Nowości prawne 2019, VAT - podatek od towarów i usług

Ministerstwo Finansów przygotowało już projekt rozporządzenia, które obniży od 1 kwietnia 2024 r. - z 23% do 8% – stawkę VAT na określone usługi kosmetyczne.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 30 stycznia 2024 r. orzekł, że pracownik wykorzystujący dane swego pracodawcy do wystawiania fałszywych faktur jest zobowiązany do zapłaty wskazanej w nich kwoty podatku  Ale takie konsekwencje powinny dotknąć pracownika pod warunkiem, że pracodawca (podatnik VAT) dochował należytej staranności, rozsądnie wymaganej w celu kontrolowania działań swojego pracownika. Jeżeli pracodawca takiej staranności nie dochował, to poniesie konsekwencje sam i będzie musiał zapłacić podatek.

W listopadzie 2023 r. podatnik wysłał towar do klienta wraz z fakturą. W związku z nieodebraniem towaru przez klienta, w grudniu 2023 r. towar wrócił do sprzedawcy wraz z fakturą. Kiedy podatnik powinien wystawić i wykazać w JPK_V7M fakturę korygującą? Czy dopuszczalne jest anulowanie faktury, skoro została zwrócona sprzedawcy?

W deklaracji JPK_V7 za styczeń 2024 r. podatnicy, którzy stosowali proporcję lub preproporcję albo zmienili przeznaczenie środków, mają obowiązek wykazać kwotę korekty rocznej za 2023 r. Ustalając proporcję ostateczną i kwotę korekty, pierwszy raz zastosują nowe regulacje w tym zakresie, które obowiązują od 1 lipca 2023 r., tzn. w niektórych przypadkach mogą zrezygnować z korekty rocznej i na nowych zasadach będą ustalać, że proporcja wynosi 100%.

Minister finansów Andrzej Domański 19 stycznia 2024 r. na konferencji prasowej poinformował, że w 2024 roku na pewno nie zostanie uruchomiony obowiązkowy Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowa data wdrożenia obowiązkowego e-fakturowania w Polsce zostanie podana po przeprowadzeniu zewnętrznego audytu KSeF.

Od rozliczenia za lipiec 2024 r. w JPK_V7 będzie można wpisywać oprócz numeru faktury również numer KSeF. Dotyczy to zarówno ewidencji sprzedaży i zakupów. Dopiero od rozliczenia za styczeń 2025 r. wpisywanie tego numeru w ewidencji sprzedaży będzie obowiązkowe. 

Jeżeli zakup jest związany tylko częściowo z czynnościami opodatkowanymi, podatek naliczony określa się według udziału procentowego. Z taką sytuacją mamy do czynienia przy budowie obiektu przeznaczonego częściowo na cele prywatne podatnika, a częściowo do działalności. Odliczenie może być wówczas realizowane w proporcji, w jakiej nabywane towary lub usługi są wykorzystywane na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Jak nadawać uprawnienia do KSeF większej liczbie pracowników? Uwierzytelnienie i autoryzacja w KSeF zapewnia podatnikowi pełen zakres uprawnień. Ministerstwo Finansów informuje, że poza podatnikiem w systemie może działać podmiot uprawniony przez tego podatnika, np. biuro rachunkowe lub konkretna osoba fizyczna. Korzyści jakie otrzymuje podatnik po uwierzytelnieniu to możliwość przeglądania, wystawiania i otrzymywania faktur ustrukturyzowanych. 

Podatnicy spierający się z fiskusem o stwierdzenie nadpłaty w związku z tym, że pobrali od konsumentów i odprowadzili do organów podatkowych VAT według stawki wyższej niż właściwa, zyskali nowego sojusznika. 16 listopada 2023 r. Rzecznik Generalna Juliane Kokott wydała opinię w polskiej sprawie C-606/22, rozpatrywanej przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w konsekwencji pytania prejudycjalnego zadanego przez Naczelny Sąd Administracyjny. Rzecznik uznała, że praktyka polskich organów podatkowych, polegająca na odmowie stwierdzenia nadpłat, uzasadniana m.in. ryzykiem bezpodstawnego wzbogacenia po stronie wnioskującego podatnika, jest niezgodna z przepisami UE.

Ostatnie rozstrzygnięcia organów podatkowych nie pozostawiają złudzeń. Skarbówka zmienia stanowisko w kwestii opodatkowania VAT prac budowlanych dotyczących niektórych budynków zbiorowego zamieszkania. Obniżona 8% stawka VAT nie jest już właściwa. Organy zmieniają z urzędu wydane wcześniej rozstrzygnięcia, nakazując opodatkowanie według 23% stawki VAT.

Spółka, która nie ma za granicą własnych zasobów ludzkich i technicznych a korzysta z zasobów należących do zlokalizowanego w drugim państwie niezależnego podmiotu z tej samej grupy kapitałowej, nie ma tam (za granicą) stałego miejsca prowadzenia działalności do celów VAT. Tak wynika z wyroku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w z 29 czerwca 2023 r. (sprawa C-232/22). TSUE w tym wyroku uznał, że świadczenie usług produkcji na materiałach powierzonych (tzw. toll manufacturing) na rzecz podatnika z innego państwa nie przesądza o stworzeniu stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla nabywcy.

