stanowisko w tym przedmiocie zajął niedawno Naczelny Sąd Administracyjny. Przedsiębiorcy, którzy działali w zaufaniu do wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej powinni zweryfikować swoje rozliczenia i przygotować się na kontrolę fiskusa.

Podatnicy podatku od towarów i usług, którzy po roku 2004 nieświadomie dali się uwikłać w oszustwa w tym podatku, powoli ale skutecznie tracą już wszelką nadzieję. Co prawda istotna część spraw uległa przedawnieniu, ale to kiepska pociecha dla tych, którym terminy zawieszono lub przerwano (toczą się jeszcze sprawy sprzed nawet dziesięciu lat) – pisze profesor Witold Modzelewski.

Wprowadzone w związku z koronawirusem liczne ograniczenia powodują, że z każdym dniem coraz większa liczba przedsiębiorców nie jest w stanie wywiązać się ze swoich zobowiązań cywilnoprawnych. Skalę wyzwań tym wywołanych można śmiało porównać do skutków nagłego wybuchu wojny.

Przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej bardziej niż kontroli skarbowych obawiają się nierzetelnych kontrahentów, braku zamówień oraz utraty płynności finansowej.

Uzyskanie certyfikatu rezydencji od kontrahenta może mieć wymierne skutki podatkowe dla krajowych firm wypłacających należności zagranicznym podmiotom. Należy jednak mieć na uwadze, że niektóre płatności na rzecz zagranicznych kontrahentów mogą wiązać się z obowiązkiem odprowadzenia tzw. podatku u źródła.

Masowa weryfikacja kontrahentów przy wykorzystaniu dostępu do API Białej Listy jest korzystna dla wszystkich podatników, w tym w szczególności dla średnich i dużych przedsiębiorców, którzy wykonują wiele transakcji. Dzięki masowej weryfikacji kontrahentów, jak podkreśla ekspert Grant Thornton, unikniemy nie tylko dodatkowych obciążeń administracyjnych, ale także dzięki temu, że ten proces jest automatyczny, unikniemy dodatkowych błędów.

Inwentaryzacja rozrachunków z kontrahentami (w walucie polskiej i obcej) według stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie rozrachunków z kontrahentami z dnia 9 lipca 2019 r.

Elektroniczny wykaz czynnych podatników VAT (tzw. biała lista) ruszy już od 1 września 2019 r. Przedsiębiorca, który będzie chciał sprawdzić status swojego kontrahenta, będzie mógł to zrobić na dwa sposoby. Oba będą dalekie od doskonałości.

Organy podatkowe stoją na stanowisku, że podmiot nieznajdujący się w rejestrze VAT, a więc także podmiot uznany za nieaktywny i wykreślony z tego rejestru, jest dla organów podmiotem nieistniejącym. W związku z tym odliczenie VAT od transakcji z takim podmiotem nie przysługuje.

Co powinien zrobić podatnik, aby dochować należytej staranności przy wypłacie należności zagranicznym kontrahentom? Zdaniem ekspertów oczekiwania Ministerstwa Finansów w tym zakresie są zdecydowanie na wyrost.

Już z początkiem września 2019 roku rząd utworzy ogólnodostępną bazę wszystkich podatników VAT, która ma być aktualizowana w każdy dzień roboczy. W bazie znajdą się takie dane, jak numery rachunków bankowych wszystkich przedsiębiorców, nazwa firmy lub imię i nazwisko, NIP, REGON, PESEL (którego publikacja może budzić szczególne wątpliwości), adres siedziby, imiona i nazwiska osób reprezentujących podmiot, jak również numery NIP i PESEL tych osób, data rejestracji, odmowy rejestracji albo wykreślenia z rejestru jako podatnika VAT, numery rachunków bankowych wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym.

Nie każdy przedsiębiorca zdaje sobie sprawę, że powinien, oprócz pozyskania od kontrahenta certyfikatu rezydencji, wprowadzić w swojej firmie zmiany organizacyjne, które pozwolą na prawidłowe i skuteczne wywiązanie się z obowiązku dochowania należytej staranności przy weryfikacji zagranicznego kontrahenta. Czym jest owa należyta staranność?

W Sejmie trwają prace nad wprowadzeniem długo oczekiwanego wykazu czynnych podatników VAT – tzw. białej listy podatników VAT. W dniu 11 kwietnia 2019 r. odbyło się drugie czytanie projektu nowelizacji ustawy o VAT, która miała obowiązywać już od połowy ubiegłego roku. Sam projekt nowelizacji pojawił się 20 września 2017 roku i od tamtego czasu uległ niewielkim modyfikacjom.

W dobie zaostrzonej walki z przestępstwami skarbowymi, uczestnikiem karuzeli podatkowej może zostać nawet podatnik uczestniczący w łańcuchu dostaw, np. właściciel magazynu, który wynajął pomieszczenie. Z tego względu bardzo istotne jest dokładne zweryfikowanie kontrahenta, w celu zabezpieczenia przedsiębiorstwa przed ryzykiem wynikającym z tego tytułu, w tym odpowiedzialnością karno skarbową.

Podatnicy dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych obowiązani są wykazyważ, że dochowali należytej staranności w VAT przy weryfikacji kontrahenta. Brak dokonania takiej weryfikacji może skutkować utratą prawa do odliczenia VAT. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdził, że obowiązek ten dotyczy także transakcji importowych.

Od 1 stycznia 2019 r. wejdą w życie nowe regulacje dotyczące zasad korzystania z tzw. ulgi na złe długi. Podatnicy będą mogli szybciej skorzystać z ulgi na złe długi w przypadku braku uregulowania płatności przez kontrahenta.

Unijny system internetowy VIES umożliwia sprawdzenie numerów VAT podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w Unii Europejskiej. Przydatny jest w przypadku transakcji transgranicznych dotyczących towarów i usług (VAT UE). Podpowiadamy, gdzie go znaleźć i jak z niego skorzystać.

Polscy podatnicy podatków dochodowych (zarówno PIT jak i CIT) płacący swoim zagranicznym kontrahentom należności z tytułu m.in. korzystania z praw autorskich, znaków towarowych, czy z tytułu usług księgowych, prawnych, reklamowych i niektórych innych muszą (jako płatnicy) przy wypłacie pobierać ryczałtowy podatek dochodowy „u źródła”. Przy czym muszą to robić z uwzględnieniem często korzystniejszych dla podatników postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (upo) zawartych przez Polskę z państwami, w których kontrahent ma swoją rezydencję podatkową. Jednak warunkiem skorzystania ze stawek (lub zwolnień) zawartych w danej umowie upo jest posiadanie ważnego certyfikatu rezydencji kontrahenta. Często podatnicy mają wątpliwości, czy dany certyfikat jest ważny.

Data 13 lipca 2018 r., czyli dzień wejścia w życie nowej ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu przeszedł dla większości podatników VAT w sposób niezauważony, mimo że jest to chyba najważniejsza data w najnowszej historii tego podatku.

Z terminem należytej staranności w VAT wiążą się opracowane przez resort finansów standardy, dzięki którym podatnicy mogą zabezpieczyć się przed podjęciem współpracy z nieuczciwym podatnikiem VAT. Mimo że wytyczne zostały opracowane z myślą o urzędnikach, to przedsiębiorcy też mogą z nich skorzystać. Dlatego zanim nawiąże się relacje biznesowe, warto sprawdzić, z kim ma się do czynienia. Podpowiadamy jak to zrobić.