Do 16 listopada 2023 r. potrwają konsultacje podatkowe dotyczące przygotowanych przez Ministerstwo Finansów nowych struktur logicznych JPK VAT z deklaracją – JPK_V7M(3) i JPK_V7K(3). Te nowe struktury mają wejść w życie razem z wejściem w życie obowiązkowego KSeF – czyli od 1 lipca 2024 r. Co ma się zmienić w tych strukturach? Jak wziąć udział w konsultacjach?

Odliczenie podatku naliczonego w przypadku, gdy na fakturze lub dokumencie celnym jest zawyżona stawka VAT, jest powszechną praktyką podatników, czyli jest „od zawsze” częścią tzw. prawa odczytanego. Natomiast w prawie jurysdykcyjnym, a zwłaszcza w interpretacjach urzędowych, jest to tzw. problem sporny – zresztą nie wiadomo dlaczego, bo przecież przepisy prawa są dość jednoznaczne – pisze profesor Witold Modzelewski. 

Faktura ustrukturyzowana nie nadaje się do roli dokumentu handlowego ze wszystkich możliwych powodów. Można usiłować nadać tej fakturze charakter dokumentu handlowego, ale wymaga to wielu dodatkowych działań prawnych – pisze profesor Witold Modzelewski.

Pod koniec sierpnia 2023 r. Prezydent podpisał ustawę utrzymującą wprowadzone w 2022 r. szczególne rozwiązania służące ochronie odbiorców energii elektrycznej. Dla konsumentów oznacza to utrzymanie stabilnych cen energii, natomiast dla producentów prawo do rekompensaty, której sposób opodatkowania wzbudza kontrowersje.

Kto odpowiada za wystawienie faktury? Osoba która podała dane do faktury, czy osoba, która faktycznie (technicznie) wystawiła ją w systemie? Przepisy posługują się pojęciem „osoby wystawiającej fakturę”. Zdaniem eksperta osoba faktycznie wystawiająca fakturę w KSeF będzie odpowiedzialna za jej wystawienie. 

W dniu 16 czerwca 2023 r. Sejm uchwalił (a 4 sierpnia 2023 r. Prezydent RP podpisał) nowelizację ustawy o VAT (i kilku innych ustaw) wprowadzającą obowiązek wystawiania faktur za pomocą KSeF od 1 lipca 2024 r. Podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT, wystawiający faktury uproszczone lub faktury przy zastosowaniu kas rejestrujących, będą mieli obowiązek korzystania z KseF dopiero od 2025 r. W niektórych przypadkach stosowanie KSeF nie będzie konieczne. W jakich?

Ministerstwo Finansów udzieliło odpowiedzi na pytanie, czy sprzedaż prywatnego samochodu podlega opodatkowaniu VAT, jeżeli był on wykorzystywany w działalności gospodarczej, a z tytułu kosztów używania (zakup paliwa, koszty naprawy) odliczano 50% VAT i/lub zaliczano 20% ww. wydatków do kosztów podatkowych?

Faktury ustrukturyzowane nie przyśpieszą rozliczeń w obrocie gospodarczym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

Wszedł w życie pakiet uproszczeń SLIM VAT3. Ministerstwo Finansów podsumowało wprowadzone zmiany w komunikacie.

Przypadające w 2023 roku trzydziestolecie podatku od towarów i usług oraz akcyzy w Polsce skłania do refleksji i uogólnień – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Profesor wskazuje, że ów trzydziestoletni okres dzielony jest na co najmniej dwa okresy: przedwspólnotowy (lata 1993-2004) oraz wspólnotowy, gdy te podatki poddano niekończącej się i w istotnej części nieprzewidywalnej harmonizacji.

Sprzedawca, który zastosuje na fakturze niewłaściwą, zawyżoną stawkę VAT, ma obowiązek odprowadzenia wykazanego podatku. Nabywca otrzymujący taką fakturę może odliczyć z niej VAT. W niektórych przypadkach odliczenie nie jest możliwe. Ewentualny błąd w tym zakresie może wiązać się wówczas z bardzo poważnymi konsekwencjami, w tym z ustaleniem przez organ podatkowy kwoty dodatkowego zobowiązania o charakterze sankcyjnym.

Jak prawidłowo rozliczyć VAT w przypadku zwrotu zakupionych towarów przez nabywcę? Wyjaśniamy na poniższym przykładzie. 

Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie usług architektonicznych. Zamierzam wycofać z działalności gospodarczej do majątku prywatnego nieruchomość - dom, w którym dotychczas mieściła się siedziba mojej firmy. Nieruchomość stanowi środek trwały, od nabycia którego odliczyłem VAT. Po wycofaniu z działalności do majątku prywatnego dom będzie wynajmowany innej firmie, w której będzie ona prowadziła działalność gospodarczą. Zatem najem będzie podlegał opodatkowaniu stawką 23%. Czy powinienem dokonać korekty podatku odliczonego w związku z wycofaniem nieruchomości do majątku prywatnego w celu jej dalszego wynajmu?

14 kwietnia 2023 r. Sejm uchwalił ustawę znaną pod nazwą SLIM VAT 3. Większość przewidzianych tam zmian w VAT wejdzie w życie od 1 lipca 2023 r. Ale dopiero od 15 września 2023 r. wejdzie w życie zmiana, która pozwoli na stworzenie systemu dystrybucji paragonów, tzw. HUB-u paragonowego. Co trzeba wiedzieć i jak się przygotować do tej zmiany?